Historia Królestwa Anglii

·         1 Anglia przed Anglikami

·         2 Anglosaska Anglia

o    2.1 Wikingowie

·         3 Anglia w średniowieczu

·         4 Tudor Anglia

·         5 Stuartów i wojna domowa

·         6 Referencje

·         7 Inne strony internetowe

·         8 Dalsze czytanie

Anglia przed Anglikami

Główne artykuły: Prehistoryczna Brytania i Rzymska Brytania

Archeologia pokazuje, że ludzie przybyli do południowej Anglii na długo przed resztą Wysp Brytyjskich, prawdopodobnie ze względu na przyjazny klimat pomiędzy i w czasie epoki lodowcowej dawno temu.

Juliusz Cezar najechał to, co jest teraz Anglią w 55 i 54 roku p.n.e., jako część wojen galicyjskich, i został pokonany. Napisał w De Bello Gallico, że było tam wiele plemion, bardzo podobnych do innych plemion celtyckich w Europie. Monety, a później historycy rzymscy, podali nam nazwiska niektórych władców tych plemion i to, co robili.

W 43 r. n.e. Klaudiusz z powodzeniem zaatakował Anglię, lądując 40 000 żołnierzy w Galii w Richborough w Kent.

Przez setki lat to, co teraz jest Anglią, było rzymską prowincją, Britanią. Później Rzymianie zrezygnowali z tej prowincji i pozostawili lud celtycki samemu sobie, gdy Cesarstwo Rzymskie zaczęło się rozpadać. Wpływy Rzymian sprawiły, że terytorium Anglii doświadczyło jedności już przed przybyciem Anglików.

Stonehenge, uważany za zbudowany około 2000-2500 lat p.n.e.

Anglosaska Anglia

Analiza ciał ludzkich znalezionych na starożytnym cmentarzu niedaleko Abingdon w Anglii pokazuje, że imigranci saksońscy i rodowici Brytyjczycy żyli obok siebie.

Populacja rzymsko-brytyjska (Brytyjczycy) została zasymilowana. Osada (lub inwazja) Anglii nazywana jest podbojem saskim, albo anglosaskim lub angielskim.

Od IV wieku n.e. wielu Brytyjczyków opuściło Kanał La Manche z Walii, Kornwalii i południowej Brytanii i zaczęło osiedlać się w zachodniej części Galii (Armoryka), gdzie założyli nowy naród: Brittany. Brytyjczycy nadali swojemu nowemu krajowi nazwę i język bretoński, Brezhoneg, język siostrzany Walijczyków i Kornwalijczyków. Nazwa "Bretania" (od "Małej Brytanii") powstała w tym czasie, aby powiedzieć nowej Brytanii oprócz "Wielkiej Brytanii". Brezhoneg jest nadal używany w Bretanii.

Wikingowie

Po okresie najazdów, Wikingowie zaczęli również osiedlać się w Anglii i handlować, ostatecznie kontrolując obszar zwany Danelaw od końca IX wieku. Jedna z osad wikingów znajdowała się w Yorku, zwanym przez wikingów Jorvik. Panowanie Wikingów pozostawiło ślady w języku angielskim - ponieważ staroangielski był już spokrewniony z Old Norse, wiele nordyckich słów zaczęto używać w tym czasie w języku angielskim.

Anglia i Danelaw w 878 r.

Anglia w średniowieczu

Klęska króla Harolda Godwinsona w bitwie pod Hastings w 1066 r. przeciwko księciu Wilhelmowi II z Normandii, zwanemu później Wilhelmem I z Anglii, oraz następujący po niej podbój Anglii przez Normanów spowodował istotne zmiany w historii Wielkiej Brytanii. William nakazał napisanie Księgi Kopuły. Było to badanie całej ludności, ich ziemi i majątku, aby pomóc w zbieraniu podatków.

