Jumbo

Wczesne życie

Nie można dokładnie wiedzieć, gdzie i kiedy urodził się Jumbo. W lutym 1862 r. pewien brytyjski odkrywca spotkał Jumbo w pustynnym obozie arabskich łowców słoni. Obóz ten znajdował się na granicy wschodniego Sudanu i Abisynii (obecnie Erytrea). Myśliwi zostali wynajęci do przechwytywania dzikich zwierząt na eksport do europejskich ogrodów zoologicznych.

Odkrywca oszacował, że Jumbo miał 4 stopy (120 cm) wzrostu i ważył około 500 funtów (230 kg). Na podstawie jego wzrostu i wagi, Jumbo miał około jednego roku życia. Urodził się prawdopodobnie w Boże Narodzenie 1860 roku.

Jumbo miał przed sobą długą, gorącą podróż. Przeszedł kilkaset mil z innymi dzikimi zwierzętami do Morza Czerwonego. W porcie Suakin, mały słonik został umieszczony na pokładzie parowca. Z czasem przybył do Triestu, we Włoszech. Z Włoch został przewieziony pociągiem do Drezna w Niemczech. Następnie sprzedano go do podróżującego zoo.

Jardin des Plantes

Pod koniec 1862 roku Jumbo zostało sprzedane do Jardin des Plantes w Paryżu. Prawdopodobnie Jumbo został przywieziony do swojego nowego domu pod koniec 1862 roku lub na początku 1863 roku. Francuzi byli na nim rozczarowani; myśleli, że będzie większy. Jumbo mieszkał w Rotundzie dla wielkich roślinożerców z dwoma azjatyckimi słoniami, kilkoma wielbłądami i żyrafami oraz hipopotamem.

W październiku 1863 r. do Rotundy przywieziono jeszcze dwa małe słonie afrykańskie i kilka wielbłądów. Małe słoniątka nazywały się Castor i Pollux. Bawiły się razem i spały razem. Dzieci uwielbiały nowe słonie. Te dwa zwierzęta zostały nazwane "zwierzętami młodego Paryża". Jumbo nie chciał uwagi od ludzi, został w swojej stajni. Pięć słoni mieszkało teraz w Rotundzie Jardin.

W kwietniu 1865 r. rząd stwierdził, że warunki życia w Jardinie były bardzo złe. Urzędnicy uważali, że niektóre ze słoni powinny być wysyłane do ogrodów zoologicznych w innych krajach. Urzędnicy londyńskich ogrodów zoologicznych w Regent's Park poszukiwali słonia afrykańskiego. Handlowali nosorożcem indyjskim i kilkoma innymi zwierzętami za Jumbo. Przywieziono go do londyńskiego ZOO w czerwcu 1865 roku. Jumbo miał szczęście. Castor i Pollux zginęli w czasie wojny z Prusami w 1871 roku. Zostali zjedzeni przez Francuzów.

Rotunda w Jardin des Plantes

Londyńskie Ogrody Zoologiczne

Jumbo był bardzo chory, kiedy przybył do londyńskiego ZOO. Nie był odpowiednio karmiony. Jego skóra była pokryta brudem, który trzeba było zeskrobać i zmyć. Paznokcie na jego stopach były zarośnięte, a podeszwy jego stóp pokryte były odleżynami.

Abraham Bartlett, kurator Londyńskich Ogrodów Zoologicznych, oddał małego słoniątka pod opiekę opiekuna zwierząt Matthew "Scotty'ego" Scotta. Scotty miał talent do rozumienia i zarządzania zwierzętami. Jumbo stał się silniejszy i zdrowszy pod opieką Scotty'ego.

Ten mały słonik nazywał się Jumbo. Nie ma żadnej wzmianki o pochodzeniu tego imienia. Mógł on zostać nazwany imieniem Mumbo Jumbo, zachodnioafrykańskiego świętego plemiennego człowieka. To jednak nie jest pewne. Bartlett mógł nazwać słonia Jumbo, ponieważ podobało mu się brzmienie tego słowa. Pewnego razu nazwał goryla Mumbo. Istnieje bardzo małe prawdopodobieństwo, że Jumbo mógł zostać nazwany w Paryżu.

Jumbo stało się wielką atrakcją w londyńskim Zoo. Uwielbiała go królowa Wiktoria i członkowie rodziny królewskiej. Dzieci jeździły w siodle (howdah) na jego plecach za grosze. Młody Winston Churchill (i prawdopodobnie dzieci królowej Wiktorii, księcia Leopolda i księżniczki Beatrice) jeździł w Howdah Jumbo.

