Bitwa o Midway

Tło

Japonia szybko osiągnęła swoje pierwsze cele, zajmując Filipiny, Malaję, Singapur i Holenderskie Wschodnie Indie (obecnie Indonezja). Dało to Japonii ropę naftową, której potrzebowała do prowadzenia dalszej wojny. Planowanie drugiej części operacji rozpoczęło się w styczniu 1942 roku. Spory pomiędzy Cesarską Armią i Marynarką Wojenną oraz pomiędzy dowódcami marynarki wojennej uniemożliwiły jednak zakończenie planu do kwietnia 1942 roku. Admirał Yamamoto powiedział, że zrezygnuje, jeśli jego plan na środkowy Pacyfik nie zostanie zaakceptowany. Został on zaakceptowany.

Głównym celem Yamamoto było zniszczenie amerykańskich sił nośnych, które uważał za główne zagrożenie dla kampanii na Pacyfiku. Niepokój ten spotęgował nalot na Doolittle Raid 18 kwietnia 1942 roku. W tym nalocie 16 bombowców US Army Air Forces B-25 Mitchell wystrzelonych z USS Hornet zbombardowało cele w Tokio i kilku innych japońskich miastach. Nalot, choć militarnie nieistotny, pokazał, że amerykańskie bombowce mogą dotrzeć na terytorium Japonii. Ten i inne udane naloty amerykańskich lotniskowców pokazały, że nadal stanowią one zagrożenie.

Yamamoto myślał, że kolejny atak na bazę marynarki wojennej USA w Pearl Harbor sprawi, że cała amerykańska flota wypłynie do walki, łącznie z lotniskowcami. Jednak z powodu wielu amerykańskich samolotów lądowych na Hawajach uznał, że bezpośredni atak jest zbyt ryzykowny. Zamiast tego postanowił zaatakować Midway, maleńki atol na północno-zachodnim krańcu łańcucha wysp hawajskich, około 1300 mil (1100 mil morskich; 2100 kilometrów) od Oahu. Japończycy nie potrzebowali Midway, ale czuli, że Amerykanie będą się starali go bronić.

Stany Zjednoczone uważały Midway za ważne. Po bitwie, założyli bazę łodzi podwodnych na Midway. Oznaczało to, że łodzie podwodne działające z Pearl Harbor mogły tankować i zaopatrywać się w nowe zapasy, dzięki czemu mogły przepłynąć 1200 mil (1900 kilometrów) dalej na zachód. Lądowiska Midway były również wykorzystywane do ataków bombowych na Wake Island.

Plan Yamamoto: Operacja MI

Jak większość japońskich planów morskich podczas II wojny światowej, plan bitwy Yamamoto był bardzo złożony. Jego plan opierał się również na błędnych informacjach. Uważał, że USS Enterprise i USS Hornet są jedynymi lotniskowcami dostępnymi dla amerykańskiej floty na Pacyfiku. W maju 1942 roku, podczas Bitwy o Morze Koralowe, USS Lexington został zatopiony, a USS Yorktown tak bardzo zniszczony, że Japończycy myśleli, że został zatopiony. Japończycy wiedzieli również, że USS Saratoga była naprawiana na Zachodnim Wybrzeżu USA po uszkodzeniu przez torpedę łodzi podwodnej. USS Wasp i USS Ranger byli na Atlantyku, ale Japończycy nie byli tego pewni.

Yamamoto sądził, że Amerykanie zostali zdemoralizowani przez swoje porażki w ciągu ostatnich sześciu miesięcy. Myślał, że jakaś sztuczka zwabi flotę amerykańską w niebezpieczną sytuację. Rozłożył swoje okręty, a zwłaszcza pancerniki, tak aby trudno było je znaleźć. Pancerniki i krążowniki Yamamoto wyprzedziły o kilkaset mil wicemirala Chūichi Nagumo. Ciężkie siły powierzchniowe Japonii czekały, aż statki amerykańskie przyjdą bronić Midway i zniszczą je.

Plan zakładał, że nagumowskie lotniskowce wyrządzą tyle szkód statkom amerykańskim, że Japończycy będą mogli na nich strzelać za dnia.

Yamamoto nie wiedział, że Stany Zjednoczone złamały główny japoński kod morski. Wybór Yamamoto, by rozłożyć swoje okręty oznaczał, że żadna z jego grup statków nie mogła się nawzajem wspierać. Jedynymi okrętami wojennymi większymi od 12 niszczycieli, które chroniły flotę Nagumo, były dwa pancerniki, dwa ciężkie krążowniki i jeden lekki krążownik.

inwazja aleutańska

Japońskie ataki na Aleuty (operacja AL) zabrały jeszcze więcej statków, które mogły zaatakować Midway. Wiele historii widziało kiedyś, że ataki Aleutów były słabym punktem, który odciągał amerykańskie siły. Badania z początku XXI wieku pokazują, że AL miał być wystrzelony w tym samym czasie co atak na Midway. Jednak jednodniowe opóźnienie w żegludze statków Nagumo spowodowało, że operacja AL rozpoczęła się dzień przed atakiem na Midway.

Ekspansja japońska kwiecień 1942 r.


Midway Atoll, kilka miesięcy przed bitwą. Wyspa Wschodnia (z lotniskiem) znajduje się na pierwszym planie, a większa Wyspa Piaskowa w tle na zachodzie.

