25. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych

Tło

Artykuł drugi, sekcja 1, klauzula 6 Konstytucji mówi:

W razie usunięciaPrezydenta z urzędu, jego śmierci, rezygnacji lub niezdolności do wykonywania uprawnień i obowiązków związanych z tym urzędem, władzę tę przejmuje Wiceprezydent; Kongres może w drodze ustawy postanowić, że w razie usunięcia, śmierci, rezygnacji lub niezdolności do sprawowania urzędu zarówno Prezydenta, jak i Wiceprezydenta, określi, który z urzędników będzie pełnił obowiązki Prezydenta; urzędnik ten będzie pełnił te obowiązki do czasu usunięcia inwalidztwa lub wyboru nowego Prezydenta.

Oznacza to, że jeśli Prezydent zostanie zwolniony, umrze, zrezygnuje lub nie będzie w stanie "wykonywać swoich uprawnień i obowiązków" (nie będzie w stanie robić rzeczy, które musi robić Prezydent), jego stanowisko przejmie Wiceprezydent. Wiceprezydent będzie wykonywał obowiązki Prezydenta do czasu jego wyzdrowienia (jeśli jest po prostu chory lub niepełnosprawny), lub do następnych wyborów prezydenckich (jeśli Prezydent zrezygnował lub nie żyje). Jeżeli ani Prezydent, ani Wiceprezydent nie mogą wykonywać obowiązków Prezydenta, Kongres może zadecydować, kto przejmie obowiązki Prezydenta. To wszystko, co Konstytucja mówi na ten temat.

Klauzula ta nie była zbyt szczegółowa. Nie mówiła:

• Kto miał prawo powiedzieć, że prezydent nie jest w stanie wykonywać swojej pracy?
• Czy wiceprezydent faktycznie zostałby prezydentem, gdyby musiał przejąć władzę, czy też byłby tylko "pełniącym obowiązki prezydenta" (kimś, kto wykonywał pracę prezydenta, ale nigdy nie otrzymał tytułu "prezydenta")
• Kto przejąłby stanowisko wiceprezydenta, gdyby ten zmarł, zrezygnował, nie mógł wykonywać swojej pracy lub musiałby zastąpić prezydenta
• W jaki sposób (lub kto) w Kongresie powinien decydować, kto przejąłby obowiązki, gdyby ani prezydent, ani wiceprezydent nie mogli ich pełnić

 

W 1841 roku dziewiąty prezydent, William Henry Harrison, został pierwszym prezydentem Stanów Zjednoczonych, który zmarł w trakcie pełnienia urzędu. Wcześniej reprezentant John Williams zasugerował, że wiceprezydent powinien zostać pełniącym obowiązki prezydenta w przypadku śmierci prezydenta. Również po śmierci Harrisona, jego gabinet zebrał się i zdecydował, że wiceprezydent John Tyler zostanie "pełniącym obowiązki prezydenta wiceprezydentem". Jednak Tylerowi nie spodobał się ten pomysł. Ogłosił, że to on został prezydentem, a nie tylko wykonuje pracę starego prezydenta. Odmówił spojrzenia na jakiekolwiek dokumenty, które były zaadresowane do niego jako "pełniącego obowiązki prezydenta".

Tyler złożył przysięgę prezydencką, wprowadził się do Białego Domu i przejął wszystkie uprawnienia starego prezydenta. Nikt formalnie nie zakwestionował roszczeń Tylera do prezydentury. W końcu obie izby Kongresu przyjęły uchwałę, że Tyler jest dziesiątym prezydentem Stanów Zjednoczonych. Stworzyło to "precedens pełnej sukcesji". Precedens to reguła lub prawo, które mogłoby być przestrzegane w przyszłości, gdyby podobna sytuacja pojawiła się ponownie. "Pełna sukcesja" oznacza, że wiceprezydent zostałby prezydentem, a nie p.o. prezydenta, gdyby aktualny prezydent zmarł. Precedens pełnej sukcesji" stał się znany jako "Precedens Tylera".

W innych przypadkach prezydenci nie umierali, ale nie byli w stanie wykonywać swoich obowiązków z powodu choroby. Na przykład, podczas swojej prezydentury Woodrow Wilson miał udar mózgu. Jednak Pierwsza Dama, Edith Wilson, i oficjalny lekarz Białego Domu utrzymywali ten fakt w tajemnicy. Z tego powodu nikt nie przejął prezydentury, mimo że Wilson nie mógł w tym czasie pełnić swojej funkcji.