Kiedy Jumbo miał siedem lat, miał ogromny apetyt. Codziennie jadł 200 funtów (91 kg) siana, beczkę ziemniaków, dwie buszle owsa, piętnaście bochenków chleba i dużo cebuli. Wypił też kilka wiader wody. Jeśli Scotty uważał, że Jumbo potrzebuje lekarstwa, to słonia otrzymywał galon lub dwa galony whiskey.

W 1880 r. Jumbo uderzył kłami w drzwi swojej żelaznej klatki i złamał oba kły w pobliżu szczęki. Bolało go. Przestał jeść. Oparł się o ściany dla wsparcia. Bartlett i Scotty zostali zmuszeni do przeprowadzenia jakiejś surowej operacji przy pomocy harpunowego narzędzia, które zrobili. Bartlett był rozczarowany uszkodzeniami kłów Jumbo. Miał on nadzieję, że Jumbo wyrośnie na "kłusownika" - słonia z ogromnymi kłami. Po operacji Jumbo trzymał kły zużyte, ocierając je o ściany Domu Słoni. Nigdy nie rosły dłużej niż kilka cali.

W 1882 roku Jumbo miał 12 stóp (3,7 m) wysokości przy ramieniu. Ważył ponad 12.000 funtów (5.400 kg). Jego tułów miał 7 stóp (2,1 m) długości. Może sięgać wysoko w drzewa. W magazynie Harper's Weekly, Jumbo został uznany za "tak delikatnego z dziećmi, jak najlepiej wytrenowany pudlowy pies". Magazyn powiedział, że delikatnie brał ciasteczka i bryłki cukru od gości zoo.

Jumbo i jego opiekun Matthew "Scotty" Scott


Rysunki z życia Jumbo z Illustrated London News, 25 lutego 1882 r.

Jumbo jest sprzedawane

Kiedy Jumbo został przywieziony do zoo w 1865 roku, Bartlett chciał sam podnieść słonia. Potrzebował opiekuna, który byłby mu posłuszny. Wybrał Scotty'ego, bo był raczej niedoświadczony. Bartlett byłby zawiedziony. Scotty miał własne zdanie na temat tego, jak wychowywać Jumbo. Bliski związek, który rozwijał się między opiekunką a słoniem, był czymś, czego Bartlett nienawidził.

W 1882 roku Jumbo był największym słoniem żyjącym w niewoli. Bartlett uznał, że najlepiej jest znaleźć nowy dom dla Jumbo z dwóch powodów. Po pierwsze, myślał, że Jumbo ma zamiar wejść do musth. To trudny okres w życiu samca słonia. Niektóre gruczoły w głowie słonia ulegają zapaleniu, co powoduje, że zwierzę zachowuje się gwałtownie. Innym powodem, dla którego Bartlett chciał przenieść Jumbo, był bliski związek słonia ze Scotty'm. Bartlett myślała, że Jumbo może przejść niebezpieczny szał, jeśli Scotty umrze.

Jumbo miał napady złości. W nocy próbował zniszczyć Domek dla słoni. Mógł być przestraszony i zły, bo Scotty co noc wracał do domu. Był spokojny tylko w ciągu dnia, gdy Scotty był w pobliżu lub gdy nosił dzieci wokół zoo w swoim howdah. Zachowanie Jumbo tylko upewniło Bartlett'a, że musi znaleźć inny dom dla słonia. Lata po śmierci Jumbo, zoolodzy badali odlewy zębów słonia. Odkryli, że jego trzonowce wybuchały anormalnie i prawdopodobnie powodowały u niego ból. To było prawdopodobnie powodem napadów złości u Jumbo.

Bartlett i członkowie Londyńskiego Towarzystwa Zoologicznego byli szczęśliwi, gdy P. T. Barnum, cyrkowy showman ze Stanów Zjednoczonych, zaproponował zakup Jumbo za 10.000 dolarów. Barnum był kiedyś właścicielem dwóch muzeów w Nowym Jorku. Spaliły się doszczętnie. Był teraz współwłaścicielem Barnuma, Bailey, & Hutchinson Circus. Barnum wiedział, że ten wielki słoń zrobi mu fortunę, jeśli pojawi się w cyrku.

Partner Barnuma, Hutchinson, nie chciał kupić Jumbo. "Co za różnica, czy słoń ma siedem stóp wysokości czy jedenaście czy dwanaście stóp? Słoń jest słoniem!" powiedział. Ale Barnum chciał Jumbo bardziej niż jakiegokolwiek innego słonia na świecie, ponieważ Jumbo był największym słoniem na świecie. Bartlett i Londyńskie Towarzystwo Zoologiczne w ciągu zaledwie dwóch dni zdecydowały, że Jumbo zostanie sprzedane Barnumowi.