Preludium do walki

zbrojenia amerykańskie

Do walki z wrogiem, który ma mieć cztery lub pięć lotniskowców, admirał Chester W. Nimitz, Główny Dowódca Obszarów Oceanu Spokojnego, potrzebował każdego amerykańskiego lotniskowca, jaki mógł dostać. Miał już wiceadmirała Williama Halseya z dwoma lotniskowcami (Enterprise i Hornet). Halsey był chory na łuszczycę i musiał zostać zastąpiony przez wiceadmirała Raymonda A. Spruance'a. Nimitz odwołał również siły kontradmirała Franka Jacka Fletchera, w tym lotniskowiec Yorktown (który doznał poważnych uszkodzeń na Morzu Koralowym), z południowo-zachodniego rejonu Pacyfiku. Dotarł on do Pearl Harbor w samą porę, aby popłynąć.

Uszkodzony Yorktown nie był jednak całkowicie okaleczony. Stocznia Marynarki Wojennej Pearl Harbor pracowała cały dzień i całą noc, a w ciągu 72 godzin była gotowa do walki przez dwa lub trzy tygodnie. W ciągu 72 godzin była gotowa do walki przez dwa lub trzy tygodnie. Pokład załogi został naprawiony, wymieniono sekcje wręg wewnętrznych, a z Saratogi zabrano kilka eskadr samolotów. Piloci nie mieli czasu na trening. Remonty na Yorktown trwały nawet po jej wypłynięciu.

Na Midway, do 4 czerwca USN stacjonował w sumie cztery grupy samolotów PBY-31 do zadań zwiadowczych dalekiego zasięgu oraz sześć nowych Grumman TBF-1 Avengers. Avengers zostały zabrane z VT-8 Horneta. W Korpusie Piechoty Morskiej było 19 Douglasów SBD Dauntlesses, siedem Grummanów F4F-3 Wildcats, 17 Vought SB2U-3 Vindicators i 21 Brewster F2A-3. USAAF wysłał grupę 17 B-17 Latających Fortec i osiem B-26 Maruderów z torpedami: w sumie 126 samolotów.

niedociągnięcia japońskie

Podczas Bitwy o Morze Koralowe miesiąc wcześniej zatopiony został japoński lekki transporter Shōhō, a flota transportowa Shōkaku miała trzy trafienia bombowe i była w suchym doku w trakcie remontu. Chociaż lotniskowiec Zuikaku był nieuszkodzony, stracił prawie połowę swoich samolotów i był w porcie w Kure, czekając na nowe samoloty i pilotów. Nowi piloci nie byli dostępni, ponieważ żaden z nich nie został przeszkolony. Do uzupełnienia brakującej załogi samolotu wykorzystano instruktorów lotów.

Dwóch najbardziej zaawansowanych japońskich przewoźników lotniczych nie było dostępnych, dlatego też admirał Nagumo miałby tylko czterech przewoźników floty: Kaga i Akagi; Hiryū i Sōryū. Przynajmniej częściowo wynikało to z przepracowania; japońscy przewoźnicy działali nieprzerwanie od 7 grudnia 1941 r., m.in. naloty na Darwin i Colombo.

Głównymi japońskimi samolotami nośnymi były bombowiec nurkowy Aichi D3A1 oraz Nakajima B5N2, który był używany albo jako bombowiec torpedowy, albo jako bombowiec. Jednakże produkcja D3A została zmniejszona, a produkcja B5N została wstrzymana. Żaden z nich nie był w stanie zastąpić strat. Ponadto wiele samolotów używanych podczas operacji z czerwca 1942 r. działało od końca listopada 1941 r.; wiele z nich było prawie zużytych i stawało się coraz mniej niezawodnych. Czynniki te sprawiły, że wszyscy przewoźnicy Kido Butai posiadali mniej samolotów niż normalnie i nie było wystarczającej liczby samolotów zapasowych lub części. I Japońskim głównym myśliwcem przewoźnika był szybki Mitsubishi A6M2 "Zero".

Japoński skauting przed bitwą był zdezorganizowany. Linia japońskich łodzi podwodnych spóźniała się na pozycje. Pozwoliło to amerykańskim lotniskowcom dotrzeć do miejsca spotkania na północny wschód od Midway (znanego jako "Point Luck") bez znalezienia ich przez okręty podwodne. Druga próba harcerstwa, przy użyciu czterosilnikowych kutrów Kawanishi H8K, które leciały do Pearl Harbor przed bitwą i sprawdzały, czy amerykańskie lotniskowce tam były, nie sprawdziły się, ponieważ japońskie łodzie podwodne nie mogły zatankować samolotów. Japonia nie wiedziała, gdzie znajdują się amerykańskie lotniskowce przed bitwą.

Japońskie radioodbiorniki odbierały więcej wiadomości i aktywności amerykańskich łodzi podwodnych. Yamamoto wiedział o tym przed bitwą, ale japońskie plany nie zostały zmienione. Yamamoto, na morzu na Yamato, założył, że Nagumo otrzymał tę samą wiadomość z Tokio, a on jej nie wysłał, ponieważ nie chciał, aby USA ją usłyszały. Anteny radiowe Nagumo nie mogły odebrać wiadomości z Tokio.

Łamanie kodów przez sojuszników

Admirał Nimitz miał jedną zaletę: eksperci od kodów złamali kod JN-25b japońskiej marynarki wojennej. Od wczesnej wiosny 1942 r. USA dekodowały komunikaty informujące, że wkrótce odbędzie się operacja na obiektywnym "AF". Domyślali się, że jest to Midway i wysyłali niekodowaną wiadomość radiową, że Midway potrzebuje słodkiej wody. Przerywacze kodów odebrały japońską wiadomość, że "AF jest za mało wody". HYPO było również w stanie ustalić datę ataku jako 4 lub 5 czerwca i powiedzieć Nimitzowi dokładnie, które japońskie statki przypływają. Japonia miała nową książkę kodową, ale nie była używana przez kilka dni. Nowy kod, który nie został jeszcze ustalony, został użyty na krótko przed rozpoczęciem ataku, ale ważne informacje zostały już ustalone.

