Lista państw o ograniczonym uznaniu

Częściowo uznane państwa sprawujące de facto kontrolę nad swoim terytorium

• Abchazja w Gruzji jest samozwańczym i mniej lub bardziej funkcjonującym niepodległym państwem. Uznawana przez Federację Rosyjską, Nikaraguę i Wenezuelę. Położona jest między Kaukazem a Morzem Czarnym, uznawana przez rząd gruziński za część północno-zachodniej Gruzji. W okresie sowieckim Abchazja została połączona z Gruzją w 1931 roku jako republika autonomiczna w ramach Gruzji Radzieckiej. W 1992 roku Abchazja ogłosiła niepodległość od Gruzji, a od 1992 do 1994 roku trwała krótka wojna. Zawieszenie broni z czerwca 1994 roku w dużej mierze się utrzymało, pozostawiając Abchazję poza kontrolą rządu centralnego Gruzji.

Państwa członkowskie ONZ, które są tylko częściowo uznawane przez wszystkich pozostałych członków ONZ, nie są tutaj wymienione. (Na przykład, 39 krajów nie uznaje Izraela).

• Republika Chińska (R.O.C), która kontroluje tylko Tajwan i niektóre wyspy Republiki Chińskiej od przegranej chińskiej wojny domowej w 1949 roku, straciła większość swojego dyplomatycznego uznania i siedziby ONZ na rzecz Chińskiej Republiki Ludowej w październiku 25, 1971 roku przez rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ 2758 i obecnie jest oficjalnie uznawana tylko przez 23 państwa. Prowadzi de facto (wszystkie, ale z nazwy) stosunki z większością krajów poprzez instytucje takie jak Przedstawicielstwa Gospodarcze i Kulturalne w Tajpej. (Zobacz status polityczny Tajwanu).

• Turecka Republika Cypru Północnego (TRNC) została utworzona na Cyprze Północnym w 1975 r., po interwencji armii tureckiej w 1974 r., w odpowiedzi na zamach stanu przeprowadzony przez grecką juntę dążącą do "enosis". TRNC ogłosiła niepodległość w 1983 r. i jest uznawana jedynie przez Turcję. Propozycja Organizacji Narodów Zjednoczonych dotycząca zjednoczenia obu państw cypryjskich została przyjęta przez TRNC, ale odrzucona w referendum przez grecką społeczność cypryjską, ze względu na obawy dotyczące bezpieczeństwa. Dalsze próby zjednoczenia jak dotąd nie powiodły się.
• Osetia Południowa w Gruzji jest samozwańczym i mniej lub bardziej funkcjonującym niepodległym państwem, nieuznawanym na arenie międzynarodowej przez żaden inny naród. Po zajęciu niepodległej Gruzji przez bolszewicką Rosję w 1921 r. stała się ona Południowoosetyjskim Obwodem Autonomicznym w ramach Gruzji Radzieckiej. W 1991 r. ogłosiła niepodległość od Gruzji, a w 1992 r. ogłoszono zawieszenie broni.
• Górski Karabach w Azerbejdżanie jest (od 1991 roku) samozwańczym i mniej lub bardziej funkcjonującym niezależnym państwem, ale nie jest uznawany za niepodległy. Jest on uznawany na arenie międzynarodowej jako część Azerbejdżanu, ale posiada większość etniczną - ormiańską.

Państwa nieuznawane, sprawujące faktyczną kontrolę nad swoim terytorium

• Somaliland (od 1991 r.) ¹. Położony w północno-zachodniej części Somalii. W maju 1991 r. północno-zachodnie klany ogłosiły niepodległą Republikę Somalilandu, która obecnie obejmuje pięć z osiemnastu regionów administracyjnych Somalii, odpowiadających brytyjskiemu protektoratowi wybrzeża Somalii, położonemu między Etiopią, Dżibuti, Puntlandem i Zatoką Adeńską. Trzy regiony północnej Somalii, do których rości sobie prawo Somaliland, Sool, Sanaag i Cayn, są przedmiotem sporu z sąsiednim Puntlandem na północnym wschodzie[1].