Przed wprowadzeniem 25. poprawki urząd wiceprezydenta osiemnaście razy był pusty, ponieważ wiceprezydent zmarł, zrezygnował lub musiał zastąpić prezydenta. Na przykład, po śmierci Franklina D. Roosevelta przez prawie cztery lata nie było wiceprezydenta.

Problemy te sprawiły, że stało się jasne, iż rząd potrzebuje bardziej szczegółowych przepisów.

Zabójstwo Kennedy'ego

22 listopada 1963 roku prezydent John F. Kennedy został zamordowany. Zabójstwo Kennedy'ego dało Kongresowi jasno do zrozumienia, że muszą natychmiast znaleźć rozwiązanie kwestii sukcesji prezydenckiej. Stany Zjednoczone znajdowały się w samym środku zimnej wojny. Nowy prezydent, Lyndon B. Johnson, miał wcześniej atak serca w 1955 roku, a w rodzinie Johnsonów zdarzało się umierać stosunkowo młodo (w wieku 60 lat, co nastąpiło w 1973 roku w wieku 64 lat). Kolejnymi dwoma osobami w kolejce do prezydentury byli marszałek IzbyReprezentantów John McCormack (który miał 71 lat) i przewodniczący pro tempore Senatu Carl Hayden (który miał 86 lat). Kongres zaczął działać szybciej.

Propozycje

Członkowie Kongresu zaproponowali dwie różne poprawki, aby uzupełnić szczegóły brakujące w klauzuli 6.

Propozycja Keatinga-Kefauvera sugerowała, by pozwolić Kongresowi na ustanowienie prawa określającego, kto powinien decydować, kiedy prezydent jest niepełnosprawny. Została ona zaproponowana w 1963 roku przez senatora Kennetha Keatinga z Nowego Jorku,^{str. 345} i poparta przez senatora z Tennessee Estesa Kefauvera. ^{str. 28} Jednak inni senatorowie obawiali się, że Kongres może nadużywać tej władzy lub że nie wprowadzi ustawy po uchwaleniu poprawki. ^{str. 30–35}

Propozycja Bayh-Celler stała się ostatecznie Dwudziestą Piątą Poprawką. 6 stycznia 1965 r. senator Birch Bayh zaproponował tę poprawkę w Senacie Stanów Zjednoczonych, a przedstawiciel Emanuel Celler (przewodniczący komisji sądowniczej Izby) - w Izbie Reprezentantów. W przeciwieństwie do propozycji Keatinga-Kefauvera, proponowała ona sposób obsadzenia stanowiska wiceprezydenta, jeśli byłoby ono puste, a także określała zasady, ^według których prezydent mógłby zostać uznany za "niepełnosprawnego". ^348–350

19 lutego 1965 r. Senat przyjął tę poprawkę. Jednak 13 kwietnia Izba uchwaliła inną wersję poprawki. Izba i Senat musiały utworzyć komisje, aby ustalić wersję poprawki, na którą wszyscy mogliby się zgodzić. 6 lipca 1965 roku obie izby Kongresu uchwaliły ostateczną wersję poprawki i wysłały ją do stanów w celu ratyfikacji.

Senator Birch Bayh napisał senacką wersję dwudziestej piątej poprawki.

Ratyfikacja

Jak wszystkie poprawki do Konstytucji zaproponowane przez Kongres, 25. poprawka musiała zostać ratyfikowana przez trzy czwarte stanów (38 z 50). Ratyfikacja została zakończona 19 miesięcy po jej zaproponowaniu. Następnie dziewięć kolejnych stanów również ratyfikowało poprawkę; trzy stany nie głosowały za jej ratyfikacją.

