Ateizm

Historia ateizmu

Anaksagoras był pierwszym znanym ateistą. Był on jońską Greczynką, urodzoną w Clazomenae w dzisiejszej Azji Mniejszej. Podróżował do innych greckich miast, a jego idee były dobrze znane w Atenach. Sokrates wspominał, że jego dzieła można było kupić w Atenach za drachmę. Ostatecznie został oskarżony i skazany za bezbożność, a następnie wygnany z Aten.

Przekonania Anaksagorasa były interesujące. Uważał on, że Słońce nie jest bogiem i nie jest ożywione (żywe). Słońce było "rozgrzaną do czerwoności masą wielokrotnie większą od Peloponezu". Księżyc był ciałem stałym o cechach geograficznych i zbudowany był z tej samej substancji co Ziemia. Świat był kulą ziemską (sferyczną).

Przyczyny ateizmu

Ateiści często podają powody, dla których nie wierzą w boga lub bogów. Trzy z powodów, które często podają to problem zła, argument z niespójnych objawień i argument z niewiary. Nie wszyscy ateiści uważają, że te powody dostarczają kompletnego dowodu na to, że bogowie nie mogą istnieć, ale są to powody podane na poparcie odrzucenia wiary w istnienie bogów.

Niektórzy ateiści nie wierzą w żadnego boga, ponieważ czują, że nie ma dowodów na istnienie żadnego boga ani bogów i bogiń, więc wierzyć w jakikolwiek rodzaj teizmu oznacza wierzyć w niesprawdzone założenia. Ateiści ci uważają, że prostszym wyjaśnieniem wszystkiego jest metodologiczny naturalizm, który oznacza, że istnieją tylko rzeczy naturalne. Brzytwa Occama pokazuje, "e proste wyja±nienia bez wielu niesprawdzonych przypuszcze¡ s¡ bardziej prawdopodobne jako prawdziwe.

Etymologia

Słowo "ateizm" pochodzi z języka greckiego. Może być podzielone na a- (ἄ), grecki przedrostek oznaczający "bez", i theos (θεός), oznaczający "boga", i zrekombinowane, aby utworzyć "bez bogów" lub "bezbożny". W starożytnejGrecji oznaczało to również "bezbożny".

Począwszy od około V wieku p.n.e., słowo to zaczęło określać ludzi, którzy "zrywali stosunki z bogami" lub "zapierali się bogów". Wcześniej znaczenie było bliższe "bezbożnikowi". Istnieje również rzeczownik abstrakcyjny, ἀθεότης (atheotēs), "ateizm".

Cyceron przetłumaczył to greckie słowo na łacińskie atheos. Słowo to było często używane w debacie pomiędzy wczesnymi chrześcijanami i hellenistami. Każda ze stron używała go do etykietowania drugiej, w zły sposób.

Karen Armstrong pisze, że "W XVI i XVII wieku słowo 'ateista' było wciąż zarezerwowane wyłącznie dla polemistów ... Określenie 'ateista' było obelgą. Nikt nie marzyłby o tym, by nazywać się ateistą". Ateizm został po raz pierwszy użyty do opisania otwarcie pozytywnej wiary w późnej XVIII-wiecznej Europie, oznaczając niewiarę w monoteistycznego boga Abrahama. W XX wieku termin ten rozszerzył się na niewiarę we wszystkie bóstwa. Jednak w społeczeństwie zachodnim nadal powszechne jest określanie ateizmu jako po prostu "niewiary w Boga".

Greckie słowo αθεοι (atheoi), tak jak pojawia się w Liście do Efezjan (2:12) na papirusie 46 z początku III wieku. Zazwyczaj w języku angielskim zapisywane jest jako "[ci, którzy są] bez Boga".

Ateizm w społeczeństwie

W wielu miejscach jest (lub było) przestępstwem publiczne głoszenie idei ateizmu. Przykładem może być twierdzenie, że Biblia lub Koran nie mogą być prawdziwe, albo mówienie lub pisanie, że nie ma Boga.

Muzułmańska apostazja, czyli zostanie ateistą lub wiara w boga innego niż Allah, może być niebezpiecznym aktem w miejscach, gdzie jest wielu konserwatywnych muzułmanów. Wiele sądów religijnych karało, a niektóre nadal karzą ten czyn karą śmierci. W wielu krajach nadal obowiązują prawa przeciwko ateizmowi. Chociaż jest on uważany przez większość uczonych muzułmańskich za grzech, nie wszyscy zgadzają się, że powinien być karalny. Na przykład "Surat Al Kafirun" w Koranie wyraźnie mówi o wolności każdego człowieka do wyboru swojej religii i przekonań. Prawa przeciwko Athiesm w świecie muzułmańskim nie jest uniwersalny, i opiera się na każdym społeczeństwie interpretacji Świętej Księgi.

