Walki o Guadalcanal

Kampania na Guadalcanal toczyła się między 7 sierpnia 1942 r. a 9 lutego 1943 r. na Pacyfiku w czasie II wojny światowej. Kampania ta, która była decydującą i strategicznie ważną kampanią II wojny światowej, toczyła się na lądzie, na morzu i w powietrzu między siłami alianckimi a siłami Cesarskiej Japonii. Walki toczyły się na wyspie Guadalcanal w południowej części Wysp Salomona i były pierwszą poważną ofensywą sił alianckich przeciwko Cesarstwu Japonii.

7 sierpnia 1942 roku wojska alianckie, głównie amerykańskie, rozpoczęły desant na wyspy Guadalcanal, Tulagi i Florida w południowej części Wysp Salomona w celu zwiększenia bezpieczeństwa szlaków zaopatrzeniowych pomiędzy USA, Australią i Nową Zelandią. Bitwa o Guadalcanal była jedną z pierwszych długich kampanii na Pacyfiku.

Tło

Względy strategiczne

7 grudnia 1941 r. siły japońskie zaatakowały neutralną Flotę Pacyfiku Stanów Zjednoczonych w Pearl Harbor na Hawajach. Atak zabił prawie 2500 osób i uszkodził znaczną część amerykańskiej floty pancerników, rozpoczynając następnego dnia wojnę między dwoma narodami. Początkowymi celami japońskich przywódców było zniszczenie marynarki wojennej USA, zajęcie ziem bogatych w zasoby naturalne oraz stworzenie strategicznych baz wojskowych do obrony japońskiego imperium na Oceanie Spokojnym i w Azji. Aby tego dokonać, siły japońskie zajęły Filipiny, Tajlandię, Malaje, Singapur, Birmę, Holenderskie Indie Wschodnie i wiele małych wysp. Do Stanów Zjednoczonych w wojnie przeciwko Japonii dołączyły pozostałe mocarstwa alianckie, z których kilka, w tym Wielka Brytania, Australia i Holandia, również zostało zaatakowanych przez Japonię.

Bitwa morska na Morzu Koralowym uniemożliwiła szybki podbój Australii przez Japończyków, a bitwa o Midway zredukowała japońskie siły lotniskowców.

Alianci jako pierwszy cel wybrali południowe WyspySalomona, w tym Guadalcanal. Cesarska Japońska Marynarka Wojenna (IJN) zajęła Tulagi w maju 1942 r. i zbudowała w pobliżu bazę lotnictwa morskiego. Niepokój aliantów wzrósł, gdy na początku lipca 1942 r. IJN rozpoczęła budowę dużego lotniska w Lunga Point na Guadalcanalu. Stamtąd japońskie bombowce dalekiego zasięgu mogły zagrażać wschodniemu wybrzeżu Australii. Do sierpnia 1942 r. Japończycy mieli około 900 żołnierzy marynarki wojennej na Tulagi i pobliskich wyspach oraz 2800 ludzi na Guadalcanalu. Bazy te miały chronić główną bazę japońską w Rabaul, zagrażać alianckim liniom zaopatrzeniowym i komunikacyjnym oraz stanowić bazę do ataków na Fidżi, Nową Kaledonię i Samoa.

Japończycy planowali wysłać na Guadalcanal 45 myśliwców i 60 bombowców. W 1942 r. samoloty te mogły zapewnić osłonę powietrzną dla japońskich sił morskich posuwających się w głąb Południowego Pacyfiku.

Aliancki plan inwazji na południowe Salomony wymyślił amerykański admirał Ernest King, głównodowodzący Floty Stanów Zjednoczonych. Chciał on odebrać wyspy Japończykom. Za zgodą Roosevelta, King chciał również dokonać inwazji na Guadalcanal. Ponieważ Stany Zjednoczone popierały pomysł Wielkiej Brytanii, aby pokonać Niemcy przed Japonią, wojna na Pacyfiku musiała konkurować o wojska i zasoby z wojną europejską.

Dlatego generał armii amerykańskiej George C. Marshall był przeciwny atakom proponowanym przez Kinga i zapytał, kto będzie dowodził operacją. King odpowiedział, że Marynarka Wojenna i Marines zrobią to sami i polecił admirałowi Chesterowi Nimitzowi zaplanować ataki. King wygrał spór z Marshallem i inwazja została przeprowadzona.

Atak na Guadalcanal miał być przeprowadzony w tym samym czasie, co aliancka ofensywa na Nowej Gwinei pod dowództwem Douglasa MacArthura. Celem było opanowanie Wysp Admiralicji i Archipelagu Bismarcka, w tym głównej bazy japońskiej w Rabaul. Ostatecznie mieli zająć Filipiny. 19 czerwca 1942 roku szefowie sztabów USA powierzyli wiceadmirałowi Robertowi L. Ghormley'owi dowództwo nad atakiem na Wyspach Salomona.

Admirał Chester Nimitz, stacjonujący w Pearl Harbor, był głównodowodzącym sił alianckich na Pacyfiku.

Grupa zadaniowa

W ramach przygotowań do ataku na Pacyfiku w maju 1942 roku, amerykańska 1 Dywizja Piechoty Morskiej przeniosła się ze Stanów Zjednoczonych do Nowej Zelandii. Inne alianckie jednostki lądowe, morskie i lotnicze zostały wysłane na inne wyspy Pacyfiku. Atak otrzymał kryptonim Operacja Strażnica, a jego datę wyznaczono na 7 sierpnia 1942 roku.

Początkowo planowano ataki tylko na Tulagi i wyspy Santa Cruz, a nie na Guadalcanal. Kiedy alianci odkryli japońskie lotnisko na Guadalcanalu, jego zdobycie zostało dodane do planu, a operacja na Santa Cruz została zarzucona. Japończycy wiedzieli, że alianci się przemieszczają, ale myśleli, że idą do Australii i być może do Port Moresby na Nowej Gwinei.

Siły Strażnicy, liczące 75 okrętów wojennych i transportowców (w tym okręty z USA i Australii), zebrały się w pobliżu Fidżi 26 lipca 1942 roku. Przed wyruszeniem na Guadalcanal 31 lipca przeprowadziły jeden próbny desant. Dowódcą sił alianckich był amerykański wiceadmirał Frank Fletcher (pod banderą lotniskowca USS Saratoga). Dowódcą sił morskich i lądowych był amerykański kontradmirał Richmond K. Turner. Vandegrift dowodził 16.000 żołnierzy piechoty alianckiej (głównie amerykańskiej piechoty morskiej) biorących udział w desancie.

Oddziały wysłane na Guadalcanal były świeżo po przeszkoleniu wojskowym, uzbrojone w karabiny M1903 Springfield i 10-dniowy zapas amunicji. Aby szybko ruszyć do walki, planiści operacji ograniczyli ich zapasy do zaledwie 60 dni. Żołnierze 1 Dywizji Piechoty Morskiej zaczęli określać nadchodzącą bitwę jako "Operację Shoestring".

Japońska kontrola nad zachodnim Pacyfikiem między majem a sierpniem 1942 roku. Guadalcanal znajduje się w prawym dolnym rogu mapy.Zoom
Japońska kontrola nad zachodnim Pacyfikiem między majem a sierpniem 1942 roku. Guadalcanal znajduje się w prawym dolnym rogu mapy.

Lotnisko w Lunga Point na Guadalcanal w budowie przez japońskich i koreańskich robotników w lipcu 1942 r.Zoom
Lotnisko w Lunga Point na Guadalcanal w budowie przez japońskich i koreańskich robotników w lipcu 1942 r.

Lądowania

Dalsze informacje: Bitwa pod Tulagi i Gavutu-Tanambogo

Zła pogoda pozwoliła siłom alianckim dotrzeć w nocy z 6 sierpnia na 7 sierpnia w pobliże Guadalcanal niezauważone przez Japończyków i zaskoczyć obrońców. Zdarzenie to nazywane jest czasem nalotem o północy na Guadalcanal. Siły desantowe podzieliły się na dwie grupy, z których jedna zaatakowała Guadalcanal, a druga Tulagi, Florydę i pobliskie wyspy.

Alianckie okręty wojenne zbombardowały plaże inwazyjne, podczas gdy amerykańskie lotniskowce zbombardowały siły japońskie na wyspach docelowych i zniszczyły 15 japońskich samolotów morskich w ich bazach w pobliżu Tulagi.

Tulagi i dwie pobliskie małe wyspy, Gavutu i Tanambogo, zostały zaatakowane przez 3000 amerykańskich marines. Siły 886 IJN gwałtownie odpierały ataki Marines. Z pewnym trudem Marines zdobyli wszystkie trzy wyspy: Tulagi 8 sierpnia, a Gavutu i Tanambogo 9 sierpnia.

Japońscy obrońcy zostali prawie wszyscy zabici, podczas gdy Marines mieli 122 zabitych.

Lądowanie na Guadalcanal napotkało znacznie mniejszy opór. 7 sierpnia 11.000 amerykańskich marines zeszło na ląd na Guadalcanal i nie napotkało żadnego oporu. Zatrzymali się na noc około 1000 jardów (910 m) od lotniska Lunga Point. Następnego dnia, przy niewielkim oporze, Marines ruszyli do Lunga River i zdobyli lotnisko 8 sierpnia o 16:00.

Japoński personel budowlany i oddziały bojowe opuściły teren lotniska i uciekły około 3 mile (4,8 km) na zachód w kierunku rzeki Matanikau i rejonu Point Cruz. Pozostawili za sobą żywność, zapasy, sprzęt budowlany i pojazdy oraz 13 zabitych.

Podczas operacji desantowych w dniach 7 i 8 sierpnia japońskie samoloty morskie stacjonujące w Rabaul, pod dowództwem Sadayoshi Yamady, kilkakrotnie zaatakowały siły alianckie, podpalając transportowiec USS George F. Elliot (który zatonął dwa dni później) i ciężko uszkadzając niszczyciel USS Jarvis. W atakach powietrznych w ciągu dwóch dni Japończycy stracili 36 samolotów, podczas gdy USA straciło 19, zarówno w walce, jak i w wyniku wypadków, w tym 14 myśliwców lotniskowcowych.