Stany ratyfikowały Poprawkę w tej kolejności:

Zamówienie	Państwo	Data		Zamówienie	Państwo	Data
1	Nebraska	12 lipca 1965 r.		2	Wisconsin	13 lipca 1965 r.
3	Oklahoma	16 lipca 1965 r.		4	Massachusetts	9 sierpnia 1965 r.
5	Pennsylvania	18 sierpnia 1965 r.		6	Kentucky	15 września 1965 r.
7	Arizona	22 września 1965 r.		8	Michigan	5 października 1965 r.
9	Indiana	20 października 1965 r.		10	Kalifornia	21 października 1965 r.
11	Arkansas	4 listopada 1965 r.		12	New Jersey	29 listopada 1965 r.
13	Delaware	7 grudnia 1965 r.		14	Utah	17 stycznia 1966 r.
15	Wirginia Zachodnia	20 stycznia 1966 r.		16	Maine	24 stycznia 1966 r.
17	Rhode Island	28 stycznia 1966 r.		18	Colorado	3 lutego 1966 r.
19	Nowy Meksyk	3 lutego 1966 r.		20	Kansas	8 lutego 1966 r.
21	Vermont	10 lutego 1966 r.		22	Alaska	18 lutego 1966 r.
23	Idaho	2 marca 1966 r.		24	Hawaii	3 marca 1966 r.
25	Virginia	8 marca 1966 r.		26	Missisipi	10 marca 1966 r.
27	Nowy Jork	14 marca 1966 r.		28	Maryland	23 marca 1966 r.
29	Missouri	30 marca 1966 r.		30	New Hampshire	13 czerwca 1966 r.
31	Luizjana	5 lipca 1966 r.		32	Tennessee	12 stycznia 1967 r.
33	Wyoming	25 stycznia 1967 r.		34	Washington	26 stycznia 1967 r.
35	Iowa	26 stycznia 1967 r.		36	Oregon	2 lutego 1967 r.
37	Minnesota	10 lutego 1967 r.		38	Nevada	10 lutego 1967 r.
Poprawka dodana do Konstytucji: 10 lutego 1967 r.
39	Connecticut	14 lutego 1967 r.		40	Montana	15 lutego 1967 r.
41	Dakota Południowa	6 marca 1967 r.		42	Ohio	7 marca 1967 r.
43	Alabama	14 marca 1967 r.		44	Karolina Północna	22 marca 1967 r.
45	Illinois	22 marca 1967 r.		46	Teksas	25 kwietnia 1967 r.
47	Floryda	25 maja 1967 r.
Państwa, które nie ratyfikowały poprawki
Dakota Północna				Georgia
Karolina Południowa

Zatwierdzony tekst

Sekcja 1. W przypadku usunięcia Prezydenta z urzędu, jego śmierci lub rezygnacji, Prezydentem zostaje Wiceprezydent.

Sekcja 2. W przypadku wakatu na stanowisku Wiceprezesa, Prezydent mianuje Wiceprezesa, który obejmie urząd po zatwierdzeniu przez większość głosów obu Izb Kongresu.

Sekcja 3. W każdym przypadku, gdy Prezydent przekaże Przewodniczącemu pro tempore Senatu i Marszałkowi IzbyReprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że nie jest w stanie wykonywać uprawnień i obowiązków swojego urzędu, i dopóki nie przekaże im pisemnego oświadczenia stanowiącego inaczej, takie uprawnienia i obowiązki wykonuje Wiceprezydent jako pełniący obowiązki Prezydenta.

Sekcja 4. W każdym przypadku, gdy Wiceprezydent i większość głównych urzędników departamentów wykonawczych lub innego organu, którego kompetencje Kongres może określić w drodze ustawy, przekażą Przewodniczącemu pro tempore Senatu i Marszałkowi Izby Reprezentantów pisemne oświadczenie, że Prezydent nie jest w stanie wykonywać uprawnień i obowiązków swego urzędu, Wiceprezydent niezwłocznie przejmie uprawnienia i obowiązki urzędu jako pełniący obowiązki Prezydenta.

