Benjamin Britten

Życie

Wczesne lata

Benjamin Britten zaczął komponować muzykę w wieku pięciu lat, choć nie miał nikogo, kto by mu w tym pomógł. Gdy miał dziesięć lat wziął udział w festiwalu muzyki amatorskiej w Norwich. Usłyszał go kompozytor Frank Bridge, który był pod takim wrażeniem, że zaproponował mu naukę kompozycji. Pomógł Brittenowi komponować przy użyciu odpowiednich technik muzycznych. Britten zaczął poznawać muzykę wielu ważnych współczesnych kompozytorów, w tym Schoenberga i Bartóka. W 1930 r. rozpoczął studia w Royal College of Music. Miał doskonałych nauczycieli gry na fortepianie, ale niewiele nauczył się od swojego nauczyciela kompozycji Johna Irelanda, a większość napisanej przez niego muzyki nigdy nie została wykonana. Britten był bardziej zainteresowany muzyką zagraniczną niż angielską. W 1934 roku usłyszał operę Wozzeck Albana Berga. Chciał pojechać do Austrii, by studiować u Berga, ale nie pozwolono mu na to. W międzyczasie zaczęto wykonywać niektóre z jego pierwszych właściwych kompozycji. Napisał muzykę do filmów kręconych przez General Post Office, w tym do filmu o pociągu rozwożącym pocztę. Muzyka opisuje rytm pędzącego pociągu.

USA

Podczas pracy nad muzyką filmową poznał pisarza W. H. Audena. Zaczęły go interesować idee polityczne. Można je usłyszeć w niektórych utworach, które napisał w tym czasie, takich jak Our Hunting Fathers (1936) i Ballad of Heroes (1939). Kiedy Auden wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, Britten podążył za nim. Razem z nim był tenor Peter Pears, który miał zostać jego przyjacielem i partnerem na całe życie, a także inspiracją dla wielu pieśni i oper.

Britten napisał w USA kilka kompozycji, w tym Sinfonia da Requiem (1940) i I Kwartet smyczkowy (1941). W następnym roku czytał o poecie George'u Crabbe, który pochodził z Suffolk, tej samej części Anglii, w której Britten dorastał. Britten nagle zatęsknił za domem. Zdał sobie sprawę, że nie może pracować i być sobą w obcym kraju. Wrócił więc z Pearsem do Anglii.

Festiwal w Aldeburgh

Gdy tylko znalazł się na statku płynącym z powrotem do Anglii, rozpoczął pracę nad Ceremony of Carols. Po powrocie do Anglii Britten i Pears koncertowali dla różnego rodzaju publiczności i brali udział w produkcjach operowych Sadler's Wells Opera Company, która budowała właśnie nowy teatr. 7 czerwca 1945 roku nowy teatr został otwarty przedstawieniem opery Brittena Peter Grimes. Opera ta miała uczynić Brittena najsłynniejszym angielskim kompozytorem swoich czasów. Wkrótce zaczęto ją wystawiać zarówno za granicą, jak i w Anglii.

Britten komponował teraz mnóstwo muzyki: pieśni, muzykę kameralną i bardzo popularny utwór Young Person's Guide to the Orchestra (znany również jako Wariacje i fuga na temat Purcella). Utwór ten prezentuje po kolei każdy instrument orkiestry, dzięki czemu młodzi ludzie mogą poznać brzmienie instrumentów muzycznych. Jest on oparty na melodii napisanej przez Henry'ego Purcella 300 lat temu. Były też bardziej popularne utwory: St Nicolas i Symfonia Wiosenna. Nie było zbyt wielu okazji do wystawiania wielkich oper, więc napisał kilka "oper kameralnych", które wymagały tylko małej orkiestry i niewielkiej liczby śpiewaków. Były one wystawiane w miejscach takich jak lokalne kościoły przez grupę, która nazwała się English Opera Group. Napisał The Rape of Lucretia (1946) i Albert Herring (1947). W 1948 roku grupa pomogła założyć festiwal muzyczny w Aldeburgh. Benjamin Britten spędził resztę życia pracując głównie nad muzyką, która miała być wykonywana na Aldeburgh Festival. Skomponował dla niego jedne ze swoich największych dzieł, brał też udział w występach jako dyrygent i pianista.

Lata 50.