Po tych walkach Fletcher był zaniepokojony stratami, jakie poniosły jego lotniskowce. Był też zaniepokojony zagrożeniem dla swoich lotniskowców ze strony japońskich ataków lotniczych i martwił się o poziom paliwa na swoich okrętach. Wieczorem 8 sierpnia Fletcher wycofał się ze swoimi lotniskowcami z rejonu Wysp Salomona. W wyniku utraty osłony lotniczej lotniskowców, Turner wycofał swoje okręty z Guadalcanal, mimo że wyładowano mniej niż połowę zaopatrzenia i ciężkiego sprzętu potrzebnego wojskom na lądzie. Turner planował jednak wyładować jak najwięcej zaopatrzenia na Guadalcanalu i Tulagi przez noc 8 sierpnia, a następnie wyruszyć ze swoimi okrętami wcześnie 9 sierpnia.

Trasy alianckich sił amfibijnych do lądowania na Guadalcanal i Tulagi, 7 sierpnia 1942 r.Zoom
Trasy alianckich sił amfibijnych do lądowania na Guadalcanal i Tulagi, 7 sierpnia 1942 r.

Amerykańscy Marines wysiadają z LCP(L) na Guadalcanal 7 sierpnia 1942 r.Zoom
Amerykańscy Marines wysiadają z LCP(L) na Guadalcanal 7 sierpnia 1942 r.

Bitwa o wyspę Savo

Tej nocy, podczas rozładowywania transportów, dwie grupy alianckich krążowników i niszczycieli, pod dowództwem brytyjskiego kontradmirała Victora Crutchleya VC, zostały pokonane przez japońskie siły siedmiu krążowników i jednego niszczyciela z 8 Floty bazującej w Rabaul i Kavieng, dowodzone przez japońskiego wiceadmirała Gunichi Mikawę.

W bitwie o wyspę Savo zatopiono jeden australijski i trzy amerykańskie krążowniki, a jeden amerykański krążownik i dwa niszczyciele zostały uszkodzone. Japończycy mieli umiarkowane uszkodzenia jednego krążownika. Mikawa, który nie wiedział, że Fletcher szykuje się do odwrotu z amerykańskimi lotniskowcami, natychmiast wrócił do Rabaul, nie próbując atakować transportowców. Mikawa obawiał się ataków lotnictwa amerykańskich lotniskowców w ciągu dnia, jeśli pozostanie w tym rejonie. Bez osłony lotnictwa lotniskowców Turner zdecydował się wycofać swoje pozostałe siły morskie do wieczora 9 sierpnia. Pozostawiło to Marines na lądzie bez większości ciężkiego sprzętu, zaopatrzenia i żołnierzy, którzy wciąż znajdowali się na pokładach transportów. Decyzja Mikawy, by nie próbować zniszczyć alianckich transportowców była wielkim błędem.

Operacje początkowe

11 000 Marines na Guadalcanal początkowo utworzyło straż wokół Lunga Point i lotniska. Przenieśli też na ląd wyładowane zapasy i dokończyli budowę lotniska. Do 18 sierpnia lotnisko było gotowe do działania. Z transportów wyładowano pięciodniowe zapasy żywności, które wraz ze zdobytą japońską żywnością dały marines łącznie 14-dniowy zapas żywności. Aby zachować zapasy, żołnierze byli ograniczeni do dwóch posiłków dziennie.

Oddziały alianckie zachorowały na czerwonkę wkrótce po lądowaniu, do połowy sierpnia chorował co piąty marines. Choroby tropikalne dotknęły żołnierzy obu stron. Chociaż część koreańskich robotników budowlanych poddała się marines, większość Japończyków i Koreańczyków zebrała się na zachodzie i jadła kokosy. Japońska placówka marynarki wojennej znajdowała się również w Taivu Point, około 35 kilometrów (22 mile) na wschód od granicy Lungi. W dniu 8 sierpnia japoński niszczyciel z Rabaul dostarczył 113 żołnierzy na pozycję Matanikau.

Wieczorem 12 sierpnia 25-osobowy patrol amerykańskiej piechoty morskiej wyruszył łodzią na poszukiwanie grupy japońskich żołnierzy, którzy zdaniem sił amerykańskich mogliby być skłonni do poddania się. Wkrótce po wylądowaniu patrolu, pobliski pluton japońskich marynarzy zaatakował i prawie całkowicie zabił patrol piechoty morskiej.

W dniu 19 sierpnia Vandegrift wysłał trzy kompanie amerykańskiego 5. pułku piechoty morskiej do ataku na japońskie oddziały na zachód od Matanikau. Jedna kompania zaatakowała przy ujściu rzeki Matanikau, podczas gdy druga przekroczyła rzekę o 1000 metrów (1100 yd) w głąb lądu i zaatakowała japońskie siły we wsi Matanikau. Trzeci wylądował łodzią dalej na zachód i zaatakował wioskę Kokumbuna. Po krótkim zajęciu tych dwóch wiosek, trzy kompanie piechoty morskiej powróciły do strefy Lunga, zabiwszy około 65 japońskich żołnierzy i tracąc czterech.

Była to pierwsza z kilku większych akcji wokół rzeki Matanikau podczas bitwy.

20 sierpnia lotniskowiec eskortowy USS Long Island dostarczył na pole Henderson dwie eskadry samolotów piechoty morskiej, jedną eskadrę 19 F4F Wildcats, a drugą 12 SBD Dauntlesses. Samoloty na Hendersonie stały się znane jako "Cactus Air Force" (CAF) od alianckiej nazwy kodowej Guadalcanal.

Myśliwce piechoty morskiej zostały użyte następnego dnia. Prawie codziennie miały miejsce naloty japońskich bombowców. 22 sierpnia pięć P-400 Airacobras armii USA i ich piloci przybyli na Henderson Field.

Początkowa obrona US Marine wokół lądowiska w Lunga Point, Guadalcanal, 12 sierpnia 1942 r.Zoom
Początkowa obrona US Marine wokół lądowiska w Lunga Point, Guadalcanal, 12 sierpnia 1942 r.

Mapa przedstawiająca ataki U.S. Marine na zachód od rzeki Matanikau w dniu 19 sierpniaZoom
Mapa przedstawiająca ataki U.S. Marine na zachód od rzeki Matanikau w dniu 19 sierpnia

Bitwa o Tenaru

W odpowiedzi na lądowanie aliantów na Guadalcanal, japońskie Cesarskie Dowództwo Generalne przydzieliło 17 Armię Cesarskiej Armii Japońskiej (IJA) do Rabaul, która pod dowództwem generała porucznika Harukichi Hyakutake otrzymała rozkaz odbicia Guadalcanal. Armia miała być wspierana przez japońskie jednostki morskie, w tym Połączoną Flotę pod dowództwem Isoroku Yamamoto, która miała swoją kwaterę główną w Truk. 17 Armia, zaangażowana w tym czasie w japońską kampanię na Nowej Gwinei, miała do dyspozycji tylko kilka jednostek. Na Palau znajdowała się 35 brygada piechoty pod dowództwem generała majora Kiyotake Kawaguchi. 4 pułk piechoty (Aoba) znajdował się na Filipinach, a 28 pułk piechoty (Ichiki), pod dowództwem pułkownika Kiyonao Ichiki, na statkach transportowych w pobliżu Guam.

Poszczególne jednostki ruszyły w kierunku Guadalcanal. Jednostka Ichiki, składająca się z około 917 żołnierzy, wylądowała z niszczycieli w Taivu Point po północy 19 sierpnia, a następnie wykonała 9-milowy (14 km) nocny marsz na zachód w kierunku Marines. Pułk Ichiki został nazwany na cześć swojego dowódcy.

Ichiki uważał, że na Guadalcanal nie ma aż tak wielu alianckich żołnierzy. Żołnierze Ichiki zaatakowali pozycje Marines w Alligator Creek we wczesnych godzinach porannych 21 sierpnia. Atak Ichiki został odrzucony z ciężkimi japońskimi stratami w tym, co stało się znane jako bitwa o Tenaru. W ciągu dnia Marines zaatakowali ocalałe oddziały Ichiki, zabijając wielu z nich.

Wśród zabitych znalazł się Ichiki, choć twierdzi się, że popełnił on samobójstwo po uświadomieniu sobie swojej porażki, a nie zginął w walce. W sumie w bitwie zginęli wszyscy oprócz 128 z 917 członków regimentu Ichiki. Ci, którzy przeżyli, wrócili do Taivu Point, powiadomili dowództwo 17 Armii o swojej porażce i czekali na nowych żołnierzy i rozkazy z Rabaul.

Martwi japońscy żołnierze przy ujściu Alligator Creek, Guadalcanal po bitwie o Tenaru.Zoom
Martwi japońscy żołnierze przy ujściu Alligator Creek, Guadalcanal po bitwie o Tenaru.

Bitwa o wschodnie Salomony

Gdy bitwa pod Tenaru dobiegała końca, kolejne japońskie oddziały były już w drodze. Trzy powolne transporty wyruszyły z Truk 16 sierpnia wioząc pozostałe 1400 żołnierzy z 28 pułku piechoty Ichiki oraz 500 żołnierzy piechoty morskiej z 5 Specjalnych Morskich Sił Desantowych Yokosuka.

Transporty były strzeżone przez 13 okrętów wojennych dowodzonych przez japońskiego kontradmirała Raizo Tanakę. Planował on lądowanie wojsk na Guadalcanal 24 sierpnia. Aby osłonić lądowanie i odbić Henderson Field z rąk aliantów, Yamamoto polecił Chuichi Nagumo spotkać się 21 sierpnia z lotniskowcem z Truk i skierować się na południe Wysp Salomona. Siły Nagumo składały się z trzech lotniskowców i 30 innych okrętów wojennych.

Trzy amerykańskie lotniskowcowe grupy zadaniowe pod dowództwem Fletchera zbliżyły się do Guadalcanal, aby zaatakować Japończyków. W dniach 24 i 25 sierpnia oba lotniskowce stoczyły bitwę o wschodnie Salomony, w wyniku której obie floty wycofały się z tego rejonu po poniesieniu pewnych strat. Japonia straciła jeden lekki lotniskowiec. Konwój Tanaki, po otrzymaniu w trakcie bitwy ciężkich uszkodzeń od ataku lotniczego samolotów z Henderson Field, w tym zatopieniu jednego z transportów, zmienił kierunek na Wyspy Shortland w północnej części Salomonów. Miało to na celu przeniesienie oddziałów na niszczyciele w celu dostarczenia ich na Guadalcanal.

Lotniskowiec USS Enterprise (CV-6) atakowany z powietrza podczas bitwy o wschodnie Salomony.Zoom
Lotniskowiec USS Enterprise (CV-6) atakowany z powietrza podczas bitwy o wschodnie Salomony.