Kiedy Brytyjczycy dowiedzieli się, że ich ukochany Jumbo ma zostać sprzedany, byli oburzeni. Bartlett otrzymała wiele złych listów. Dzieci błagały Bartletta, żeby trzymał Jumbo w Londynie. Krytyk sztuki John Ruskin napisał, że Anglicy nie mieli "zwyczaju sprzedawania swoich zwierząt". Starano się powstrzymać sprzedaż, idąc do sądu, ale Barnum wygrał. Brytyjski sąd powiedział, że był prawnym właścicielem Jumbo.

Duża skrzynka na kółkach została zbudowana, aby utrzymać Jumbo podczas jego podróży do Ameryki. Została ona wykonana z ciężkich desek sosnowych przykręconych do mocnej dębowej podstawy, a dodatkowo wzmocniona żelaznymi pasami. Mierzyło ono 14 stóp (4,3 m) długości, 8 stóp (2,4 m) szerokości i 12 stóp (3,7 m) wysokości. Był na tyle duży, że Jumbo mógł w nim stać, ale nie był na tyle duży, aby mógł się położyć lub obrócić. Chociaż końce pudełka były otwarte, były one wykonane z żelaznych prętów. Jumbo mógł wyglądać na otwarty koniec i kołysać swoim tułowiem.

Planowano przenieść Jumbo 18 lutego. Jumbo nie dostałby się do pudła. Druga próba została podjęta 19 lutego z takim samym skutkiem. Jumbo położył się na ulicy. Tłumy ludzi wiwatowały za Jumbo. Został na ulicy na tydzień. Bill Newman, agent Barnum w Londynie, wysłał showmanowi telegram. "Jumbo nie wstaje", czytał. Barnum wysłał telegram z napisem: "Niech zostanie tam tak długo, jak chce. To świetna reklama."

Bartlett myślał, że Scotty kontroluje Jumbo tajnym sygnałem, który powstrzymuje go przed dostaniem się do pudła. Powiedział Scotty'emu, że zostanie zwolniony, jeśli Jumbo nie dostanie się do pudełka. Następnego dnia, Scotty zmusił Jumbo do wejścia do boksu. Barnum wynajął Scotty'ego, by zaopiekował się Jumbo, mimo że miał wielu hodowców słoni w Stanach Zjednoczonych.

"Żałosna odmowa Jumbo opuszczenia Londyńskiego ZOO szarpanego za serce narodu" (ilustracja z magazynu, 1882)


Scotty namawia Jumbo do przejścia przez pudełko przed Londyńskim Zoo's Elephant House.

Jumbomania

Ludzie na całym świecie byli zainteresowani sprzedażą Jumbo. Pamiątki, takie jak krawaty Jumbo, wachlarze i czapki były sprzedawane w Anglii i Ameryce. Zdjęcie Jumbo zostało wydrukowane na tysiącach reklam. Niektóre z tych reklam pokazywały Jumbo w dziwnych miejscach, takich jak opera i salon na Dzikim Zachodzie.

Stojaki, cygara i duża maszyna do szycia zostały nazwane na cześć Jumbo. Mydło, nici i proszek do pieczenia były sprzedawane z imieniem Jumbo. Jedna z reklam z tego czasu pokazuje Jumbo w skórzanych butach biegnącego przez pustynię. Inne zdjęcie przedstawia Jumbo karmiącego małego słonia środkiem przeczyszczającym o nazwie Castoria.

Tysiące listów zostało wysłanych do urzędników londyńskiego ZOO. Autorzy tych listów chcieli, aby Jumbo żył w pokoju w Anglii. W celu utrzymania Jumbo w londyńskim ZOO utworzono "Jumbo Retention Fund". Pewna pani wysłała do funduszu swoją nową maszynę do szycia. Panna młoda wysłała Jumbo kawałek jej tortu weselnego. Tysiące dzieci napisało do Barnuma, błagając go, by zostawił Jumbo w swoim londyńskim domu. Barnum odmówił.

Jumbo podaje dziecku-słonikowi w reklamie środek przeczyszczający o nazwie Castoria.

Jumbo opuszcza Anglię

Jumbo mieszkał szesnaście lat i dziewięć miesięcy w londyńskim Zoo. Miał teraz rozpocząć nowe życie w innej krainie. Jego podróż do Ameryki rozpoczęła się w zimny poranek 22 marca 1882 roku. Jumbo został zapięty w uprząż wczesnym rankiem. Zaprowadzono go do pudła. Nie chciał się do niej dostać, ale to zrobił. Dwie godziny zajęło mu przytwierdzenie walczącego słonia do pudełka.

Sześć koni wyciągnęło boks z podwórka w Domu Słoni. Zatopiła się w miękkiej ziemi ścieżki. Wyciągnięcie pudełka ze ścieżki zajęło trzy godziny. Jeszcze dwa razy zatonęła w miękkiej ziemi w drodze do bram zoo. Jeszcze cztery konie zostały zaprzęgnięte do boksu. Przeszła przez główną bramę około 1:30 rano. Rozpoczęła się pięciomilowa wycieczka do londyńskich doków.