Następnie, gdy Prezydent przekaże Przewodniczącemu pro tempore Senatu i Przewodniczącemu Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie o braku niezdolności, podejmuje on ponownie wykonywanie uprawnień i obowiązków swego urzędu, chyba że Wiceprezydent i większość głównych urzędników Departamentu Wykonawczego lub innego organu, który Kongres może określić w drodze ustawy, przekaże w ciągu czterech dni Przewodniczącemu pro tempore Senatu i Przewodniczącemu Izby Reprezentantów swoje pisemne oświadczenie, że Prezydent nie jest w stanie wykonywać uprawnień i obowiązków swego urzędu. Następnie Kongres podejmie decyzję w tej sprawie, zbierając się w tym celu w ciągu czterdziestu ośmiu godzin, jeżeli nie odbywa się sesja. Jeżeli Kongres w ciągu dwudziestu jeden dni od otrzymania tego ostatniego pisemnego oświadczenia, a w razie nieobecności Kongresu na sesji - w ciągu dwudziestu jeden dni od chwili, gdy Kongres musi się zebrać, stwierdzi większością dwóch trzecich głosów obu Izb, że Prezydent nie jest zdolny do wykonywania uprawnień i obowiązków swego urzędu, Wiceprezydent będzie nadal wykonywał te uprawnienia jako pełniący obowiązki Prezydenta; w przeciwnym razie Prezydent ponownie podejmie uprawnienia i obowiązki swego urzędu.

Efekty

Sekcja 1: Sukcesja prezydencka

Sekcja 1 sprawiła, że "Precedens Tylera" stał się prawem. Mówi ona, że jeśli prezydent zostanie usunięty z urzędu, umrze lub zrezygnuje, wiceprezydent natychmiast zostaje prezydentem (nie "p.o. prezydenta").

Sekcja 2: Wakat na stanowisku wiceprzewodniczącego

Przed wprowadzeniem Dwudziestej Piątej Poprawki, jeśli stanowisko wiceprezydenta było puste, pozostawało puste aż do następnych wyborów.

Zgodnie z Sekcją 2, w przypadku wakatu na stanowisku wiceprezydenta, prezydent mianuje osobę, która ma go zastąpić. Jeśli większość obu Izb Kongresu wyrazi na to zgodę, osoba ta zostaje Wiceprezydentem.

Sekcja 3: Oświadczenie Prezydenta

Sekcja 3 mówi, że prezydent może uznać się za "niezdolnego do wykonywania uprawnień i obowiązków swojego urzędu" (niezdolnego do wykonywania swojej pracy). Musi to uczynić w piśmie skierowanym zarówno do przewodniczącego pro tempore Senatu, jak i do marszałka Izby Reprezentantów. Kiedy Prezydent to uczyni, Wiceprezydent staje się pełniącym obowiązki Prezydenta. Prezydent może w każdej chwili ponownie przejąć obowiązki prezydenckie, wysyłając pismo do prezydenta pro tempore i marszałka Izby, w którym stwierdza, że jest w stanie ponownie wykonywać uprawnienia i obowiązki prezydenckie.

Sekcja 4: Oświadczenie wiceprezydenta i gabinetu

Sekcja 4 jest jedyną częścią poprawki, która nigdy nie została wykorzystana. Pozwala ona innym urzędnikom władzy wykonawczej na uznanie Prezydenta za niezdolnego do wykonywania swojej pracy. Wiceprezydent musi się na to zgodzić. Tak samo musi:

• Większość "głównych urzędników departamentów wykonawczych" (Gabinet Stanów Zjednoczonych), LUB
• "Such other body as Congress may by law provide" (jakaś inna grupa, którą wybierze Kongres)

Aby uznać prezydenta za niezdolnego do wykonywania swoich obowiązków, osoby te musiałyby podpisać i przekazać pismo przewodniczącemu pro tempore Senatu i marszałkowi Izby. Podobnie jak w przypadku Sekcji 3, wiceprezydent stałby się wtedy pełniącym obowiązki prezydenta.

Prezydent może odebrać prezydenturę, wysyłając pismo do przewodniczącego pro tempore i marszałka Izby. Jeśli jednak wiceprezydent i gabinet uważają, że prezydent nadal jest niepełnosprawny i nie może wykonywać swoich obowiązków, mogą zakwestionować jego powrót. Mają cztery dni na napisanie kolejnego oświadczenia, w którym stwierdzą, że prezydent nadal nie jest w stanie wykonywać swoich obowiązków. W ciągu tych czterech dni wiceprezydent nadal pełni obowiązki prezydenta. Kongres musi się wtedy zebrać w ciągu 48 godzin, jeśli jeszcze nie jest na sesji. Następnie Kongres ma 21 dni na podjęcie decyzji. W międzyczasie Wiceprezydent nadal pełni obowiązki Prezydenta.