Walki powietrzne i wzmocnienie obrony Lunga

Przez cały sierpień na Guadalcanal przybywały niewielkie ilości amerykańskich samolotów i ich załóg. Do końca sierpnia na Henderson Field stacjonowały 64 samoloty różnych typów. Walki powietrzne pomiędzy alianckimi samolotami na Hendersonie a japońskimi bombowcami i myśliwcami z Rabaul trwały niemal codziennie. Między 26 sierpnia a 5 września USA straciło około 15 samolotów, a Japończycy około 19. Ponad połowa zestrzelonych załóg amerykańskich została uratowana, podczas gdy większości japońskich załóg nigdy nie odnaleziono. Ośmiogodzinny lot w obie strony z Rabaul na Guadalcanal, w sumie około 1.120 mil (1.800 km), utrudnił Japończykom atak na Henderson Field.

Australijczycy na wyspach Bougainville i Nowa Georgia często byli w stanie ostrzec o japońskich atakach lotniczych, dając amerykańskim myśliwcom czas na start i atakowanie japońskich bombowców i myśliwców, gdy te zbliżały się do wyspy.

Między 21 sierpnia a 3 września trzy bataliony piechoty morskiej, w tym 1. batalion rajdowy pod dowództwem Merritta A. Edsona (Edson's Raiders), oraz 1. batalion spadochronowy z Tulagi i Gavutu wyruszyły na Guadalcanal. Jednostki te dodały około 1.500 żołnierzy do pierwotnych 11.000 ludzi broniących Henderson Field. 1 Batalion Spadochronowy, który miał wielu zabitych i rannych w bitwach o Tulagi i Gavutu-Tanambogo w sierpniu, został przekazany pod dowództwo Edsona.

Drugi przeniesiony batalion, 1. batalion 5. pułku piechoty morskiej (1/5), został wylądowany 27 sierpnia na zachód od Matanikau w pobliżu wioski Kokumbuna. Ich zadaniem było zaatakowanie japońskich jednostek w tym rejonie. Napotkali gorące słońce i silną japońską obronę. Następnego ranka Marines stwierdzili, że japońscy obrońcy odeszli w nocy, więc Marines powrócili łodziami do obwodu Lunga. Straty w tej akcji wyniosły 20 Japończyków i 3 Marines.

Małe alianckie konwoje morskie przybyły na Guadalcanal 23 sierpnia, 29 sierpnia, 1 września i 8 września. Dostarczyły one marines w Lunga więcej żywności, amunicji, paliwa lotniczego i techników lotniczych. Konwój z 1 września przywiózł także 392 inżynierów budowlanych do pracy na Henderson Field.

Myśliwce U.S. Marine F4F Wildcat wznoszą się z Henderson Field, by atakować nadlatujące japońskie samoloty pod koniec sierpnia lub na początku września 1942 r.Zoom
Myśliwce U.S. Marine F4F Wildcat wznoszą się z Henderson Field, by atakować nadlatujące japońskie samoloty pod koniec sierpnia lub na początku września 1942 r.

Tokio Express

Do 23 sierpnia 35 Brygada Piechoty Kawaguchi'ego dotarła do Truk i została załadowana na statki transportowe, aby kontynuować podróż na Guadalcanal. Szkody wyrządzone konwojowi Tanaki podczas bitwy o wschodnie Salomony sprawiły, że Japończycy postanowili nie dostarczać więcej żołnierzy na Guadalcanal powolnym transportem. Zamiast tego, statki wiozące żołnierzy Kawaguchiego zostały wysłane do Rabaul.

Stamtąd Japończycy planowali dostarczyć ludzi Kawaguchiego na Guadalcanal za pomocą niszczycieli. Japońskie niszczyciele były zazwyczaj w stanie wykonać rejsy w obie strony (New Georgia Sound) na Guadalcanal i z powrotem w ciągu jednej nocy, przez całą kampanię, minimalizując ryzyko alianckich ataków lotniczych.

Przejazdy te stały się znane Japończykom jako "Tokijski Ekspres" do wojsk alianckich.

Dostarczanie wojsk w ten sposób utrudniało dostarczenie na Guadalcanal ciężkiego sprzętu i zaopatrzenia, takiego jak ciężka artyleria, pojazdy, a także dużo żywności i amunicji. Ponadto, działania te wykorzystywały niszczyciele, których IJN potrzebowała do obrony handlowej. Alianccy dowódcy morscy nie walczyli z japońskimi siłami morskimi w nocy. Jednak każdy japoński okręt pozostający w zasięgu samolotów na Henderson Field w ciągu dnia, około 200 mil (320 km), był w wielkim niebezpieczeństwie ataku lotniczego. Taka sytuacja utrzymywała się przez następne kilka miesięcy bitwy.

Pomiędzy 29 sierpnia a 4 września japońskie lekkie krążowniki, niszczyciele i łodzie patrolowe zdołały wyładować w Taivu Point prawie 5 000 żołnierzy, w tym większość 35 Brygady Piechoty, znaczną część 4 pułku Aoba i resztę pułku Ichiki. Generał Kawaguchi, który wylądował w Taivu Point 31 sierpnia, został mianowany dowódcą wszystkich sił japońskich na Guadalcanal. Konwój barek zabrał kolejne 1000 żołnierzy z brygady Kawaguchiego, pod dowództwem pułkownika Akinosuke Oka, do Kamimbo, na zachód od obwodu Lunga.

Japońscy żołnierze ładują się na niszczyciel, aby odbyć podróż "Tokyo Express" na Guadalcanal.Zoom
Japońscy żołnierze ładują się na niszczyciel, aby odbyć podróż "Tokyo Express" na Guadalcanal.

Bitwa pod Edson's Ridge

W dniu 7 września Kawaguchi wydał plan ataku, którego celem było zniszczenie wroga na lotnisku na wyspie Guadalcanal. Plan ataku Kawaguchiego przewidywał, że jego siły przeprowadzą nocny atak z zaskoczenia. Siły Oka miały zaatakować od zachodu, podczas gdy Drugi Echelon Ichiki miał zaatakować od wschodu. Główny atak przeprowadziłaby grupa Kawaguchiego, licząca 3 000 ludzi w trzech batalionach, od południa. Do 7 września większość oddziałów Kawaguchiego rozpoczęła marsz w kierunku Lunga Point wzdłuż linii brzegowej. Około 250 japońskich żołnierzy pozostało z tyłu, aby strzec bazy zaopatrzeniowej brygady w Taivu.

Tymczasem zwiadowcy donieśli amerykańskim marines o japońskich oddziałach na Taivu w pobliżu wioski Tasimboko. Edson zaplanował nalot na japońskie oddziały w Taivu. 8 września, po zrzuceniu łodzią w pobliżu Taivu, ludzie Edsona zdobyli Tasimboko, podczas gdy Japończycy wycofali się do dżungli.

W Tasimboko oddziały Edsona odkryły główny skład zaopatrzenia Kawaguchiego, w tym duże zapasy żywności, amunicji, środków medycznych i potężne radio krótkofalowe. Po zniszczeniu wszystkiego, z wyjątkiem kilku dokumentów, Marines wrócili do strefy Lunga. Zdobyte dokumenty informowały marines, że co najmniej 3000 japońskich żołnierzy znajduje się na wyspie i planuje atak.

Edson, wraz z pułkownikiem Geraldem C. Thomasem, oficerem operacyjnym Vandegrifta, sądzili, że japoński atak nastąpi na wąski, porośnięty trawą, długi na 1000 jardów (910 m), koralowy grzbiet na południe od Henderson Field. Grzbiet ten, zwany Lunga Ridge, miał dobre podejście do lotniska i był niebroniony. 11 września, 840 ludzi z batalionu Edsona zostało wysłanych na grzbiet i wokół niego.

W nocy 12 września 1. batalion Kawaguchi zaatakował Raidersów pomiędzy rzeką Lunga a grzbietem. Jedna kompania Marines musiała wycofać się na grzbiet, zanim Japończycy przerwali atak na noc. Następnej nocy Kawaguchi musiał walczyć z 830 Raiderami Edsona, mając do dyspozycji 3 000 żołnierzy swojej brygady i artylerię. Japoński atak rozpoczął się tuż po zapadnięciu zmroku. 1 batalion Kawaguchi'ego zaatakował prawą stronę Edsona na zachód od grzbietu. Po przełamaniu obrony piechoty morskiej, atak został ostatecznie zatrzymany przez jednostki piechoty morskiej strzegące północnej części grzbietu.

Dwie kompanie z 2. batalionu Kawaguchi'ego ruszyły południową krawędzią grzbietu i zepchnęły oddziały Edsona z powrotem na Wzgórze 123 w środkowej części grzbietu. Przez całą noc Marines odpierali japońskie ataki, z których część zakończyła się walką wręcz. Marines dysponowali również artylerią. Japońskie grupy, które przedostały się za grzbiet na skraj lotniska, również zostały odesłane z powrotem.

Ataki batalionu Kuma i oddziału Oka w innych miejscach również zostały powstrzymane. 14 września Kawaguchi poprowadził ocalałych w pięciodniowym marszu na zachód do doliny Matanikau, by połączyć się z oddziałem Oka. W sumie siły Kawaguchiego straciły około 850 zabitych, a marines 104.

15 września Hyakutake w Rabaul dowiedział się o przegranej Kawaguchiego i przesłał tę wiadomość do Cesarskiego Sztabu Generalnego w Japonii. Na nadzwyczajnym spotkaniu najwyższe japońskie sztaby dowodzenia IJA i IJN zdecydowały, że Guadalcanal może stać się najważniejszą bitwą wojny. Przegrana wpłynęła na japońskie działania w innych rejonach Pacyfiku. Hyakutake zdał sobie sprawę, że aby wysłać wystarczającą ilość wojska i zaopatrzenia do pokonania sił alianckich na Guadalcanal, nie mógł wesprzeć głównych japońskich ataków na szlaku Kokoda na Nowej Gwinei.

Hyakutake, za zgodą sztabu generalnego, nakazał swoim oddziałom na Nowej Gwinei, które znajdowały się w odległości 30 mil (48 km) od celu, jakim był Port Moresby, wycofać się do czasu zakończenia bitwy o Guadalcanal. Hyakutake wysłał więcej oddziałów na Guadalcanal, by podjęły kolejną próbę odzyskania Henderson Field.

