Pismo hieroglificzne

Starożytny Egipt

Starożytni Egipcjanie używali obrazów do alfabetu fonetycznego, jak w rebusie, tak, że każdy dźwięk może być napisany z obrazem-słowo, fonogram lub piktogram. Na przykład, zig-zag dla wody

Ten sam obrazek stał się naszą literą "M" w alfabecie łacińskim, ponieważ semickie słowo oznaczające wodę zaczynało się na m, a pracownicy semiccy zmienili symbole, aby dopasować je do dźwięków w swoim języku. W ten sam sposób nasza łacińska litera "N" powstała z hieroglifu oznaczającego węża

jako słowo dla "węża" zaczęło się od n w semickim. W egipskim, ten obrazek stał dla dźwięku jak angielski "J", ponieważ ich słowo dla węża. Niektóre obrazy zaczęły reprezentować idee, a te znane są jako ideogramy.

Egipcjanie używali od 700 do 800 obrazków, czyli glifów. Pisane były od prawej do lewej i od góry do dołu. Nie używali interpunkcji.

Historia

Archeolodzy uważają, że Egipcjanie zaczęli używać hieroglifów około 3300 lub 3200 roku przed naszą erą. Były one w użyciu przez ponad 3500 lat. Tylko szlachta, kapłani i urzędnicy państwowi pisali w hieroglifach. Trudno było się ich nauczyć i długo się nimi pisało. Ludzie przestali używać hieroglifów, gdy w Egipcie zapanowało chrześcijaństwo. Pisanie hieroglifami stało się coraz rzadsze: ostatnia znana inskrypcja została wykonana w 394 r. n.e.

Hieroglify, podobnie jak znaki japońskie czy chińskie, zaczęły powstawać jako znaki ideograficzne, czyli pismo złożone z obrazków. Starożytne pismo nie posiada samogłosek, a wszystkie dźwięki w piśmie są spółgłoskami.

Złamanie kodu

Po upadku cywilizacji egipskiej w 30 r. p.n.e. ludzie nie potrafili już odczytać hieroglifów. Kiedy Francuzi przejęli Egipt w 1798 roku, francuscy żołnierze znaleźli duży kamień. Obecnie nazywa się go Kamieniem z Rosetty. Kamień z Rosetty zawierał pismo w trzech różnych językach: hieroglify, starożytną grekę i demotik (uproszczona forma hieroglifów). Jean François Champollion domyślił się, że pismo na kamieniu było takie samo w trzech różnych językach. Używając starożytnej greki, był w stanie opracować imię władcy, Ptolemeusza V, w hieroglifach. Po wielu latach nauki udało mu się odczytać pozostałe słowa.

Hieroglify kreteńskie

Na Krecie i okolicznych wyspach w II tysiącleciu p.n.e. używano również pewnego rodzaju hieroglifów. Ten system pisma rozwinął się w pismo zwane linearnym A. Przez pewien czas używano obu systemów pisma. Znanych jest 137 symboli, z których kilka przypomina piktogramy. 96 z 137 znanych hieroglifów występuje w "słowach", a 32 wydają się być logogramami.

Istnieją cztery cyfry, które reprezentują odpowiednio 1, 10, 100 i 1000, oraz symbol, który wygląda jak mały krzyżyk: prawdopodobnie wskazuje początek tekstu. Ponieważ symboli jest stosunkowo niewiele, pismo jest prawdopodobnie sylabiczne, podobnie jak w przypadku linii A. Większość znanych tekstów jest krótka: występują na sigilach i odłamkach gliny.

dysk z Fajstos przedstawiający kreteńskie hieroglify