Wąwóz Olduvai

Geologia

Miliony lat temu w tym miejscu znajdowało się duże jezioro, którego brzegi pokrywały kolejne pokłady popiołu wulkanicznego.

Około 500 000 lat temu aktywność sejsmiczna zmieniła kierunek pobliskiego strumienia, który zaczął wcinać się w osady, odsłaniając siedem głównych warstw w ścianach wąwozu. Geologia wąwozu Olduvai i otaczającego go regionu została szczegółowo zbadana przez Richarda L. Haya, który pracował w tym miejscu w latach 1961-2002.

Stratygrafia jest bardzo głęboka, a warstwy popiołu wulkanicznego i kamieni pozwalają na datowanie radiometryczne osadzonych artefaktów, głównie poprzez datowanie potasowo-argonowe i argonowo-argonowe. Podstawa osadów Olduvai datowana jest na okres nieco starszy niż 2 miliony lat,

Pobliskie stanowisko Laetoli ma znacznie starszy zapis skamieniałości.

Paleontologia

Olduvai Gorge jest jednym z najważniejszych miejsc prehistorycznych na świecie i był kluczowy dla dalszego zrozumienia wczesnej ewolucji człowieka.

50 lat temu niemiecki entomolog Wilhelm Kattwinkel, uganiając się za fantazyjnym motylem w zielonej dziczy Tanganiki, spadł ze skalnej półki i omal się nie zabił. Kiedy odzyskał zmysły, znalazł się w wymarzonym świecie antropologa: w utworzonej przez erozję szczelinie, w której warstwa po warstwie znajdowały się skamieniałości, kości i starożytne artefakty. Znalezisko nazwano Olduvai Gorge, a spadkobiercy Kattwinkela od tamtej pory wspinają się po jego spieczonych słońcem zboczach w poszukiwaniu wskazówek dotyczących najwcześniejszego przebudzenia człowieka. (Time, piątek 10 marca 1961)

Prace wykopaliskowe na tym terenie zapoczątkowali Louis i Mary Leakey w 1931 roku. Trwają one do dziś.

Najwcześniejsze złoże archeologiczne, znane jako Łoże I, dostarczyło dowodów na istnienie obozowisk i podłóg mieszkalnych wraz z narzędziami kamiennymi wykonanymi z płatków lokalnego bazaltu i kwarcu. Ponieważ jest to miejsce, gdzie tego rodzaju narzędzia zostały po raz pierwszy odkryte, narzędzia te nazywane są Oldowan. Obecnie uważa się, że tradycja wytwarzania narzędzi Oldowan rozpoczęła się około 2,6 miliona lat temu. Kości z tej warstwy nie pochodzą od współczesnych ludzi, ale od wcześniejszych form hominidów Paranthropus boisei i pierwszych odkrytych okazów Homo habilis.

Strona FLK North ma najstarsze znane dowody konsumpcji słoni, przypisywane Homo ergaster około 1,8 mlnlat temu. Prawie kompletny szkielet wymarłego Elephas recki został znaleziony w najniższym z sześciu poziomów okupacyjnych wraz z narzędziami kamiennymi, takimi jak tasaki i płatki. Duża liczba fragmentów kości mniejszych zwierząt znalezionych wraz z nim wyraźnie identyfikuje FLK North jako wczesne miejsce rzeźnicze.

Powyżej, w złożu II, narzędzia otoczakowe zaczynają być zastępowane przez bardziej wyrafinowane narzędzia ręczne z okresu acheulskiego, wykonane przez H. ergaster. Warstwa ta nie została jeszcze pomyślnie datowana, ale prawdopodobnie przypada na okres między 1,75 a 1,2 mln lat.

Łoże III i IV wytworzyło narzędzia i kości kopalne z okresu Acheulean sprzed ponad 600 000 lat.

W okresie dużych uskoków i wulkanizmu, około 600 000 do 400 000 lat temu, powstały Masek Beds. Łoża te zawierały narzędzia z przemysłu współczesnych ludzi, a następnie Ndutu Beds (400 000 do 32 000 lat temu) i Naisiusiu Beds (22 000 do 15 000 lat temu).

Na obrzeżach wąwozu znajduje się również Muzeum Olduvai Gorge. Muzeum to prezentuje wystawy dotyczące historii wąwozu.