Mniejszości w Turcji
Mniejszości w Turcji stanowią znaczną część ludności kraju, przy czym szacuje się, że co najmniej 30 % ludności należy do mniejszości etnicznej. Podczas gdy Republika Turcji, na mocy traktatu z Lozanny z 1923 r., uznaje Ormian, Greków i Żydów za mniejszości etniczne, ten status prawny nie jest przyznawany mniejszościom muzułmańskim, takim jak Kurdowie, którzy stanowią największą mniejszość w szerokim zakresie (13-18%), ani żadnej z pozostałych mniejszości w kraju. Podejrzewa się, że liczebność mniejszości etnicznych jest niedoceniana przez rząd turecki. Etniczni Albańczycy, Pontyjscy Grecy, Kurdowie, Arabowie, Bośniacy, Cyrkasjanie i Czeczeni są zazwyczaj uznawani za Turków na mocy etnicznego prawa tureckiego (Etniczne prawo tureckie).
Wiele z tych mniejszości (w tym Albańczycy, Bośniacy, Tatarzy krymscy i różne ludy Kaukazu, a także niektórzy z samych Turków) są potomkami muzułmanów (muhadżirów), którzy zostali wypędzeni z ziem utraconych przez kurczące się imperium osmańskie, ale zasymilowali się i poślubili większość tureckiej ludności i przyjęli turecki język i sposób życia, choć nie czyni ich to etnicznymi Turkami.
Mimo że wiele mniejszości nie ma oficjalnego uznania, państwowe stacje telewizyjne i radiowe TRT nadają programy w języku mniejszości, a szkoły podstawowe oferują lekcje języka mniejszości.
Grupy etniczne z Turcji.
Tabele
| Podział narodowościowy w Anatolii | |||||||
| Osmańskie statystyki urzędowe, 1910 r. | |||||||
| Sanjak | Turcy | Grecy | Ormianie | Żydzi | Inni | Razem | |
| Stambuł (wybrzeże azjatyckie) | 135,681 | 70,906 | 30,465 | 5,120 | 16,812 | 258,984 | |
| İzmit | 184,960 | 78,564 | 50,935 | 2,180 | 1,435 | 318,074 | |
| Aidin (İzmir) | 974,225 | 629,002 | 17,247 | 24,361 | 58,076 | 1,702,911 | |
| Bursa | 1,346,387 | 274,530 | 87,932 | 2,788 | 6,125 | 1,717,762 | |
| Konya | 1,143,335 | 85,320 | 9,426 | 720 | 15,356 | 1,254,157 | |
| Ankara | 991,666 | 54,280 | 101,388 | 901 | 12,329 | 1,160,564 | |
| Trebizond | 1,047,889 | 351,104 | 45,094 | - | - | 1,444,087 | |
| Sivas | 933,572 | 98,270 | 165,741 | - | - | 1,197,583 | |
| Kastamon | 1,086,420 | 18,160 | 3,061 | - | 1,980 | 1,109,621 | |
| Adana | 212,454 | 88,010 | 81,250 | – | 107,240 | 488,954 | |
| Bigha | 136,000 | 29,000 | 2,000 | 3,300 | 98 | 170,398 | |
| Razem | 8,192,589 | 1,777,146 | 594,539 | 39,370 | 219,451 | 10,823,095 | |
| Procent | 75.7% | 16.42% | 5.50% | 0.36% | 2.03% |
| |
| Statystyki patriarchatu ekumenicznego, 1912 r. | |||||||
| Razem | 7,048,662 | 1,788,582 | 608,707 | 37,523 | 218,102 | 9,695,506 | |
| Procent | 72.7% | 18.45% | 6.28% | 0.39% | 2.25% |
| |
| Podział narodowości w Tracji Wschodniej | |||||||
| Osmańskie statystyki urzędowe, 1910 r. | |||||||
| Sanjak | Turcy | Grecy | Bułgarzy | Inni | Razem | ||
| Edirne | 128,000 | 113,500 | 31,500 | 14,700 | 287,700 | ||
| Kirk Kilisse | 53,000 | 77,000 | 28,500 | 1,150 | 159,650 | ||
| Tekirdağ | 63,500 | 56,000 | 3,000 | 21,800 | 144,300 | ||
| 31,500 | 70,500 | 2,000 | 3,200 | 107,200 | |||
| Çatalca | 18,000 | 48,500 | - | 2,340 | 68,840 | ||
| 450,000 | 260,000 | 6,000 | 130,000 | 846,000 | |||
| Razem | 744,000 | 625,500 | 71,000 | 173,190 | 1,613,690 | ||
| Procent | 46.11% | 38.76% | 4.40% | 10.74% |
| ||
| Statystyki patriarchatu ekumenicznego, 1912 r. | |||||||
| Razem | 604,500 | 655,600 | 71,800 | 337,600 | 1,669,500 | ||
| Procent | 36.20% | 39.27% | 4.30% | 20.22% |
| ||
| Ludność muzułmańska i niemuzułmańska w Turcji, 1914-2005 (w tys.) | ||||||
| Rok | 1914 | 1927 | 1945 | 1965 | 1990 | 2005 |
| Muzułmanie | 12,941 | 13,290 | 18,511 | 31,139 | 56,860 | 71,997 |
| Grecy | 1,549 | 110 | 104 | 76 | 8 | 3 |
| Ormianie | 1,204 | 77 | 60 | 64 | 67 | 50 |
| Żydzi | 128 | 82 | 77 | 38 | 29 | 27 |
| Inni | 176 | 71 | 38 | 74 | 50 | 45 |
| Razem | 15,997 | 13,630 | 18,790 | 31,391 | 57,005 | 72,120 |
| Procent niemuzułmańskich | 19.1 | 2.5 | 1.5 | 0.8 | 0.3 | 0.2 |
Podsumowanie
| Numer | Etniczny | Minimalne wartości szacunkowe | Maksymalne wartości szacunkowe | Dalsze informacje |
| 1 | 1,500,000 | 5,000,000 | Albańczycy w Turcji / Albańczycy | |
| 2 | 100,000 | 2,000,000 | Bośniacy w Turcji / Bośniacy | |
| 3 | 350,000 | 750,000 | Bułgarzy w Turcji / Pomaki w Turcji / Bułgarzy | |
| 4 | 2,000 | 30,000 | Grecy w Turcji / Grecy pontyjscy / Grecy kaukascy / Grecy | |
| 5 | 15,000 | 60,000 | Serbowie w Turcji / Serbowie | |
| 1 | Razem | 2,000,000 | 7,900,000 | |
| Kaukaz | ||||
| 1 | 600,000 | 600,000 | Abchazowie / język abchaski | |
| 2 | 150,000 | 5,000,000 | Ormianie w Turcji / Ukryci Ormianie / Ormianie | |
| 3 |
| 100,000 | 100,000 | Czeczeni w Turcji / Czeczeni |