Wybrano najbardziej płaską drogę do Tamizy, ponieważ konie nie potrafiły wciągnąć boksu na żadne wzgórza. Tłumy patrzyły. Scotty jechał na przodzie boksu. Pocieszył Jumbo i pogłaskał jego tułów. Jumbo był spokojny przez większą część podróży. Pudełko zaczęło się na stromym wzgórzu w pobliżu starego Domu Zatrzymanych Clerkenwell na szczycie Farrington Road. Jumbo potrząsnął głową na alarm. Pudełko musiało poruszać się bardzo wolno.

W St Katharine's Dock, na wschód od Tower of London, boks został podniesiony 23 marca o 7 rano wyciągarką. Została umieszczona na barce, Clarence. Robotnicy zabezpieczyli pudełko. Jumbo dostał duże śniadanie. Starsza pani, która szła za boksem przez całą drogę z Regent's Park przyniosła Jumbo trochę piwa. Przez łzy pożegnała się z Jumbo.

Trzy godziny później, fala była korzystna. Barka została odholowana do rzeki przez holowniki niosące Union Jack oraz Stars and Stripes. Tysiące ludzi zebrało się w każdym pustym miejscu, aby pożegnać się z Jumbo. Barka popłynęła w dół rzeki na Wyspę Psów.

Jumbo znów zaalarmował się, gdy barka minęła Dundee Docks. Uderzył w kraty swojej skrzynki. Sztabki zostały poluzowane. Silniki zostały odcięte. Scotty pocieszył przestraszonego słonia. Podróż została wznowiona. W Millwall Docks, skrzynia została podniesiona dźwigiem około 15:45 na nabrzeże. To tutaj Jumbo spędzał noc.

Pudełko zostało zważone, gdy było podnoszone. Ważyło dwanaście i pół tony. Wiadomo było, że drewno i żelazo w pudełku ważyło sześć i pół tony. Jumbo ważyło więc sześć ton. Scotty i Bartlett zawsze uważali, że Jumbo ważył sześć ton. Ale to był pierwszy raz, kiedy Jumbo ważył naprawdę mechanicznie. W piątek 24 marca obniżenie Jumbo i jego skrzyni do asyryjskiego monarchy zajęło tylko osiem minut.

Na asyryjskiej monarchii było 600 pasażerów. Byli to głównie rosyjscy Żydzi jadący do Stanów Zjednoczonych. Było tam 90 członków załogi. Na statek przywieziono jedzenie na 13-14 dniowy rejs Jumbo. Na statku było 65 bel siana, 300 funtów (140 kg) ciastek okrętowych, 50 bochenków białego chleba, trzy worki owsa, trzy worki otrębów, dwa worki cebuli.

Na statku odbyło się przyjęcie obiadowe dla urzędników londyńskiego ZOO, szeryfa Londynu, biznesmenów, agentów Barnuma i innych zainteresowanych tą przygodą. Agent Barnum'a Bill Newman otrzymał Złoty Medal Towarzystwa Zoologicznego za spokojną i umiejętną obsługę Jumbo. Scotty - człowiek, który przez 18 lat oddał Jumbo troskę i miłość - został zignorowany. Statek wypłynął następnego ranka. Lady Angela Burdett-Coutts była wielką przyjaciółką Jumbo. Przybyła z przyjaciółmi z Londynu do Gravesend, aby nakarmić słonia jego ostatnimi angielskimi bułeczkami. Kiedy goście wyruszyli, statek wypłynął w morze.

Scotty zdjął większość łańcuchów Jumbo, żeby mu było wygodnie. Jego głowa, ciało i pień były wolne. Jego stopy były przykute łańcuchami. Słoń pochylił się na boku pudełka. Zasnął po raz pierwszy od kilku dni. Pudełko Jumbo ma mnóstwo świeżego powietrza. Pasażerowie karmili go chlebem i owocami. Barnum miał wieści o tym, że Jumbo włożył gumowe worki i wpadł do morza. Tygodnie później pierwszy worek zmył się na lądzie w południowej Irlandii. Telegram został wysłany do Londynu po minięciu ostatniego punktu brytyjskiej ziemi zwanej Jaszczurką. Było w nim napisane: "Jumbo dobrze, bardzo cicho, nietknięty."

