Starożytna Grecja

Ramy czasowe historii Grecji

Historia Grecji przeszła przez te etapy:

• Kultura mykeńska (ok. 1600-c.1100 p.n.e.) była wczesną kulturą grecką w epoce brązu, na greckim lądzie stałym i na Krecie.
• Wiek brązu zapada lub grecki wiek ciemny (ok. 1100-c.750 p.n.e.).
• The archaiczny okres (c.750-c.500 BC). Artyści wykonywali większe wolnostojące rzeźby w sztywnych pozach, z wymarzonym "archaicznym uśmiechem". Okres archaiczny kończy się obaleniem ostatniego tyrana Aten w 510 r. p.n.e.
• Okres klasyczny (ok. 500-323 p.n.e.) miał styl, który późniejszy obserwatorzy uznali za wybitny przykład (tj. "klasyczny") - na przykład Partenon. Pod względem politycznym okres klasyczny był w V wieku zdominowany przez Ateny i Ligę Deliańską. Na początku IV wieku p.n.e. zostali oni wysiedleni przez spartańską hegemonię. Ostatecznie istniała Liga Koryncka, która była prowadzona przez Macedonię.

• Okres hellenistyczny (323-146 p.n.e.) to okres, w którym kultura grecka (sztuka hellenistyczna) i władza rozszerzały się na Bliski i Środkowy Wschód. Okres ten rozpoczyna się wraz ze śmiercią Aleksandra, a kończy wraz z podbojem Rzymu.
• Rzymska Grecja. To być the okres między the Romański zwycięstwo przy the Bitwa pod Korynt w 146 p.n.e. i the ustanowienie Bizancjum Konstantyn jako the kapitał the Cesarstwo Rzymskie w 330 REKLAMA.
• Ostatnia faza starożytności to okres chrystianizacji w późniejszych IV do początku VI wieku. Zakończył się on zamknięciem późniejszej wersji Akademii Platońskiej przez Justyniana I w 529 roku.

Podboje Aleksandra rozciągnęły się aż do Afganistanu.

Wczesna historia

Umiejętność czytania i pisania

W VIII w. p.n.e. Grecy po raz drugi nauczyli się czytać i pisać. Stracili umiejętność czytania i pisania pod koniec kultury mykeńskiej, gdy świat śródziemnomorski pogrążył się w mrocznych wiekach. Greckie Ciemne Wieki (~1100 p.n.e. - 750 p.n.e.), czyli upadek epoki brązu, to okres w historii starożytnej Grecji i Anatolii, z którego nie ma żadnych zapisów pisemnych i niewiele jest pozostałości archeologicznych.

Grecy dowiedzieli się o alfabecie od innego starożytnego ludu, Fenicjan. Wprowadzili do niego pewne zmiany. W szczególności Grecy wprowadzili regularne litery dla samogłosek, co było konieczne dla ich języka. Ich alfabet był z kolei kopiowany przez Rzymian, a większość świata używa teraz alfabetu rzymskiego.

Struktura polityczna

Starożytna Grecja miała jeden język i jedną kulturę, ale nie była zjednoczona aż do 337 r. p.n.e., kiedy to Macedonia pokonała Ateny i Teby. To oznaczało koniec okresu klasycznego i początek okresu hellenistycznego. Już wtedy podbite miasta były tylko przyłączone do Filipa II z Ligi Macedońskiej w Koryntii; nie były okupowane i rządziły same sobą.

Państwa miejskie

Starożytna Grecja składała się z kilkuset więcej lub mniej niezależnych państw miejskich. Różniło się to od innych społeczeństw, które były plemienne, czyli królestw rządzących stosunkowo dużymi terytoriami.

Niewątpliwie geografia Grecji podzieliła i podzieliła się na wzgórza, góry i rzeki - co przyczyniło się do powstania starożytnej Grecji. Z jednej strony starożytni Grecy nie mieli wątpliwości, że są "jednym narodem"; mieli tę samą religię, tę samą podstawową kulturę i ten sam język. Jednak każde miasto-państwo lub "polis" było niezależne; zjednoczenie było czymś rzadko omawianym przez starożytnych Greków. Nawet gdy podczas drugiej perskiej inwazji na Grecję, grupa miast-państw sprzymierzyła się w obronie Grecji, większość poleis pozostała neutralna, a po klęsce Persów sojusznicy szybko powrócili do walki.