• Naddniestrze (Pridnestrovie), pisane również jako Transdniestria, jest częścią Mołdawii na wschód od rzeki Dniestr i (od 1990 roku) samozwańczym i mniej lub bardziej funkcjonującym niepodległym państwem bez międzynarodowego uznania ze strony jakiegokolwiek suwerennego państwa. Ma większość ludności słowiańskiej, w przeciwieństwie do większości mołdawskiej, którą ma Mołdawia. Znane również jako Republika Dniestrzańska, to de facto państwo posiada własną policję, armię i walutę oraz funkcjonuje poza jurysdykcją Mołdawii, jednak jak dotąd nic nie wskazuje na to, aby miało stać się państwem uznawanym na arenie międzynarodowej.

Częściowo uznane państwa w dużej mierze pod okupacją wojskową

• Sahara Zachodnia to terytorium, do którego rości sobie prawo Maroko i którym w dużej mierze zarządza od czasu, gdy Hiszpania opuściła to terytorium w 1976 roku. Saharyjska Arabska Republika Demokratyczna kontroluje pozostałą część Sahary Zachodniej; została proklamowana przez Front Polisario w 1976 roku, jest uznawana przez 46 państw członkowskich ONZ i jest pełnoprawnym członkiem Unii Afrykańskiej. Kwestia suwerenności jest nierozstrzygnięta, a Organizacja Narodów Zjednoczonych próbuje przeprowadzić referendum w tej sprawie za pośrednictwem misji MINURSO. Od września 1991 r. obowiązuje zawieszenie broni pod auspicjami ONZ. Sahara Zachodnia znajduje się na liście Organizacji Narodów Zjednoczonych dotyczącej terytoriów niesamodzielnych.

Terytorium administrowane międzynarodowo, uznane de facto

• Republika Kosowa jest uznawana jako niepodległy i suwerenny kraj przez 110 państw członkowskich ONZ, w tym USA, 23 z 28 członków UE, itd. Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości uznał, że ogłoszenie niepodległości przez Kosowo nie naruszyło prawa międzynarodowego.

Historyczne państwa nieuznawane lub uznawane częściowo, sprawujące de facto kontrolę nad swoim terytorium

Europa

• Republika Banat (proklamowana w 1918 r.). Obecnie część Rumunii, Serbii i Węgier.
• Republika Baranya-Baja (proklamowana w 1921 r.). Obecnie część Węgier i Chorwacji.
• Karpaty-Ukraina (1939). Obecnie część Ukrainy.
• Czeczenia (1996-1999). Obecnie kontrolowana przez siły rosyjskie. Patrz również Czeczeńska Republika Iczkerii.
• Niezależne Państwo Chorwackie (1941-1945). W latach 1945-1991 Chorwacja była ludową/socjalistyczną republiką w ramach Jugosławii. Od 1991 roku Chorwacja jest niepodległym państwem. Uznawana od 1992 roku.
• Republika Irlandzka (1919-1922). Obecnie podzielona jest na Republikę Irlandii i Irlandię Północną.
• Fińska Socjalistyczna Republika Robotnicza (1918)
• Free Derry (od 14 sierpnia 1969 do 31 lipca 1972) Obecnie jest częścią Irlandii Północnej.
• Gagauzja (1990-1994). Obecnie część Mołdawii.
• Chorwacka Republika Herceg-Bośnia (1992-1994). Obecnie część Bośni i Hercegowiny.
• Państwo Lajtabansag (1921). Obecnie część Austrii.
• Sowieci z Limerick (1919). Obecnie część Republiki Irlandii.
• Czarnogóra (1941-1944). Dawniej w unii z RepublikąSerbską w Serbii i Czarnogórze.
• Serbia (1941-1944). Dawniej w unii z Republiką Czarnogóry w Serbii i Czarnogórze.
• Republika Serbskiego Pogranicza (1991-1995). Obecnie część Chorwacji.
• Słowacja (1939-1945). W latach 1945-1993 Słowacja była częścią Czechosłowacji. Od 1993 roku Słowacja jest niepodległym państwem.
• Serbska Republika Bośni i Hercegowiny (1992-1995). Obecnie jeden z dwóch podmiotów Bośni i Hercegowiny.
• Państwo Słoweńców, Chorwatów i Serbów (1918). Obecnie część Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny oraz Serbii i Czarnogóry.
• Republika Užice (1941). Obecnie część Serbii i Czarnogóry.
• Republika Zachodniej Bośni (1993-1995). Obecnie część Bośni i Hercegowiny.
• Sealand