Podpułkownik piechoty morskiej USA Merritt A. Edson (na zdjęciu jako generał dywizji), który dowodził siłami piechoty morskiej w bitwie o Edson's RidgeZoom
Podpułkownik piechoty morskiej USA Merritt A. Edson (na zdjęciu jako generał dywizji), który dowodził siłami piechoty morskiej w bitwie o Edson's Ridge

Mapa obwodu Lunga na Guadalcanal pokazująca drogi podejścia sił japońskich i miejsca japońskich ataków podczas bitwy. Ataki Oka były na zachodzie (po lewej), Batalion Kuma atakował od wschodu (po prawej), a Korpus Centrum atakował "Edson's Ridge" (Lunga Ridge) w dolnym centrum mapy.Zoom
Mapa obwodu Lunga na Guadalcanal pokazująca drogi podejścia sił japońskich i miejsca japońskich ataków podczas bitwy. Ataki Oka były na zachodzie (po lewej), Batalion Kuma atakował od wschodu (po prawej), a Korpus Centrum atakował "Edson's Ridge" (Lunga Ridge) w dolnym centrum mapy.

Wzmocnienie

W miarę jak japońskie oddziały gromadziły się na zachód od Matanikau, siły amerykańskie wzmacniały obronę Lungi. 14 września Vandegrift przeniósł kolejny batalion, 3. batalion 2. pułku piechoty morskiej (3/2), z Tulagi na Guadalcanal. 18 września aliancki konwój morski dostarczył 4 157 ludzi z 3 Tymczasowej Brygady Piechoty Morskiej (7 Pułk Piechoty Morskiej plus batalion z 11 Pułku Piechoty Morskiej i kilka dodatkowych jednostek wsparcia).

Konwój dostarczył również na Guadalcanal 137 pojazdów, namioty, paliwo lotnicze, amunicję, racje żywnościowe i sprzęt inżynieryjny. Ci nowi żołnierze umożliwili Vandegriftowi, począwszy od 19 września, ustanowienie nieprzerwanej obrony wokół obwodu Lunga. Podczas ochrony tego konwoju lotniskowiec USS Wasp został zatopiony przez japoński okręt podwodny I-19 na południowy wschód od Guadalcanal. Przez pewien czas w rejonie południowego Pacyfiku pozostał tylko jeden aliancki lotniskowiec (USS Hornet).

Vandegrift usunął również kilku oficerów, którzy nie spełniali jego standardów i awansował młodszych oficerów, którzy dobrze spisywali się w bitwach. Pułkownik Merritt Edson, któremu powierzono dowództwo 5 Pułku Piechoty Morskiej.

Wojna powietrzna nad Guadalcanalem ustała na jakiś czas. Między 14 a 27 września z powodu złej pogody nie było żadnych japońskich nalotów. Obie strony wzmocniły w tym czasie swoje jednostki lotnicze. Japończycy dostarczyli 85 myśliwców i bombowców do swoich jednostek lotniczych w Rabaul, podczas gdy USA przywiozło 23 myśliwce i samoloty szturmowe na Henderson Field. W dniu 20 września Japończycy mieli 117 samolotów w Rabaul, podczas gdy Alianci mieli 71 samolotów w Henderson Field.

Wojna powietrzna rozpoczęła się ponownie od japońskiego nalotu na Guadalcanal w dniu 27 września. Myśliwce amerykańskiej marynarki wojennej i piechoty morskiej z Henderson Field wyleciały, by spróbować powstrzymać nalot.

Japończycy zaczęli przygotowywać się do kolejnej próby odzyskania Henderson Field. 3 batalion, 4 pułk piechoty (Aoba) wylądował 11 września w zatoce Kamimbo na zachodnim krańcu Guadalcanal. Batalion dołączył do sił Oka w pobliżu Matanikau. 14, 20, 21 i 24 września niszczyciele dostarczyły do Kamimbo na Guadalcanalu żywność i amunicję oraz 280 ludzi z 1 batalionu pułku Aoba.

Japońskie 2. i 38. dywizje piechoty zostały przetransportowane z Holenderskich Indii Wschodnich do Rabaul począwszy od 13 września. Japończycy planowali przetransportować 17.500 żołnierzy z tych dwóch dywizji na Guadalcanal na następny duży atak na obwód Lunga, który miał nastąpić 20 października 1942 roku.

Amerykański lotniskowiec Wasp płonie po trafieniu przez torpedy japońskich okrętów podwodnych 15 września.Zoom
Amerykański lotniskowiec Wasp płonie po trafieniu przez torpedy japońskich okrętów podwodnych 15 września.

Działania wzdłuż Matanikau

Vandegrift wiedział, że oddziały Kawaguchi wycofały się na zachód od Matanikau i że liczne grupy japońskich żołnierzy znajdują się na obszarze pomiędzy Lunga Perimeter a rzeką Matanikau. Vandegrift postanowił zaatakować rozproszone grupy japońskich oddziałów na wschód od Matanikau.

Chciał również uniemożliwić głównej grupie japońskich żołnierzy umocnienie pozycji tak blisko głównej obrony Marines w Lunga Point.

W pierwszym ataku U.S. Marine między 23 a 27 września użyto żołnierzy z trzech batalionów U.S. Marine. Atak na siły japońskie na zachód od Matanikau, został pokonany przez oddziały Kawaguchi'ego pod dowództwem Akinosuke Oka. W czasie walki trzy kompanie piechoty morskiej zostały otoczone przez siły japońskie i miały wielu zabitych i rannych. Uciekli dzięki pomocy niszczyciela USS Monssen (DD-436) i łodzi desantowych pilotowanych przez personel amerykańskiej straży przybrzeżnej.

W drugim ataku między 6 a 9 października większe siły marines przeprawiły się przez rzekę Matanikau, zaatakowały świeżo wylądowane siły japońskie z 2 Dywizji Piechoty pod dowództwem generałów Masao Maruyamy i Yumio Nasu. Marines zadali wiele ofiar śmiertelnych i rannych japońskiemu 4 Pułkowi Piechoty.

Drugi atak zmusił Japończyków do wycofania się z pozycji na wschód od Matanikau. Spowodowało to problemy z japońskimi planami przeprowadzenia głównego ataku na amerykańską obronę Lunga.

Między 9 a 11 października amerykański 1. batalion 2. piechoty morskiej zaatakował dwa małe japońskie posterunki około 30 mil (48 km) na wschód od granicy Lungi w Gurabusu i Koilotumaria w pobliżu zatoki Aola. W wyniku ataków zginęło 35 Japończyków kosztem 17 Marines i trzech członków załogi Marynarki Wojennej USA.

Patrol U.S. Marine przeprawia się przez rzekę Matanikau we wrześniu 1942 roku.Zoom
Patrol U.S. Marine przeprawia się przez rzekę Matanikau we wrześniu 1942 roku.

Bitwa o przylądek Esperance

Przez cały ostatni tydzień września i pierwszy tydzień października japońskie niszczyciele dostarczały na Guadalcanal oddziały japońskiej 2 Dywizji Piechoty. Japońska marynarka obiecała wesprzeć atak armii, dostarczając na wyspę oddziały, sprzęt i zaopatrzenie oraz przeprowadzając więcej ataków lotniczych na Henderson Field i wysyłając okręty wojenne do bombardowania lotniska.

Millard F. Harmon, dowódca sił Armii Stanów Zjednoczonych na Południowym Pacyfiku, uważał, że siły morskie USA na Guadalcanal potrzebują nowych żołnierzy, jeśli alianci mają obronić wyspę przed kolejnym japońskim atakiem. W dniu 8 października 2837 żołnierzy 164 pułku piechoty z Dywizji Amerykańskiej Armii USA wsiadło na statki płynące na Guadalcanal. Aby chronić transporty wiozące 164. pułk na Guadalcanal, Task Force 64 otrzymał rozkaz udania się wraz z nimi. Grupa ta składała się z czterech krążowników i pięciu niszczycieli pod dowództwem amerykańskiego kontradmirała Normana Scotta.

Kazano im atakować wszystkie japońskie okręty, które zbliżały się do Guadalcanal.

Sztab 8 Floty Mikawy zaplanował na noc 11 października dużą i ważną dostawę niszczycieli. Dwa wodnosamoloty i sześć niszczycieli miały dostarczyć na Guadalcanal 728 żołnierzy oraz artylerię i amunicję. W tym samym czasie trzy ciężkie krążowniki i dwa niszczyciele pod dowództwem kontradmirała Aritomo Gotō miały zbombardować Henderson Field, aby zniszczyć CAF i lotnisko.

Ponieważ okręty wojenne US Navy nigdy wcześniej nie próbowały zatrzymać żadnej misji Tokyo Express na Guadalcanal, Japończycy nie spodziewali się tej nocy żadnego oporu ze strony alianckich okrętów wojennych.

Tuż przed północą okręty wojenne Scotta wykryły na radarze siły Gotō w pobliżu Guadalcanal. Siły Scotta znalazły się na pozycji umożliwiającej ostrzelanie okrętów Gotō. W wyniku otwarcia ognia okręty Scotta zatopiły jeden z krążowników Gotō i jeden z jego niszczycieli, ciężko uszkodziły inny krążownik, ciężko raniły Gotō i zmusiły resztę okrętów Gotō do porzucenia misji bombowej i odwrotu.

Jeden z niszczycieli Scotta został zatopiony, a jeden krążownik i drugi niszczyciel zostały ciężko uszkodzone. Japoński konwój z zaopatrzeniem wyładował się na Guadalcanal i rozpoczął drogę powrotną nie wykryty przez siły Scotta. Później, rankiem 12 października, cztery japońskie niszczyciele z konwoju zaopatrzeniowego zawróciły, aby pomóc uszkodzonym okrętom wojennym Gotō.

Ataki lotnicze samolotów CAF z Henderson Field zatopiły dwa z tych niszczycieli jeszcze tego samego dnia. Konwój z oddziałami armii amerykańskiej dotarł na Guadalcanal zgodnie z planem następnego dnia i dostarczył na wyspę swój ładunek i pasażerów.

Amerykański krążownik Helena, wchodzący w skład Task Force 64 pod dowództwem Normana Scotta.Zoom
Amerykański krążownik Helena, wchodzący w skład Task Force 64 pod dowództwem Normana Scotta.

Bombardowanie Henderson Field przez pancernik

Nawet po zwycięstwie USA u wybrzeży przylądka Esperance, Japończycy kontynuowali plany dużego ataku w październiku. Japończycy postanowili zaryzykować, nie używając szybkich okrętów wojennych do dostarczenia swoich ludzi i zaopatrzenia na wyspę.