| 4 | Szablon:Dane dotyczące kraju Circassia | 150,000 | 7,000,000 | Circassians w Turcji / Circassians |
| 5 |
| 100,000 | 1,500,000 | Gruzini w Turcji / Gruzini |
| 6 | Szablon:Dane dotyczące kraju Lazica | 45,000 | 2,250,000 | Laz people in Turkey / Laz people |
| 2 | Razem | 1,100,000 | 16,450,000 | Narody Kaukazu w Turcji / Narody Kaukazu |
| Azja Środkowa | ||||
| 1 | 10,000 | 10,000 | Kazachowie | |
| 2 |
| 1,600 | 1,600 | Kirgizi |
| 3 |
| 1,000 | 1,000 | |
| 4 |
| 1,500 | 1,500 | Turkmens |
| 5 |
| 50,000 | 50,000 | Ujgurowie |
| 6 |
| 45,000 | 45,000 | |
| 3 | Razem | 120,000 | 120,000 | Ludy Azji Środkowej |
| 1 | 530,000 | 800,000 | Azerbejdżańczycy w Turcji / Azerbejdżańczycy | |
| 2 |
| 150,000 | 6,000,000 | Tatary krymskie w Turcji / Tatary krymskie |
| 3 | Szablon:Dane dotyczące kraju Karaczaj-Cherkesja | 20,000 | 20,000 | Karaczaje |
| 4 | 40,000 | 75,000 | Turcy Meskhetian | |
| 4 | Razem | 740,000 | 6,895,000 | |
| 1 | 25,000 | 50,000 | Afgańczycy w Turcji / Afgańczycy | |
| 2 | 500,000 | 650,000 | Irańska diaspora / Persowie | |
| 3 |
| 13,000,000 | 23,000,000 | Kurdowie w Turcji / Ludność kurdyjska / Kurdystan turecki / Kurdystan |
| 4 |
| 1,000,000 | 3,000,000 | Zaza Kurds / Zaza nacjonalizm / Język Zaza |
| 5 | Szablon:Dane dotyczące kraju Północna Osetia-Alania | 50,000 | 50,000 | Osetyjczycy w Turcji / Osetyjczycy |
| 5 | Razem | 14,600,000 | 26,750,000 | |
| narody europejskie | ||||
| 1 | 15,000 | 15,000 | ||
| 2 | 50,000 | 50,000 | Niemcy w Turcji / Niemcy | |
| 3 | 35,000 | 35,000 | Brytyjczycy w Turcji / Brytyjczycy | |
| 4 | 35,000 | 35,000 | Lewantyni w Turcji / Lewantyni (łac. katolicy) | |
| 5 | 4,000 | 4,000 | Polonijna diaspora / Polacy | |
| 6 | 50,000 | 50,000 | Rosjanie w Turcji / Rosjanie | |
| 6 | Razem | 190,000 | 190,000 | narody europejskie |
| Inne mniejszości | ||||
| 1 | Wzór: Dane dotyczące kraju Unia Afrykańska | 100,000 | 100,000 | Afro Turcy / Afrykańska diaspora / Afrykańczycy |
| 2 |
| 1,500,000 | 5,000,000 | Arabowie w Turcji / Irakijczycy w Turcji / Arabowie |
| 3 | Szablon:Dane dotyczące kraju Asyria | 15,000 | 65,000 | Asyryjczycy w Turcji / Asyryjskie ludobójstwo / Asyryjczycy |
| 4 | 15,000 | 18,000 | Żydzi w Turcji / Antysemityzm w Turcji / Żydzi | |
| 5 | Szablon:Dane dotyczące kraju Rumuni | 700,000 | 5,000,000 | Rumuni w Turcji / Ludność romska |
| 7 | Razem | 2,330,000 | 10,200,000 | Inne mniejszości w Turcji |
| 37 Grupa | Ogółem | 21,080,000 | 68,505,000 | Mniejszości w Turcji |
.png){kind=small}
Mniejszości etniczne
Narody bałkańskie
Albańczycy
W raporcie Tureckiej Rady Bezpieczeństwa Narodowego (MGK) z 2008 roku oszacowano, że w Turcji żyje około 1,3 mln osób pochodzenia albańskiego, a ponad 500 000 osób uznaje ich pochodzenie, język i kulturę. Istnieją jednak inne szacunki, według których liczba osób o albańskim pochodzeniu i pochodzeniu wzrosła do 5 milionów.
Jednak te założenia rządu tureckiego są odrzucane przez naukowców, którzy wyjaśniają, że są one bez żadnych podstaw. Wzór:Qn
Bośniacy
Dziś istnienie Bośniaków w tym kraju jest wszędzie widoczne. W takich miastach, jak İstanbul, Eskişehir, Ankara, İzmir czy Adana, z łatwością można znaleźć dzielnice, ulice, sklepy czy restauracje o takich nazwach, jak Bosna, Yenibosna, Mostar czy Novi Pazar. Jednak niezwykle trudno jest oszacować, ilu Bośniaków mieszka w tym kraju. Niektórzy bośniaccy badacze uważają, że liczba Bośniaków w Turcji wynosi około czterech milionów. Tureccy politycy są świadomi dużej liczby Bośniaków mieszkających w Turcji, a nawiązując do tego w 2010 roku, turecki minister spraw zagranicznych Ahmet Davutoğlu powiedział: "W Turcji mieszka więcej Bośniaków niż w Bośni".
Bułgarzy
Osoby identyfikujące się jako Bułgarowie to duża liczba Pomaków i niewielka liczba prawosławnych Bułgarów. Według etnologa obecnie 300.000 Pomaków w europejskiej Turcji mówi po bułgarsku jako języku ojczystym. Bardzo trudno jest oszacować liczbę Pomaków wraz z Turkami, którzy mieszkają w Turcji, ponieważ wtopili się oni w tureckie społeczeństwo i często byli dysymilowani językowo i kulturowo. Według raportów Milliyet i Turkish Daily News, liczba Pomaków wraz z Turkified Pomaks w kraju wynosi około 600.000. Według bułgarskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, bułgarska wspólnota prawosławnych w Turcji liczy 500 członków.
Grecy
Grecy stanowią ludność greckich i grekojęzycznych wschodnich prawosławnych, którzy mieszkają głównie w Stambule, w tym w jego dzielnicy Wyspy Książęce, jak również na dwóch wyspach przy zachodnim wejściu do Dardaneli: Imbros i Tenedos (po turecku: Gökçeada i Bozcaada). Niektórzy greckojęzyczni chrześcijanie bizantyjscy zostali zasymilowani w ciągu ostatniego tysiąca lat.