"Jumbo's Journey to the New World"


Jumbo jest na asyryjskiego monarchę

Jumbo przybywa do Ameryki

Monarcha asyryjski przybył do nowojorskiego portu około północy w Niedzielę Wielkanocną 9 kwietnia 1882 roku, po prawie dwóch tygodniach spędzonych na morzu. Do londyńskiego "Timesa" wysłano telegram informujący Brytyjczyków, że Jumbo przybył bezpiecznie do Ameryki i jest w dobrym stanie zdrowia. Skrzynia Jumbo została podniesiona z ładowni asyryjskiego monarchy do małego parowca zwanego Only Son. Jumbo był promowany przez rzekę Hudson do doków w Nowym Jorku.

Barnum i jego partnerzy Bailey i Hutchinson weszli na pokład "Only Son" z kilkoma dziennikarzami, aby zobaczyć Jumbo. Słoń dobrze podróżował. Wypił butelkę whiskey. Barnum nie pił napojów alkoholowych i protestował. Spojrzał na Scotty'ego i powiedział: "Uważam, że wzrost słonia został zahamowany przez użycie piwa."

Niektórzy dziennikarze byli zawiedzeni wzrostem Jumbo. Mówili, że jest tak samo duży jak inne słonie w cyrku Barnuma. Barnum powiedział im, że istnieje duża różnica między rzeczywistym wzrostem słonia a jego "muzealnym" wzrostem. Dziennikarze byli zadowoleni z tego wyjaśnienia (cokolwiek ono oznaczało). Barnum był zachwycony Jumbo. Wszyscy mówili o tym zwierzęciu, a to oznaczało sprzedaż biletów.

Komisarz Hatfield z Towarzystwa Zapobiegania Okrucieństwu wobec Dzieci wszedł na pokład Jedynego Syna. Usłyszał doniesienia o złym humorze Jumbo i wszedł na pokład statku, aby być pewnym, że Jumbo nie stanowi zagrożenia dla dzieci z Nowego Jorku. Barnum powiedział mu, że Jumbo był "idealnie jagnięcy". Hatfield długo przyglądał się Jumbo, a następnie opuścił statek z poczuciem, że Jumbo był rzeczywiście łagodnym zwierzęciem.

Setki ludzi zebrało się na brzegu, by powitać Jumbo. Do późnego popołudnia, tłum urósł do 10,000 niecierpliwych, głośnych gapiów. Jumbo przestraszył się. Jego skrzynia kołysała się, gdy była podnoszona i opuszczana na czekającą barkę. Podniesiono trzy wiwaty. Do 19:00, Jumbo był na lądzie. Jego skrzynia została umieszczona na mocnym wozie.

Tłum chciał, żeby Jumbo poszedł Broadwayem do Madison Square Garden, gdzie grał cyrk. Bailey by na to nie pozwoliła, obawiając się, że zwierzę może zaatakować tłum. Osiem koni i 500 mężczyzn nie mogło ruszyć wozu. Przywieziono kolejnych osiem koni, a także Cygana i Szefa, dwóch azjatyckich słoni z cyrku. Osiem dodatkowych koni nie było potrzebnych. Prowadzono je za wozem, gdy ten zaczął się poruszać. Słonie były wykorzystywane w miarę potrzeby do wypychania wozu z kolein.

Kiedy procesja dotarła do Madison Square Garden, skrzynia Jumbo była za wysoka na wejście do budynku. Zostawiono go na noc na chodniku, jego skrzynię przykryto plandeką. Rano kowale usunęli z niej żelazne pręty. Jumbo był wolny, ale nie chciał opuścić skrzyni. Scotty stanął z boku, by pozwolić Jumbo zabrać mu czas. Słoń w końcu wyszedł, i wszedł do budynku. Deski podłogowe rozbiły się pod jego ciężarem. Kiedy dotarł na tor wyścigowy, uklęknął i przewrócił się. Scotty zapewnił wszystkich, że Jumbo nie był martwy, a jedynie odpoczywał po swojej długiej podróży. W końcu wstał i został zabrany na swoje stanowisko, po kolejnym okresie odpoczynku. Po wejściu do boksu, wokół jego nogi owinięty został ciężki łańcuch przymocowany do palika. Zerwał kołek z ziemi i wyrzucił go na bok. Tymczasem największy tłum w historii cyrku czekał na rozpoczęcie popołudniowego przedstawienia.

Monarcha asyryjski (The Pictorial World, 1882)


Przybycie Jumbo do Nowego Jorku


Jumbo wita Nowojorczyków na wyimaginowanym zdjęciu

Jumbo w Ameryce

Barnum kupił Jumbo za $10,000. Całe koszty Jumbo wyniosły 30.000 dolarów. Barnum napisał później, że Jumbo zarobił na swoje koszty w pierwszych dwóch tygodniach z cyrkiem w Madison Square Garden. Jumbo nie robił żadnych sztuczek, ale 20.000 klientów dziennie widziało go w cyrkowym zoo i paradę na początku przedstawienia. Londyńskie Zoo wysłało Howdah Jumbo do Ameryki. Wielki słoń dawał przejażdżki klientom cyrkowym.

