Znaki przykluczowe
Kluczową sygnaturą jest grupa strzępów lub mieszkań, które są drukowane na początku linii/pomiaru muzyki. Pokazuje on, które nuty muszą być zamienione na strzępy lub mieszkania. Na przykład: jeśli w sygnaturze kluczowej jest jeden ostry, to będzie to F ostry. Oznacza to, że za każdym razem, gdy pisana jest nuta F, odtwarzana jest (lub śpiewana) nuta F sharp (na klawiaturze: czarna nuta po prawej stronie F).
Istnieje dwanaście tonacji dur i dwanaście mniejszych (właściwie nazywanych "trybami"). Dzieje się tak dlatego, że skala może zaczynać się na dowolnej nucie, a w obrębie oktawy znajduje się dwanaście nut: siedem białych i pięć czarnych na klawiaturze. Każdy klawisz główny ma swoją własną sygnaturę klawiszy. Zależność między klawiszami jest wyjaśniona w artykule "okrąg piątych". Każdy klawisz mniejszy ma wspólną sygnaturę klawisza z jednym z klawiszy głównych.
Istnieje piętnaście możliwych podpisów kluczowych: do siedmiu ostrzy, do siedmiu mieszkań lub brak ostrzy lub mieszkań. Powodem, dla którego istnieje piętnaście, a nie dwanaście jest to, że trzy z nich mają dwa możliwe imiona: F fis-dur (6 strzępów) można również nazwać G flat, C sharp to D flat, a B to C flat. Nazywamy je enharmonicznymi, czyli tą samą nutą, ale o innej nazwie.
Istnieją dwa powody, dla których warto napisać kluczowy podpis. Po pierwsze, oszczędza to wypisywania dużej ilości ostrych przedmiotów lub mieszkań w trakcie pracy. Po drugie, pomaga graczowi myśleć w kluczu (muzyce) utworu. Pomaga to lepiej zrozumieć muzykę.
Jeśli kompozytor chce mieć w trakcie utworu jakieś dodatkowe strzępy lub mieszkania, albo chce je anulować w sygnaturze klucza, to można je zapisać w muzyce. Nazywa się je przypadkami. Przypadek jest zawsze pisany przed nutą, do której należy (mówimy "C sharp", ale piszemy ostry znak, a następnie nutę C). Dla przykładu: w utworze G-dur wszystkie F to F ostre. Jeśli kompozytor chce mieć C-kę, to przed C-ką pisze ostry znak, który trzeba zaostrzyć. Będzie to trwało przez resztę taktu (miary). Jeśli chce B-dur, to musi go napisać. Jeśli chce F zamiast zwykłego F-shirta, pisze naturalny znak. Są też ostre podwójne (znak wygląda jak x) i podwójne mieszkania (dwa płaskie znaki). Ostry podwójny "F" to ostry "F", który został zaostrzony. Jest to ta sama nuta co G.
Kluczowe podpisy są napisane na początku każdej linijki muzyki. Dzięki temu odtwarzacz może zapamiętać, co to jest sygnatura kluczowa. Podpis czasowy jest jednak zapisywany tylko na początku utworu (kolejność jest następująca: clef - key signature - time signature). Czasami muzyka zmienia klucz (moduluje) podczas utworu. Jeżeli muzyka ma pozostać w nowym kluczu przez jakiś czas, kompozytor może zdecydować się na zmianę sygnatury czasowej. Innym powodem zmiany sygnatury kluczowej może być fakt, że muzyka została zmodulowana do tonacji takiej jak Gis-dur z ośmioma ostrzami (w tym podwójny ostry). Łatwiej jest odczytać muzykę, jeśli jest napisana w As-dur (4 mieszkania).
Z sygnatury tonacji można dowiedzieć się, w jakiej tonacji znajduje się dany utwór, o ile wiadomo, czy jest to tonacja durowa czy mała (patrz "tryb"). Na przykład: sygnaturą tonalną jednego z ostrych jest albo G-dur, albo e-moll. Najlepiej byłoby sprawdzić, czy koniec utworu jest oparty na G-dur czy e-moll. Również: jeśli utwór znajduje się w tonacji molowej, to jest bardzo prawdopodobne, że w utworze znajdzie się kilka przypadkowości, które wyostrzą 7. nutę skali (w tym wypadku zmieniając wiele Ds na D ostre).
Niektórzy współcześni kompozytorzy nie używają podpisów kluczowych. Często dzieje się tak, gdy muzyka jest atonalna lub niezbyt mocno osadzona w jednej tonacji. Jeśli jest dużo ostrych i płaskich znaków, a takty są bardzo długie, mogą pisać przypadkowe znaki przed każdą nutą, która potrzebuje jednego znaku, a nie tylko jednego znaku. To powinno być wyjaśnione na samej górze muzyki. Może to być również spowodowane tym, że utwór jest modalny.
Powiązane strony
- Skala:
- Tonalność
- Koło Piątych
- Instrument transpozycji
| ||||||||
Pytania i odpowiedzi
P: Co to jest key signature?
O: Podpis pod kluczem to grupa tonów wysokich lub niskich, które są drukowane na początku linii/środka muzycznego. Pokazuje, które nuty należy zamienić na sharpy lub flaty.
P: Ile jest tonacji durowych i molowych?
O: Jest dwanaście tonacji durowych i dwanaście tonacji molowych (prawidłowo nazywanych "trybami"). Dzieje się tak dlatego, że skala może zaczynać się od dowolnej nuty, a w oktawie jest dwanaście nut.
P: Ile jest możliwych sygnatur klawiszy?
O: Istnieje piętnaście możliwych sygnatur: do siedmiu ostrych, do siedmiu płaskich, lub bez ostrych i płaskich. Powodem, dla którego jest ich piętnaście, a nie dwanaście, jest to, że trzy z nich mają dwie możliwe nazwy.
P: Dlaczego kompozytorzy używają key signatures?
O: Kompozytorzy stosują sygnatury tonacji z dwóch powodów: po pierwsze, oszczędza to wypisywania wielu ostrych i płaskich znaków w trakcie utworu, a po drugie, pomaga to graczowi myśleć w "tonacji" (muzycznej) utworu, dzięki czemu może on lepiej zrozumieć muzykę.
P: Co się stanie, jeśli w trakcie utworu trzeba będzie dodać dodatkowe ostre lub płaskie?
O: Jeśli w trakcie utworu trzeba dodać dodatkowe ostre lub płaskie, można je wpisać jako przypadkowe przed każdą nutą, która tego wymaga, a nie tylko raz w takcie.
P: Czy w notacji muzycznej używa się znaków podwójnej ostrości i podwójnego płaskiego?
O: Tak, podwójne znaki ostre (znak wygląda jak x) i podwójne znaki płaskie (dwa znaki płaskie) mogą być używane w notacji muzycznej, gdy jest to potrzebne.
P: Czy współcześni kompozytorzy zawsze używają sygnatur klawiszowych?
O: Nie, niektórzy współcześni kompozytorzy nie zawsze stosują key signatures, zwłaszcza gdy muzyka jest atonalna lub nie jest mocno osadzona w jednej tonacji.