Głównymi cechami starożytnego greckiego systemu politycznego były:

1. Jego fragmentaryczny charakter. Nie było jednego kraju, ale wiele małych krajów zwanych "miasto-państwami".
2. Skupienie się na miastach w malutkich stanach.
3. Kolonie, które założyli wokół Morza Śródziemnego, były niezależne od miasta założycielskiego. Współczuli jednak swojemu "miastu matce".
4. Podbój lub bezpośrednie zarządzanie przez inne miasto-państwo było dość rzadkie.
5. Miasta zgrupowały się w ligi, a członkowie czasem rezygnują z jednej ligi i dołączają do innej.

Później, w okresie klasycznym, ligi były coraz mniejsze i większe, a dominowało w nich jedno miasto (szczególnie Ateny, Sparta i Toby). Często miasta były zmuszane do przyłączenia się pod groźbą wojny (lub w ramach traktatu pokojowego). Po "podbiciu" przez Filipa II Macedończyka serc starożytnej Grecji, nie próbował on anektować tego terytorium, ani zjednoczyć go w nową prowincję. Zmusił jednak większość miast do przyłączenia się do swojej własnej Ligi Korynckiej.

Królestwa

Niektóre miasta były demokratyczne, niektóre arystokratyczne, a niektóre monarchie. Niektóre miały wiele rewolucji, w których jeden rodzaj rządu zastąpił inny. Jednym ze słynnych greckich królestw jest Macedonia, która stała się na krótko największym imperium, jakie widział wtedy świat, podbijając imperium perskie (w tym starożytny Egipt) i sięgając do współczesnych Indii. Inne słynne królestwa to Epir i Tesalia.

Monarchie w starożytnej Grecji nie były absolutne, ponieważ zazwyczaj istniała rada starszych obywateli (senat, a w Macedonii kongres), którzy udzielali rad królowi. Mężczyźni ci nie byli wybierani ani wybierani w loterii, jak to miało miejsce w demokratycznych miastach-państwach.

Obywatele

Obywatele, którzy mogli uczestniczyć w rządzie w Starożytnej Grecji, byli zazwyczaj mężczyznami, którzy urodzili się na wolności w tym mieście. Kobiety, niewolnicy i (zazwyczaj) mieszkańcy urodzeni gdzie indziej, nie mieli prawa do głosowania. Szczegóły różniły się w zależności od miasta. Przykładem są Ateny: Mieszkańcy Aten składali się z trzech grup: obywatele, metycy (mieszkający cudzoziemcy) i niewolnicy. Obywatele byli mieszkańcami, których przodkowie byli Ateńczykami od trzech pokoleń. Męscy obywatele mieli prawa wolnych mężczyzn i mogli być wybrani do pełnienia każdej oficjalnej funkcji państwowej. "Spośród około 150.000 mieszkańców stanu Attica, tylko około jedna piąta posiadała przywilej obywatelstwa". Kobiety, które były obywatelami Aten, nie mogły uczestniczyć w urzędach politycznych, ale w Sparcie mogły.

Kolonie

Liczba Greków wzrosła i wkrótce nie mogli oni wyhodować wystarczającej ilości pożywienia dla wszystkich ludzi. Kiedy to się stało, miasto wysyłało ludzi, by założyli nowe miasto, znane jako kolonia.

Ponieważ teren był nierówny, większość podróży odbywała się drogą morską. Z tego powodu wzdłuż linii brzegowej powstało wiele nowych miast. Pierwsze nowe miasta powstały w Anatolii (Azja Mniejsza), a później wzdłuż Morza Czarnego, na Cyprze, w południowych Włoszech, na Sycylii i wokół tego, co dziś jest Bengazi w Libii. Założyli nawet miasto, Naucratis, nad rzeką Nil w Egipcie. Dzisiejsze miasta, Syrakuzy, Neapol, Marsylia i Stambuł zaczęły się jako greckie miasta Syrakuzy, Neapol, Massilia i Bizancjum.