William władał też Normandią, wtedy potężnym księstwem we Francji. William i jego szlachta przemawiali i sprawowali władzę na dworze w Anglo-Normanie, w Normandii i w Anglii. Używanie języka anglo-normańskiego przez arystokrację było podtrzymywane przez wieki i miało wielki wpływ na rozwój starej angielszczyzny na średni język angielski.

W Anglii średniowiecze było czasem wojny, wojny domowej, od czasu do czasu rebelii i wielu parceli wśród szlachty i rodziny królewskiej. Anglia miała więcej niż wystarczającą ilość zbóż, produktów mlecznych, wołowiny i baraniny. Międzynarodowa gospodarka kraju opierała się na handlu wełną, gdzie wełna z północnej Anglii była sprzedawana flandryjskim handlarzom tekstylnym do wyrobu sukna. Średniowieczna polityka zagraniczna była również kształtowana przez stosunki z flamandzkim przemysłem sukienniczym. W XV wieku rozwinął się angielski biznes sukienniczy, dzięki czemu Anglicy również stali się bogatsi.

Za panowania Henryka II, król otrzymał od barona i Kościoła pewną władzę z powrotem. Następca Henryka, Ryszard I "Lewie Serce", wziął udział w trzeciej krucjacie i bronił swoich terytoriów francuskich przed Filipem II Francuzem. Jego młodszy brat, Jan, który poszedł za nim jako król, nie miał tyle szczęścia, co stracił Normandię i wiele innych terytoriów francuskich. W 1215 r. baronowie doprowadzili do zbrojnego buntu i zmusili go do podpisania Magna Carty, co nałożyło prawne ograniczenia na osobiste uprawnienia króla.

Panowanie Edwarda I (1272-1307) było dość udane. Edward wzmocnił władzę swojego rządu i powołał pierwszy angielski parlament. Podbił Walię. Jego syn, Edward II, przegrał bitwę pod Bannockburn przeciwko Szkocji.

Czarna Śmierć, epidemia, która rozprzestrzeniła się na całą Europę i część Azji, dotarła do Anglii w 1349 roku i zabiła być może nawet jedną trzecią ludności.

Edward III przekazał ziemię potężnym rodom szlacheckim, w tym wielu ludziom z królewską krwią. Ponieważ w dzisiejszych czasach ziemia była jak władza, niektórzy potężni ludzie mogli teraz próbować ubiegać się o koronę.

Zdjęcie z bitwy pod Hastings (1066) na gobelinie Bayeux

Tudor Anglia

Wojny Róż zakończyły się zwycięstwem Henryka Tudora, który został królem Anglii Henrykiem VII, w bitwie pod Bosworth Field w 1485 r., gdzie zginął król Yorkist, Ryszard III.

Jego syn, Henryk VIII rozstał się z Kościołem rzymskokatolickim w sprawie rozwodu z Katarzyną Aragońską. Chociaż jego pozycja religijna nie była całkowicie protestancka, doprowadziło to do zerwania Kościoła Anglii z Kościołem rzymskokatolickim. Nastąpił czas wielkich religijnych i politycznych kłopotów, a także angielskiej reformacji.

Henryk VIII miał trójkę dzieci, z których wszystkie nosiły Koronę. Pierwszym, który rządził był Edward VI z Anglii. Mimo że był inteligentny, miał zaledwie dziesięcioro lat, kiedy objął tron w 1547 roku.

Gdy Edward VI zmarł na gruźlicę w 1553 r. Maria I objęła tron, gdy w Londynie kibicowały jej tłumy, co według ówczesnych ludzi było największym przejawem uczucia do tudorskiego monarchy. Maryja, wierna katoliczka, która była pod wielkim wpływem katolickiego króla Hiszpanii i Świętego Cesarza Rzymskiego, Karola V, próbowała przywrócić kraj do katolicyzmu. Doprowadziło to do 274 poparzeń protestantów i wiele nienawiści od jej ludu. Maria utraciła Calais, ostatnie angielskie posiadłości na kontynencie, a pod koniec swego panowania stała się jeszcze bardziej niepopularna (poza katolikami).