Są one pozostałością po około 200 000 Greków, którym na mocy postanowień traktatu z Lozanny pozwolono pozostać w Turcji po wymianie ludności w 1923 r., która polegała na przymusowym przesiedleniu około 1,5 mln Greków z Anatolii i Wschodniej Tracji oraz pół miliona Turków z całej Grecji z wyjątkiem Zachodniej Tracji. Po latach prześladowań (np. Varlık Vergisi i pogrom stambulski), emigracja etnicznych Greków z regionu Stambułu znacznie przyspieszyła, zmniejszając liczebność liczącej 119 822 osób mniejszości greckiej przed atakiem do około 7 000 osób do 1978 roku. Dane opublikowane przez tureckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych w 2008 roku stawiają obecną liczbę obywateli tureckich pochodzenia greckiego na poziomie 3.000-4.000. Według Milliyeta w Turcji jest 15 000 Greków, podczas gdy według Human Rights Watch liczba ludności greckiej w Turcji została oszacowana na 2 500 w 2006 roku. Według tego samego źródła ludność grecka w Turcji rozpadała się, ponieważ społeczność ta była wówczas o wiele za mała, by utrzymać się na poziomie demograficznym, ze względu na emigrację, znacznie wyższy wskaźnik zgonów niż wskaźnik urodzeń i ciągłą dyskryminację. W ostatnich latach jednak, zwłaszcza od czasu kryzysu gospodarczego w Grecji, tendencja ta uległa odwróceniu. Kilkaset do ponad tysiąca Greków migruje obecnie do Turcji rocznie w celach zarobkowych lub edukacyjnych.
Chrześcijańscy Grecy zostali zmuszeni do migracji. Grecy muzułmańscy mieszkają dziś w Turcji. Mieszkają oni w miastach Trabzon i Rize. Grecy pontyjscy mają greckie pochodzenie i mówią dialektem greckim, odrębną formą standardowego języka greckiego, który ze względu na oddalenie Pontusa przeszedł ewolucję językową odmienną od reszty świata greckiego. Grecy pontyjscy byli stale obecni w regionie Pontusa (współczesna północno-wschodnia Turcja), Gruzji i Wschodniej Anatolii od co najmniej 700 roku p.n.e. do 1922 roku.
Od 1924 r. status mniejszości greckiej w Turcji jest niejednoznaczny. Począwszy od lat 30. rząd wprowadził represyjną politykę, zmuszając wielu Greków do emigracji. Przykładem mogą być bataliony pracownicze powołane wśród nie-muzułmanów w czasie II wojny światowej, a także podatek od zysków, który w tym samym okresie nakładano głównie na nie-muzułmanów. Doprowadziło to do ruiny finansowej i śmierci wielu Greków. Wyjazd został przyspieszony pogromem stambulskim z września 1955 roku, który doprowadził do tego, że tysiące Greków uciekło z miasta, ostatecznie zmniejszając liczbę ludności chrześcijańskiej Grecji do około 7000 do 1978 roku i do około 2 500 do 2006 roku, po czym ponownie zaczął wzrastać po 2008 roku.
Serbowie
W spisie powszechnym z 1965 roku 6 599 obywateli tureckich mówiło po serbsku jako pierwszy język, a kolejnych 58 802 mówiło po serbsku jako drugi język.
Narody Kaukazu
Abkhaz
Abchazi lub Abchazi (Abchaz: Аҧсуа, Apswa; Gruzja: აფხაზები [ɑpʰxɑzɛbi]) to północno-zachodnia kaukaska grupa etniczna, mieszkająca głównie w Abchazji, spornym regionie na wybrzeżu Morza Czarnego. Duża populacja abchaskiej diaspory mieszka w Turcji, której początki sięgają ruchów ludności z Kaukazu pod koniec XIX wieku. Wielu Abchazów mieszka również w innych częściach byłego Związku Radzieckiego, szczególnie w Rosji i na Ukrainie.
Ormianie
Ormianie są rdzennymi mieszkańcami Wyżyny Ormiańskiej, która odpowiada wschodniej części dzisiejszej Turcji, Republiki Armenii, południowej Gruzji, zachodniego Azerbejdżanu i północno-zachodniego Iranu. Chociaż w 1880 roku zakazano używania słowa Armenia w prasie, podręcznikach szkolnych i instytucjach rządowych w Turcji, a następnie zastąpiono je słowami takimi jak wschodnia Anatolia czy północny Kurdystan, Ormianie zachowali znaczną część swojej kultury i dziedzictwa. Liczba ludności ormiańskiej w Turcji znacznie się zmniejszyła w następstwie masakr Hamidów, a zwłaszcza ludobójstwa Ormian, kiedy to zmasakrowano ponad półtora miliona Ormian, praktycznie całą ludność ormiańską w Anatolii. Przed ludobójstwem w 1914 r. ludność ormiańska w Turcji liczyła około 1 914 620 osób. Społeczność ormiańska w Imperium Osmańskim przed ludobójstwem na Ormianach liczyła około 2300 kościołów i 700 szkół (z 82 000 uczniów). Liczba ta nie obejmuje kościołów i szkół należących do protestanckich i katolickich parafii ormiańskich, ponieważ liczono tylko te kościoły i szkoły, które podlegały jurysdykcji Patriarchatu Ormiańskiego w Stambule i Kościoła Apostolskiego. Jednak po ludobójstwie Ormian szacuje się, że w Turcji pozostało 200.000 Ormian. Obecnie szacuje się, że w Turcji jest 40.000 do 70.000 Ormian, nie licząc Hamshenów.
Ormianie w czasach republikanów tureckich byli przedmiotem wielu polityk, które próbowały zlikwidować ormiańskie dziedzictwo kulturowe, takich jak Turkifikacja nazwisk, islamizacja, zmiany nazw geograficznych, konfiskata mienia, zmiana nazwisk zwierząt, zmiana nazwisk ormiańskich postaci historycznych (tj. nazwisko wybitnego rodu Balyan zostały ukryte pod tożsamością powierzchownej włoskiej rodziny zwanej Baliani), a także zmiana i zniekształcenie ormiańskich wydarzeń historycznych.
Dzisiejsi Ormianie koncentrują się głównie wokół Stambułu. Ormianie wspierają swoje własne gazety i szkoły. Większość z nich należy do ormiańskiej wiary apostolskiej, a znacznie mniejsza liczba ormiańskich katolików i ewangelików ormiańskich. Wspólnota obecnie funkcjonuje 34,[trzeba wyjaśnić] 18 szkół i 2 szpitale.