Na wycieczce do Anglii pod koniec maja 1882 roku, Barnum spotkał na ulicy tłum dzieci, które wciąż były wściekłe, że zabrano słonia. W tym samym miesiącu Barnum zaplanował wzniesienie na Wałach Tamizy żelaznego budynku na swoje przedstawienia cyrkowe. Ludziom w okolicy nie spodobał się ten pomysł. Powiedzieli, że pójdą do sądu, by powstrzymać ten plan. Barnum porzucił ten pomysł.

Barnum miał inny plan reklamowy. Most Brooklyński został ukończony w 1883 roku. To było długo oczekiwane i ekscytujące wydarzenie. Barnum zaoferował firmie mostowej $5,000, aby pozwolić Jumbo przekroczyć most przed oficjalnym otwarciem. Dyrektorzy firmy uważali, że Barnum używał mostu do cyrkowej reklamy. Powiedzieli "nie" jego ofercie.

Jumbo podróżował w luksusie, gdy co roku jeździł na wycieczkę. Miał swój własny wagon kolejowy. Barnum nazwał go "Jumbo's Palace Car". Był to czerwony i złoty wagon z ogromnymi podwójnymi drzwiami w centrum, aby Jumbo mógł łatwo wchodzić i wychodzić. Scotty spał w pryczy w małym pokoju w pobliżu głowy Jumbo. Jumbo nigdy nie pozwoliłby Scotty'emu zamknąć drzwi do małego pokoju. Kochał swojego przyjaciela i zawsze chciał być blisko niego.

Scotty i Jumbo zawsze dzielili się butelką piwa przed pójściem spać na noc. To był mały rytuał, kochany Jumbo. Pewnej nocy Scotty wypił butelkę piwa i zasnął. Jumbo podniósł go bardzo ostrożnie i położył przy pustej butelce. Scotty obudził się i znalazł butelkę. "Dostał wiadomość". Nigdy więcej nie zapomniał podzielić się butelką piwa z Jumbo.

W swoich czterech sezonach jako główna gwiazda cyrku Barnuma, Jumbo nigdy nikogo nie skrzywdził. Od czasu do czasu jednak testował swoją siłę, niszcząc części zimowej Słoniarni. Jumbo zarobił 1,5 miliona dolarów w swoim pierwszym roku z cyrkiem. Prawdopodobnie 16 milionów dorosłych i 4 miliony dzieci widziało go w cyrku.

W ostatnich latach spędzonych w cyrku, zdrowie Jumbo stało się słabe. Nie mógł jeść swojego jedzenia, ponieważ jego zęby były zużyte. Nie było żadnego leczenia. Jumbo prędzej czy później umarłby od tych kłopotów z zębami. Barnum planował, że po jego śmierci Jumbo zostanie zachowany przez taksydermistę. Zaaranżował wszystko, gdy Jumbo jeszcze żył - na wypadek gdyby słoń nagle umarł.

Karta reklamowa pokazuje, że Jumbo sięga po cukierki


Jumbo i Scotty w czerwcu 1882 r.


Karta reklamowa pokazuje Jumbo niosącego dzieci

Śmierć Jumbo

Jumbo miał 24 lata, kiedy został zabity 15 września 1885 roku na placu kolejowym w St. Thomas w Ontario w Kanadzie. Było około 21:30. Cyrk właśnie skończył przedstawienie. Słonie były prowadzone wzdłuż głównego toru na podwórkach kolejowych do swoich bokserów. Po ich lewej stronie znajdował się stromy brzeg, po prawej pociąg cyrkowy. Od wschodu ryknął na nich nieplanowany pociąg towarowy. Inżynier próbował zatrzymać pociąg, ale nie udało mu się.

Opiekunowie zwierząt zabrali większość słoni na dół banku. Jumbo i karłowaty słoń zwany Tomem Kciukiem byli ostatnim aktem w programie i ostatnim, który opuścił Big Top. Tom Thumb był za Jumbo. Mały słonik został uderzony przez pociąg i wrzucony do rowu. Jego lewa noga była złamana, ale on żył. Jumbo pobiegł w dół toru z dala od nadjeżdżającego pociągu z Scotty'm obok niego. Lokomotywa uderzyła Jumbo od tyłu. Ryknął z bólu, gdy pociąg wiózł go 300 stóp (91 m) w dół toru. Został zaklinowany częściowo nad i częściowo pod wagonem.

