Notacja muzyczna

Niektóre wczesne sposoby pisania muzyki

Cuneiform

Najwcześniejszy rodzaj notacji został zapisany na tabliczkach przy użyciu sposobu pisania zwanego pismem klinowym. Znaleziono muzykę z Nippur z około 2000 r. p.n.e., która wydaje się dawać przybliżone pojęcie o tym, jak muzyka powinna być grana. Tabliczka z 1250 r. p.n.e. ma zapis muzyczny, który pokazuje nazwy strun liry. Są to najwcześniejsze zapisy, jakie mamy na temat muzyki pisanej.

Starożytna Grecja

Notacja muzyczna ze starożytnej Grecji przedstawiała nuty bardziej szczegółowo niż wcześniejsze pismo klinowe. Pokazuje wysokość (jak wysoka lub niska jest nuta) i jak długo trwa. Czasami daje wyobrażenie o harmonii. Była używana od co najmniej 6 wieku p.n.e. do około 4 wieku n.e.

Wczesnoeuropejska notacja muzyczna

Kiedy w Europie zaczęto spisywać muzykę, była to muzyka dla kościoła rzymskokatolickiego. Mnisi, którzy ją spisywali, używali systemu kropek i kresek zwanych neume. Dawały one wyobrażenie o tym, jak wysokie lub niskie były nuty, ale nie pokazywały ich długości. Mogły być używane przez ludzi, którzy znali już muzykę i potrzebowali tylko przypomnienia, kiedy należy iść w górę i w dół.

Ludzie stopniowo zdali sobie sprawę, że konieczne jest znalezienie systemu, który pokazywałby dokładną wysokość nuty. Pierwsza pięciolinia była tylko jedną poziomą linią. Stopniowo zwiększała się ona do czterech linii. Guido d'Arezzo, włoski mnich benedyktyński, który żył w XI wieku, opracował ten system, który wkrótce doprowadził do znanego nam sposobu zapisu muzyki. Do XVI wieku wszyscy używali pięciolinii. System taktów (miar) był używany wszędzie do końca XVII wieku. Początkowo linie taktowe miały wskazywać, które nuty powinny być grane lub śpiewane razem. Stopniowo rozwinął się system, który znamy dzisiaj, w którym każdy takt trwał tyle samo czasu i miał określoną liczbę uderzeń (counts) dla każdego taktu. Do końca XVII wieku system ten był używany przez większość muzyków w europejskiej muzyce klasycznej.

Fotografia oryginalnego kamienia w Delfach zawierającego drugi z dwóch hymnów do Apolla. Notacja muzyczna to linia okazjonalnych symboli ponad główną, nieprzerwaną linią greckiego liternictwa.


Wczesna europejska notacja muzyczna

Niektóre inne systemy

Instrumenty takie jak gitary często grają z diagramu akordów lub po prostu z nazw akordów (C7, Em itp.) napisanych pod muzyką lub pod słowami piosenki.

System zwany solfeżem jest używany przez muzyków od czasów renesansu. Pokazuje on nazwy nut w skali (do, re, mi itd.).

Muzyka lutniowa w epoce renesansu i baroku była pisana w systemie zwanym tabulaturą. Niektórzy kompozytorzy XX wieku również używali tabulatury.

Niektórzy współcześni kompozytorzy, tacy jak John Cage, pisali muzykę wykonując rysunki zwane notacją graficzną.

Muzyka może być również zapisana w alfabecie Braille'a dla niewidomych muzyków.

Obecnie komputery są często używane do tworzenia muzyki. Doprowadziło to do powstania innych form notacji muzycznej, które są używane w różnych systemach oprogramowania. Format pliku MIDI, przechowuje informacje o wysokości, czasie trwania, prędkości, głośności itp. nut i może być używany do sterowania instrumentem MIDI.

Istnieją inne systemy używane obecnie dla niektórych rodzajów muzyki niezachodniej.

Powiązane strony

• Arkusz muzyczny
• Klepka (muzyka)
• Clef (muzyka)
• Guido d'Arezzo
• Tablatura