Czeczenia i Ingusz
Czeczeni w Turcji to obywatele tureccy pochodzenia czeczeńskiego i uchodźcy czeczeńscy mieszkający w Turcji. Czeczeni i Inguszowie mieszkają w prowincjach Stambuł, Kahramanmaraş, Mardin, Sivas i Muş. []
Circassians
Według Milliyeta, w Turcji jest około 2,5 miliona Circassian. Jednak takie założenia nie mają żadnych podstaw. Według naukowców i UE w Turcji jest od trzech do pięciu milionów Circassianów. Blisko spokrewnione grupy etniczne Abazinów (10.000) i Abchazów (39.000) są również liczone jako cyrkasy. Brytyjczycy są imigrantami kaukaskimi; zdecydowana większość z nich została zasymilowana i tylko 20% nadal mówi po cyrkasku. W Turcji są oni zazwyczaj muzułmanami sunnickimi (Hanafi).
Ludy Dagestani
Różne grupy etniczne z Dagestanu są obecne w Turcji. Mieszkańcy Dagestanu mieszkają w wioskach w takich prowincjach jak Balikesir, Tokat, a także w innych częściach kraju. Większość z nich to Nogais; Lezgins i Avars to inne znaczące grupy etniczne. Kumykowie są również obecni. []
Gruzini
Według gazety "Milliyet" w Turcji żyje około 1 miliona osób pochodzenia gruzińskiego. Gruzini w Turcji to głównie muzułmanie sunnici z Hanafi madh'hab. Imigrujący Gruzini nazywani są "Chveneburi", ale autochtoniczni muzułmańscy Gruzini również używają tego terminu. Muzułmańscy Gruzini stanowią większość w częściach prowincji Artvin na wschód od rzeki Çoruh. Imigrujące grupy muzułmańskie pochodzenia gruzińskiego, rozproszone w Turcji, znane są jako "Chveneburi". Najmniejszą grupą gruzińską są katolicy mieszkający w Stambule.
Laz
Większość ludzi Laz mieszka dziś w Turcji, ale grupa mniejszościowa Laz nie ma w Turcji oficjalnego statusu. Ich liczbę szacuje się dziś na 2,250,000. Lazowie to muzułmanie sunnici. Tylko mniejszość jest dwujęzyczna w języku tureckim, a jej ojczystym językiem jest język Lazów, który należy do grupy południowo-kaukaskiej. Liczba osób posługujących się tym językiem spada, a obecnie ogranicza się głównie do obszarów Rize i Artvin. Historyczny termin Lazistan - wcześniej odnoszący się do wąskiego pasa lądu nad Morzem Czarnym, zamieszkałego przez Łazów, a także przez kilka innych grup etnicznych - został zakazany w oficjalnym użyciu i zastąpiony przez Doğu Karadeniza (do którego zalicza się także Trabzon). Podczas wojny rosyjsko-tureckiej w latach 1877-1878 muzułmańska ludność Rosji w pobliżu stref objętych wojną została poddana czystkom etnicznym; wielu Lazów mieszkających w Batumie uciekło do Imperium Osmańskiego, osiedlając się wzdłuż południowego wybrzeża Morza Czarnego na wschód od Samsunu.
Ludy Azji Środkowej
Turcja przyjęła uchodźców spośród pakistańskich Kazachów, Turkmenów, Kirgizów i Uzbeków w liczbie 3 800, pochodzących z Afganistanu podczas wojny sowiecko-afgańskiej. Kayseri, Van, Amasva, Cicekdag, Gaziantep, Tokat, Urfa i Serinvol przyjęli za pośrednictwem Adany pakistańskich uchodźców z Kazachstanu, Turkmenistanu, Kirgistanu i Uzbekistanu w liczbie 3 800, z pomocą UNHCR.
Kazachowie
W Zeytinburnu-Istanbule mieszka około 30 000 Kazachów. Wiadomo, że Kazachowie mieszkają w innych częściach Turcji, na przykład w Manizie, Konyi. W 1969 i 1954 roku Kazachowie wyemigrowali do regionów Anatolii Salihli, Develi i Ałtaj. Turcja stała się domem dla uchodźców - Kazachów. Fundacja Kazachskich Turków (Kazak Türkleri Vakfı) jest organizacją zrzeszającą Kazachów w Turcji. Kazachowie w Turcji przybyli przez Pakistan i Afganistan. Kazak Kültür Derneği (Kazackie Stowarzyszenie Kulturalne) jest organizacją kazachskiej diaspory w Turcji.
Kirgiz
Obszar Jeziora Van w Turcji jest domem kirgiskich uchodźców z Afganistanu. Turcja stała się celem dla kirgiskich uchodźców z powodu wojny sowiecko-afgańskiej z afgańskiego obszaru Wakhan 500 pozostało i nie pojechało do Turcji wraz z innymi. Towarzystwo Przyjaźni i Kultury Kirgizji (Кыргызстан Достук жана Маданият Кооому) (Kırgızistan Kültür ve Dostluk Derneği Resmi Sitesi) jest organizacją kirgiską w Turcji.
Zostali oni przewiezieni w 1982 roku z Pakistanu, gdzie szukali uciekiniera po sowieckiej inwazji na Afganistan pod koniec 1979 roku. Ich pierwotny dom znajdował się na wschodnim krańcu korytarza Wakhan, w Pamirach, graniczących z Chinami. Nie wiadomo, ilu Kirgizów nadal mieszka w Van, a ilu przeniosło się do innych części Turcji.
Turkmenistan
W Turcji jest tylko 1500 etnicznych Turkmenów.
Tajik
W Turcji jest tylko 1 000 etnicznych Tadżyków.
Uzbekowie
Turcja jest domem dla 45 000 Uzbeków. W 1800 roku na północy Konyi Bogrudelik został zasiedlony przez Tatara Bukharlyka. W 1981 r. afgańscy uchodźcy z Turkiestanu w Pakistanie przenieśli się do Turcji, aby dołączyć do istniejących społeczności Kayseri, Izmiru, Ankary i Zeytinburnu. Tureccy Uzbekowie nawiązali kontakty z Uzbekami z Saudyjczyków.
Ujgurowie
Turcja jest domem dla 50.000 Ujgurów. Społeczność Ujgurów mieszka w Turcji. Kayseri otrzymał od Pakistanu w latach 1966-1967 liczbę Ujgurów zbliżoną do 360 za pośrednictwem UNHCR. Turecka diaspora Ujgurów miała wielu członków rodziny wśród Arabii Saudyjskiej, Afganistanu, Indii i Pakistańczyków, którzy pozostali w tyle, podczas gdy UNHCR i rząd Turcji przekazał Kayseri 75 Ujgurów w 1967 roku i 230 Ujgurów w 1965 roku oraz liczbę w 1964 roku za pośrednictwem Alptekin i Bughra. Nigdy nie nazywamy się Ujgurami, a jedynie nazywamy się Turkami Wschodnimi, Kaszgarlikami, Turpanli, a nawet Turkami. - według niektórych Ujgurów urodzonych w Turcji.