Amerykanie wiedzieli, gdzie, kiedy i w jakiej sile Japończycy dotrą do Midway. Nimitz wiedział, że Japończycy zrujnowali swoją przewagę pod względem liczby statków, dzieląc swoje statki na cztery grupy, zbyt od siebie oddalone, by mogły się wzajemnie wspierać. Nimitz obliczył, że samoloty na jego trzech lotniskowcach, plus te na Midway Island, dały Stanom Zjednoczonym przybliżony parytet z czterema lotniskowcami Yamamoto, głównie dlatego, że grupy lotnicze amerykańskich lotniskowców były większe od japońskich. Japończycy natomiast pozostali prawie całkowicie nieświadomi prawdziwej siły i dyspozycji przeciwnika nawet po rozpoczęciu walki.

USS Yorktown w Pearl Harbor na kilka dni przed bitwą.


Akagi, flagowy okręt japońskiego transportowca, który zaatakował Pearl Harbor, a także Darwina, Rabaula i Colombo, w kwietniu 1942 roku przed bitwą.

Bitwa

Wstępne ataki powietrzne

Około 09:00 3 czerwca samolot patrolowy Marynarki Wojennej USA zauważył Japońskie Siły Okupacyjne 500 mil morskich (580 mil; 930 kilometrów) na zachód-południowy zachód od Midway. Trzy godziny później Amerykanie znaleźli japońską grupę transportową 570 mil morskich (660 mil; 1 060 kilometrów) na zachód. Zaatakowali, ale żadna z bomb nie trafiła i nie spowodowało to większych szkód. Wczesnym rankiem następnego dnia japoński tankowiec Akebono Maru został trafiony torpedą z atakującej PBY. Był to jedyny udany atak torpedą wystrzeloną z powietrza przez USA w ciągu całej bitwy.

O 04:30 4 czerwca Nagumo przypuścił atak na Midway. Składał się z 36 bombowców nurkujących 36 torpedowych, eskortowanych przez 36 myśliwców Mitsubishi Zero. W tym samym czasie wystrzelił defensywny patrol powietrzny bojowy. Jego osiem samolotów poszukiwawczych wystartowało z 30-minutowym opóźnieniem.

Japońskie plany zwiadowcze były słabe, a samolotów było zbyt mało, by pokryć obszary poszukiwań. Decyzje Yamamoto stały się teraz poważnym problemem.

Kiedy bombowce i myśliwce Nagumo startowały, 11 PBY-ów opuszczało Midway w poszukiwaniu japońskich statków. Zgłosili, że zauważyli dwa japońskie lotniskowce z pustymi pokładami, co oznaczało, że zbliża się atak powietrzny. Amerykański radar wykrył wroga w odległości kilku mil, a samoloty zostały wysłane do obrony Midway. Bombowce wyruszyły, by zaatakować japońską flotę lotniskowców. Amerykańskie myśliwce pozostały w tyle, by bronić Midway. O 06:20 japoński samolot lotniskowiec zbombardował i poważnie uszkodził amerykańską bazę. Piloci myśliwców z Midway, latający F4F i przestarzałymi F2A, przechwycili Japończyków i ponieśli wiele strat. Większość amerykańskich samolotów została zestrzelona w ciągu pierwszych kilku minut; kilka z nich zostało uszkodzonych, a tylko dwa mogły latać. W sumie zestrzelono 3 F4F i 13 F2A. Amerykański ogień przeciwlotniczy celnie uszkodził wiele japońskich samolotów i zniszczył cztery.

Spośród 108 japońskich samolotów biorących udział w tym ataku, 11 zostało zniszczonych, 14 zostało poważnie uszkodzonych, a 29 zostało uszkodzonych. Wstępny atak Japończyków nie zniszczył Midway: Amerykańskie bombowce wciąż mogły wykorzystać bazę powietrzną do zatankowania i zaatakowania japońskich sił inwazyjnych. Większość obrony lądowej Midway była nienaruszona. Kolejny atak powietrzny mający na celu zniszczenie obrony Midway byłby konieczny, gdyby wojska mogły zejść na ląd do 7 czerwca.

Amerykańskie bombowce bazujące na Midway dokonały kilku ataków na japońską flotę transportowców. Było wśród nich sześć Grumman Avengers z VT-8 Horneta (Midway był pierwszą misją bojową dla lotników VT-8 i pierwszą walką TBF), Marine Scout-Bombing Squadron 241 (VMSB-241), składający się z jedenastu SB2U-3 i szesnastu SBD oraz czterech USAF B-26, uzbrojonych w torpedy i piętnastu B-17. Japończycy odepchnęli te ataki. USA straciło dwa myśliwce, pięć TBF-ów, dwa SB2U, osiem SBD-ów i dwa B-26-y.

Jeden B-26, po poważnym uszkodzeniu przez ogień przeciwlotniczy, pojechał prosto w kierunku Akagi. Samolot po prostu przegapił mostek transportera, co mogło zabić Nagumo i jego sztab dowodzenia. To mogło spowodować, że Nagumo zdecydował się na kolejny atak na Midway, przeciwko rozkazowi Yamamoto, aby utrzymać siły rezerwowe dla operacji antystatkowych.

