Zamach

W czasach od starożytności do średniowiecza

Zamachy zdarzają się od czasu, gdy ludzie zaczęli żyć w społeczeństwach grupowych.

Stary Testament Biblii mówi o zamachach w Księgach Judyty, Królów, Samuela i Kronik.

Starożytny indyjski pisarz o imieniu Chanakya, który żył w latach 350 - 283 p.n.e., napisał wiele o zamachach w książce zwanej Arthashastra. Jeden z jego uczniów zamordował później kilku jego wrogów, w tym dwóch generałów Aleksandra Wielkiego.

Słynne ofiary zamachów to Filip II Macedoński (336 r. p.n.e.), ojciec Aleksandra Wielkiego, i Juliusz Cezar (44 r. p.n.e.). Cesarze Imperium Rzymskiego często byli zamordowani, aby inny przywódca mógł zająć ich miejsce.

W średniowieczu wielu królów we Wschodnim Cesarstwie Rzymskim zostało zabitych w zamachach, aby nowi królowie mogli przejąć władzę.

W okresie renesansu zamachy stały się bardziej powszechne w Europie Zachodniej. Zamordowani zostali królowie Holandii Wilhelm Cichy (1584), Henryk III (1589) i Henryk IV (1610).

Pierwsze amerykańskie użycie zamachu stanu (gdzie rząd planował zamordowanie kogoś) miało miejsce w 1620 roku. Miało to miejsce w Plymouth w kolonii Massachusetts Bay, gdzie wylądowali Pielgrzymi. Rdzenni Amerykanie mieszkali tam przed przybyciem Pielgrzymów, ale Pielgrzymi chcieli mieć tę ziemię dla siebie. Myles Standish zaprosił na ucztę miejscowego wodza plemiennego, 18-letniego brata wodza i dwóch innych rdzennych Amerykanów. Następnie zamknęli drzwi na klucz, zabili trzech starszych mężczyzn, a nastolatka powiesili publicznie jako ostrzeżenie dla innych rdzennych Amerykanów, by trzymali się z daleka.

Obraz Jean-Léon Gérôme'a przedstawiający zabójstwo Cezara

W historii nowożytnej

Zamachy były częste w historii nowożytnej. Ta sekcja nie zawiera listy wszystkich zamachów, które miały miejsce w historii nowożytnej. Wymienia niektóre przykłady światowych przywódców, którzy zostali zamordowani i wyjaśnia niektóre z powodów, dla których te zamachy miały miejsce.

W Rosji cesarskiej w ciągu 80 lat zamordowano dwóch cesarzy: Paweł I (1801)^{pp. 16-17} i Aleksander II (1881). ^{s. 419}

W Stanach Zjednoczonych w ciągu 100 lat czterech prezydentów zostało zamordowanych. Byli to prezydenci AbrahamLincoln (1865), James Garfield (1881), William McKinley (1901) i John F. Kennedy (1963).

Po śmierci Abrahama Lincolna, prezydentem został Andrew Johnson. Był on prezydentem przez cztery lata. W tym czasie zamordowano 12 osób, które zajmowały ważne stanowiska polityczne. Następny prezydent, Ulysses S. Grant, kierował Stanami Zjednoczonymi w latach 1869-1877. W tym czasie zamordowanych zostało 11 przywódców rządowych, kolejnych 9 zostało zaatakowanych, ale przeżyło.

Wojny światowe

Arcyksiążę austriacki Franciszek Ferdynand został zamordowany w 1914 roku. Niektórzy historycy twierdzą, że zamach ten zapoczątkował I wojnę światową.

W latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku NKWD Józefa Stalina zamordowało wielu ludzi spoza Związku Radzieckiego, w tym Leona Trockiego. Byli to głównie ludzie, którzy według Stalina byli przeciwko niemu lub mogli odebrać mu władzę. Chciał mieć pewność, że utrzyma władzę, którą posiadał, więc zabił wielu swoich przeciwników.

W latach 1934-1944 różne osoby i grupy próbowały 27 razy dokonać zamachu na AdolfaHitlera, przywódcę nazistowskich Niemiec podczas Holokaustu i II wojny światowej. Ludzie ci chcieli powstrzymać Hitlera przed przejęciem władzy w tak wielu krajach i zabiciem tak wielu ludzi. Jednak zawsze udawało mu się przeżyć.

Podczas II wojny światowej alianci stosowali zamachy, aby zabić ważnych przywódców nazistowskich i japońskich:

• Czescy żołnierze zamordowali Reinharda Heydricha, jednego z najważniejszych ludzi w nazistowskim rządzie (1942)
• Armia Stanów Zjednoczonych dokonała zamachu na japońskiego admirała Isoroku Yamamoto, ważnego przywódcę wojskowego (1943)
• Polscy rebelianci zamordowali czołowych przywódców nazistowskich, kiedy tylko mogli

Aktywiści

Niektórzy znani działacze na rzecz praw człowieka zostali zamordowani w ciągu następnych kilku dekad. Zostali oni zamordowani przez ludzi, którym nie podobało się to, co robili na rzecz praw człowieka. Do najbardziej znanych działaczy, którzy zostali zamordowani należą:

• Mohandas Gandhi (1948), przywódca protestów bez użycia przemocy przeciwko brytyjskiej kontroli nad Indiami
• Malcolm X (1965), przywódca ruchu praw obywatelskich
• Martin Luther King, Jr. (1968), jeden z najważniejszych przywódców afroamerykańskiego ruchu na rzecz praw obywatelskich

CIA w Stanach Zjednoczonych (1960-1970)

W latach 1960-1965 Centralna Agencja Wywiadowcza Stanów Zjednoczonych (CIA) co najmniej osiem razy próbowała dokonać zamachu na kubańskiego przywódcę Fidela Castro. ^{s. 71} W tym czasie CIA planowała również zamach na Patrice'a Lumumbę, jedynego demokratycznie wybranego przywódcę Demokratycznej Republiki Konga. s. ^19-24

W latach 1960-1970 CIA zachęcała również - a w niektórych przypadkach pomagała - w realizacji planów zamachów przeciwko:^{p. 256}

• Rafael Trujillo, prezydent Republiki Dominikańskiej
• Ngo Dinh Diem, prezydent Wietnamu Południowego
• Generał Rene Schneider, szef chilijskiej armii, który nie pozwolił armii na obalenie demokratycznie wybranego prezydenta Salvadora Allende.

Lata 70-te - 80-te

W 1979 r. rewolucja irańska przekształciła Iran w Republikę Islamską. Grupa o nazwie Iran Human Rights Documentation Center twierdzi, że między 1979 r. a latami 90. przywódcy rządu irańskiego zamordowali 162 osoby w 19 różnych krajach. Grupa ta twierdzi, że Iran zaprzestał zamachów, ponieważ niemiecki sąd wydał nakaz aresztowania szefa irańskiego wywiadu wojskowego.

Anwar Sadat, prezydent Egiptu, został zamordowany w 1981 roku na paradzie. Został zabity przez ludzi, którzy chcieli przejąć władzę w kraju i uczynić z niego republikę islamską.

W 1983 roku Benigno Aquino, Jr. został zamordowany. Aquino był przeciwnikiem Ferdinanda Marcosa, dyktatora, który rządził Filipinami. Mieszkańcy Filipin byli tak zdenerwowani, że rozpoczęli pokojową rewolucję People Power Revolution. Doprowadziło to do zakończenia rządów Marcosa. Wdowa po Aquino, Corazon Aquino, została prezydentem Filipin.

W Indiach premier Indira Gandhi została zamordowana w 1984 roku. Następnym premierem został jej syn Rajiv Gandhi. Został on zamordowany w 1991 roku. (Nie byli oni spokrewnieni z Mohandasem Gandhim).

Od lat 90. do dziś

Premier Izraela Icchak Rabin został zamordowany w 1995 roku. Izraelczycy i Palestyńczycy pracowali nad porozumieniem pokojowym. Rabin został zabity przez ortodoksyjnego Żyda, który nie zgadzał się z traktatem pokojowym. Wielu historyków uważa, że zabójstwo Rabina jest jednym z głównych powodów załamania się rozmów pokojowych.

W Pakistanie w 2007 roku zamordowano Benazir Bhutto. Bhutto była pierwszą kobietą wybraną na przywódcę kraju muzułmańskiego. Przywódca Al-Kaidy powiedział, że zamachowcy Al-Kaidy zabili Bhutto. Powiedział, że zrobili to, ponieważ Bhutto próbowała pozbyć się brutalnych grup milicji dżihadystów w Pakistanie. Powiedział, że to uczyniło ją ważną dla Stanów Zjednoczonych, więc Al-Kaida ją zabiła.

Zdjęcie prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego tuż przed zamachem na jego życie


Sala konferencyjna Hitlera po tym, jak niektórzy z jego własnych żołnierzy próbowali go zabić.


Ludzie gromadzą się na pogrzebie Gandhiego


Zakrwawione rzeczy Indiry Gandhi z dnia jej śmierci (obecnie w muzeum)

Statystyki

Jedno z badań dotyczyło zamachów na przywódców narodowych (przywódców państw, takich jak prezydenci czy premierzy). Badanie wykazało, że:

• Od 1895 roku zamachowcy próbowali zabić przywódców państw 298 razy. 59 z tych światowych przywódców zostało zabitych.
• Od 1950 roku, przywódca narodowy był zamordowany w prawie dwóch z każdych trzech lat.

W innym badaniu przyjrzano się wszystkim zamachom w latach 1946-2013. Obejmowały one nie tylko przywódców narodowych, ale także innych członków rządu (w tym władz lokalnych) oraz ludzi, którzy byli przeciwko rządowi. Badanie to wykazało, że w latach 1946-2013, w sumie 954 osoby zostały zamordowane w 758 różnych atakach.

W badaniu tym sprawdzono również, kto był najbardziej narażony na zamach. Z tych 954 osób, które zostały zamordowane:

• 21% było członkami parlamentu
• 18% stanowili liderzy opozycji (liderzy partii politycznych lub grup, które wypowiadały się lub walczyły przeciwko rządowi)
• 17% było liderami krajowymi
• 14% było ministrami rządu
• 10% było dyplomatami
• 5% stanowili lokalni politycy, tacy jak gubernatorzy czy burmistrzowie