Starożytność klasyczna

Okres archaiczny (VIII - VI w. p.n.e.)

Najwcześniejszy okres starożytności klasycznej miał miejsce przed ponownym pojawieniem się źródeł historycznych po upadku epoki brązu. Najwcześniejsze greckie inskrypcje alfabetyczne pochodzą z pierwszej połowy VIII wieku. Zwykle przyjmuje się, że Homer żył w VIII lub VII wieku, a jego życie jest często uważane za początek starożytności klasycznej. Tradycyjna data pierwszych starożytnych igrzysk olimpijskich, 776 r. p.n.e., również przypada na ten okres. W rzymskiej legendzie miasto Rzym zostało założone w 753 r. p.n.e. Wydaje się, że najwcześniejsze osadnictwo na Forum Romanum miało miejsce właśnie w tym czasie.

Fenicjanie

Fenicjanie początkowo ekspandowali z portów lewantyńskich, a w VIII wieku zdominowali handel w basenie Morza Śródziemnego. Kartagina została założona w 814 r. p.n.e., a Kartagińczycy do 700 r. p.n.e. mieli silnie ugruntowane twierdze na Sycylii, w Italii i na Sardynii, co doprowadziło do konfliktu interesów z Etrurią.

Grecja

Okres archaiczny nastąpił po greckich wiekach ciemnych i przyniósł rozwój demokracji, filozofii, teatru, poezji, a także odrodzenie języka pisanego (utraconego podczas wieków ciemnych).

Style garncarskie z późniejszej części epoki archaicznej to ceramika z czarnymi figurami, zapoczątkowana w Koryncie w VII wieku p.n.e.. Jego następca był czerwony-figura styl, opracowany przez Andokides w około 530 pne.

Grecja klasyczna (V - IV w. p.n.e.)

Okres klasyczny w starożytnej Grecji trwał od upadku tyranii ateńskiej w 510 r. p.n.e. do śmierci Aleksandra Wielkiego w 323 r. p.n.e.. W tym okresie toczyły się długie walki między Spartą a Atenami oraz wojny między Grekami a Persami. Powstanie Macedonii w IV wieku obaliło wszystkie inne systemy polityczne, przynajmniej na jakiś czas.

Liga Delijska ("Imperium Ateńskie"), tuż przed wojną peloponeską w 431 r. p.n.e.


Rozległość Republiki Rzymskiej i Cesarstwa Rzymskiego w 218 r. p.n.e. (ciemnoczerwony), 133 r. p.n.e. (jasnoczerwony), 44 r. p.n.e. (pomarańczowy), AD 14 (żółty), po AD 14 (zielony) i maksymalne rozszerzenie za Trajana 117 (jasnozielony).


Rozmiary Imperium Rzymskiego za czasów Trajana 117

Okres hellenistyczny (330 - 146 p.n.e.)

Okres hellenistyczny rozpoczął się od Aleksandra, kiedy to greka stała się linguafranca daleko poza samą Grecją, a kultura hellenistyczna weszła w kontakt z kulturami Persji, Azji Środkowej, Indii i Egiptu. Okres hellenistyczny zakończył się wraz z powstaniem Republiki Rzymskiej, która stała się ponadregionalną potęgą w II w. p.n.e. i podbojem Grecji przez Rzymian w 146 r. p.n.e.

Republika Rzymska (V-I w. p.n.e.)

Forum Romanum było centralnym miejscem, wokół którego rozwijał się starożytny Rzym.

Okres republikański w starożytnym Rzymie rozpoczął się wraz z obaleniem monarchii około 509 r. p.n.e. i trwał ponad 450 lat aż do jej obalenia, poprzez serię wojen domowych i okres cesarski.

Imperium Rzymskie (I w. p.n.e. do V w. n.e.)

Określenie dokładnego końca Republiki jest kwestią sporną. Ówcześni obywatele rzymscy nie uznawali, że Republika przestała istnieć.

Można powiedzieć, że Rzym miał już charakter imperialny. Nie miał cesarza, gdy podbił Galię, Ilirię, Grecję, Hispanię i rzymską prowincję Azji.

Późna starożytność (IV-VI w. n.e.)

W okresie późnego antyku chrześcijaństwo rozwijało się pod rządami Konstantyna I, a w 393 r. stało się ostatecznie rzymskim kultem cesarskim. Kolejne inwazje plemion germańskich oznaczały koniec Cesarstwa Zachodniego w V wieku, ale Cesarstwo Wschodnie przetrwało przez całe średniowiecze jako Cesarstwo Bizantyjskie.

Cesarstwo Zachodniorzymskie i Wschodniorzymskie do 476 r.

Odrodzenie

Szacunek dla starożytnych z Grecji i Rzymu miał wpływ na politykę, filozofię, rzeźbę, literaturę, teatr, edukację, architekturę, a nawet seksualność.

W polityce obecność rzymskiego cesarza była odczuwana jako pożądana jeszcze długo po upadku imperium. Tendencja ta osiągnęła swój szczyt, gdy Karol Wielki został koronowany na "cesarza rzymskiego" w roku 800, co doprowadziło do powstania Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Z tego okresu pochodzi koncepcja, że cesarz jest monarchą przewyższającym zwykłego króla. W tym politycznym ideale zawsze istniało Imperium Rzymskie, państwo, którego jurysdykcja rozciągała się na cały cywilizowany świat zachodni.

Podtematy

• Historia starożytna
• Starożytna Grecja
• Starożytny Rzym
• Dacia
• Dacja rzymska
• Rzymska Brytania
• Hispania
• Starożytna Macedonia
• Galia
• Kartagina

Powiązane strony

• Okres Kofun (Japonia, 250 r. n.e. - 538 r. n.e.)
• Okres Asuka (Japonia, 538 r.n.e.- 710 r.n.e.)