Decyzja Nagumo

Admirał Nagumo trzymał w rezerwie połowę swoich samolotów. Były to dwie eskadry bombowców nurkowych i torpedowych. O 07:15 Nagumo rozkazał przezbroić swoje rezerwowe samoloty bombami do użycia przeciwko celom lądowym. O 07:40 samolot zwiadowczy z Tone'a widział na wschodzie duże amerykańskie siły morskie. Wygląda na to, że Nagumo otrzymał raport dopiero o 08:00. Nagumo wycofał swój rozkaz, ale minęło 40 minut, zanim zwiadowca Tone'a w końcu poinformował, że w amerykańskich siłach jest lotniskowiec. To był jeden z lotniskowców z TF 16, drugiego nie widziano.

Nagumo nie był teraz pewien, co robić. Kontradmirał Tamon Yamaguchi polecił Nagumo uderzyć siłami pod ręką: 18 bombowców nurkujących Aichi D3A, każdy na Sōryū i Hiryū, oraz połowa osłonowych samolotów patrolowych. Jednak możliwość trafienia przez Nagumo amerykańskich statków była teraz ograniczona. Siły uderzeniowe Midway wkrótce powrócą i będą musiały wylądować lub rozbić się w morzu. Ze względu na stałą aktywność w kokpicie, Japończycy nie dostali do startu swoich samolotów rezerwowych. Kilka samolotów, które były gotowe, było defensywnymi samolotami Fighter. Wystrzelenie samolotu wymagałoby co najmniej 30 do 45 minut. Wystrzeliwując od razu, Nagumo używałoby części swojego rezerwowego samolotu bez odpowiedniej broni antystatkowej. Właśnie widział, jak łatwo zestrzelić amerykańskie bombowce bez eskorty. Zła dyscyplina spowodowała, że wiele japońskich bombowców pozbyło się swoich bomb i próbowało walczyć z przechwyceniem F4F. Japońskie zasady lotniskowca preferowały pełne uderzenia, a ponieważ Nagumo nie wiedział, że w skład amerykańskich sił wchodzi lotniskowiec, jego odpowiedź była zgodna z japońskimi zasadami. Ponadto, przybycie kolejnego amerykańskiego nalotu o 07:53 sprawiło, że Nagumo ponownie chciało zaatakować wyspę. Nagumo postanowił poczekać na lądowanie swoich pierwszych sił uderzeniowych, a następnie uruchomić rezerwat, który do tego czasu będzie uzbrojony i gotowy.

Przewoźnicy Fletchera wystrzelili swoje samoloty od 07:00, więc samoloty, które zaatakowały Nagumo, były już w drodze. Nagumo nie było w stanie nic z tym zrobić. To była wada planów Yamamoto.

Ataki na japońską flotę

Amerykanie wystrzelili już swoje lotniskowe samoloty przeciwko Japończykom. Admirał Fletcher, dowodzący na pokładzie Yorktown, i mając od rana raporty z obserwacji PBY, zarządził jak najszybszy atak na Japończyków. Trzymał Yorktown w rezerwie na wypadek, gdyby inne japońskie lotniskowce zostały znalezione. (Kierunek Fletchera do Spruance'a wysłał Nimitz, który pozostał na lądzie).

Spruance uważał, że nawet jeśli zasięg był daleki, atak może się udać. Wydał rozkaz przeprowadzenia ataku około 06:00. Fletcher, po zakończeniu własnych lotów zwiadowczych, udał się o 08:00 z Yorktown.

Admirał Fletcher, dowodzący grupą zadaniową Yorktown, wraz z kapitanem Elliottem Buckmasterem, dowódcą Yorktown, i ich sztabem mieli doświadczenie w pełnym uderzeniu na wroga na Morzu Koralowym. Ale nie mogli przekazać tego, czego się nauczyli, Enterprise i Hornetowi, którym kazano przeprowadzić pierwsze uderzenie. Spruance rozkazał, aby samolot natychmiast udał się do celu, ponieważ niszczenie lotniskowców wroga było ważne dla bezpieczeństwa jego statków. Spruance zdecydował, że ważniejszy jest jak najszybszy atak, niż koordynowanie ataku przez samoloty różnych typów i prędkości (myśliwce, bombowce i bombowce torpedowe). Amerykańskie eskadry poszły do celu w kilku różnych grupach. Miał nadzieję, że znajdzie Nagumo z pokładami pełnymi samolotów.

Samoloty amerykańskiego przewoźnika miały trudności z zlokalizowaniem celu. Atak z Hornet, prowadzony przez komandora Stanhope'a C. Ringa, nie leciał we właściwym kierunku. Bombowce nurkowe Air Group Eight ominęły japońskie lotniskowce. Szwadron Torpedowy 8 leciał we właściwym kierunku^. Jednak 10 F4F z Horneta zabrakło paliwa i musiał rozbić się o ocean. Eskadra Waldrona zobaczyła lotniskowce wroga i zaczęła atakować o 9:20, a następnie Dywizjon Torpedowy 6 (VT-6, z Enterprise), którego eskorta myśliwców Wildcat również skończyła się paliwem i musiała zawrócić o 9:40. Bez eskorty myśliwców, wszystkie piętnaście TBD Devastators z VT-8 zostało zestrzelonych bez możliwości wyrządzenia żadnych szkód, a jedynym ocalałym był chorąży George Gay. VT-6 stracił 10 z 14 Devastatorów, a 10 z 12 Devastatorów Yorktown VT-3 zostało zestrzelonych bez trafienia. Częścią problemu były słabe osiągi torped Mark 13. Starsi oficerowie Marynarki Wojennej i Biura Obrony nigdy nie pytali, dlaczego sześć torped, wystrzelonych tak blisko japońskich lotniskowców, nie dało żadnych trafień. Japoński patrol lotnictwa bojowego, latający Mitsubishi A6M2 Zeros, zestrzelił bez eskorty, powolne, nieuzbrojone torpedy TBD. Kilku TBD-om udało się zbliżyć na tyle blisko, by zrzucić torpedy i wystrzelić karabiny maszynowe w kierunku wrogich statków. To sprawiło, że japońskie lotniskowce wykonały ostre zakręty. TBD Devastator nigdy więcej nie był używany w walce.