13 października konwój sześciu frachtowców z ośmioma niszczycielami wyruszył z Wysp Shortlanda na Guadalcanal. Konwój wiózł 4.500 żołnierzy z 16. i 230. pułku piechoty, kilku marynarzy, dwie baterie ciężkiej artylerii i jedną kompanię czołgów.

Aby uchronić zbliżający się konwój przed atakiem samolotów CAF, Yamamoto wysłał z Truk dwa pancerniki, które zbombardowały Henderson Field. O 01:33 14 października Kongō i Haruna, chronione przez jeden krążownik lekki i dziewięć niszczycieli, dotarły do Guadalcanal i ostrzelały Henderson Field z odległości 16 000 metrów (17 500 yd). W ciągu następnej godziny i 23 minut oba pancerniki wystrzeliły 973 pociski 14-calowe (356 mm) w rejon Lunga, z których większość spadła w rejonie lotniska. Wiele z tych pocisków było pociskami odłamkowymi, przeznaczonymi do niszczenia celów lądowych. Bombardowanie poważnie uszkodziło oba pasy startowe, spaliło prawie całe dostępne paliwo lotnicze, zniszczyło 48 z 90 samolotów CAF i zabiło 41 ludzi, w tym sześciu pilotów CAF. Siły pancernika powróciły do Truk.

Mimo ciężkich uszkodzeń żołnierze z Henderson zdołali w ciągu kilku godzin naprawić jeden z pasów startowych. Siedemnaście SBD i 20 Wildcatów z Espiritu Santo odleciało do Henderson, a samoloty transportowe armii amerykańskiej i piechoty morskiej zaczęły przewozić benzynę lotniczą na Guadalcanal.

Teraz, gdy USA wiedziały o zbliżaniu się dużego japońskiego konwoju, próbowały wymyślić sposób na zaatakowanie konwoju, zanim dotrze on na Guadalcanal. Wykorzystując paliwo spuszczone ze zniszczonych samolotów oraz z ukrytego w dżungli zbiornika paliwa, CAF zaatakował konwój dwukrotnie 14-go, ale nie wyrządził żadnych szkód.

Japoński konwój dotarł na Guadalcanal o północy 14 października i rozpoczął rozładunek. Przez cały dzień 15 października samoloty CAF z Hendersona bombardowały i ostrzeliwały konwój rozładunkowy, niszcząc trzy statki towarowe. Pozostała część konwoju odpłynęła tej nocy, wyładowawszy wszystkie oddziały i około dwie trzecie zaopatrzenia i sprzętu.

Kilka japońskich ciężkich krążowników zbombardowało Henderson w nocy z 14 na 15 października, niszcząc kilka dodatkowych samolotów CAF, ale nie uszkadzając lotniska.

Japoński pancernik HarunaZoom
Japoński pancernik Haruna

Japoński statek towarowy zniszczony pod Tassafaronga przez samoloty CAF 15 października.Zoom
Japoński statek towarowy zniszczony pod Tassafaronga przez samoloty CAF 15 października.

Bitwa o Henderson Field

Pomiędzy 1 a 17 października Japończycy dostarczyli na Guadalcanal 15 000 żołnierzy, co dawało Hyakutake 20 000 żołnierzy do planowanego ataku. Ponieważ Japończycy stracili swoje pozycje po wschodniej stronie Matanikau, uznali, że atak na amerykańską obronę wzdłuż wybrzeża będzie zbyt trudny. Hyakutake postanowił zaatakować z południa od Henderson Field.

Jego 2 Dywizja (z oddziałami z 38 Dywizji), pod dowództwem generała porucznika Masao Maruyamy i 7000 żołnierzy w trzech pułkach piechoty otrzymała rozkaz zaatakowania obrony amerykańskiej od południa w pobliżu wschodniego brzegu rzeki Lunga.

Data ataku została ustalona na 22 października, a następnie zmieniona na 23 października. Aby Amerykanie nie wiedzieli o planowanym ataku od południa, ciężka artyleria Hyakutake oraz pięć batalionów piechoty (około 2900 ludzi) pod dowództwem generała dywizji Tadashi Sumiyoshi zaatakowały amerykańską obronę od zachodu.

Japończycy sądzili, że na wyspie znajduje się 10 000 amerykańskich żołnierzy, podczas gdy w rzeczywistości było ich 23 000.

12 października grupa japońskich inżynierów rozpoczęła przecinanie szlaku, zwanego "Maruyama Road", od Matanikau w kierunku południowej części amerykańskiego obwodu Lunga. Szlak o długości 15 mil (24 km) prowadził przez rzeki i strumienie, głębokie wąwozy, strome grzbiety i gęstą dżunglę. Między 16 a 18 października 2 Dywizja rozpoczęła marsz wzdłuż drogi Maruyama.

Do 23 października siły Maruyamy z trudem przedzierały się przez dżunglę, by dotrzeć do sił amerykańskich. Hyakutake opóźnił atak do godziny 19:00 24 października. Amerykanie nie wiedzieli, że siły Maruyamy są w drodze.

Sumiyoshi został poinformowany przez sztab Hyakutake o opóźnieniu ataku do 24 października. Nie był jednak w stanie skontaktować się ze swoimi żołnierzami, by poinformować ich o opóźnieniu. Tak więc o zmierzchu 23 października, dwa bataliony 4 pułku piechoty i dziewięć czołgów 1 Samodzielnej Kompanii Czołgów zaatakowały obronę amerykańskiej piechoty morskiej u ujścia rzeki Matanikau.

Ogień artyleryjski, armatni i karabinowy US Marine odparł ataki, niszcząc wszystkie czołgi i zabijając wielu japońskich żołnierzy. Tylko niewielka liczba marines została zabita lub ranna.

W końcu, późno 24 października, siły Maruyamy dotarły do strefy amerykańskich lungów. Przez dwie noce oddziały Maruyamy atakowały pozycje bronione przez oddziały 1. batalionu 7. piechoty morskiej pod dowództwem podpułkownika Chesty'ego Pullera oraz 3. batalion 164. pułku piechoty armii amerykańskiej pod dowództwem podpułkownika Roberta Halla.

Jednostki amerykańskiej piechoty morskiej i armii uzbrojone w karabiny, karabiny maszynowe, moździerze i ogień z 37 mm dział przeciwpancernych wyrządziły Japończykom straszliwe szkody. Kilka małych grup Japończyków, które przedarły się przez amerykańską obronę, zostało zabitych w ciągu następnych kilku dni.

W atakach zginęło ponad 1500 żołnierzy Maruyamy, podczas gdy Amerykanie stracili około 60 zabitych. W ciągu tych samych dwóch dni amerykańskie samoloty z Henderson Field zniszczyły 14 japońskich samolotów i zatopiły lekki krążownik.

Kolejne japońskie ataki w pobliżu Matanikau 26 października również zostały udaremnione z ciężkimi stratami dla Japończyków. W rezultacie, do godziny 08:00 26 października, Hyakutake zaprzestał ataków i nakazał swoim siłom odwrót. Około połowa ocalałych Maruyamy otrzymała rozkaz odwrotu do doliny Matanikau. 230 pułk piechoty pod dowództwem pułkownika Toshinari Shōji otrzymał rozkaz udania się do Koli Point, na wschód od obwodu Lunga.

Żołnierze z 2 Dywizji dotarli 4 listopada do rejonu dowodzenia 17 Armii w Kokumbona, na zachód od Matanikau. Oddział Shoji'ego dotarł do Koli Point i rozbił obóz. 2 Dywizja miała wiele ofiar śmiertelnych, rannych w walce, niedożywienia i chorób tropikalnych. Była zbyt słaba, by przeprowadzać dalsze ataki. Przez resztę bitwy walczyła jako siły obronne wzdłuż wybrzeża.

Japończycy stracili w bitwie 2200 - 3000 żołnierzy, podczas gdy Amerykanie stracili około 80 zabitych.

Mapa bitwy, 23-26 października. Siły Sumiyoshi atakują na zachodzie pod Matanikau (po lewej), podczas gdy 2. dywizja Maruyamy atakuje obwód Lunga od południa (po prawej).Zoom
Mapa bitwy, 23-26 października. Siły Sumiyoshi atakują na zachodzie pod Matanikau (po lewej), podczas gdy 2. dywizja Maruyamy atakuje obwód Lunga od południa (po prawej).

Martwi żołnierze z japońskiej 2 Dywizji pokrywają pole bitwy po atakach w dniach 25-26 październikaZoom
Martwi żołnierze z japońskiej 2 Dywizji pokrywają pole bitwy po atakach w dniach 25-26 października

Bitwa o Wyspy Santa Cruz

W tym samym czasie, gdy wojska Hyakutake atakowały obwód Lunga, japońskie lotniskowce i inne duże okręty wojenne pod dowództwem Isoroku Yamamoto przemieszczały się w pobliże południowych Wysp Salomona. Z tego miejsca japońskie siły morskie miały nadzieję pokonać wszelkie alianckie (przede wszystkim amerykańskie) siły morskie, zwłaszcza lotniskowce. Siły lotniskowców alianckich w tym rejonie, teraz pod dowództwem Williama Halseya, Jr, również miały nadzieję spotkać się w walce z siłami morskimi Japonii.

Nimitz zastąpił Ghormley'a Halsey'em 18 października, po tym jak zdecydował, że Ghormley stał się zbyt negatywnie nastawiony do dowodzenia siłami alianckimi w rejonie południowego Pacyfiku.

Dwie przeciwne siły lotniskowców starły się ze sobą rankiem 26 października, co stało się znane jako bitwa o wyspy Santa Cruz. Każda ze stron wysyłała ataki lotnictwa pokładowego. Okręty alianckie musiały wycofać się z bitwy po zatopieniu jednego lotniskowca (Hornet) i ciężkim uszkodzeniu drugiego (Enterprise). Japońskie siły lotniskowców również wycofały się z powodu dużych strat w samolotach i załogach oraz poważnych uszkodzeń dwóch lotniskowców.

Japończycy byli zwycięzcami pod względem liczby zatopionych i uszkodzonych okrętów. Jednak utrata przez Japończyków wielu doświadczonych załóg lotniczych pomogła Aliantom, którzy nie stracili wielu załóg lotniczych. Japońskie lotniskowce nie odegrały już w bitwie żadnej ważniejszej roli.

