Bitwa pod Chancellorsville

Tło

Po bitwie pod Fredericksburgiem armia Unii znajdowała się w stanie zamętu. Armią Potomaku dowodził generał major Ambrose Burnside. Ale jego generałowie prawie otwarcie buntowali się przeciwko Burnside'owi, uważając, że nie nadaje się on do dowodzenia. Burnside zdawał się nawet zgadzać z nimi. Dwukrotnie odmówił dowodzenia Armią Potomaku, twierdząc, że nie nadaje się do tej pracy. W końcu prezydent Abraham Lincoln zgodził się i zastąpił Burnside'a generałem Josephem Hookerem. Hookerowi udało się w ciągu kilku tygodni przywrócić zdrowie i morale swojej armii. Dumnie nazwał ich "najlepszą armią na planecie".

Hooker opracował plan kampanii wiosennej, która miała spowodować wycofanie się Armii Północnej Wirginii Lee spod Fredericksburga w Wirginii. Miał nadzieję, że zniszczy to również armię Lee. Jego plan zakładał wysłanie 10 000 żołnierzy kawalerii na rajd na Richmond w Wirginii, aby odciąć linie komunikacyjne Lee ze stolicą Konfederacji. Większość swojej piechoty wysłałby do przekroczenia rzek Rappahannock i Rapidan 40 mil na północ od Konfederatów. Reszta jego armii przekroczyłaby rzekę w Fredericksburgu, by zaatakować Lee od frontu. Był to ruch obrotowy, który w razie powodzenia miał otoczyć wroga.

Bitwa

Otwarcie

Armia Hookera przekroczyła Rappahannock 30 kwietnia 1863 roku. Dzięki temu jego armia znalazła się na flance Lee. Armia federalna Hookera liczyła 97 382 ludzi. Była dwukrotnie większa od armii Lee, która liczyła 57 352 ludzi. Ale zamiast się wycofać, Lee podzielił swoje siły. Postanowił zaatakować Hookera, gdy jego armia była jeszcze w gęstej dziczy. Lee wysłał Jacksona z 30 000 konfederackich żołnierzy do ataku na prawą flankę Unii. Do obrony Fredericksburga przydzielił generała dywizji Jubala A. Early'ego z 10 000 żołnierzy. Do popołudnia 30 kwietnia 50 000 żołnierzy Unii ze 108 jednostkami artyleryjskimi znalazło się na ważnym skrzyżowaniu dróg. Na skrzyżowaniu znajdowała się tawerna o nazwie Chancellorsville. Hooker postanowił zatrzymać się i poczekać na przybycie większej liczby wojsk Unii, zamiast jechać dalej i uciec przez pustkowia. W tym miejscu nie było żadnego oporu Konfederatów. Mimo to, oficerowie Hookera chcieli kontynuować jazdę.

1 maja Stonewall Jackson znalazł dwie dywizje Konfederatów pod Zoan Church, fortyfikujące grzbiet. Rozkazał im porzucić łopaty, podnieść karabiny i ruszyć w kierunku żołnierzy Unii do ataku. Armia Unii właśnie podjęła decyzję o ponownym ruszeniu naprzód i nie spodziewała się żadnego oporu Konfederatów. Hooker rozkazał swoim żołnierzom cofnąć się i kazał im uformować pozycje obronne na pustkowiu. Rankiem 2 maja Jackson ruszył swoim korpusem przeciwko lewej flance Unii. Przez cały dzień trwały walki z przerwami. O 17:20 Jackson zaatakował XI Korpus Unii. Federalni kontratakowali aż do zapadnięcia zmroku, który zakończył walki. Tej nocy Jackson przeprowadzał nocny rekonesans z jednym z oficerów sztabowych, kiedy został omyłkowo zastrzelony przez własnych żołnierzy. Zmarł 8 dni później na zapalenie płuc po utracie lewej ręki. Generał J.E.B. Stuart przejął tymczasowe dowództwo nad Korpusem Jacksona.

Najcięższe walki

3 maja Konfederaci wznowili ataki, zmuszając armię Hookera do obrony brodów na rzece. Był to najcięższy dzień walk. Oba skrzydła Konfederatów zaatakowały, podczas gdy ich artyleria skoncentrowała się na linii Unii pod Hazel Grove. Większa armia Unii posiadała prawie wszystkie najbardziej strategiczne miejsca na polu bitwy. Spośród nich kluczowym dla bitwy był Hazel Grove, wysoki, otwarty płaskowyż, z którego widać było wszystkie pozycje Unii. Stuart zdał sobie z tego sprawę i wczesnym rankiem Konfederaci zaatakowali zbocza Hazel Grove i zdobyli około 100 ludzi i cztery działa artyleryjskie. Z nieznanych powodów Hooker nakazał wycofać artylerię z Hazel Grove. W momencie ataku większość artylerii była już usunięta. Był to kosztowny błąd, ponieważ artyleria konfederacka mogła teraz z łatwością ostrzeliwać pozycje Unii. To ostatecznie zmusiło linię Unii do cofnięcia się do pozycji obronnej, plecami do rzeki. Tymczasem pozostałe siły Unii nacierały na Lee od wschodu. Lee ponownie podzielił swoją armię i spotkał się z Federalistami pod Salem Church (Fredericksburg), gdzie ich pokonał. Był to zdecydowanie najkrwawszy dzień walk. Walki pod Salem Church przyniosły więcej ofiar niż cała pierwsza bitwa pod Bull Run.

Generał T.J. "Stonewall" Jackson


Mapa bitwy pod Chancellorsville

Aftermath

6 maja Hooker przeprawił się przez Rappahannock. Stracił w sumie 17 278 ofiar, podczas gdy Lee stracił 12 826. To była ogromna wygrana dla Lee. Ale Lee nie mógł zastąpić Jacksona. Hooker był drugim generałem Armii Potomaku, który został zastąpiony po jednej bitwie. Hooker argumentował, że rajd kawalerii nie zdołał odciąć linii zaopatrzenia Lee. Narzekał, że XI Korpus, złożony w większości z niemieckich Amerykanów i innych niedawnych imigrantów, uciekał zamiast pozostać do walki. XI Korpus Olivera O. Howarda został przez ten incydent nazwany "latającymi Holendrami". Jednak odkupili swoje winy w bitwie pod Missionary Ridge. Howard został później awansowany ponad Hookera. Ale mimo, że winę zrzucono na Hookera, został on zastąpiony przez generała George'a G. Meade'a. Za kilka tygodni Lee ruszył na północ, by ponownie stanąć do walki z siłami Unii w bitwie pod Gettysburgiem.