Pomimo braku trafień, amerykańskie ataki torpedowe sprawiły, że japońskie lotniskowce nie były w stanie przygotować się i przeprowadzić własnego ataku. Wyciągnęli też z pozycji japoński patrol powietrzny (CAP). Również wiele Zero zabrakło amunicji i paliwa. Pojawienie się trzeciego ataku torpedowego z południowego wschodu przez Dywizjon Torpedowy 3 (VT-3 z Yorktown) o godzinie 10:00 sprawiło, że japońska CAP poleciała do południowo-wschodniego narożnika floty. Lepsza dyscyplina i wykorzystanie większej ilości zer do CAP mogło pozwolić Nagumo zapobiec obrażeniom spowodowanym przez nadchodzące ataki amerykańskie.

Trzy dywizjony SBD z Enterprise i Yorktown (odpowiednio VB-6, VS-6 i VB-3) zbliżały się z południowego zachodu i północnego wschodu. Dwóm eskadrom z Enterprise brakowało paliwa z powodu czasu spędzonego na szukaniu wroga. Jednak dowódca eskadry postanowił kontynuować poszukiwania. Zauważył japoński niszczyciel Arashi. Po nieudanym doładowaniu amerykańskiego okrętu podwodnego Nautilus do lotniskowców Nagumo. Nautilus wcześniej bezskutecznie zaatakował pancernik Kirishima. Niektóre bombowce zostały utracone z braku paliwa przed rozpoczęciem ataku.

Decyzja McClusky'ego o kontynuowaniu poszukiwań była wielką pomocą dla amerykańskiej grupy zadaniowej ds. lotniskowców i sił w Midway. Wszystkie trzy amerykańskie eskadry bombowców nurkowych (VB-6, VS-6 i VB-3) przybyły w odpowiednim czasie do ataku. Większość japońskiej CAP szukała samolotów torpedowych. Uzbrojone japońskie samoloty szturmowe wypełniły pokłady hangarów, na pokładach leżały węże paliwowe, a bomby i torpedy znajdowały się w pobliżu hangarów, przez co japońskie lotniskowce były bardzo narażone na uszkodzenia.

Od 10:22, dwie eskadry grupy powietrznej Enterprise rozdzieliły się i zaatakowały dwa cele. Przez przypadek, obie grupy zaatakowały Kagę. Komandor porucznik Richard Halsey Best i dwa inne samoloty udały się na północ, by zaatakować Akagi. Podczas ataku z prawie dwóch pełnych eskadr, Kaga został trafiony czterema lub pięcioma bombami, które spowodowały ciężkie uszkodzenia i rozpoczęły pożary, których nie można było ugasić. Jedna z bomb wylądowała w pobliżu mostu, zabijając większość starszych oficerów.

Kilka minut później, Best i dwa samoloty gołębiły się na Akagi. Chociaż Akagi dostał jedno bezpośrednie trafienie (zrzucone przez Dowódcę Porucznika Besta). Uderzył w windę pokładową i przeszedł aż do górnego pokładu hangaru. Wybuchł wśród uzbrojonych i zatankowanych samolotów. Pod wodą wybuchła kolejna bomba, która wygięła pokład i spowodowała uszkodzenie steru.

Yorktown's VB-3, dowodzony przez Maxa Leslie, zaatakował Sōryū. Dostali co najmniej trzy trafienia i wyrządzili spore szkody. VT-3 celował w Hiryū, ale nie dostał żadnych trafień.

W ciągu sześciu minut, Sōryū i Kaga płonęli. Akagi również został poważnie uszkodzony. Japończycy mieli nadzieję, że Akagi zostanie uratowany lub odholowany z powrotem do Japonii. Ostatecznie wszystkie trzy transportery zostały opuszczone i zatopione.

Kontrataki japońskie

Hiryū, jedyny ocalały japoński lotniskowiec, zaatakował. Pierwszy atak Hiryū składał się z 18 bombowców nurkowych i sześciu eskort myśliwców. Podążyli za wycofującym się amerykańskim samolotem i zaatakowali Yorktown, uderzając w nią trzema bombami, które wywaliły dziurę w pokładzie, zgasiły jej kotły, zniszczyły kilka dział przeciwlotniczych. Mimo zniszczeń, ekipy naprawcze były w stanie naprawić pokład i naprawić kilka kotłów w ciągu godziny. Dwanaście japońskich bombowców nurkujących i cztery myśliwce eskortujące zostały utracone w tym ataku.

Około godziny później doszło do drugiego ataku Hiryū. Składał się on z dziesięciu bombowców torpedowych i sześciu eskortujących A6M. Amerykańskie wysiłki naprawcze zostały tak dobrze przeprowadzone, że Japończycy założyli, że musi być innym, nieuszkodzonym lotniskowcem. W trakcie ataku w Yorktown uderzyły dwie torpedy; straciła ona całą moc i rozwinęła przechył do portu, co uniemożliwiło jej działanie. Admirał Fletcher przeniósł swój sztab dowodzenia do ciężkiego krążownika Astoria. Żaden z lotniskowców Spruance's Task Force 16 nie został uszkodzony.