Jeśli dwie trzecie każdej Izby Kongresu zagłosuje, że Prezydent nadal nie może wykonywać swojej pracy, Wiceprezydent nadal będzie pełnił obowiązki Prezydenta. Jeśli Kongres nie zagłosuje w ten sposób, lub jeśli w ogóle nie zagłosuje w ciągu 21 dni, Prezydent ponownie przejmuje obowiązki Prezydenta.

Gerald Ford zostaje zaprzysiężony na prezydenta po rezygnacji Nixona

Korzysta z

Od czasu dodania jej do Konstytucji piąta poprawka była przywoływana (wykorzystywana) sześć razy. Sekcja 1 została użyta raz, sekcja 2 - dwa razy, a sekcja 3 - trzy razy. Jedynie sekcja 4 nigdy nie została wykorzystana, choć rozważano ją dwukrotnie.

Wykorzystanie sekcji 1

Prezydent Richard Nixon podał się do dymisji 9 sierpnia 1974 roku, zanim Izba mogła głosować nad ewentualnym postawieniem go w stan oskarżenia za przestępstwa związane ze skandalem Watergate. Wiceprezydent Gerald Ford został prezydentem zaraz po rezygnacji Nixona.

Wykorzystanie sekcji 2

10 października 1973 roku wiceprezydent Spiro Agnew podał się do dymisji. Dwa dni później prezydent Richard Nixon nominował przedstawiciela Stanów Zjednoczonych Geralda Forda z Michigan na nowego wiceprezydenta. Zgodnie z Sekcją 2, ponad 50% każdej Izby Kongresu musiało zatwierdzić Forda jako wiceprezydenta. Do 6 grudnia, 97% Senatu i 92% Izby zatwierdziło Forda. Ford został zaprzysiężony na wiceprezydenta później 6 grudnia przed obiema izbami Kongresu. Ford jest jedyną osobą w historii Stanów Zjednoczonych, która została wiceprezydentem, a później prezydentem, nie będąc wybraną na żaden z tych urzędów.

Kiedy Gerald Ford został prezydentem po rezygnacji Richarda Nixona, stanowisko wiceprezydenta zostało zwolnione. 20 sierpnia 1974 r. nowy prezydent Ford nominował byłego gubernatora Nowego Jorku Nelsona Rockefellera na nowego wiceprezydenta. 10 grudnia 1974 r. Senat potwierdził nominację Rockefellera stosunkiem głosów 90 do 7. Dziewięć dni później Izba przegłosowała 287-128 głosów za zatwierdzeniem Rockefellera. Został on zaprzysiężony na urząd 19 grudnia 1974 roku przed Senatem.

Stosowanie sekcji 3

Prezydenci trzykrotnie skorzystali z sekcji 3 25. poprawki. Za każdym razem przekazywali władzę swoim wiceprezydentom na krótki czas, ponieważ musieli uzyskać znieczulenie do badań medycznych lub operacji. Poniżej wymieniono trzech pełniących obowiązki prezydentów w historii Stanów Zjednoczonych.

George H. W. Bush (1985)

12 lipca 1985 r. prezydent Ronald Reagan dowiedział się, że ma w okrężnicy niewielką narośl, która może przekształcić się w raka okrężnicy. Lekarz powiedział mu, że musi przejść operację. Reagan zdecydował się na operację od razu.

“	Jestem [świadom] postanowień Sekcji 3.... - Ronald Reagan, w swoim liście	”

Jednakże Reagan nie chciał powoływać się na sekcję 3 25. poprawki. Obawiał się, że oddanie władzy prezydenckiej ustanowiłoby zły precedens. Główny prawnik Białego Domu i szef sztabu Reagana zasugerował, aby użyć Sekcji 3 i przekazać władzę wiceprezydentowi George'owi H.W. Bushowi.

Powstały dwa listy. Pierwszy powoływał się na Sekcję 3 i mówił, że Reagan nie będzie w stanie wykonywać swoich obowiązków. W drugim pisano, że Reagan wiedział o Sekcji 3 i nie sądził, że odnosi się ona do jego sytuacji, ale mimo to chciał, by Bush przejął obowiązki na czas jego operacji. 13 lipca Reagan podpisał drugi list i kazał go doręczyć prezydentowi pro tempore i marszałkowi Izby.