Azja

• Stan Kaczin jest najbardziej wysuniętym na północ stanem Myanmaru, kontrolowanym od 1962 r. przez Organizację Niepodległości Kaczin, ale nieuznawanym dyplomatycznie przez żadne państwo. W 1994 r. KIO i Związek Myanmar zgodziły się sformalizować status quo poprzez utworzenie "Specjalnego Regionu 1 stanu Kaczin", który oficjalnie nadal jest częścią Związku Myanmar, ale de facto jest kontrolowany przez KIO.
• Państwo Wa" jest de facto autonomicznym państwem w ramach Unii Birmańskiej i rząd birmański nie może kontrolować tego regionu od czasu uzyskania niepodległości. Strona rządząca de facto określa się jako "Rząd Ludowy Państwa Wa". Jednak rząd birmański uznaje ten stan za część państwa Shan i oficjalnie określa go jako "Wa Autonomous Division", a czasami jako "Shan State Special Region 2".
• KurdyjskiRegionAutonomiczny (1991-2003). De facto niepodległe państwo w północnym Iraku. Obecnie część niezależnego kurdyjskiego regionu autonomicznego.
• Mandżukuo (1932-1945). Z 80 istniejących wówczas narodów 23 uznały nowe państwo. Obecnie część Chińskiej Republiki Ludowej.
• Tatarstan (1990 -1994). Obecnie część Rosji.
• Tuwa (1921-1944). Obecnie część Rosji
• Nachiczewań (1990). Obecnie część Azerbejdżanu.
• Republika Talysh-Mugan (proklamowana w 1993). Obecnie część Azerbejdżanu.
• Tamilski Eelam (1983-2009). Część Sri Lanki. Przez około 20 lat Tygrysy Wyzwolenia Tamilskiego Ilamu utrzymywały de facto państwo w północnej i wschodniej części Sri Lanki, aż do swojej klęski w 2009 roku.

Afryka

• Anjouan (1997-2002). Obecnie część Komorów.
• Biafra kontrolowała terytorium we wschodniej Nigerii od momentu secesji w maju 1967 roku do ostatecznego upadku militarnego w styczniu 1970 roku. Była uznawana przez 12 narodów.
• Katanga kontrolowała państwo o tej samej nazwie na terenie byłego Konga Belgijskiego po dekolonizacji, w latach 1960-1964.
• Mohéli (1997-1998). Obecnie część Komorów.
• Rodezja. Kolonia brytyjska, która jednostronnie ogłosiła niepodległość w 1965 roku. Działanie to nie zostało prawnie uznane przez żaden inny naród, podobnie jak deklaracja Rodezji jako republiki w 1970 roku. Podmiot ten pozostał do 1979 roku, kiedy to stał się Zimbabwe-Rhodesia.
• Zimbabwe-Rhodesia. Utworzona w 1979 r. po negocjacjach między rządem białej mniejszości a umiarkowanymi czarnymi przywódcami. Istniało od 1 czerwca do 12 grudnia 1979 r., kiedy to ponownie stało się kolonią Rodezji Południowej. W 1980 r. stała się Republiką Zimbabwe.