Panowanie Elżbiety przywróciło pewien porządek w Anglii w 1558 roku. Kwestia religijna, która podzieliła kraj od czasów Henryka VIII, została rozwiązana przez Elżbietańskie Osiedle Religijne, które założyło Kościół Anglii w takiej samej formie, jaką ma dzisiaj.

Handel niewolnikami, który uczynił z Wielkiej Brytanii wielką potęgę gospodarczą, rozpoczął się od Elżbiety, która w 1562 r. dała Johnowi Hawkinnowi pozwolenie na rozpoczęcie handlu.

Rząd Elżbiety był bardziej spokojny, poza buntem hrabiów północnych w 1569 r., i udało jej się zmniejszyć władzę starej szlachty i rozszerzyć władzę swojego rządu. Jednym z najsłynniejszych wydarzeń w historii wojskowości angielskiej był rok 1588, kiedy to hiszpańska Armada przegrała z angielską flotą, dowodzoną przez sir Francisa Drake'a. Rząd Elżbiety uczynił wiele, aby wzmocnić swój rząd i sprawić, by prawo powszechne i administracja były bardziej skuteczne w całej Anglii.

Ogólnie rzecz biorąc, okres Tudorów jest postrzegany jako ważny, co prowadzi do wielu pytań, na które trzeba by odpowiedzieć w następnym stuleciu podczas angielskiej wojny domowej. Były to pytania o to, ile władzy powinien mieć monarcha i Parlament, a ile jeden powinien kontrolować drugi.

Król Henryk VIII


Królowa Elżbieta

Stuartowie i wojna domowa

Elżbieta umarła bez dzieci, które mogły przejąć po niej tron. Jej najbliższym męskim protestanckim krewnym był król Szkocji, Jakub VI, z rodu Stuartów, więc został Jakubem I z Anglii, pierwszym królem całej wyspy Wielkiej Brytanii, chociaż rządził Anglią i Szkocją jako odrębnymi krajami.

Angielska wojna domowa rozpoczęła się w 1642 roku, głównie z powodu konfliktów między synem Jakuba, Charlesem I, a Parlamentem. Klęska armii rojalistycznej przez Armię Nowego Wzoru Parlamentu w bitwie pod Naseby w czerwcu 1645 roku zniszczyła większość sił królewskich. Schwytanie i proces Karola doprowadził do jego ścięcia w styczniu 1649 r. w Whitehall Gate w Londynie. W 1653 r. ogłoszono republikę, a Oliver Cromwell został lordem protektorem. Po jego śmierci, jego syn Richard Cromwell poszedł za nim do biura, ale wkrótce zrezygnował. Monarchia została przywrócona w 1660 r., po okresie anarchii w Anglii, z królem Karolem II ponownie w Londynie.

W 1665 r. Londyn został dotknięty plagą, a następnie, w 1666 r., stolica została spalona na 5 dni przez Wielki Pożar, niszcząc około 15.000 budynków.

W 1689 roku holenderski protestant William z Orange zastąpił króla katolickiego Jakuba II w tzw. chwalebnej rewolucji. Jednak w Szkocji i Irlandii katolicy lojalni wobec Jakuba II nie byli tak szczęśliwi, a po niej nastąpiła seria krwawych buntów. Te rebelie trwały do połowy XVIII wieku, kiedy to Karol Edward Stuart został pokonany w bitwie pod Culloden w 1746 roku.

Pierwszy Akt Unii uczynił Szkocję, Anglię i Walię jednym krajem. Historia Anglii po tym Akcie z 1707 r. jest częścią historii Wielkiej Brytanii.

Mapy terytorium posiadanego przez rojalistów (czerwone) i parlamentarzystów (zielone) podczas angielskiej wojny domowej (1642-1645).