Czaszka Jumbo została złamana w kilku miejscach. Miał poważne obrażenia wewnątrz swojego ciała. Krew wylana z jego ust i tułowia. Jumbo sięgał po Scotty'ego i trzymał jego rękę w bagażniku. Zginął w ciągu kilku minut od wypadku. Lokomotywa i czuły zostały zrzucone z toru. Zostały zniszczone w trakcie kolizji.

Ani Barnum, ani Bailey nie byli na miejscu wypadku. Hutchinson kierował sprzątaniem. Do usunięcia ciała Jumbo z torów potrzebna była setka ludzi. Policjanci zostali wysłani na miejsce wypadku, by wypędzić łowców pamiątek. Scotty wpadł w histerię, gdy odkrył, że połowa ucha Jumbo została odcięta przez kolekcjonera.

Taksyderzy z Rochester, Nowy Jork, w końcu przyjechali, by przejąć kontrolę nad ciałem. Śmierć Jumbo była poważną stratą dla cyrku. Tak bardzo, że Barnum zrobił pierwsze kroki w postępowaniu upadłościowym kilka dni po tragedii.

Tuż przed wyjazdem Jumbo do Ameryki w 1882 roku, Barnum ubezpieczył słonia na 500.000 dolarów. Polisa wygasła, gdy Jumbo wkroczył na amerykańską ziemię. Słoń nie był ubezpieczony w chwili jego śmierci. Został przywieziony do Stanów Zjednoczonych jako "stado hodowlane". Żadna firma ubezpieczeniowa nie pokryłaby inwentarza żywego w razie wypadku. Jumbo nie zostawił dzieci - mimo że miał słonia "żonę" w londyńskim ZOOO o imieniu Alice. Całkowicie zignorował ją w ciągu 18 lat, które nazwał domem w Londynie. Po śmierci "męża" Alice dostała czarną i wdowią czapkę do noszenia.

Karta reklamowa, 1885


Ilustracja do bajki Barnuma (1885)

Barnum pozywa koleje

Barnum pozwał Canadian Grand Trunk Railway za 100.000 dolarów. Sprawa została rozpatrzona w kwietniu 1887 roku. Firma twierdziła, że nie jest odpowiedzialna za śmierć Jumbo. Powiedzieli, że za śmierć słonia odpowiedzialni są pracownicy cyrku. Cyrkowcy ścięli część ogrodzenia, by móc poprowadzić słonia przez tor. Gdyby skorzystali z regularnego przejazdu w dalszej części toru, firma stwierdziła, że kolejarze ostrzegliby ich przed zbliżającym się pociągiem. Wypadku można było uniknąć.

Kolej twierdziła też, że Jumbo jest bezwartościowy. Londyńskie ZOO sprzedało go, jak twierdziła kolej, ponieważ był niebezpiecznym zwierzęciem. Zwrócili również uwagę, że nie ponoszą odpowiedzialności za straty przekraczające 15.000 dolarów - jak stwierdzono w ich umowie z cyrkiem. Cyrk argumentował, że kontrakt był nielegalny i przedstawił oświadczenia Scotty'ego i innych zawodowych ludzi zajmujących się zwierzętami, którzy pracowali z Jumbo. Oświadczenia te stwierdzały, że Jumbo nie było niebezpieczne.

Barnum w końcu wycofał pozew. Potrzebował dobrej woli Wielkiej Kolei Trumiennej, jeśli chciał przenieść swój cyrk po Kanadzie. Wyszedł z sądu za 5.000 dolarów. Otrzymał też prawo do bezpłatnego korzystania z kolei Wielkich Trąb w nadchodzącym roku. Samo w sobie było to warte $5,000. Barnum wyszedł z sądu za 10.000 dolarów.

"Jumbo, królu słoni!" (Sheet music, 1883)

Teorie spiskowe

Dwa tygodnie po śmierci Jumbo, reporter prasowy C.F. Richtel z Hartford w Connecticut, Sunday Globe zasugerował, że Barnum zabił słonia "dla celów reklamowych". Richtel był starym wrogiem Barnuma i oskarżył showmana o opanowanie śmierci Jumbo, ponieważ słoń miał gruźlicę. Barnum pozwał gazetę o 50.000 dolarów. Załatwił to poza sądem. Redaktor Globe dowiedział się prawdy o śmierci Jumbo, kiedy przeprowadził wywiad ze Scotty'm i innymi, którzy byli obecni na końcu słonia. Redaktor zwolnił Richtela i opublikował ciche przeprosiny dla Barnuma.

Przedstawiona w 1960 roku teoria głosiła, że wzdęcia Jumbo stworzyły paskudny problem dla Barnuma i cyrku, więc showman postanowił pozbyć się słonia. Pod osłoną ciemności i pośród zgiełku podwórza kolejowego, Barnum podobno strzelił z potężnego pistoletu w oko Jumbo pojedynczym strzałem. Słoń przechylił się na pewną odległość, podeptał karłowatego słonia, zawalił się i zginął pod wagonem kolejowym. Podczas badań Jumbo po jego śmierci i późniejszych badaniach czaszki nie znaleziono żadnych pocisków. Teoria ta została udowodniona jako nieprawdziwa.