Ateizm staje się coraz bardziej powszechny, głównie w Ameryce Południowej, Ameryce Północnej, Oceanii i Europie (według odsetka osób, które wcześniej wyznawały jakąś religię i zaczęły być ateistami).

W wielu krajach, głównie w świecie zachodnim, istnieją prawa, które chronią prawo ateistów do wyrażania swoich ateistycznych przekonań (wolność słowa). Oznacza to, że ateiści mają takie same prawa w świetle prawa jak wszyscy inni. Wolność wyznania w prawie międzynarodowym i traktatach obejmuje wolność do nieposiadania religii.

Obecnie około 2,3% ludności świata określa się jako ateista. Około 11,9% określa się jako nieteiści. Między 64% a 65% Japończyków określa się jako ateiści, agnostycy lub niewierzący, a w Rosji do 48%. W krajach Unii Europejskiej odsetek takich osób waha się od 6% (Włochy) do 85% (Szwecja). W Stanach Zjednoczonych, według Pew i Gallup - dwóch najbardziej renomowanych firm sondażowych w Ameryce - obie stwierdzają, że około 10% Amerykanów twierdzi, że nie wierzy w Boga, a liczba ta powoli wzrastała przez dziesięciolecia. Prawdziwa liczba jest prawdopodobnie wyższa niż ta, z powodu piętna wokół ateizmu.

Mapa populacji niereligijnej według procentów na świecie. Niektóre kraje, takie jak Brazylia, Meksyk i Chile, nie mają kategorii dla ateizmu, agnostycyzmu i humanizmu w rubryce spisu ludności. Ponadto, w niektórych krajach ateizm jest niezgodny z prawem lub niedopuszczalny. Z tego powodu duża liczba ateistów może być ukryta w niektórych miejscach.

Definiowanie ateizmu

Ludzie nie zgadzają się co do tego, co oznacza ateizm. Nie zgadzają się co do tego, kiedy pewnych ludzi nazywać ateistami, a kiedy nie.

Ateizm domniemany i jawny

Ateizm jest ogólnie opisywany jako brak wiary w Boga.

George H. Smith stworzył wyrażenia "ateizm ukryty" i "ateizm jawny", aby opisać różnicę między różnymi rodzajami ateizmu. Ateizm ukryty to taki, w którym nie wierzysz w Boga, ponieważ nie znasz pojęcia Boga. Ateizm jawny jest wtedy, gdy nie wierzysz w Boga po tym, jak dowiedziałeś się o tej idei.

W 1772 r. baron d'Holbach powiedział, że "wszystkie dzieci rodzą się ateistami; nie mają pojęcia o Bogu".

W 1979 roku George H. Smith powiedział, że: "Człowiek, który nie jest zaznajomiony z teizmem, jest ateistą, ponieważ nie wierzy w boga. W tej kategorii mieściłoby się również dziecko, które jest w stanie pojąć związane z tym kwestie, ale nadal nie jest ich świadome. Fakt, że to dziecko nie wierzy w boga, kwalifikuje je jako ateistę".

Te dwa cytaty opisują ukryty ateizm.

Ernest Nagel nie zgadza się z definicją ateizmu Smitha jako "braku teizmu", twierdząc, że tylko jawny ateizm jest prawdziwym ateizmem. Oznacza to, że Nagel uważa, że aby być ateistą, człowiek musi wiedzieć o Bogu, a następnie odrzucić ideę Boga.

Ateizm "słaby" i "mocny"

Filozofowie tacy jak Antony Flew, rozpatrywali silny (czasami nazywany pozytywnym) ateizm w zestawieniu ze słabym (czasami nazywanym negatywnym) ateizmem. Zgodnie z tą ideą, każdy kto nie wierzy w boga lub bogów jest albo słabym, albo silnym ateistą.

Silny ateizm to pewne przekonanie, że żaden bóg nie istnieje. Starszym sposobem na określenie silnego ateizmu jest powiedzenie "pozytywny ateizm". Słaby ateizm to wszystkie inne formy niewiary w boga lub bogów. Starszym sposobem mówienia o słabym ateizmie jest mówienie o "negatywnym ateizmie" Te terminy były używane bardziej w pismach filozoficznych i w wierzeniach katolickich. co najmniej od 1813 roku. Zgodnie z tą definicją ateizmu, większość agnostyków jest słabymi ateistami.