Ojczyzny południowoafrykańskie

Utworzona przez Republikę Południowej Afryki z jej własnego terytorium

• Bophuthatswana (1977-1994). Były Thuisland utworzony i uznawany tylko przez RPA, Transkei, Ciskei i Venda. Obecnie część RPA.
• Ciskei (1981-1994). Dawny Thuisland utworzony i uznawany tylko przez RPA, Bophuthatswana, Transkei i Venda. Obecnie część RPA.
• Transkei (1976-1994). Dawny Thuisland utworzony i uznawany jedynie przez RPA, Bophuthatswanę, Ciskei i Vendę. Obecnie część RPA.
• Venda (1979-1994). Dawny Thuisland utworzony i uznawany jedynie przez RPA, Bophuthatswanę, Ciskei i Transkei. Obecnie część RPA.

Ameryka

• Niezależne państwo Acre (1899-1903). Obecnie część Brazylii.
• Republika Kalifornijska (1846-1848). Obecnie część Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Skonfederowane Stany Ameryki (1861-1865). Utworzone 4 lutego 1861 r. przez siedem południowych stanów niewolniczych (Karolina Południowa, Missisipi, Floryda, Alabama, Georgia, Teksas i Luizjana) po potwierdzeniu wyboru Abrahama Lincolna na prezydenta Stanów Zjednoczonych. Następnego dnia pierwszym prezydentem został wybrany Jefferson Davis. Po rozpoczęciu amerykańskiejwojny secesyjnej dołączyły stany Wirginia, Tennessee, Arkansas i Karolina Północna. Uznawana dyplomatycznie tylko przez Saxe-Coburg and Gotha, choć przez niektóre narody uznawana za "mocarstwo wojownicze". Obecnie część Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Republika Hawajów (1894-1898). Obecnie część Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Republika Teksasu (1836-1845). Pięć narodów uznało ten twór. Obecnie część Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Republika Vermont (1771-1791). Obecnie część Stanów Zjednoczonych Ameryki.
• Republika Piratini (1836-1845). Dzisiejsze Rio Grande do Sul, część Brazylii.
• Republika Rio Grande 1840. Obecnie część Stanów Zjednoczonych.
• Republika Jukatanu 1841-1843. Krótkotrwałe państwo separatystyczne, ponownie włączone do Meksyku.
• Republika Kanady (1837-1838). Obecnie część Kanady.

Oceania

• Bougainville (Republika Północnych Salomonów) (1990-1997). Podpisała układ pokojowy z Papuą Nową Gwineą, przyznając wyspie autonomię w oczekiwaniu na referendum niepodległościowe w ciągu dekady.
• Rotuma (1987-1988). Ta zamieszkana przez Polinezyjczyków wyspa, administrowana przez (melanezyjskie) Fidżi, ogłosiła swoją niepodległość od Fidżi przez separatystów po wojskowym zamachu stanu na Fidżi w 1987 roku.
• (Kanaky). Na mocy porozumień z Nouméa z 1998 r. referendum w sprawie niepodległości odłożono na okres po 2014 r.

Historyczne nieuznawane lub częściowo uznawane rządy sprawujące faktyczną kontrolę nad swoim terytorium

Reżimy te sprawowały kontrolę nad terytorium kraju, w którym większość innych państw uznawała inny rząd za prawowity:

• Islamski EmiratAfganistanu (1996-2001). Tylko trzy państwa uznały ten podmiot, gdy talibowie sprawowali nad nim kontrolę. Zobacz: Historia Afganistanu.
• Ludowy Republika Kampucza (1979-1989). Utworzona przez Wietnamczyków po ich inwazji i rozgromieniu CzerwonychKhmerów w Kambodży. Tylko kilka krajów sowiecko-bolszewickich uznało ten podmiot, podczas gdy ONZ, Chiny i większość innych narodów uznała rząd Demokratycznej Kampuczy Czerwonych Khmerów. Zastąpiony przez Państwo Kambodży, a następnie Królestwo Kambodży.

Powiązane strony

• Lista krajów