Wiadomości o dwóch strajkach, z których każdy zatopił amerykańskiego przewoźnika (w obu przypadkach faktycznie Yorktown), znacznie poprawiły morale w Kido Butai. Na pokładzie Hiryū odzyskano kilka ocalałych samolotów, które były przygotowane do ataku na jedynego amerykańskiego przewoźnika.

Amerykański kontratak

Późnym popołudniem samolot harcerski z Yorktown zlokalizował Hiryū. Enterprise rozpoczął strajk bombowców nurkowych (w tym 10 SBD z Yorktown). Mimo że Hiryū broniło kilkanaście myśliwców Zero, atak Enterprise zakończył się sukcesem: cztery, może pięć bomb trafiło w Hiryū, pozostawiając ją w ogniu i nie mogąc obsługiwać samolotów. Po beznadziejnych próbach opanowania ognia, większość załogi pozostającej na Hiryū została zdjęta z okrętu. Reszta floty dalej płynęła na północny wschód, aby złapać amerykańskich przewoźników. Hiryū pozostała na wodzie jeszcze przez kilka godzin. Została odkryta przez samolot lekkiego lotniskowca Hōshō. Wzbudziło to nadzieję, że uda się ją uratować lub odholować z powrotem do Japonii. Jednak wkrótce po zauważeniu, Hiryū zatonęła. Kontradmirał Yamaguchi zdecydował się zejść na dół swoim statkiem, co kosztowało Japonię jej najlepszego oficera lotniskowca.

Gdy zapadał zmrok, obie strony zastanawiały się nad sytuacją i tworzyły plany działania. Admirał Fletcher musiał opuścić Yorktown. Czuł, że nie może dowodzić z krążownika. Wydał rozkaz Spruance'owi. Spruance wiedział, że Stany Zjednoczone odniosły wielkie zwycięstwo, ale wciąż nie był pewien, jakie siły japońskie pozostały. Chciał chronić Midway i jego lotniskowce. Podążał za Nagumo w ciągu dnia i podążał za nim, gdy zapadła noc. W końcu, obawiając się ewentualnej nocnej bitwy z japońskimi okrętami i wierząc, że Yamamoto nadal zamierza najechać, Spruance wycofał się na wschód. O północy zawrócił na zachód w kierunku wroga. Yamamoto zdecydował się kontynuować ataki i wysłał swoje pozostałe statki na wschód w poszukiwaniu amerykańskich lotniskowców. Wysłał też krążownik rajdowy, by zbombardować wyspę. Japońskie okręty nie nawiązały kontaktu z Amerykanami z powodu decyzji Spruance'a o wycofaniu się na wschód, a Yamamoto rozkazał wycofać się na zachód.

Spruance nie odzyskał kontaktu z siłami Yamamoto 5 czerwca, mimo że przeprowadził wiele poszukiwań. Pod koniec dnia przypuścił atak na wszystkie statki z nagumojskich sił nośnych. To uderzenie ominęło główną grupę statków Yamamoto. Nie trafił w japoński niszczyciel. Samoloty atakujące wróciły do lotniskowców po zapadnięciu zmroku. Spruance kazał Enterprise i Hornetowi włączyć ich światła, aby wspomóc lądowanie.

Przy 02:15 w nocy z 5/6 czerwca, dowódca John Murphy's Tambor, w wodzie 90 mil morskich (100 mil; 170 kilometrów) na zachód od Midway, dokonał drugiego z głównych wkładów sił podwodnych w wynik bitwy. Widząc kilka statków, ani Murphy, ani jego oficer wykonawczy, Ray Spruance, Jr., nie mogli ich zidentyfikować. Biorąc pod uwagę, że mogą to być okręty amerykańskie, Murphy nie strzelał, ale zgłosił je admirałowi Robertowi Englishowi, dowódcy Sił Okrętowych, Floty Pacyfiku (COMSUBPAC). Ten raport został wysłany do Nimitza, który następnie wysłał go do Spruance'a. Spruance założył, że jest to siła inwazyjna i przeniósł się, aby ją zablokować, pozostając 100 mil morskich (120 mil; 190 kilometrów) na północny wschód od Midway.

Statki zaobserwowane przez Tambor były czterema krążownikami i dwoma niszczycielami Yamamoto wysłanymi do zbombardowania Midway. O 02:55 te statki otrzymały rozkaz Yamamoto, aby wycofać się i zmienić kurs. Mniej więcej w tym samym czasie co zmiana kursu, Tambor został zauważony, a aby uniknąć ataku okrętu podwodnego Mogami i Mikuma uderzyły w siebie, powodując poważne uszkodzenia dziobu Mogami. Mniej poważnie uszkodzony Mikuma zwolnił do 12 węzłów (22 km na godzinę; 14 mil na godzinę). Było to największe zniszczenie spośród 18 łodzi podwodnych użytych do walki, jakie udało się osiągnąć. Dopiero o 04:12 niebo rozjaśniło się na tyle, że Murphy miał pewność, że okręty są japońskie, do tego czasu przebywanie na powierzchni było niebezpieczne, a on zanurkował, by podejść do ataku. Atak nie powiódł się i około 06:00 zameldował w końcu dwa krążowniki klasy Mogami-klasy Westbound.

W ciągu następnych dwóch dni, najpierw Midway, a potem przewoźnicy Spruance'a przeprowadzili kilka ataków. Mikuma został zatopiony przez Dauntlessesa, a Mogami przeżył uszkodzenia i wrócił do domu w celu naprawy. Niszczyciele Arashio i Asashio zostali również zbombardowani i ostrzelani maszynowo podczas ostatniego z tych ataków.