Wielka Czwórka

Do VI wieku p.n.e. niektóre miasta stały się o wiele ważniejsze od innych. Były to Korynt, Teby, Sparta i Ateny.

Spartanie byli bardzo dobrze zdyscyplinowanymi żołnierzami. Pokonali oni ludzi, którzy mieszkali w ich pobliżu i ci ludzie musieli uprawiać ziemię dla Spartan. Te "hełmy" musiały dać Spartanom część pożywienia, które uprawiali, więc Spartanie nie musieli pracować. Zamiast tego nauczyli się, jak być lepszymi żołnierzami. Nie było wielu Spartan, ale było wiele "hełmów". Spartańskie siły wojskowe kontrolowały te hełmy. Spartanie mieli dwóch dziedzicznych królów, którzy prowadzili ich na wojnie. W domu rządziła nimi również grupa starców zwana Gerousią (senat).

Ateny stały się demokracją w 510 r. p.n.e. Mężczyźni przybyli do miejsca w centrum miasta i zdecydowali, co zrobić. Było to pierwsze miejsce na świecie, w którym ludzie decydowali o tym, co powinien zrobić ich kraj. Rozmawiali, a następnie głosowali nad tym, co należy zrobić w Boule (parlamencie). Ale kobiety nie głosowały. Ateny miały niewolnice. Te niewolnice były własnością ich panów i mogły być sprzedane komuś innemu. Ateńscy niewolnicy byli mniej wolni niż spartańskie hełmy. Każdego roku ateńscy obywatele wybierali ośmiu generałów, którzy prowadzili ich na wojnie.

Ruiny Sparty

Wojny grecko-perskie

W 499 r. p.n.e., greckie miasta w Anatolii zbuntowały się. Nie chcieli, by Persja już nimi rządziła. Ateny wysłały 20 statków do walki z Persami na morzu. Grecy w Anatolii zostali pokonani. Perski król, Darius, postanowił ukarać Ateny. Wysłał żołnierzy i statki, by walczyli z Atenami.

Ateny poprosiły o pomoc od Sparty. Sparta chciała pomóc, ale nie mogła; mieli wtedy święto religijne. Ateny wysłały swoich żołnierzy przeciwko perskim żołnierzom: w bitwie pod Maratonem (490 p.n.e.) pokonali oni Persów. Wtedy przyszła pomoc od Sparty.

W bitwie pod Termopilami Spartanie byli prowadzeni przez Leonidasa i stawiali opór ogromnej armii perskiej. Po kilku dniach, zdrajca zwany Efisztelem poprowadził Persów wokół przełęczy za grecką armią. Zdając sobie sprawę, że porażka była nieunikniona, Leonidas uwolnił wielu swoich ludzi. Ci, którzy zostali, wiedzieli, że będzie to walka na śmierć i życie. Leonidas trzymał w domu elitarnych hoplitów (pieszych żołnierzy), którzy mieli żywych synów. Byli też sprzymierzeni Tespańczycy i Tebanie, którzy zgłosili się na ochotnika do pozostania.

Trzeciego dnia Leonidas poprowadził swoich 300 spartańskich chmielników i ich sojuszników przeciwko Kserksesowi i jego potężnej armii. Prowadzone przez Spartan siły walczyły z perskimi siłami na śmierć i życie, aby zablokować przepustkę na tyle długo, by Kserkses i jego armia były zajęte, podczas gdy reszta greckiej armii uciekła.

Po Termopile wielu Greków chciało pojechać na południe na Peloponez. Ponieważ przesmyk w Koryncie, droga na Peloponez, jest bardzo wąska, wielu chciało tam walczyć z Persami.

Ateny były na północ od Koryntu, a ona miała marynarkę wojenną. Przywódca Aten, Themistokles, chciał walczyć z Persami przy wyspie Salamis. Kserkses zdecydował się wysłać swoją flotę przeciwko greckiej flocie, zanim greckie statki mogły udać się na Peloponez. Grecka flota pokonała Persów w bitwie pod Salamis. Xerxes wtedy pójść do domu z wiele jego żołnierz ale perski wojsko zostawać w Grecja. Ten wojsko pokonywać przy the Bitwa pod Platea w 479 479.