Społeczność Ujgurów mieszka w Stambule. Meczety Tuzla i Zeytinburnu są używane przez Ujgurów w Stambule. Piety jest cechą charakterystyczną wśród Ujgurów mieszkających w Turcji.
Stambulskie dzielnice Küçükçekmece, Sefaköy i Zeytinburnu są domem dla społeczności ujgurskich. Stowarzyszenie Edukacji i Solidarności Wschodniego Turkistanu znajduje się w Turcji. Abdurahmon Abdulahad ze Stowarzyszenia Edukacji Wschodnioturkistanu wspiera uzbeckich islamistów, którzy protestowali przeciwko Rosji i islamowi Karimowowi w Uzbekistanie. Ujgurowie są zatrudnieni w restauracjach Kükükçekekmece i Zeytinburnu. Stowarzyszenie Imigracyjne Turkistan Wschodni, Stowarzyszenie Kultury i Solidarności Turkistanu Wschodniego oraz Stowarzyszenie Edukacji i Solidarności Turkistanu Wschodniego to ujgurskie organizacje diaspory w Turcji.
Ludy tureckie
Azerbejdżańczycy
Trudno jest określić, ilu etnicznych Azerów mieszka obecnie w Turcji, ponieważ pochodzenie etniczne jest w tym kraju dość płynną koncepcją, a według Encyklopedii Looklex, Azerbejdżanie stanowią 800.000 mieszkańców Turcji. Aż do 300.000 Azerów, którzy mieszkają w Turcji, to obywatele Azerbejdżanu. W regionie Wschodniej Anatolii, Azerzy są czasami określani jako acem (patrz Ajam) lub tat. Są oni obecnie największą grupą etniczną w mieście Iğdır i drugą co do wielkości grupą etniczną w Kars.
Tatarzy krymscy
Przed XX wiekiem Tatarzy krymscy wyemigrowali z Krymu do Turcji w trzech falach: Po pierwsze, po aneksji rosyjskiej Krymu w 1783 roku; po drugie, po wojnie krymskiej w latach 1853-56; po trzecie, po wojnie rosyjsko-tureckiej w latach 1877-78. Oficjalna liczba [] Tatarów krymskich wynosi 150.000 (w centrum Eskimoshira), ale rzeczywista liczba ludności (w całej Turcji) może wynosić kilka milionów. Mieszkają oni głównie w prowincji Eskiszehir i Kazań-Ankara.
Karaczaj
Karaczajowie mieszkają we wsiach skupionych w Konyi i Eskiszehir.
Turcy Meskhetian
W Turcji istnieje społeczność Turków Meskhetian (Ahiska Turks).
ludy irańskie
Abdal
Grupy wędrownych wędrowców koczowniczych i półnadających występują głównie w środkowej i zachodniej Anatolii. Mówią o sobie i postępują zgodnie z wiarą Alewitów.
Afgańczycy
Afgańczycy są jedną z największych grup nielegalnych migrantów w Turcji. W latach 2003-2007 liczba zatrzymanych Afgańczyków była znaczna, a w ostatnim roku statystyki prawie się podwoiły. Większość z nich uciekła z wojny w Afganistanie. W 2005 r. uchodźcy z Afganistanu liczyli 300 osób i stanowili znaczną część zarejestrowanych migrantów tureckich. Większość z nich była rozłożona w miastach satelitarnych, z Van i Ağrı jako najbardziej specyficznymi lokalizacjami. W kolejnych latach liczba Afgańczyków wjeżdżających do Turcji znacznie wzrosła, ustępując jedynie migrantom z Iraku; w 2009 roku w kategorii Irak-Afganistan wyznaczono 16 000 osób. Pomimo dramatycznego 50-procentowego spadku do 2010 roku, raporty potwierdziły setki osób mieszkających i pracujących w Turcji. Według stanu na styczeń 2010 roku, Afgańczycy stanowili jedną szóstą z 26 000 pozostałych uchodźców i osób ubiegających się o azyl. Oczekuje się, że do końca 2011 roku ich liczba wzrośnie do 10 000, co uczyni ich największą populacją i przewyższy inne grupy.
Kurdowie
Kurdowie etniczni to największa mniejszość w Turcji, stanowiąca około 20% populacji według Milliyeta, 18% ogółu ludności lub około 14 milionów osób według CIA World Factbook, a aż 23% według Kurdologa Davida McDowalla. W przeciwieństwie do Turków, Kurdowie mówią w języku irańskim. Kurdowie mieszkają w całej Turcji, ale większość z nich mieszka na wschodzie i południowym wschodzie kraju, skąd pochodzą.
W latach trzydziestych XX wieku polityka rządu tureckiego zmierzała do przymusowej asymilacji i turkifikacji lokalnych Kurdów. Od 1984 roku kurdyjskie ruchy oporu obejmowały zarówno pokojową działalność polityczną na rzecz podstawowych praw obywatelskich Kurdów w Turcji, jak i brutalną zbrojną rebelię na rzecz odrębnego państwa kurdyjskiego.
Osetyjczycy
Osetyjczycy emigrowali z Osetii Północnej od drugiej połowy XIX wieku, końca wojny kaukaskiej. Dziś większość z nich mieszka w Ankarze i Stambule. W środkowej i wschodniej Anatolii znajdują się 24 wioski osetyckie. Osetyjczycy w Turcji podzieleni są na trzy główne grupy, w zależności od historii imigracji i wynikających z niej wydarzeń: mieszkańcy Kars (Sarıkamış) i Erzurum, Sivas, Tokat i Yozgat oraz Muş i Bitlis.
Persowie
500,000 do 650,000.
Zazas
Zazas to społeczność, która identyfikuje się jako etniczni Kurdowie. Ich język Zazaki jest językiem używanym we wschodniej Anatolii pomiędzy rzekami Eufrat i Tygrys. Należy on do północno-zachodnio-irańskiej grupy irańskiej gałęzi językowej rodziny języków indoeuropejskich. Język Zazaki jest spokrewniony z kurdyjskim, perskim i balochi. Dokładne wskazanie liczby osób posługujących się językiem Zaza nie jest znane. Wewnętrzne źródła Zazy szacują łączną liczbę użytkowników Zazy na 3 do 6 milionów.
narody europejskie
Brytyjczycy
W Turcji jest co najmniej 34.000 Brytyjczyków. Składają się oni głównie z obywateli brytyjskich będących małżonkami tureckich współmałżonków, brytyjskich Turków, którzy przenieśli się z powrotem do kraju, studentów i rodzin długoletnich emigrantów zatrudnionych głównie w przemyśle umysłowym.