Yorktown został odholowany przez USS Vireo. Późnym popołudniem 6 czerwca I-168 wystrzeliły jednak torpedy; dwie uderzyły w Yorktown, a trzecia w niszczyciel USS Hammann, który dostarczał Yorktown mocy. Hammann rozbił się na dwie części, w wyniku czego zginęło 80 osób. Yorktown zatonął tuż po godzinie 05:00 7 czerwca.

Wschodnia wyspa atakowana.


Zaatak B-17 przegapił Hiryū, trwało to jakiś czas między 08:00-08:30. W pobliżu mostu ustawiony jest Shotai o trzech zerach. Był to jeden z kilku patroli powietrza bojowego, które zostały uruchomione w ciągu dnia.


Chorąży George Gay (po prawej), jedyny ocalały z eskadry VT-8 TBD Devastator, przed jego samolotem, 4 czerwca 1942.


Dewastratory VT-6 na pokładzie USS Enterprise przygotowywane do startu w trakcie walki.


Yorktown w momencie uderzenia torpedy z Nakajimy B5N 2 chūtai porucznika Hashimoto.


Hiryū, na krótko przed zatonięciem. To zdjęcie zostało zrobione przez chorążego służb specjalnych Kiyoshi Ōniwa z Yokosuka B4Y u przewoźnika Hōshō.

Ofiary w Japonii

Do czasu zakończenia bitwy zginęło 3.057 Japończyków. Ofiary na pokładzie czterech lotniskowców były: Akagi: 267; Kaga: 811; Hiryu: 392; Soryu: 711; w sumie 2.181. Ciężkie krążowniki Mikuma (zatopiony; 700 ofiar) i Mogami (poważnie uszkodzony; 92) przyczyniły się do kolejnych 792 ofiar.

Ponadto niszczyciele Arashio (zbombardowane; 35) i Asashio (strafederowane przez samoloty; 21) zostały uszkodzone podczas ataków powietrznych, które zatopiły Mikumę i spowodowały dalsze szkody w Mogami. Samoloty pływające zostały utracone przez krążowniki Chikuma (3) i Tone (2). Pozostałe 23 osoby zginęły na pokładzie niszczycieli Tanikaze (11), Arashi (1), Kazagumo (1) i tankowca Akebono Maru (10).

Uratowany lotnik na Midway.

Skutki

Po zwycięstwie, gdy japońskie okręty stały się zbyt niebezpieczne w pobliżu Wake, siły amerykańskie wycofały się. Spruance wycofał się na wschód, aby zatankować swoje niszczyciele i spotkać się z przewoźnikiem Saratoga, który przewoził samoloty zastępcze. Amerykańskie lotniskowce w końcu wróciły do Pearl Harbor. Historyk Samuel E. Morison napisał w 1949 roku, że Spruance był krytykowany za to, że nie ścigał wycofujących się Japończyków, pozwalając ich flocie na ucieczkę. Clay Blair argumentował w 1975 roku, że gdyby Spruance poszedł za Yamamoto, nie byłby w stanie wystrzelić swojego samolotu po zmroku, a jego eskorta krążownika zostałaby zniszczona przez większe i potężniejsze okręty Yamamoto, w tym pancernik Yamato, z 18-calowymi działami.

10 czerwca japońska marynarka wojenna zdała relację z wyników bitwy, która nie opowiedziała całej historii. Raport z bitwy w Nagumo został przekazany wysokiemu dowództwu 15 czerwca. Był on przeznaczony tylko dla najwyższych oficerów japońskiej marynarki wojennej i rządu. Był ściśle strzeżony przez całą wojnę. Nagumo stwierdził, że wróg nie wiedział o naszych planach. Japońskiej opinii publicznej, a także znacznej części wojska, nie powiedziano o porażce: Japońskie wieści zapowiadały wielkie zwycięstwo. Tylko cesarz Hirohito i najwyżsi oficerowie marynarki wojennej zostali poinformowani o stratach lotniskowca i pilota. Planiści wojskowi nadal wierzyli, że flota jest w dobrym stanie.

Po powrocie japońskiej floty do Hashirajimy 14 czerwca ranni zostali przeniesieni do szpitali marynarki wojennej. Większość z nich nazywano "tajnymi pacjentami" i trzymano z dala od innych pacjentów i ich rodzin. Marynarka wojenna zrobiła to, aby utrzymać tę wielką klęskę w tajemnicy. Pozostali oficerowie i mężczyźni zostali szybko rozstawieni do innych jednostek floty i wysłani na Południowy Pacyfik, gdzie większość została zabita. Żaden z oficerów flagowych i sztabów Połączonej Floty nie został ukarany, a Nagumo zostało później dowództwo nad odbudowanymi siłami transportowymi.

Japońska marynarka wojenna wyciągnęła pewne wnioski z Midway. Samoloty zostały zatankowane i przezbrojone na pokładzie samolotu, a nie w hangarach. Wszystkie nieużywane przewody paliwowe zostały opróżnione. Nowe lotniskowce zostały zbudowane tylko z dwoma windami w kabinie załogi i nowym sprzętem przeciwpożarowym. Więcej członków załogi lotniskowca zostało przeszkolonych w zakresie kontroli uszkodzeń i technik gaszenia pożarów. Straty poniesione później w czasie wojny z Shōkaku, Hiyō i Taihō pokazały, że na tym terenie nadal istnieją problemy. Piloci zastępczy przeszli krótki program szkoleniowy, odpowiadający krótkoterminowym potrzebom floty. Doprowadziło to do obniżenia jakości szkolenia. Ci niedoświadczeni piloci byli wysyłani do jednostek frontowych, podczas gdy weterani, którzy pozostali po Midway i kampanii Solomons nadal latali bez przerwy. W wyniku tego, japońskie grupy powietrzne marynarki wojennej straciły na jakości w czasie wojny.