Michael Martin twierdzi, że agnostycyzm obejmuje słaby ateizm. Niektórzy agnostycy, w tym Anthony Kenny, nie zgadzają się z tym. Sądzą oni, że bycie agnostykiem różni się od bycia ateistą. Sądzą, że ateizm nie różni się od wiary w Boga, ponieważ oba wymagają wiary. Pomija to rzeczywistość, że agnostycy również mają swoje własne przekonania lub "roszczenia do wiedzy".

Agnostycy twierdzą, że nie można wiedzieć, czy bóg lub bogowie istnieją. Ich zdaniem, silny ateizm wymaga skoku wiary.

Ateiści zwykle odpowiadają mówiąc, że nie ma różnicy między ideą o religii bez dowodu, a ideą o innych rzeczach Brak dowodu, że bóg nie istnieje nie oznacza, że go nie ma, ale nie oznacza też, że istnieje bóg. Szkocki filozof J.J.C. Smart mówi, że "czasami osoba, która naprawdę jest ateistą, może opisywać siebie, nawet z pasją, jako agnostyka z powodu nieuzasadnionego uogólnionego sceptycyzmu filozoficznego, który wyklucza nas z twierdzenia, że wiemy cokolwiek, z wyjątkiem być może prawd matematyki i logiki formalnej". Tak więc, niektórzy popularni autorzy ateistyczni, tacy jak Richard Dawkins, lubią pokazywać różnicę między stanowiskami teisty, agnostyka i ateisty poprzez prawdopodobieństwo przypisane stwierdzeniu "Bóg istnieje".

Wykres zależności między słabym/silnym i ukrytym/wyraźnym ateizmem

Ateizm w życiu codziennym

W życiu codziennym wielu ludzi definiuje zjawiska naturalne bez potrzeby istnienia boga lub bogów. Nie zaprzeczają istnieniu jednego lub więcej bogów, po prostu mówią, że to istnienie nie jest konieczne. Według tego poglądu bogowie nie nadają życiu celu, ani nie mają na nie wpływu. Wielu naukowców praktykuje to, co nazywają naturalizmem metodologicznym. Po cichu przyjmują filozoficzny naturalizm i stosują metodę naukową. Ich wiara w boga nie wpływa na ich wyniki.

Ateizm praktyczny może przybierać różne formy:

• Brak religijnej motywacji - wiara w bogów nie motywuje moralnego działania, działania religijnego, ani żadnej innej formy działania;
• Aktywne wyłączenie problemu bogów i religii z poszukiwań intelektualnych i działań praktycznych;
• Obojętność - brak jakiegokolwiek zainteresowania problemami bogów i religii; lub
• Nieświadomość pojęcia bóstwa.

Ateizm teoretyczny

Teoretyczny ateizm stara się znaleźć argumenty przeciwko istnieniu Boga, oraz obalić argumenty teizmu, takie jak argument z projektu czy Pascal's Wager. Te teoretyczne powody mają wiele form, większość z nich jest ontologiczna lub epistemologiczna. Niektóre opierają się na psychologii lub socjologii.

Stanowiska znanych filozofów

Immanuel Kant

Według Immanuela Kanta, nie może istnieć żaden dowód na istnienie istoty najwyższej, który byłby przeprowadzony przy użyciu rozumu. W swoim dziele "Krytyka czystego rozumu" stara się on wykazać, że wszelkie próby udowodnienia istnienia Boga lub jego obalenia kończą się logicznymi sprzecznościami. Kant twierdzi, że nie można wiedzieć, czy istnieją jakieś istoty wyższe. To czyni go agnostykiem.

Ludwig Feuerbach

Ludwig Feuerbach opublikował w 1841 roku Istotę chrześcijaństwa. W swoim dziele postuluje on co następuje:

1. Religia to nie tylko fakt historyczny czy transcendentny, ale przede wszystkim osiągnięcie ludzkiej świadomości, jej umysłu czy wyobraźni.
2. Wszystkie religie różnią się tylko formą, ale mają jedną wspólną cechę: są projekcjami niezaspokojonych potrzeb ludzkiej natury. Bóg i wszystkie treści religijne to nic innego jak projekcje psychologiczne. Materialne przyczyny tych projekcji są zakorzenione w naturze człowieka.

Poniższe zdania podsumowują pisarstwo Feuerbacha:

• Człowiek stworzył Boga na swój obraz
• Homo homini Deus est ("Człowiek jest bogiem dla człowieka")

Powiązane strony

• Humanizm świecki
• Agnostycyzm
• Prawo trzech etapów