Holenderski
Około 15.000 Holendrów mieszka w Turcji.
Niemcy
W Turcji mieszka ponad 50.000 Niemców, głównie Niemców będących małżonkami tureckich małżonków, pracowników, emerytów i długoterminowych turystów, którzy kupują nieruchomości na całym tureckim wybrzeżu, często spędzając większość roku w kraju. Ponadto, wielu tureckich Niemców powróciło i osiedliło się, i nierzadko zdarza się, że na ulicach Stambułu mówi się po niemiecku przez Turków.
Lewantyny
Lewantyni nadal mieszkają w Stambule (głównie w dzielnicach Galata, Beyoğlu i Nişantaşı), İzmir (głównie w dzielnicach Karşıyaka, Bornova i Buca), oraz w mniejszym mieście portowym Mersin, gdzie mieli wpływ na tworzenie i ożywianie tradycji opery. Słynne osobistości współczesnej Lewantyńskiej społeczności w Turcji to Maria Rita Epik, Franco-Lewantyńska Caroline Giraud Koç i włosko-Lewantyński Giovanni Scognamillo. Około 35.000 Lewantynek mieszka w Turcji.
Polacy
W Turcji jest tylko 4 tysiące etnicznych Polaków, którzy zostali zasymilowani[] do głównej kultury tureckiej. Imigracja rozpoczęła się w czasie rozbiorów Rzeczypospolitej. Jednym z pierwszych imigrantów był Józef Bem, a książę Adam Jerzy Czartoryski założył w 1842 r. Polonezköy. Większość Polaków w Turcji mieszka w Polonezköy, w Stambule.
Rosjanie
Rosjanie w Turcji mają około 50.000 obywateli. Rosjanie zaczęli migrować do Turcji w pierwszej połowie lat 90-tych. Większość z nich uciekała przed problemami gospodarczymi, które dominowały po rozwiązaniu Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. W tym okresie wielu rosyjskich imigrantów zawierało małżeństwa i asymilowało się z mieszkańcami Turcji, co doprowadziło do szybkiego wzrostu liczby małżeństw mieszanych. Istnieje Rosyjskie Stowarzyszenie Edukacji, Kultury i Współpracy, którego celem jest rozwój języka i kultury rosyjskiej w Turcji oraz promowanie interesów społeczności.
Inne mniejszości
Afrykańczycy
Począwszy od kilku wieków temu, wielu Afrykańczyków, zazwyczaj przez Zanzibar jako Zanj i z takich miejsc jak Niger, Arabia Saudyjska, Libia, Kenia i Sudan, przybyło do Imperium Osmańskiego zasiedlonego przez Dalamana, Menderesa i doliny Gediz, Manavgat i Çukurova. Afrykańskie kwartały XIX-wieczne İzmir, w tym Sabırtaşı, Dolapkuyu, Tamaşalık, İkiçeşmelik i Ballıkuyu, są wymienione we współczesnych zapisach. Ze względu na handel niewolnikami w Imperium Osmańskim, który kwitł na Bałkanach, nadmorskie miasto Ulcinj w Czarnogórze miało swoją własną czarną społeczność. W wyniku handlu niewolnikami i działalności prywatnej mówi się, że do 1878 roku w Ulcinj żyło 100 czarnych ludzi. Armia Osmańska wysłała również około 30.000 czarnych żołnierzy afrykańskich i kawalerzystów na swoją wyprawę na Węgry podczas wojny austriacko-tureckiej w latach 1716-18.
Arabowie
Arabów w Turcji jest od 800 tys. do 1 mln, a mieszkają oni głównie w prowincjach położonych w pobliżu granicy z Syrią, zwłaszcza w regionie Hatay, gdzie w 1939 r. stanowili dwie trzecie ludności. Jednakże, włączając ostatnich syryjskich uchodźców, stanowią oni do 5,3% populacji. Większość z nich to muzułmanie sunnici. [] Istnieje jednak niewielka grupa Alawisów, a także inna grupa arabskich chrześcijan (głównie w prowincji Hatay) w komunii z Antiochańskim Kościołem Prawosławnym. []
Turcja doświadczyła dużego napływu Irakijczyków w latach 1988-1991, zarówno w wyniku wojny irańsko-irackiej, jak i pierwszej wojny w Zatoce Perskiej, w której uczestniczyło od 50 000 do 460 000 Irakijczyków.
Do Syryjczyków w Turcji należą zarówno migranci z Syrii do Turcji, jak i ich potomkowie. Liczbę Syryjczyków w Turcji szacuje się na ponad 3,58 mln osób według stanu na kwiecień 2018 roku i składa się ona głównie z uchodźców z syryjskiej wojny domowej.
Asyryjczycy
Asyryjczycy byli kiedyś dużą mniejszością etniczną w Imperium Osmańskim, ale po ludobójstwie asyryjskim na początku XX wieku wielu z nich zostało zamordowanych, deportowanych lub zakończyło się emigracją. Ci, którzy pozostali, żyją w niewielkiej liczbie w swojej rdzennej południowo-wschodniej Turcji (choć w większej liczbie niż inne grupy zamordowane w ludobójstwie Ormian czy Greków) i Stambule. Ich liczba wynosi około 30 tysięcy.
Żydzi
Społeczności żydowskie w Azji Mniejszej istnieją od co najmniej V wieku p.n.e., a wielu hiszpańskich i portugalskich Żydów wygnanych z Hiszpanii przybyło do Imperium Osmańskiego (w tym do regionów będących częścią współczesnej Turcji) pod koniec XV wieku. Pomimo emigracji w XX wieku, współczesna Turcja nadal ma niewielką populację żydowską, liczącą około 20.000 osób.
Romowie
Według Milliyeta liczba Romów w Turcji wynosi około 700.000. Sulukule jest najstarszą osadą romską w Europie. Według różnych szacunków tureckich i nietureckich, liczba Romów wynosi do 4 lub 5 milionów, podczas gdy według źródła tureckiego, stanowią oni zaledwie 0,05% ludności Turcji (lub w przybliżeniu osób). Potomkowie Osmańskich Romów są dziś znani jako Xoraxane Roma i są wyznania islamskiego.
Niewielki cudzoziemiec
Australijczycy
W Turcji jest aż 12.000 Australijczyków. Przeważająca większość z nich znajduje się w stolicy Ankarze (ok. 10 000), pozostali zaś w Stambule. Australijscy emigranci w Turcji tworzą jedną z największych zamorskich grup australijskich w Europie i Azji. Zdecydowana większość obywateli australijskich w Turcji to Australijczycy tureccy.