Zbrodnie wojenne

Trzej amerykańscy lotnicy, chorąży Wesley Osmus (pilot, Yorktown), chorąży Frank O'Flaherty (pilot, Enterprise) i kolega mechanik lotniczy B. F. (lub B. P.) Bruno Gaido (radiowiec SBD O'Flaherty'ego) zostali schwytani przez Japończyków podczas bitwy. Osmus odbywał się na Arashi, O'Flaherty i Gaido na krążowniku Nagara (lub niszczycielu Makigumo, źródła są różne), a następnie został zabity. O'Flaherty i Gaido byli przywiązani do pięciogalonowych puszek po nafcie wypełnionych wodą i wyrzuconych za burtę kilka dni po bitwie.

Ocaleni z Hiryu odebrani przez USS Ballard.

Wpływ

Bitwa o Midway została nazwana "punktem zwrotnym na Pacyfiku". Jednakże, nawet po Midway, Japończycy nadal starali się zdobyć więcej terytorium na Południowym Pacyfiku. Stany Zjednoczone stały się potężniejszą marynarką wojenną dopiero po kilku kolejnych miesiącach ciężkiej walki. Midway było pierwszym poważnym zwycięstwem Aliantów nad Japończykami.

Nie zmieniła ona jednak sama w sobie przebiegu wojny. To właśnie połączone efekty bitew o Morze Koralowe i Midway zmniejszyły zdolność Japonii do przeprowadzania poważnych ataków. Dodatkowo Midway pomogło umożliwić lądowanie USA na Guadalcanal. Przedłużająca się wojna o wyczerpanie (rodzaj bitwy, w której każda ze stron próbuje zniszczyć drugą stronę) kampanii na Wyspach Salomona pozwoliła aliantom przyjąć postawę ofensywną na resztę wojny na Pacyfiku. W końcu Midway kupił czas Stanów Zjednoczonych, aż pod koniec 1942 roku pojawił się pierwszy z nowych transporterów floty klasy Essex.

Bitwa pokazała również wartość przedwojennego łamania kodów morskich i gromadzenia danych wywiadowczych. Wysiłki te były kontynuowane zarówno na obszarze Pacyfiku, jak i Atlantyku. Było wiele sukcesów. Złamanie kodeksu marynarki wojennej umożliwiło zestrzelenie samolotu admirała Yamamoto.

Niektórzy autorzy stwierdzili, że duże straty w lotniskowcach i załogach weteranów na Midway trwale osłabiły imperialną japońską marynarkę wojenną. Parshall i Tully stwierdzili jednak, że straty w załogach weteranów, choć ciężkie (110, nieco poniżej 25% załóg zaokrętowanych na czterech lotniskowcach), nie były aż tak złe dla japońskiej marynarki wojennej jako całości. Japońska marynarka wojenna miała na początku wojny na Pacyfiku 2 tysiące załóg posiadających kwalifikacje lotniskowców. Kilka miesięcy po Midway, JNAF poniósł podobne straty zarówno w bitwie o wschodnie Solomony jak i w Santa Cruz. To właśnie te bitwy, w połączeniu z ciągłą śmiercią weteranów podczas kampanii Solomons, osłabiły Japonię. Jednak utrata czterech dużych lotniskowców oraz ponad 40% mechaników i techników lotniczych lotniskowców, a także załóg pokładowych była bardzo szkodliwa dla japońskiej floty. Po bitwie Shōkaku i Zuikaku byli jedynymi dużymi lotniskowcami z oryginalnego strajku Pearl Harbor - pozostawionymi do akcji ofensywnych. Spośród innych japońskich lotniskowców Taihō był jedynym lotniskowcem floty, który mógł być używany z Shōkaku i Zuikaku, a Ryūjō, Junyo i Hiyō były okrętami drugiej kategorii. W czasie Bitwy o Morze Filipińskie, podczas gdy Japończycy nieco przebudowali swoje lotniskowce, samoloty te były pilotowane przez niedoświadczonych pilotów.

W czasie, gdy Japonia potrzebowała zbudować trzech przewoźników, Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych oddała do użytku ponad dwa tuziny przewoźników flotowych i lekkich oraz licznych przewoźników eskortujących. Do 1942 roku Stany Zjednoczone miały już trzy lata na opracowanie planu budowy okrętów, który miał na celu zwiększenie floty w stosunku do Japonii. Większa liczba lotników USN przeżyła bitwę pod Midway i kolejne bitwy 1942 roku, a w połączeniu z rosnącymi programami szkolenia pilotów, Stany Zjednoczone miały wielu wykwalifikowanych pilotów.

Sukces w przełamywaniu kodów

Yamamoto nie wiedział, że Stany Zjednoczone złamały główny japoński kod marynarki wojennej (JN-25). To pozwoliło flocie amerykańskiej udać się we właściwe miejsce w odpowiednim czasie.

Yamamoto rozproszył swoje siły, aby utrzymać atak w tajemnicy, ale to oznaczało, że jego formacje nie mogły sobie pomóc. Na przykład, flota Nagumo miała kilka dużych statków. Kiedy samoloty lotniskowce przeprowadzały strajki, były one stosunkowo bezbronne. Natomiast flotylle Yamamoto i Kondo miały więcej dużych statków, z których żaden nie widział żadnej akcji w Midway. Ich odległość od lotniskowców Nagumo oznaczała również, że nie mógł on używać ich samolotów zwiadowczych, więc niewiele wiedział o tym, co się działo.