USS Hornet zostaje storpedowany i poważnie uszkodzony przez japoński lotniskowiec 26 października.Zoom
USS Hornet zostaje storpedowany i poważnie uszkodzony przez japoński lotniskowiec 26 października.

Listopadowe działania na rzecz ziemi

Aby umocnić swoje zwycięstwo w bitwie o Henderson Field, Vandegrift wysłał sześć batalionów piechoty morskiej, do których później dołączył jeden batalion armii amerykańskiej, do ataku na zachód od Matanikau. Atakiem dowodził Merritt Edson, a jego celem było zdobycie Kokumbony, kwatery głównej 17 Armii, na zachód od Point Cruz.

W rejonie Point Cruz broniły się oddziały armii japońskiej z 4 pułku piechoty dowodzone przez Nomasu Nakagumę. 4 Pułk Piechoty był w złym stanie z powodu śmierci i obrażeń odniesionych w walkach, chorób tropikalnych i niedożywienia.

Amerykański atak rozpoczął się 1 listopada. Do 3 listopada zniszczył on siły japońskie broniące rejonu Point Cruz. Wydawało się, że Amerykanie są bliscy zdobycia Kokumbony. Wtedy siły amerykańskie natrafiły na nowo wylądowane oddziały japońskie w pobliżu Koli Point po wschodniej stronie obwodu Lunga.

Aby poradzić sobie z tymi nowo wylądowanymi japońskimi oddziałami, Vandegrift wstrzymał atak Matanikau 4 listopada. Amerykanie mieli 71 zabitych, a Japończycy około 400 zabitych.

Na Koli Point wczesnym rankiem 3 listopada pięć japońskich niszczycieli dostarczyło 300 żołnierzy armii. Zostali oni wysłani na pomoc Shōji i jego oddziałom, które po bitwie o Henderson Field zmierzały do Koli Point.

Kiedy Vandegrift dowiedział się o japońskim desancie, wysłał batalion marines pod dowództwem Hermana H. Hannekena do ataku na Japończyków w Koli. Wkrótce po wylądowaniu, japońscy żołnierze zepchnęli batalion Hannekena z powrotem w kierunku obwodu Lunga.

W odpowiedzi Vandegrift rozkazał batalionowi piechoty morskiej Pullera i dwóm 164 batalionom piechoty, wraz z batalionem Hannekena, zaatakować tam siły japońskie.

Gdy wojska amerykańskie zaczęły się przemieszczać, Shōji i jego żołnierze zaczęli przybywać do Koli Point. Począwszy od 8 listopada, amerykańskie oddziały próbowały otoczyć siły Shōji przy Gavaga Creek w pobliżu Koli Point.

Hyakutake nakazał Shōji opuścić pozycje w Koli i dołączyć do sił japońskich w Kokumbona w rejonie Matanikau. Pomiędzy 9 a 11 listopada Shōji i od 2 000 do 3 000 jego ludzi uciekło do dżungli na południe. 12 listopada Amerykanie zabili wszystkich pozostałych przy życiu japońskich żołnierzy. Amerykanie naliczyli ciała 450-475 Japończyków zabitych w rejonie Koli Point i zdobyli większość ciężkiej broni i zapasów Shōjiego. Siły amerykańskie miały w ataku 40 zabitych i 120 rannych.

4 listopada dwie kompanie z 2nd Marine Raider Battalion, dowodzone przez podpułkownika Evansa Carlsona, wylądowały łodziami w Aola Bay, 40 mil (64 km) na wschód od Lunga Point. Rajdowcy Carlsona, wraz z oddziałami 147 Pułku Piechoty Armii Stanów Zjednoczonych, mieli chronić 500 żołnierzy piechoty morskiej, którzy budowali tam lotnisko. Halsey zgodził się z planem budowy lotniska w zatoce Aola.

Budowa lotniska w Aola została przerwana pod koniec listopada, ponieważ teren nie nadawał się do budowy lotniska.

5 listopada Vandegrift rozkazał Carlsonowi zaatakować wszystkie siły Shōji, które uciekły z Koli Point. Carlson i jego oddział odbyli 29-dniowy patrol z Aola do obwodu Lunga. Podczas patrolu żołnierze Carlsona stoczyli kilka bitew z wycofującymi się siłami Shōjiego, zabijając prawie 500 z nich, a samemu mając 16 zabitych.

Oprócz śmierci w wyniku ataków rajdowców Carlsona, choroby tropikalne i brak żywności spowodowały śmierć kolejnych ludzi Shōjiego. Zanim siły Shōji dotarły do rzeki Lunga w połowie listopada, mniej więcej w połowie drogi do Matanikau, pozostało tylko 1300 ludzi. Gdy Shōji dotarł do pozycji 17 Armii na zachód od Matanikau, było z nim już tylko 700 do 800 ocalałych. Większość ocalałych z sił Shōjiego dołączyła do innych japońskich jednostek broniących rejonu Mount Austen i górnego biegu rzeki Matanikau.

Wyprawy japońskich niszczycieli w dniach 5, 7 i 9 listopada dostarczyły na Guadalcanal dodatkowe oddziały z japońskiej 38 Dywizji Piechoty, w tym większość 228 Pułku Piechoty. Te świeże oddziały zostały umieszczone w rejonie Point Cruz i Matanikau i powstrzymały ataki sił amerykańskich w dniach 10 i 18 listopada. Amerykanie i Japończycy stali naprzeciw siebie wzdłuż linii na zachód od Point Cruz przez następne sześć tygodni.

Amerykańscy marines wyciągają ciała martwych japońskich żołnierzy z bunkra w rejonie Point Cruz po bitwie na początku listopada.Zoom
Amerykańscy marines wyciągają ciała martwych japońskich żołnierzy z bunkra w rejonie Point Cruz po bitwie na początku listopada.

4 listopada rajdowcy Carlsona schodzą na ląd w zatoce Aola.Zoom
4 listopada rajdowcy Carlsona schodzą na ląd w zatoce Aola.

Bitwa morska o Guadalcanal

Po porażce w bitwie o Henderson Field, IJA planowała ponowną próbę zdobycia lotniska w listopadzie 1942 roku. Przed rozpoczęciem ataku potrzebowali nowych żołnierzy. IJA zwróciło się do Yamamoto o pomoc w dostarczeniu nowych żołnierzy na wyspę i wsparcie kolejnego ataku.

Yamamoto dostarczył 11 dużych statków transportowych, aby przewieźć pozostałe 7000 żołnierzy z 38 Dywizji Piechoty, ich amunicję, żywność i ciężki sprzęt z Rabaul na Guadalcanal. Zapewnił również siły okrętów wojennych, w skład których wchodziły dwa pancerniki. Dwa pancerniki, Hiei i Kirishima, wyposażone w specjalne pociski odłamkowe, miały zbombardować pole Henderson w nocy z 12 na 13 listopada i zniszczyć je oraz stacjonujące tam samoloty. Pozwoliłoby to powolnym, ciężkim transportom dotrzeć na Guadalcanal i bezpiecznie rozładować się następnego dnia. Siłami okrętów wojennych dowodził z Hiei świeżo awansowany wiceadmirał Hiroaki Abe.

Na początku listopada siły alianckie dowiedziały się, że Japończycy ponownie przygotowują się do próby zdobycia Henderson Field. W związku z tym 11 listopada USA wysłały na Guadalcanal Task Force 67, konwój wiozący marines, dwa bataliony piechoty armii amerykańskiej oraz amunicję i żywność. Statki zaopatrzeniowe były ochraniane przez dwie grupy zadaniowe, dowodzone przez kontradmirałów Daniela J. Callaghana i Normana Scotta, oraz samoloty z Henderson Field. W dniach 11 i 12 listopada statki były kilkakrotnie atakowane przez japońskie samoloty, ale większość z nich rozładowano bez poważniejszych uszkodzeń.

Samoloty amerykańskie dostrzegły zbliżające się siły bombowe Abe i ostrzegły dowództwo alianckie. Turner wysłał wszystkie nadające się do użytku okręty bojowe pod dowództwem Callaghana, aby chroniły wojska na lądzie przed spodziewanym japońskim atakiem morskim i desantem wojsk. Nakazał również statkom zaopatrzeniowym na Guadalcanal opuścić wyspę do wczesnego wieczora 12 listopada. Siły Callaghana składały się z dwóch ciężkich krążowników, trzech lekkich krążowników i ośmiu niszczycieli.

Około godziny 01:30 13 listopada siły Callaghana spotkały się z grupą bombową Abe pomiędzy Guadalcanalem a wyspą Savo. Oprócz dwóch pancerników, w skład sił Abe'a wchodził jeden krążownik lekki i 11 niszczycieli. W ciemności oba okręty otworzyły ogień. Okręty wojenne Abe'a zatopiły lub poważnie uszkodziły wszystkie okręty z wyjątkiem jednego krążownika i jednego niszczyciela sił Callaghana, a zarówno Callaghan, jak i Scott zginęli.

Zatopione zostały dwa japońskie niszczyciele, a kolejny niszczyciel i Hiei został ciężko uszkodzony. Pomimo pokonania sił Callaghana, Abe nakazał swoim okrętom wojennym wycofać się bez bombardowania Henderson Field. Hiei zatonął jeszcze tego samego dnia po atakach lotniczych samolotów CAF i samolotów z amerykańskiego lotniskowca Enterprise. W związku z tym, że Abe nie zdołał zniszczyć Henderson Field, Yamamoto nakazał konwojowi transportującemu oddziały odczekać dodatkowy dzień, zanim skierował się w stronę Guadalcanal.

Yamamoto rozkazał Nobutake Kondō zebrać kolejne siły bombowe, wykorzystując okręty wojenne z Truk i siły Abe, by 15 listopada zaatakować Henderson Field.

O godzinie 02:00 14 listopada siły krążowników i niszczycieli pod dowództwem Gunichi Mikawy zbombardowały Henderson Field. Bombardowanie spowodowało pewne uszkodzenia, ale nie udało się zniszczyć lotniska ani większości samolotów. Gdy siły Mikawy wracały do Rabaul, konwój transportowy Tanaki, myśląc, że Henderson Field zostało zniszczone, rozpoczął podróż w kierunku Guadalcanal.