Brazylijczycy
Brazylijczycy w Turcji są jedną z bardzo małych społeczności brazylijskich poza Brazylią, liczącą około 275 osób. Większość Brazylijczyków w Turcji pracuje w ambasadach i/lub konsulatach w Stambule i Ankarze, a niewielka liczba pracuje w prywatnych firmach w innych miastach metropolitalnych.
Kanadyjczycy
W Turcji mieszka ponad 1100 Kanadyjczyków, z których większość ma swoje siedziby w Ankarze i Stambule, zgodnie z Rejestrem Kanadyjczyków za Granicą (ROCA) oraz lokalną ambasadę i konsulaty Kanady w tym kraju. W ostatnich latach liczba Kanadyjczyków osiedlających się w Turcji gwałtownie wzrosła, a kraj ten nadal jest jednym z najszybciej rozwijających się miejsc dla Kanadyjczyków udających się za granicę. Rosnące liczby związane są z tym, że coraz więcej Kanadyjczyków decyduje się co roku na wizytę w Turcji. W 2009 roku około 150 000 Kanadyjczyków przyjechało do Turcji, co oznacza wzrost z 39 000 w 1995 roku.
Chińczyk
W Turcji istnieje niewielka społeczność Chińczyków, głównie czasowych emigrantów. Kilkaset chińskich studentów jest zapisanych na różne tureckie uniwersytety. W Turcji mieszka znaczna liczba muzułmańskich Ujgurów, którzy pochodzą z regionu Sinciang w Chinach. Od początku lat 50. ubiegłego wieku przybywają oni licznie z północno-zachodnich prowincji Chin, a w ramach migracji na Bliski Wschód wielu z nich decyduje się na osiedlenie w ośrodkach miejskich Turcji. Dziś skutecznie związali się z lokalną gospodarką i można zaobserwować ich praktykowanie w różnych formach handlu.
Filipinos
Według szacunków Komisji dotyczących Filipinos Overseas i filipińskiej ambasady w Ankarze w 2008 r. w Turcji było 5 500 Filipińczyków. Większość z nich to pokojówki i "pracownicy zagraniczni" zatrudnieni w gospodarstwach domowych społeczności dyplomatycznych i elitarnych rodzin tureckich. Ponadto dziesięć procent, czyli około 500 Filipińczyków w Turcji to wykwalifikowani pracownicy i specjaliści pracujący jako inżynierowie, architekci, lekarze i nauczyciele. Większość Filipińczyków mieszka w Stambule, Ankarze, Izmirze, Antalyi i pobliskich okolicach.
Indianie
Indianie w Turcji to niewielka społeczność licząca 300 osób i licząca około 100 rodzin. Większość z nich pracuje jako lekarze i inżynierowie komputerowi lub pracownicy międzynarodowych korporacji. Indie są również obecne w Turcji za pośrednictwem przedstawicielstw Reliance Industries, Tata Motors i Indorama.
Japończyk
W Turcji żyje średnia populacja Japończyków, składająca się głównie z niedawnych emigrantów z Japonii i ich potomków urodzonych w Turcji. We wrześniu 2010 r. japońskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych zarejestrowało ich liczbę na poziomie 1430 osób. Większość Japończyków mieszkających w Turcji ma swoje siedziby w Ankarze i Stambule.
Pakistańczycy
Pakistańczycy w Turcji to niewielka społeczność składająca się głównie z ekspatriantów i studentów. Wielu z pakistańskich studentów studiuje na tureckich uniwersytetach i uczelniach. W Turcji znajduje się również duża liczba długoterminowych i krótkoterminowych migrantów ekonomicznych z Pakistanu, którzy często zamierzają przedostać się do Unii Europejskiej. Pakistan posiada stałą ambasadę w Ankarze i konsulat generalny w Stambule, które mają na celu służyć interesom społeczności w całym kraju. W Turcji studiuje około 800 pakistańskich studentów.
Region Pontus
Lokalizacja Laz i Gruzinów dzisiaj
Tradycyjne obszary osadnicze
Mapa przedstawiająca większość kurdyjskich obszarów w Turcji.
Odsetek ludności kurdyjskiej w Turcji według regionów
Turcja Współczynnik dzietności ogólnej według prowincji (2013). Współczynnik dzietności w większości kurdyjskich prowincji jest wyższy niż w większości tureckich prowincji. 4-5 3-4 2-3 1.5-2 1-1.5
Mapa Kurdów Środkowej Anatolii
Kurdyjska matka i dziecko, Van, Turcja. 1973
Większościowe obszary Zaza w Turcji.
Regiony, w których mówi się o Zazie w Turcji, z trzema głównymi obszarami dialektu: Tunceli, Palu-Bingöl, Varto i Siverek (oraz diasporyczne w Kars, Sarız, Aksaray i Taraz).
Arabowie w Turcji
Mniejszości religijne
Ateiści
W Turcji ateizm jest największą grupą po islamie. Odsetek ateistów według sondaży najwyraźniej wzrósł z około 2% w 2012 roku do około 6% w 2016 roku.
Bahá'í
Tureckie miasta Edirne i İstanbul są w świętych miejscach tej religii. Szacunkowa liczba ludności Bahá'í w Turcji wynosi 10.000 (2008)
Buddyzm
Około 72.000 ludzi.
Chrześcijanie
Chrześcijaństwo ma długą historię w Anatolii, która obecnie, jako część terytorium Republiki Turcji, była miejscem narodzin wielu chrześcijańskich apostołów i świętych, takich jak apostoł Paweł z Tarsu, Tymoteusz, św. Mikołaj z Miry, św. Dwa z pięciu ośrodków (patriarchatów) starożytnej Pentarchii znajdowały się w dzisiejszej Turcji: Konstantynopol (Stambuł) i Antiochia (Antakya). Wszystkie z pierwszych siedmiu Rad Ekumenicznych, które są uznawane zarówno przez Kościoły zachodnie jak i wschodnie, odbyły się w dzisiejszej Turcji. Spośród nich, Credo Nicejskie, ogłoszone wraz z Pierwszym Soborem w Nicei (İznik) w 325 r., ma ogromne znaczenie i dostarczyło istotnych definicji współczesnego chrześcijaństwa.