Jumbo i Scotty, data nieznana

Skutki

Barnum starał się uzyskać jak najwięcej rozgłosu od śmierci Jumbo. Zadzwonił do wydawcy trzy dni po wypadku. Chciał wydrukować na Boże Narodzenie książkę dla dzieci o tym wydarzeniu. Opowiedział też dziennikarzom kłamstwo na temat Jumbo ratującego zarówno karłowatego słonia, jak i Scotty'ego, a następnie zwrócił się do pociągu w pojedynkę i z głową do przodu.

Szczątki Jumbo zostały wysłane daleko i szeroko przez Amerykę. Jego kły zostały rozbite na wiele kawałków w wypadku. Te kawałki zostały sprzedane na pamiątkę. Uniwersytet Cornell kupił serce Jumbo. Kości wielkiego słonia zwiedzały Amerykę przez kilka lat z cyrkiem. Ważyły 2,400 funtów (1100 kg). Następnie wysłano je do Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Jorku. Jego szkielet był wystawiany od czasu do czasu. Z czasem jednak dzieci o nim zapomniały. Szkielet został odłożony. Nigdy nie był wystawiany po 1977 roku.

Schowek Jumbo był wypchany w Rochester, w Nowym Jorku. Barnum powiedział taksówkarzom, że chce, by Jumbo wyglądał jak góra. Wyciągnęli kryjówkę tak bardzo, jak to tylko możliwe, nie rozrywając jej. Po całej tej ciężkiej pracy, Jumbo stał na śmierć o stopę wyższy, niż miał w życiu. Wypchany chuj chodził z cyrkiem przez kilka lat. Następnie trafił do Muzeum Historii Naturalnej Barnum na Uniwersytecie Tufts. Ważył 1 538 funtów (698 kg). W Tufts Jumbo został szkolną maskotką. Jego zdjęcie zostało umieszczone na szkolnych przedmiotach, takich jak czapki i flagi.

14 kwietnia 1975 r. kryjówka Jumbo i wiele innych eksponatów muzealnych, których nigdy nie udało się zastąpić, zostały zniszczone w pożarze w Tufts. Część tego, co uważano za prochy Jumbo, została umieszczona w słoiku z masłem orzechowym Peter Pan Crunchy. Słoik był przechowywany w uniwersyteckim wydziale sportowym. Szkolni sportowcy pocierali go na szczęście przed meczami.

W setną rocznicę śmierci Jumbo w 1985 r. w St. Thomas zbudowano pomnik Winstona Bronnuma dla wielkiego słonia. Stoi on na urwisku nad miastem. Niedaleko znajduje się jasnoczerwony kaboos. Jest to stoisko z pamiątkami. W miejscu tym znajduje się również muzeum, które prezentuje model małego cyrku.

Szkielet Jumbo na plakacie


Jumbo na Uniwersytecie Tufts około 1900 r.

Dziedzictwo

Dziedzictwem Jumbo była radość, którą dał milionom ludzi, będąc sobą samym. Jego imię może być jednak jego największym dziedzictwem. Przed wielkim słoniem, słowo "Jumbo" nie było znane w języku angielskim. Słowo to weszło do języka, aby oznaczać wszystko, co jest ogromne. Ludzie zawsze będą pamiętać Jumbo z powodu tego słowa.

Ogromny rozmiar Jumbo sprawił, że naukowcy uznali go za osobny gatunek słonia. Był największym słoniem, jakiego kiedykolwiek znano. Został nazwany typem okazu dla tego nowego gatunku. W późniejszym czasie dowiedziano się, że Jumbo nie jest odrębnym gatunkiem, ale odmianą znanego gatunku. Stał się wtedy podgatunkiem.

Po śmierci Jumbo ważne było, aby został poddany dezintegracji przez naukowców. Ważne było, aby jego szkielet był starannie przechowywany, aby przyszli naukowcy mogli go badać. Dezynsekcja rozpoczęła się w St. Thomas, a zakończyła w Rochester w Nowym Jorku. Żołądek Jumbo został rozcięty. Monety, klucze, nity, śruby i gwizdek policjanta wypadł.

Tuż przed wystawieniem wypchanego Jumbo i jego szkieletu, Barnum poprosił ludzi z gazet i kobiety z wyższych sfer, by przyszli do eleganckiego hotelu na imprezę. Wygłaszał przemówienia, a następnie serwował swoim gościom żelatynowe danie z mielonych kłów Jumbo.

Sceny z życia Jumbo