Przez cały 14 listopada samoloty z Henderson Field i Enterprise atakowały okręty Mikawy i Tanaki, zatapiając jeden ciężki krążownik i siedem transportów. Większość żołnierzy została uratowana z transportów przez eskortujące niszczyciele Tanaki i powróciła na Shortlands. Po zmroku Tanaka i pozostałe cztery transporty ruszyły w kierunku Guadalcanal, podczas gdy siły Kondo zbliżały się, by zbombardować Henderson Field.

W celu zaatakowania sił Kondo, Halsey, któremu brakowało nieuszkodzonych okrętów, wysłał dwa pancerniki Washington i South Dakota oraz cztery niszczyciele z grupy zadaniowej Enterprise. Siły amerykańskie, pod dowództwem Willisa A. Lee na pokładzie Washingtona, dotarły do Guadalcanal i wyspy Savo tuż przed północą 14 listopada, na krótko przed przybyciem sił bombowych Kondo.

Siły Kondo składały się z Kirishimy oraz dwóch ciężkich krążowników, dwóch lekkich krążowników i dziewięciu niszczycieli. Po spotkaniu obu sił, siły Kondo szybko zatopiły trzy amerykańskie niszczyciele i ciężko uszkodziły czwarty. Japońskie okręty wojenne uszkodziły następnie South Dakotę. Gdy okręty Kondo skoncentrowały się na South Dakocie, Washington zbliżył się do japońskich okrętów i otworzył ogień do Kirishimy, trafiając japoński pancernik i powodując poważne uszkodzenia. Po pościgu za Washingtonem w kierunku Wysp Russella, Kondo nakazał swoim okrętom wojennym wycofać się bez bombardowania Henderson Field. Podczas bitwy zatopiony został także jeden z niszczycieli Kondo.

Gdy okręty Kondo wycofały się, cztery japońskie transporty o 04:00 wylądowały w pobliżu Tassafaronga na Guadalcanalu i rozpoczęły rozładunek. O 05:55 amerykańskie samoloty i artyleria rozpoczęły atak na transporty, niszcząc wszystkie cztery transporty wraz z większością przewożonego przez nie zaopatrzenia.

Tylko 2,000-3,000 żołnierzy zdołało dotrzeć na ląd. Z powodu niedostarczenia większości wojsk i zaopatrzenia, Japończycy zostali zmuszeni do odwołania planowanego na listopad ataku na Henderson Field.

26 listopada japoński generał porucznik Hitoshi Imamura objął dowództwo nowo utworzonej Ósmej Armii Obszarowej w Rabaul. Nowe dowództwo obejmowało zarówno 17 Armię Hyakutake, jak i 18 Armię na Nowej Gwinei.

Jednym z pierwszych celów Imamury było odzyskanie Henderson Field i Guadalcanal. Ofensywa aliantów pod Buna w Nowej Gwinei zmieniła jednak cele Imamury.

Ponieważ aliancka próba zdobycia Buna była uważana za poważniejsze zagrożenie dla Rabaulu, Imamura opóźnił wysłanie nowych oddziałów na Guadalcanal, aby skoncentrować się na sytuacji na Nowej Gwinei.

Kontradmirał Daniel J. CallaghanZoom
Kontradmirał Daniel J. Callaghan

Amerykański pancernik Washington ostrzeliwuje japoński pancernik KirishimaZoom
Amerykański pancernik Washington ostrzeliwuje japoński pancernik Kirishima

Bitwa pod Tassafarongą

Japończycy nadal mieli problemy z dostarczeniem wystarczającej ilości zaopatrzenia dla swoich wojsk na Guadalcanal. Próby użycia tylko okrętów podwodnych przez ostatnie dwa tygodnie listopada nie dostarczyły wystarczającej ilości żywności dla sił Hyakutake.

Oddzielna próba założenia baz w centralnej części Wysp Salomona, które miały służyć do wysyłania konwojów barkami na Guadalcanal, również zakończyła się niepowodzeniem z powodu alianckich ataków lotniczych. W dniu 26 listopada 17 Armia poinformowała Imamurę, że brakuje jej żywności. Niektóre jednostki frontowe nie były zaopatrywane od sześciu dni. Zmusiło to Japończyków do powrotu do używania niszczycieli w celu dostarczenia niezbędnych zapasów.

Marynarze Ósmej Floty wymyślili plan, który pozwoliłby skrócić czas, w którym niszczyciele dostarczające zaopatrzenie na Guadalcanal były narażone na atak aliantów. Duże beczki z ropą lub gazem wypełnione środkami medycznymi i żywnością zostały połączone liną. Kiedy niszczyciele docierały na Guadalcanal, rozcinały beczki, a łódź z brzegu mogła podnieść linę.

Jednostka VIII Floty Wzmocnienia Guadalcanal (Tokyo Express) otrzymała polecenie wykonania w nocy 30 listopada pięciu dostaw do Tassafaronga na Guadalcanal metodą beczkową. Jednostka Tanaki liczyła osiem niszczycieli, z czego sześć niszczycieli przewoziło od 200 do 240 beczek z zaopatrzeniem każdy.

Kiedy Halsey dowiedział się o japońskiej próbie zaopatrzenia, rozkazał nowo utworzonej Task Force 67, w skład której wchodziły cztery krążowniki i cztery niszczyciele pod dowództwem kontradmirała Carletona H. Wrighta, zaatakować siły Tanaki u wybrzeży Guadalcanal. Dwa dodatkowe niszczyciele dołączyły do sił Wrighta w ciągu dnia 30 listopada.

O 22:40 30 listopada siły Tanaki dotarły do Guadalcanal i przygotowały się do rozładunku beczek z zaopatrzeniem. Tymczasem z przeciwnego kierunku zbliżały się okręty wojenne Wrighta. Niszczyciele Wrighta wykryły na radarze siły Tanaki i dowódca poprosił o pozwolenie na atak torpedami. Wright odczekał cztery minuty zanim wydał pozwolenie.

Pozwoliło to siłom Tanaki uciec przed torpedami. Wszystkie amerykańskie torpedy chybiły celu. W tym samym czasie krążowniki Wrighta otworzyły ogień, trafiając i niszcząc jeden z japońskich niszczycieli. Pozostałe okręty wojenne Tanaki porzuciły misję zaopatrzeniową, zawróciły i wystrzeliły 44 torpedy w kierunku krążowników Wrighta.

Japońskie torpedy trafiły i zatopiły amerykański krążownik Northampton oraz ciężko uszkodziły krążowniki Minneapolis, New Orleans i Pensacola. Reszta niszczycieli Tanaki uszła bez szwanku, ale nie udało im się dostarczyć żadnego zaopatrzenia na Guadalcanal.

Do 7 grudnia 1942 siły Hyakutake traciły około 50 ludzi dziennie z powodu niedożywienia, chorób oraz alianckich ataków z ziemi i powietrza. Kolejne próby dostarczenia zaopatrzenia przez niszczyciele Tanaki, podjęte 3 grudnia, 7 grudnia i 11 grudnia, nie rozwiązały problemu zaopatrzenia. Jeden z niszczycieli Tanaki został zatopiony przez amerykańską torpedę z łodzi PT.

Raizo TanakaZoom
Raizo Tanaka

Japońska decyzja o wycofaniu się

12 grudnia japońska marynarka wojenna rozważała porzucenie Guadalcanalu. W tym samym czasie kilku oficerów sztabu armii w Imperial General Headquarters (IGH) stwierdziło, że odzyskanie Guadalcanal będzie niemożliwe. Grupa dowodzona przez pułkownika IJA Joichiro Sanadę, szefa sekcji operacyjnej IGH, odwiedziła Rabaul 19 grudnia i rozmawiała z Imamurą i jego sztabem.

Gdy grupa ta wróciła do Tokio, Sanada zalecił rezygnację z Guadalcanalu. Najwyżsi dowódcy IGH zgodzili się z zaleceniem Sanady 26 grudnia. Nakazali oni swojemu sztabowi zaplanować wycofanie się z Guadalcanalu. Nowa linia obrony miałaby zostać utworzona w środkowej części Salomonów, a żołnierze i broń mogliby zostać wysłani do kampanii na Nowej Gwinei.

28 grudnia generał Hajime Sugiyama i admirał Osami Nagano przekazali cesarzowi Hirohito decyzję o wycofaniu się z Guadalcanal. 31 grudnia cesarz zgodził się z tą decyzją. Japończycy potajemnie rozpoczęli przygotowania do ewakuacji, nazwanej operacją Ke, która miała się rozpocząć w styczniu 1943 roku.

Bitwa pod Mount Austen, Galopujący Koń i Koń Morski

W grudniu zmęczona 1 Dywizja Piechoty Morskiej została odesłana na odpoczynek, a w ciągu następnego miesiąca operacje na wyspie przejął XIV Korpus USA. Korpus ten składał się z 2 Dywizji Piechoty Morskiej oraz 25 Dywizji Piechoty i Dywizji Amerykańskiej. Generał major armii amerykańskiej Alexander Patch zastąpił Vandegrifta na stanowisku dowódcy sił alianckich na Guadalcanalu. Do stycznia było to już ponad 50 000 ludzi.

18 grudnia siły alianckie (głównie armii amerykańskiej) rozpoczęły ataki na japońskich żołnierzy na Mount Austen. Silny japoński fort, zwany Gifu, utrudniał ataki i Amerykanie musieli przerwać natarcia 4 stycznia.

Alianci atakują Japończyków 10 stycznia na Mount Austen. Zaatakowali również dwa pobliskie grzbiety zwane Seahorse i Galloping Horse. Alianci zdobyli wszystkie trzy do 23 stycznia. W tym samym czasie amerykańscy marines posuwali się naprzód wzdłuż północnego wybrzeża wyspy. Amerykanie stracili w tej operacji około 250 zabitych, podczas gdy Japończycy stracili około 3.000 zabitych - około 12 do 1 na korzyść Amerykanów.

Generał major armii amerykańskiej Alexander Patch (w środku) przejmuje obowiązki od Vandegrifta (po prawej) 9 grudnia 1942 r.Zoom
Generał major armii amerykańskiej Alexander Patch (w środku) przejmuje obowiązki od Vandegrifta (po prawej) 9 grudnia 1942 r.

Ke ewakuacja

W dniu 14 stycznia niszczyciele dostarczyły oddziały do osłony ewakuacji Ke. Japońskie okręty wojenne i samoloty przemieszczały się w okolicach Rabaul i Bougainville, przygotowując się do wycofania swoich wojsk. Siły alianckie wykryły ruchy Japończyków, ale uznały je za kolejną próbę odzyskania Henderson Field i Guadalcanal.