Jednym z najpopularniejszych utworów Brittena dla amatorów, w tym dzieci, był Noye's Fludde (1957). Napisał trzy "przypowieści kościelne". Do jego dużych oper należy Billy Budd (1951), który wkrótce został wystawiony w Covent Garden. W czerwcu 1953 roku napisał Glorianę, operę o królowej Elżbiecie I, napisaną na uroczystości koronacyjne Elżbiety II. Kiedy podróżował z Peterem Pearsem na Daleki Wschód, był pod wpływem muzyki z Bali i skomponował balet The Prince of the Pagodas, wystawiony w Covent Garden w 1957 roku. Innym wielkim dziełem inspirowanym Wschodem była przypowieść Curlew River (1964). Opera Sen nocy letniej została napisana na festiwal w Aldeburgh w 1960 roku. W 1962 roku napisał Requiem wojenne z okazji budowy nowej katedry w Coventry. Jest to jedno z największych dzieł muzycznych XX wieku.

Jego ostatnie lata

W 1961 zaprzyjaźnił się z wielkim rosyjskim wiolonczelistą Mścisławem Rostropowiczem. Skomponował Sonatę wiolonczelową i Symfonię wiolonczelową (1963) (rodzaj koncertu wiolonczelowego), a także trzy suity na wiolonczelę solo. Podróżował z Pearsem do Związku Radzieckiego.

W 1967 roku Aldeburgh Festival otrzymał nową salę koncertową, Maltings w Snape. Jego kolejną operą był Owen Wingrave (1970), napisany dla telewizji, ale wkrótce wystawiony w Covent Garden. W czerwcu 1973 roku Britten wystawił kolejną wielką operę Śmierć w Wenecji. Główna postać, zwana Aschenbachem, była być może najlepszą muzyką, jaką kiedykolwiek napisał dla Petera Pearsa. Wystawiono ją na Aldeburgh Festival, ale Britten był już wtedy chory i nie mógł być na przedstawieniu. Choroba serca uniemożliwiła mu pracę nad kolejnymi dużymi dziełami, ale napisał jeszcze muzykę na harfę dla harfisty Ossiana Ellisa, pieśń Phaedra dla Janet Baker i III Kwartet smyczkowy. Zmarł w Aldeburgh 4 grudnia 1976 roku.

Britten otrzymał wiele wyróżnień zarówno w Wielkiej Brytanii, jak i w innych krajach. W 1952 r. został Companion of Honour, w 1965 r. członkiem Orderu Zasługi, a w roku swojej śmierci jako pierwszy muzyk w historii otrzymał tytuł dożywotniego rówieśnika (tytuł Lord Britten).

Jego muzyka

Wczesne utwory Brittena były często pisane na instrumenty. Jego Wariacje na temat Franka Bridge'a (1937) na orkiestrę smyczkową są dziś bardzo popularnym utworem. Często zapożyczał i wymyślał na nowo tematy innych kompozytorów (jest to tzw. technika "parodii"). W ostatnich latach życia ponownie poświęcił wiele uwagi muzyce instrumentalnej, głównie kameralnej.

Po poznaniu Petera Pearsa znaczna część jego muzyki to muzyka wokalna. Obejmuje ona ponad 100 pieśni, kilka oper, opery kameralne, a także trzy dzieła na tenor solo i orkiestrę: Les Illuminations, Serenadę na tenor, róg i smyczki oraz Nokturn. Jego pieśni często łączone są w cykle. Napisał też wiele opracowań pieśni ludowych. Były one bardzo popularne jako utwory bisowe, gdy towarzyszył Peterowi Pearsowi w recitalach pieśni.

Britten pisał muzykę na chóry, w tym Hymn do św. Cecylii (Britten był dumny z tego, że urodził się w dniu św. Cecylii: 22 listopada). Requiem wojenne jest jego największym dziełem, które łączy w sobie muzykę na chór i orkiestrę. Opisuje okropności wojny (Britten odmówił udziału w II wojnie światowej).

Pisał wiele utworów dla dzieci. W niektórych jego operach są nawet partie dla dzieci, np. w Peterze Grimesie, The Turn of the Screw i Owen Wingrave. Napisał nawet operę, w której wszystkie główne partie śpiewane są przez dzieci: The Little Sweep (1949).

Wiele z jego wielkich ról operowych, od Petera Grimesa po Aschenbacha w Śmierci w Wenecji, porusza temat outsidera, osoby, która nie do końca pasuje do społeczeństwa, lub która jest niezrozumiana. Być może ma z tym związek homoseksualizm Brittena (o którym za jego życia nigdy się nie mówiło). Wiedział też, jak to jest być outsiderem, kiedy próbował żyć w Stanach Zjednoczonych, a jego odmowa walki na wojnie mogła oddalić go od niektórych ludzi.

Aldeburgh Festival w Maltings w Snape (wioska niedaleko Aldeburgh) nadal jest miejscem, w którym muzyka Brittena znajduje się w centrum uwagi. Każdego roku Szkoła Muzyczna Brittens-Pears organizuje lekcje i możliwości występów dla młodych muzyków. Co roku w sierpniu odbywa się tam seria koncertów "Prom".