Inwazja perska na Grecję

Ateny przeciwko Sparcie

Po pokonaniu Persów pod Platea, Spartanie zrobili bardzo mało. Jednak Persja nadal była niebezpieczna. Ateny poprosiły greckie miasta na wyspach na Morzu Egejskim i w Anatolii o przyłączenie się do niej. Miasta te zgodziły się na to, ponieważ bały się Persji. Miasta te utworzyły Ligę Deliańską, a Ateny były ich przywódcą. Wiele z miast należących do Ligi Delian musiało złożyć Atenom hołd. Ateny wykorzystały te pieniądze na budowę wielu statków i Partenonu. Sparta była wciąż silna na lądzie, ale Ateny były silniejsze na morzu. Kilka razy doszło do wojny między Atenami a Spartą. Wtedy Ateny postanowiły wysłać wiele statków na Sycylię, aby walczyć z miastem Syrakuzy. Sparta wysłała pomoc do Syrakuz, a Ateny zostały pokonane. Żaden z ateńskich statków nie wrócił.

Teraz Sparta chciała budować statki do walki z Atenami. Minęło sporo czasu, zanim Sparta pokonała Ateny, ale potem w bitwie pod Aegospotami Spartanie zniszczyli większość ateńskich statków. Ateńczycy użyli bardzo zaawansowanego typu statku znanego jako Triremes. Te wysoce zaawansowane statki bojowe posiadały wyrafinowane systemy walki i były napędzane przez wiosła. Na froncie Trirema znajdował się duży brązowy baran. Wiosłujący rzucali Triremem bardzo szybko na łódź wroga i wbijali dziurę w jej kadłub. To był najskuteczniejszy sposób na zniszczenie innych łodzi przez Trirema. Czasami żołnierze (zwani hoplitami) na Triremie wsiadali na statek wroga i zatrzymywali go dla siebie. Niemniej jednak, ateńska flota triremów została zniszczona w bitwie w 405 r. p.n.e. Ateny poddały się w następnym roku i wojna się skończyła.

Życie codzienne

Mężczyźni, jeśli nie pracują, walczą lub dyskutują o polityce, mogliby w czasie festiwalu chodzić do teatru Starożytnej Grecji, aby oglądać dramaty, komedie lub tragedie. Często dotyczyły one polityki i bogów greckiej mitologii. Kobietom nie pozwalano występować w teatrze; aktorzy męscy grali kobiece role.

Kobiety wykonywały prace domowe, takie jak przędzalnictwo, tkactwo, sprzątanie i gotowanie. Nie angażowały się w życie publiczne ani w politykę. Kobiety z bogatych rodzin miały jednak niewolnice, które wykonywały dla nich prace domowe.

Starożytne greckie gry

Słynne igrzyska olimpijskie odbywały się w Olympii co cztery lata. Były one przeznaczone tylko dla mężczyzn, a kobiety nie mogły w nich uczestniczyć, nawet jako widzowie. Sporty te obejmowały bieganie, rzucanie oszczepem, rzucanie dyskami i zapasy. Igrzyska były niezwykłe, ponieważ sportowcy mogli pochodzić z każdego greckiego miasta.

Kolejny konkurs, Heraean Games, został zorganizowany dla kobiet. Odbywały się one również na Olimpie w innym czasie niż zawody dla mężczyzn.

Zasady dla dziewcząt w Sparcie były inne niż w innych miastach. Trenowano je w tych samych wydarzeniach, co chłopców, ponieważ Spartanie wierzyli, że silne kobiety będą rodzić silne dzieci, które staną się przyszłymi wojownikami. Ich sportsmenki były niezamężne i rywalizowały nago lub w krótkich sukienkach. Chłopcy mogli oglądać sportowców, w nadziei na stworzenie małżeństwa i potomstwa.

Później, w okresie klasycznym, dziewczyny mogły rywalizować na tych samych festiwalach co mężczyźni.