Patch, obawiając się kolejnego japońskiego ataku, wysłał tylko niewielką część swoich oddziałów, aby kontynuować atak na siły Hyakutake. W dniu 29 stycznia Halsey wysłał na Guadalcanal konwój z zaopatrzeniem, osłaniany przez grupę zadaniową krążowników. Japońskie bombowce torpedowe, widząc grupę krążowników, zaatakowały ją i ciężko uszkodziły amerykański krążownik Chicago. Następnego dnia kolejne samoloty torpedowe zaatakowały i zatopiły Chicago.

Halsey nakazał pozostałej części grupy zadaniowej powrót do bazy i skierował resztę swoich sił morskich do stacjonowania na Morzu Koralowym, na południe od Guadalcanal, aby być gotowym do odpowiedzi na japoński atak.

Japońska 17 Armia wycofała się na zachodnie wybrzeże Guadalcanal, podczas gdy grupy straży tylnej powstrzymywały amerykańskie ataki. W nocy 1 lutego 20 niszczycieli z 8 Floty Mikawy pod dowództwem Shintaro Hashimoto usunęło z wyspy 4935 żołnierzy, głównie z 38 Dywizji. Japończycy i Amerykanie stracili po jednym niszczycielu w wyniku ataków lotniczych i morskich.

W nocy z 4 na 7 lutego Hashimoto i jego niszczyciele zakończyły usuwanie większości pozostałych sił japońskich z Guadalcanal. Poza kilkoma atakami lotniczymi, siły alianckie nie próbowały powstrzymać wysiłków Hashimoto w wycofywaniu swoich wojsk. W sumie Japończycy usunęli z Guadalcanal 10 652 ludzi. 9 lutego Patch zorientował się, że Japończyków już nie ma i ogłosił, że Guadalcanal jest bezpieczny dla sił alianckich, co zakończyło bitwę.

Zatopienie USS Chicago 30 stycznia podczas bitwy o wyspę Rennell.Zoom
Zatopienie USS Chicago 30 stycznia podczas bitwy o wyspę Rennell.

Aftermath

Po wycofaniu się Japończyków, Guadalcanal i Tulagi zostały przekształcone w główne bazy. Bazy te wspierały alianckie działania w dalszej części łańcucha Wysp Salomona. Oprócz Henderson Field, zbudowano dwa dodatkowe pasy startowe dla myśliwców w Lunga Point oraz lotnisko dla bombowców w Koli Point.

Porty marynarki wojennej zbudowano na Guadalcanal, Tulagi i Florydzie. Kotwicowisko wokół Tulagi stało się ważną bazą dla alianckich okrętów wojennych i statków transportowych wspierających kampanię na Wyspach Salomona. Główne jednostki lądowe zatrzymały się w obozach na Guadalcanal, zanim zostały wysłane dalej w głąb Wysp Salomona.

Po Guadalcanal Japończycy musieli bronić się na Pacyfiku. Wysiłki mające na celu wysłanie nowych oddziałów na Guadalcanal osłabiły japońskie wysiłki w innych rejonach. To pomogło australijskim i amerykańskim atakom na Nowej Gwinei odnieść sukces. Doprowadziło to do zdobycia baz Buna i Gona na początku 1943 roku.

W czerwcu alianci rozpoczęli operację Cartwheel, której celem było odcięcie Rabaulu i skupionych tam sił. Pomogło to w kampanii na południowo-zachodnim Pacyfiku pod dowództwem generała Douglasa MacArthura. Pomogło to również kampanii na środkowym Pacyfiku, którą prowadził admirał Chester Nimitz. Oba działania zbliżyły aliantów do Japonii. Pozostała japońska obrona w rejonie południowego Pacyfiku została zniszczona lub ominięta przez siły alianckie.

Dowódcy alianccy zbierają się na Guadalcanal w sierpniu 1943 r., aby zaplanować kolejny atak aliantów na Japończyków na Wyspach Salomona w ramach operacji Cartwheel.Zoom
Dowódcy alianccy zbierają się na Guadalcanal w sierpniu 1943 r., aby zaplanować kolejny atak aliantów na Japończyków na Wyspach Salomona w ramach operacji Cartwheel.

Znaczenie

Zasoby

Bitwa o Guadalcanal, obok kampanii na Wyspach Salomona, była jedną z pierwszych długich bitew na Pacyfiku. Obie bitwy były bardzo trudne do zorganizowania dla obu zaangażowanych w nie narodów. Stany Zjednoczone musiały nauczyć się, jak prowadzić bojowy transport lotniczy. Niepowodzenie w osiągnięciu przewagi powietrznej zmusiło Japonię do dostarczenia nowych oddziałów barkami, niszczycielami i okrętami podwodnymi, co nie działało zbyt dobrze.

W początkowej fazie bitwy Amerykanom brakowało zasobów, stracili krążowniki i lotniskowce. Miesiące zajęło wykończenie okrętów zastępczych.

Marynarka Wojenna Stanów Zjednoczonych poniosła tak wysokie straty podczas kampanii, że przez wiele lat odmawiała podania całkowitej liczby ofiar. Jednak w miarę jak kampania trwała, a amerykańska opinia publiczna stawała się coraz bardziej świadoma bohaterstwa sił amerykańskich na Guadalcanal, w rejon ten wysyłano kolejne siły.

Stanowiło to problem dla Japonii, gdyż jej kompleks wojskowo-przemysłowy nie był w stanie wyprodukować tyle, co Amerykanie. Tak więc w miarę trwania walk Japończycy tracili sprzęt, którego nie byli w stanie wymienić, podczas gdy Amerykanie wymieniali, a nawet uzupełniali swoje siły.

W wyniku walk na Guadalcanal Japonia straciła wiele sprzętu i żołnierzy. Podczas walk zginęło około 25 000 doświadczonych żołnierzy. Straty te oznaczały, że Japonia nie mogła osiągnąć swoich celów w kampanii nowogwinejskiej. Japonia straciła również kontrolę nad południowymi Salomonami i możliwość powstrzymania alianckiej żeglugi do Australii.

Główna baza japońska w Rabaul była zagrożona przez lotnictwo alianckie. Japońskie siły lądowe, powietrzne i morskie zostały utracone. Japończycy nie byli w stanie zastąpić samolotów i statków zniszczonych i zatopionych w tych bitwach. Nie byli też w stanie zastąpić swoich doskonale wyszkolonych i doświadczonych załóg, zwłaszcza załóg samolotów marynarki wojennej, tak szybko jak alianci.

Strategiczny

Po zwycięstwie w bitwie o Midway Ameryka mogła dysponować na Pacyfiku siłą morską równą japońskiej. Dopiero po zwycięstwach aliantów na Guadalcanal i Nowej Gwinei japońskie ataki się skończyły. Kampania na Guadalcanal zakończyła wszystkie japońskie próby ekspansji i postawiła Aliantów na pozycji siły. To alianckie zwycięstwo było pierwszym krokiem do wygrania innych bitew, które ostatecznie doprowadziły do kapitulacji Japonii i okupacji japońskich wysp ojczystych.

Polityka Stanów Zjednoczonych "najpierw Europa" początkowo oznaczała jedynie obronę przed ekspansją Japonii, aby skoncentrować zasoby na pokonaniu Niemiec. Jednak argumenty admirała Kinga za inwazją na Guadalcanal przekonały prezydenta Franklina D. Roosevelta, że wojnę na Pacyfiku również można wygrać. Pod koniec 1942 roku stało się jasne, że Japonia przegrała kampanię na Guadalcanal. Było to bardzo niekorzystne dla japońskich planów obrony swojego imperium.

Zwycięstwo militarne aliantów było ważne. Równie ważne było zwycięstwo psychologiczne. Alianci pokonali najlepsze japońskie siły lądowe, powietrzne i okręty wojenne. Po Guadalcanal personel aliancki traktował japońskie wojsko z dużo mniejszym strachem niż wcześniej. Co więcej, alianci zaczęli myśleć, że mogą wygrać wojnę na Pacyfiku.

Tokyo Express nie ma już stacji końcowej na Guadalcanal.

Generał dywizji Alexander Patch, dowódca
sił amerykańskich na Guadalcanal

Guadalcanal nie jest już tylko nazwą wyspy w japońskiej historii wojskowości. To nazwa cmentarzyska japońskiej armii.

Generał dywizji Kiyotake Kawaguchi, IJAC Dowódca
35 Brygady Piechoty na Guadalcanal

Oprócz Kawaguchiego, kilku japońskich przywódców politycznych i wojskowych, w tym Naoki Hoshino, Osami Nagano i Torashirō Kawabe, stwierdziło po wojnie, że Guadalcanal był punktem zwrotnym w konflikcie.

Henderson Field w sierpniu 1944 r.Zoom
Henderson Field w sierpniu 1944 r.

Martwy japoński żołnierz na Guadalcanal w styczniu 1943 r.Zoom
Martwy japoński żołnierz na Guadalcanal w styczniu 1943 r.

Pytania i odpowiedzi

P: Kiedy miała miejsce kampania na Guadalcanal?


A: Kampania Guadalcanal miała miejsce między 7 sierpnia 1942 r. a 9 lutego 1943 r. na teatrze Pacyfiku w czasie II wojny światowej.

P: Jaki był cel sił alianckich podczas tej kampanii?


O: Celem sił alianckich podczas tej kampanii było zwiększenie bezpieczeństwa szlaków zaopatrzeniowych między USA, Australią i Nową Zelandią poprzez lądowanie na wyspach Guadalcanal, Tulagi i Florida w południowej części Wysp Salomona.

P: Kto walczył przeciwko sobie podczas tej kampanii?


O: Podczas tej kampanii siły alianckie walczyły z siłami Cesarskich Japonii.

P: Gdzie toczyły się walki?


O: Walki toczyły się na wyspie Guadalcanal i w jej okolicach w południowej części Wysp Salomona.

P: Czy była to jedna z pierwszych długich kampanii na Pacyfiku?


O: Tak, była to jedna z pierwszych długich kampanii na Pacyfiku.

P: Czy była to decydująca i strategicznie ważna kampania dla II wojny światowej?


O: Tak, to była decydująca i strategicznie ważna kampania dla II wojny światowej.

P: Kiedy wojska alianckie rozpoczęły lądowanie na tych wyspach?


O: Siły alianckie rozpoczęły lądowanie na tych wyspach 7 sierpnia 1942 roku.

AlegsaOnline.com - 2020 / 2023 - License CC3