Spór o Kaszmir

Historia

Konflikt rozpoczął się w czasie podziału Indii (1947-48). 20 października 1947 r. na Kaszmir najechali współplemieńcy wspierani przez Pakistan. Maharadża Dżammu i Kaszmiru początkowo bronił się, ale 27 października zaapelował o pomoc do gubernatora generalnego Louisa Mountbattena, który zgodził się pod warunkiem, że władca przystąpi do Indii. Po podpisaniu dokumentów akcesyjnych do Indii żołnierze indyjscy wkroczyli do Kaszmiru z rozkazem powstrzymania dalszej okupacji, ale nie wolno im było nikogo wydalić ze stanu. Indie skierowały sprawę do Organizacji Narodów Zjednoczonych. W rezolucji ONZ zwrócono się do Pakistanu o opuszczenie okupowanych przez niego obszarów i poproszono Indie o pomoc w zorganizowaniu przez Komisję Plebiscytową ONZ plebiscytu w celu określenia woli ludu. Pakistan odmówił opuszczenia okupowanych obszarów.

W latach 1947-8 Indie i Pakistan stoczyły pierwszą wojnę o Dżammu i Kaszmir. Pod nadzorem ONZ zgodziły się na zawieszenie broni wzdłuż linii, która pozostawiała jedną trzecią stanu - obejmującą to, co Pakistan nazywa Azad Dżammu i Kaszmir, oraz Obszary Północne administrowane przez Pakistan, a dwie trzecie, Dżammu, Ladakh i Dolinę Kaszmiru, kontrolowane przez Indie. W 1972 r., zgodnie z warunkami porozumienia z Simla, linia zawieszenia broni została przemianowana na Linię Kontroli.

Chociaż Indie twierdzą, że cały stan jest częścią Indii, są gotowe zaakceptować Linię Kontroli jako granicę międzynarodową, z pewnymi możliwymi modyfikacjami. Zarówno Stany Zjednoczone, jak i Wielka Brytania również opowiedziały się za przekształceniem Linii Kontroli w granicę uznawaną na szczeblu międzynarodowym.

Pakistan jednak konsekwentnie odmawia przyjęcia Linii Kontroli jako granicy, ponieważ w przeważającej mierze muzułmańska Dolina Kaszmiru pozostałaby częścią Indii. Formalizacja status quo nie uwzględnia również aspiracji Kaszmirczyków, którzy od 1989 r. walczą o niepodległość dla całego państwa lub jego części.

Spór o wodę

Innym powodem sporu o Kaszmir jest woda. Wiele rzek bierze swój początek w Kaszmirze. Niektóre z nich są dopływami dorzecza Indusu, jak np. rzeki Jhelum i Chenab. Płyną one do Pakistanu i są tam wykorzystywane do nawadniania. Inne rzeki, takie jak Ravi, Beas i Sutlej, płyną do północnych Indii.

Jedną z przyczyn konfliktu jest fakt, że na mocy decyzji o przyznaniu granic z 1947 roku wiele pakistańskich systemów irygacyjnych może być kontrolowanych z Indii. Pakistan obawiał się, że Indie mogą zatrzymać przepływ rzek, które biorą swój początek w kontrolowanym przez Indie Kaszmirze i wpływają do Pakistanu. To zaszkodziłoby agrarnej gospodarce Pakistanu. Traktat o wodach Indusu podpisany w 1960 roku rozwiązał większość z tych sporów dotyczących podziału wody.

Aktualny status

Dziś Kaszmir jest podzielony w następujący sposób:

• Republika Indii kontroluje stan Dżammu i Kaszmir. Składa się on z regionu Dżammu, doliny Kaszmiru i Ladakh. Pakistan określa ten stan jako Kaszmir okupowany przez Indie, Kaszmir kontrolowany przez Indie, Kaszmir zaanektowany przez Indie lub Kaszmir w posiadaniu Indii.
• Terytoria znane jako Obszary Północne oraz Azad Dżammu i Kaszmir są administrowane przez Pakistan. Islamabad nazywa je Kaszmirem administrowanym przez Pakistan. Indie określają je mianem Kaszmiru administrowanego przez Pakistan.
• Region zwany Aksai Chin jest kontrolowany przez Chiny. Chiny kontrolują również terytorium, które otrzymały od Pakistanu, zwane Trans-Karakoram Tract. Legalność tej wymiany jest kwestionowana przez Indie.
• Lodowiec Siachen jest obecnie terytorium spornym, Indie kontrolują lodowiec, a Pakistan dolinę poniżej.
• Trakt Trans-Karakorum to obszar, który Pakistan przekazał Chinom w 1963 roku, 3 marca. Pakistan twierdzi, że obszar ten był niezamieszkany, więc nie ma z tym problemu. Indie roszczą sobie prawo do tego obszaru jako części swojego stanu Dżammu i Kaszmir.

Kaszmir jest punktem zapalnym między Indiami a Pakistanem od ponad 60 lat. Obecnie granica - Linia Kontroli - dzieli ten region na dwie części, z których jedna jest okupowana przez Indie, a druga administrowana militarnie przez Pakistan. Indie chciałyby sformalizować ten status quo i uczynić go akceptowaną granicą międzynarodową. Jednak Pakistan i aktywiści kaszmirscy odrzucają ten plan, ponieważ obaj chcą większej kontroli nad regionem.

Problemy z mapą

Podobnie jak w przypadku innych spornych terytoriów, każdy rząd wydaje mapy przedstawiające jego roszczenia do Kaszmiru jako część jego terytorium, niezależnie od rzeczywistej kontroli. Nielegalne w Indiach jest pominięcie całości lub części Kaszmiru na mapie. Również w Pakistanie nielegalne jest nieuwzględnienie stanu Dżammu i Kaszmir. Nieuczestniczący często używają Linii Kontroli i Linii Faktycznej Kontroli jako przedstawionych granic, jak to ma miejsce w CIA World Factbook, a region jest często zaznaczany hashtagami, chociaż rząd indyjski stanowczo sprzeciwia się takim praktykom. Kiedy Microsoft wydał mapę w Windows 95 i MapPoint 2002, pojawiły się kontrowersje, ponieważ nie pokazywała ona części Kaszmiru jako części Indii, jak twierdzą Indie. Jednak wszystkie neutralne firmy twierdzą, że postępują zgodnie z mapą ONZ i ponad 90% wszystkich map zawierających terytorium Kaszmiru pokazuje je jako terytorium sporne.

Odpowiedzi międzynarodowe