Obecnie liczba ludności chrześcijańskiej w Turcji szacowana jest na ponad 150.000, w tym około 70.000 ormiańskich prawosławnych, 35.000 rzymskokatolików, 17.000 syryjskich prawosławnych, 8.000 chaldejskich katolików, 3.000-4.000 greckich prawosławnych[4], 10.000-18.000 aniochskich Greków oraz mniejszą liczbę Bułgarów, Gruzinów i etnicznych tureckich protestantów.
prawosławni
Prawosławne chrześcijaństwo stanowi w Turcji maleńką mniejszość, stanowiącą znacznie mniej niż jedną dziesiątą jednego procenta całej populacji. Prowincje Stambuł i Hatay, w tym Antakya, są głównymi ośrodkami tureckiego chrześcijaństwa, ze stosunkowo gęstą populacją chrześcijan, choć są to bardzo małe mniejszości. Główną odmianą chrześcijaństwa obecnego w Turcji jest prawosławie wschodnie, skupione głównie w ormiańskim apostolskim i syryjsko-greckim kościele prawosławnym.
Protestanci
Protestanci stanowią znacznie mniej niż jedną dziesiątą jednego procenta ludności Turcji. Mimo to, w Turcji istnieje Sojusz Kościołów Protestanckich. Konstytucja Turcji uznaje wolność wyznania dla jednostek. Armeńscy protestanci są właścicielami trzech Kościołów Stambulskich z XIX wieku. W dniu 4 listopada 2006 r. protestanckie miejsce kultu zostało zaatakowane sześcioma koktajlami Mołotowa. Tureckie media intensywnie krytykowały chrześcijańską działalność misyjną.
Istnieje etniczna turecka protestancka wspólnota chrześcijańska, której większość pochodzi z niedawnych muzułmańskich środowisk tureckich, a nie z mniejszości etnicznych.
rzymscy katolicy
Istnieje około 35 000 katolików, którzy stanowią 0,05% populacji. Wierni przestrzegają obrządku łacińskiego, bizantyjskiego, ormiańskiego i chaldejskiego. Większość katolików obrządku łacińskiego to Lewantyni głównie pochodzenia włoskiego lub francuskiego, chociaż kilku z nich to etniczni Turcy (którzy zazwyczaj nawracają się poprzez małżeństwo z Lewantynami lub innymi nie tureckimi katolikami). Katolicy obrządku bizantyjskiego, ormiańskiego i chaldejskiego na ogół należą do mniejszości greckiej, ormiańskiej i asyryjskiej. Katolicy tureccy są skoncentrowani w Stambule. []
W lutym 2006 roku, katolicki ksiądz Andrea Santoro, włoski misjonarz pracujący od 10 lat w Turcji, został dwukrotnie zastrzelony w swoim kościele nad Morzem Czarnym. Napisał list do papieża z prośbą o wizytę w Turcji. Papież Benedykt XVI odwiedził Turcję w listopadzie 2006 roku. Stosunki z Turcją były chwiejne, odkąd Benedykt XVI wyraził swój sprzeciw wobec przystąpienia Turcji do Unii Europejskiej. Rada Biskupów Katolickich spotkała się z premierem Turcji w 2004 roku, aby omówić ograniczenia i trudności, takie jak kwestie własności. Niedawno, 6 czerwca 2010 roku, biskup Luigi Padovese, wikariusz apostolski Turcji, został zamordowany.
Żydzi
Społeczności żydowskie w Azji Mniejszej istnieją od co najmniej V wieku p.n.e., a wielu hiszpańskich i portugalskich Żydów wygnanych z Hiszpanii zostało przyjętych do Imperium Osmańskiego (w tym do regionów będących częścią współczesnej Turcji) pod koniec XV wieku. Pomimo emigracji w XX wieku, współczesna Turcja nadal ma niewielką populację żydowską. Istnieje niewielka populacja żydowska Karaimów, licząca około 100 osób. Karaimi Żydzi nie są uważani za Żydów przez tureckich Hakhambashi.
Muzułmanie
Alawici
Dokładna liczba alawitów w Turcji nie jest znana, ale w 1970 r. było ich 185 000. Jako muzułmanie, nie są oni rejestrowani oddzielnie od sunnitów w rejestrze ID. W spisie powszechnym z 1965 roku (ostatni turecki spis powszechny, w którym pytano informatorów o ich język ojczysty) 180 000 osób w trzech prowincjach zadeklarowało swój język ojczysty jako arabski. Jednakże w tej liczbie uwzględniono również osoby mówiące po arabsku, sunnitów i chrześcijan.
Alawici tradycyjnie mówią tym samym dialektem lewantyńskiego arabskiego co syryjscy alawici. Język arabski najlepiej zachował się w społecznościach wiejskich i Samandağ. Młodsi ludzie w miastach Çukurova i (w mniejszym stopniu) na İskenderun mówią raczej po turecku. Turecki, którym posługują się alawici, wyróżnia się zarówno wśród alawitów, jak i nie-alawitów szczególnymi akcentami i słownictwem. Znajomość alfabetu arabskiego ogranicza się do przywódców religijnych i mężczyzn, którzy pracowali lub studiowali w krajach arabskich.
Alevis
Alewici są największą mniejszością religijną w Turcji. Prawie 15%-25% całej populacji tureckiej znajduje się w tej grupie. Są to głównie Turcy, ale są też znaczące populacje Kurdów i Zazów, którzy są alewitami.
Twelvers Shia
Populacja Twelver Shia w Turcji wynosi prawie 3 miliony i większość z nich to Azerysi. Pół miliona Ja'farisów mieszka na İstanbul.
Yazidi
Turcja znajduje się na obszarze ojczyzny Jazidów, wraz z Syrią i Irakiem. Ludność Yazidi w Turcji była szacowana na około 22.000 w 1984 roku. Wcześniejsze dane są trudne do uzyskania i zweryfikowania, ale niektóre szacunki mówią o około 100.000 Yazidi w Turcji w pierwszych latach XX wieku.
Większość Yazidisów opuściła kraj i wyjechała za granicę w latach 80-tych i 90-tych, głównie do Niemiec i innych krajów europejskich, gdzie otrzymała azyl w związku z prześladowaniami jako mniejszość etniczna i religijna w Turcji. Obszar, na którym zamieszkiwali, znajdował się w południowo-wschodniej części Turcji, na terenie, na którym toczyły się ciężkie walki PKK. Obecnie uważa się, że w Turcji pozostało kilkuset Yazidi.
Dom, w którym mieszkał założyciel Bahá'í Faith, Bahá'u'lláh, Edirne
Kościół św. Antoniego z Padwy w Stambule.
Aya Triada Grecki kościół prawosławny w Beyoğlu, Stambuł
Kościół św. Pawła w Tharsus
Rozmieszczenie ludności alewitów w Turcji. Czerwony = alewici anatolijscy (Turcy, Kurdowie i Zazas). Ciemnoczerwony = Alawici (Arabowie) w południowej Turcji.
Proporcja alewitów w Turcji
Patrz także
|
|
