Jakub Sprawiedliwy

Nazwa

Jakub był nazywany "sprawiedliwym" ze względu na swoje praktyki ascetyczne, które wiązały się z przyjmowaniem ślubów nazaretańskich. Imię to pozwala również odróżnić go od innych ważnych postaci wczesnego chrześcijaństwa, takich jak Jakub, syn Zebedeusza.

Jest on czasami nazywany "Jakubem Adelphotheos", (dosłownie "Jakub Bratem Boga" - grecki: Iάκωβος ο Αδελφόθεος ), w oparciu o opisy z Nowego Testamentu. Imię Jakuba było ważne w genealogii Jezusa, ponieważ zawsze pojawia się on jako pierwszy, gdy ktoś wymienia braci i siostry Jezusa, co oznacza, że Jakub był najstarszym bratem Jezusa.

Życie

Kanoniczne pisma Nowego Testamentu, jak również inne źródła pisane wczesnego Kościoła, dostarczają pewnych informacji na temat życia świętego Jakuba i jego roli we wczesnym Kościele. Synoptycy wymieniają jego imię, ale nic więcej o nim nie wspominają, natomiast Ewangelia Jana i pierwsze rozdziały Dziejów Apostolskich nawet nie wspominają o Jakubie.

Dzieje Apostolskie, w późniejszych rozdziałach, dostarczają dowodów na to, że Jakub był ważną postacią w chrześcijańskiej wspólnocie jerozolimskiej. Kiedy Piotr, cudem wydostawszy się z więzienia, musi uciekać z Jerozolimy, prosi, by poinformowano o tym Jakuba (12,17). Kiedy chrześcijanie z Antiochii zastanawiają się, czy chrześcijanie z pogan muszą być obrzezani, aby zostać zbawieni, i wysyłają Pawła i Barnabę na naradę do kościoła jerozolimskiego, Jakub odgrywa ważną rolę w formułowaniu decyzji rady (15:13ff). W istocie, po tym jak Piotr i Paweł przedstawili swoje racje, to właśnie Jakub ostatecznie wydaje to, co nazywa "wyrokiem" - w oryginale jest to bliskie "mojemu orzeczeniu" - a potem wszyscy go przyjmują. Jakub, innymi słowy, jest ukazany jako kierujący grupą jerozolimską, co kłóci się z późniejszymi twierdzeniami o prymacie Piotra w tej grupie. A kiedy Paweł przybywa do Jerozolimy, aby dostarczyć pieniądze, które zebrał dla tamtejszych wiernych, rozmawia właśnie z Jakubem, który nalega, aby Paweł rytualnie oczyścił się w świątyni Heroda, aby udowodnić swoją wiarę i zdementować pogłoski o nauczaniu buntu przeciwko Torze (21:18ff) (zarzut antynomianizmu).

Paweł dalej opisuje Jakuba jako jedną z osób, którym ukazał się zmartwychwstały Chrystus (1 Kor 15:3-8); później w 1 Liście do Koryntian, wspomina o Jakubie w sposób, który sugeruje, że Jakub był żonaty (9:5); a w Liście do Galatów Paweł wymienia Jakuba z Cephasem (lepiej znanym jako Piotr) i Janem, jako trzy "filary" Kościoła, i którzy będą służyć "obrzezanym" (w ogólności Żydom i żydowskim Prozelitom) w Jerozolimie, podczas gdy Paweł i jego koledzy będą służyć "nieobrzezanym" (w ogólności poganom). (2:9, 2:12). Te terminy (obrzezani/nieobrzezani) są ogólnie interpretowane jako oznaczające Żydów i Greków, którzy byli dominujący, jednak jest to zbytnie uproszczenie, ponieważ w I wieku w prowincji Iudaea było też kilku Żydów, którzy już się nie obrzezali, a także kilku Greków (zwanych Prozelitami lub Judejczykami) i innych, takich jak Egipcjanie, Etiopczycy i Arabowie, którzy to robili.