Republika Irlandzka
Republika Irlandzka (irlandzki: Saorstát Éireann ) była ogłoszonym niepodległym państwem Wielkiej Brytanii w Powstaniu Wielkanocnym 1916 i ustanowionym w 1919 przez Pierwszą Dáil. Istniała tylko podczas irlandzkiej wojny o niepodległość w latach 1919-1922 pomiędzy Irlandzką Armią Republikańską a siłami Wielkiej Brytanii.
Formalnie przestała istnieć w 1922 r. wraz z ratyfikacją Traktatu Angielsko-Irlandzkiego, który zakończył wojnę, kiedy to 26 z 32 hrabstw kraju stało się Wolnym Państwem Irlandzkim, a pozostałe sześć pozostało w Zjednoczonym Królestwie jako Irlandia Północna. Sinn Féin odmówiła przyjęcia traktatu, twierdząc, że Republika Irlandzka istnieje, nawet jeśli nie kontroluje żadnego terytorium. Dlatego też wybrani posłowie Sinn Féin nigdy nie zasiedli w parlamentach Wolnego Państwa Irlandzkiego ani Zjednoczonego Królestwa.
Nazwa
W języku angielskim to rewolucyjne państwo znane było jako "Irish Republic". Używano dwóch różnych nazw w języku irlandzkim:
- Poblacht na hÉireann
- Poblacht" było nowym słowem, ukutym przez autorów Proklamacji Wielkanocnej w 1916 roku.
- Saorstát Éireann
- Saorstát to dwa irlandzkie słowa saor ("wolny") i stát ("państwo"). Jego dosłowne tłumaczenie to "wolne państwo". Deklaracja Niepodległości i inne dokumenty przyjęte w 1919 roku używały Saorstát Éireann.
Saorstát Éireann był również oficjalnym irlandzkim tytułem Wolnego Państwa Irlandzkiego.
Rząd Republiki Irlandzkiej
Legislatura
Był to Dáil Éireann. W jego skład wchodziła większość irlandzkich posłów wybranych w wyborach powszechnych w 1918 roku. Dwa kolejne wybory powszechne zwołane przez Lorda Porucznika Irlandii, szefa brytyjskiej administracji na zamku w Dublinie, były traktowane przez nacjonalistów jako wybory do Dáil. Członkowie Drugiego Dáilu zostali wybrani w wyborach do parlamentów Irlandii Północnej i Irlandii Południowej w 1921 r.; Trzeci Dáil został wybrany w 1922 r. jako tymczasowy parlament Irlandii Południowej, zgodnie z postanowieniami Traktatu Angielsko-Irlandzkiego.
Na swoim pierwszym posiedzeniu Dáil przyjął Konstytucję Dáil. Uchwalił również Deklarację Niepodległości.
Ministrowie
Konstytucja Dáil powierzała władzę wykonawczą gabinetowi zwanemu "Aireacht" lub "Ministerstwo". Szef "Aireacht" był znany jako "Príomh Aire". On z kolei mianował ministrów. Zgodnie z pierwotną wersją konstytucji uchwaloną w styczniu 1919 roku, miało być czterech ministrów:
1. Minister Finansów (Aire Airgid),
2. Minister Spraw Wewnętrznych (Aire Gnóthaí Duthchais),
3. Minister Spraw Zagranicznych (Aire Gnóthaí Coigcríoch)
4. Minister obrony (Aire Cosanta).
W kwietniu 1919 r. zwiększono liczebność ministerstwa do nie więcej niż dziewięciu ministrów. W sierpniu 1921 r. nastąpiła ostateczna reorganizacja, kiedy to utworzono stanowisko prezydenta. W skład sześciu ministrów wchodzili
1. Sekretarz stanu do spraw zagranicznych,
2. Sekretarz Stanu do Spraw Wewnętrznych,
3. Sekretarz stanu ds. obrony narodowej,
4. Sekretarz stanu ds. finansów,
5. Sekretarz stanu ds. samorządu lokalnego,
6. Sekretarz stanu do spraw gospodarczych
Wielu ministrów poprzedniego gabinetu, w szczególności Constance Markiewicz, zostało zdegradowanych do poziomu podsekretarza. Hrabina Markiewicz była pierwszą kobietą wybraną do brytyjskiej Izby Gmin. Nigdy nie objęła mandatu, ale zamiast tego zasiadła jako członkini pierwszego Dáil
Aireacht spotykał się tak często, jak pozwalała na to tajemnica i bezpieczeństwo.
Traktat Angielsko-Irlandzki
Traktat angielsko-irlandzki został podpisany 6 grudnia 1921 roku. Następnie musiał być trzykrotnie potwierdzany:
- Przez Zjednoczone Królestwo, jako traktat między Rządem Jego Królewskiej Mości a poddanymi Jego Królewskiej Mości w Irlandii;
- Przez Izbę Gmin Irlandii Południowej, ponieważ ten parlament w ramach prawa wewnętrznego reprezentował poddanych Jego Królewskiej Mości w Irlandii;
- uchwalona przez Dáil Éireann, ponieważ zwolennicy Republiki Irlandzkiej twierdzą, że była ona niepodległym państwem, a jej parlament był suwerenny;
W Izbie Gmin Irlandii Południowej i Dáil Éireann zasiadali ci sami ludzie, z wyjątkiem 4 pro-brytyjskich członków Izby Gmin.
Powiązane strony
Pytania i odpowiedzi
P: Czym była Republika Irlandzka?
O: Republika Irlandzka była zadeklarowanym niepodległym państwem Wielkiej Brytanii podczas Powstania Wielkanocnego w 1916 r. i ustanowionym w 1919 r. przez Pierwszy Dáil.
P: Kiedy istniała Republika Irlandzka?
O: Republika Irlandzka istniała tylko podczas irlandzkiej wojny o niepodległość w latach 1919-1922.
P: Kiedy Republika Irlandzka formalnie przestała istnieć?
Republika Irlandzka formalnie przestała istnieć w 1922 r. wraz z ratyfikacją traktatu angielsko-irlandzkiego, który zakończył wojnę.
P: Jaki był rezultat traktatu angielsko-irlandzkiego?
O: W wyniku traktatu angielsko-irlandzkiego 26 z 32 hrabstw kraju stało się Wolnym Państwem Irlandzkim, a pozostałe sześć pozostało w Zjednoczonym Królestwie jako Irlandia Północna.
P: Czy Sinn Féin zaakceptowała traktat angielsko-irlandzki?
O: Sinn Féin odmówiła zaakceptowania traktatu, stwierdziła, że Republika Irlandzka istnieje, nawet jeśli nie kontroluje żadnego terytorium.
P: Czy wybrani deputowani Sinn Féin zasiadali w parlamentach Wolnego Państwa Irlandzkiego lub Zjednoczonego Królestwa?
O: Nie, wybrani posłowie Sinn Féin nigdy nie zasiadali w parlamentach Wolnego Państwa Irlandzkiego lub Zjednoczonego Królestwa.
P: Dlaczego Sinn Féin odmówiła przyjęcia traktatu angielsko-irlandzkiego?
O: Sinn Féin odmówiła przyjęcia traktatu, ponieważ uważała, że nie ustanawia on w pełni niepodległości Irlandii i że Republika Irlandzka już istnieje.