Autobiografia Reagana, a także inne książki, twierdzą, że Reagan wyraźnie chciał przekazać władzę wiceprezydentowi Bushowi. ^{str. 197-200} Prawnik Białego Domu, Fred Fielding, powiedział:

Osobiście wiem, że miał zamiar powołać się na tę poprawkę i [zakomunikował] to wszystkim swoim pracownikom i ... wiceprezydentowi oraz przewodniczącemu Senatu. Był też bardzo stanowczy w swoim życzeniu, by nie tworzyć precedensu wiążącego jego następcę. ^{s. 197}

Ponieważ jednak Reagan nie wspomniał konkretnie o Sekcji 3 i nie powiedział, że nie może wykonywać swojej pracy jako prezydent, nie powołał się oficjalnie na 25. poprawkę.

Dick Cheney (2002; 2007)

29 czerwca 2002 roku prezydent George W. Bush został pierwszym prezydentem, który oficjalnie powołał się na Sekcję 3. Potrzebował kolonoskopii, badania jelita grubego, i miał otrzymać znieczulenie. Formalnie przekazał władzę swojemu wiceprezydentowi, Dickowi Cheneyowi, stosując zasady określone w 25. poprawce. W przeciwieństwie do Reagana, w swoim liście do prezydenta pro tempore i marszałka Izby wyraźnie powiedział, że korzysta z sekcji 3 25. poprawki. Po około dwóch godzinach Bush obudził się i odzyskał prezydenturę.

21 lipca 2007 roku prezydent Bush ponownie powołał się na Sekcję 3, aby móc przeprowadzić kolejną kolonoskopię. Ponownie Cheney pełnił obowiązki prezydenta przez około dwie godziny, dopóki Bush nie był gotowy do przejęcia prezydentury.

Rozważane wykorzystanie sekcji 4

Do 2020 r. nigdy nie powołano się na sekcję 4, jednak co najmniej raz rozważano jej zastosowanie, a w innym przypadku jej niestosowanie spotkało się z poważną krytyką. Oba przypadki miały miejsce w okresie prezydentury Ronalda Reagana.

1981: Próba zamachu na Reagana

30 marca 1981 roku, człowiek o nazwisku John Hinckley próbował zabić prezydenta Ronalda Reagana. Reagan został postrzelony i potrzebował natychmiastowej operacji, więc nie mógł powołać się na Sekcję 3, aby przekazać władzę swojemu wiceprezydentowi. Jego wiceprezydent, George H.W. Bush, nie powołał się na Sekcję 4, ponieważ był w samolocie wracającym z Teksasu. Reagan był już po operacji, zanim Bush dotarł do Waszyngtonu. ^{s. 195-6, 253-5}

W 1995 roku Birch Bayh, który był autorem senackiej wersji 25. poprawki, napisał, że należało powołać się na sekcję 4.

1987: Reagan oskarżony o nie wykonywanie swojej pracy

W 1987 roku szef sztabu Reagana, Donald Regan, podał się do dymisji. s. ²¹⁸ Zastąpił go Howard Baker. ^{s. 83} Personel Regana powiedział Bakerowi, że Reagan wydaje się leniwy i niezdolny do wykonywania swojej pracy. Powiedzieli mu, żeby był gotowy na powołanie się na sekcję 4 25. poprawki.

Według programu PBS American Experience:

To, co zespół przejściowy Bakera usłyszał od sztabu Donalda Regana w tamten weekend, zaszokowało ich. Reagan był "nieuważny, nieudolny" i "leniwy", a Baker powinien być przygotowany do powołania się na 25. poprawkę, aby [odebrać] mu obowiązki.

W wywiadzie udzielonym w programie Edmund Morris, który napisał biografię Reagana, powiedział:

Wszyscy nowo przybyli ludzie Bakera postanowili spotkać się z nim w poniedziałek, na swoim pierwszym oficjalnym spotkaniu z prezydentem, i skupić się wokół stołu w gabinecie i obserwować go bardzo, bardzo uważnie, aby zobaczyć, jak się zachowuje, czy rzeczywiście traci kontrolę nad swoim umysłem.

Reagan, który oczywiście był zupełnie nieświadomy, że wszczęto na niego nagonkę, przyszedł pobudzony przez ... wszystkich tych nowych ludzi i wypadł znakomicie. Pod koniec spotkania, w przenośni, podnieśli ręce, zdając sobie sprawę, że doskonale nad sobą panuje.

List rezygnacyjny Nixona, 9 sierpnia 1974 r.