Peter Waldo

Życie i twórczość

O życiu Waldo nie wiadomo zbyt wiele szczegółów. Niektóre źródła podają, że był on bogatym człowiekiem, który sprzedawał ubrania, oraz że był kupcem z Lyonu. Źródła podają również, że posiadał pewne wykształcenie. Niedługo przed rokiem 1160 został zainspirowany przez pewne wydarzenia. Jednym z nich było wysłuchanie kazania na temat życia świętego Aleksego. Kolejnym było stwierdzenie, że nie wierzy się w transsubstancjację (czyli przekonanie, że podczas komunii chleb i wino zamieniają się w ciało i krew Jezusa Chrystusa), co stało się przestępstwem, za które można było zostać ukaranym śmiercią. Trzecim wydarzeniem była nagła śmierć przyjaciela podczas wieczornego posiłku. Po tym wydarzeniu zaczął prowadzić radykalne życie chrześcijańskie. Swój majątek oddał żonie. Resztę swoich rzeczy rozdał ubogim.

Mniej więcej w tym czasie Waldo zaczął głosić i nauczać publicznie o swoich ideach prostego życia i o ubóstwie. Nauczał, że "Nikt nie może dwom panom służyć, Bogu i pieniądzom" (zob. Ewangelia Mateusza 6:24) i ostro krytykował działania papieża i nauki Kościoła rzymskokatolickiego. Niektóre z rzeczy nauczanych przez Kościół Katolicki, które krytykował, to czyściec i transsubstancjacja. Powiedział, że Kościół rzymskokatolicki jest prostytutką z Księgi Objawienia. W 1170 roku wielu ludzi poszło za nim. Ludzie ci byli nazywani Ubogimi z Lyonu, Ubogimi z Lombardii lub Ubogimi Bożymi, którzy rozpowszechniali swoje nauczanie za granicą, przebrani za handlarzy. Często nazywani Waldensami (lub Waldensami), różnili się od Albigensów lub Katarów.

Ruch waldensów charakteryzował się kaznodziejstwem świeckim (kazania głosili ludzie, którzy nie byli kaznodziejami ani kapłanami zarabiającymi na życie), ludźmi ubogimi z wyboru i ścisłym przestrzeganiem Biblii. W latach 1175-1185 Waldo albo zlecił klerykowi z Lyonu przetłumaczenie Nowego Testamentu Biblii na język, którym posługiwała się większość ludzi - język arcybiskupi (francusko-prowansalski), albo przetłumaczył go sam.

W 1179 r. Waldo i jeden z jego zwolenników udali się do Rzymu, gdzie zostali przyjęci przez papieża Aleksandra III i Kurię Rzymską. Musieli wyjaśnić, w co wierzą przed panelem trzech duchownych, włączając w to kwestie, które były wówczas przedmiotem debaty w Kościele. Obejmowały one ideę, że wszyscy ludzie są kapłanami, nauczanie ewangelii w języku, którym posługiwała się większość ludzi, a także celowe prowadzenie ubogiego, prostego życia. Wyniki spotkania były niejednoznaczne, a idee Waldo, ale nie sam ruch, zostały potępione na Trzecim Soborze Laterańskim w tym samym roku, chociaż przywódcy ruchu nie zostali jeszcze ekskomunikowani (wyrzuceni z Kościoła).

Odesłany z Lyonu, Waldo i jego zwolennicy przenieśli się do wysokich dolin Piemontu, a we Francji do Luberonu. W końcu Waldo został ekskomunikowany przez papieża Lucjusza III podczas synodu w Weronie w 1184 r., a doktryna Biedaczyny z Lyonu została ponownie potępiona przez IV Sobór Laterański w 1215 r., gdzie po raz pierwszy wymieniono ich z nazwy i nazwano herezją. Kościół rzymskokatolicki zaczął prześladować waldensów, a wielu z nich było sądzonych i skazywanych na śmierć w różnych krajach Europy w XII, XIII i XIV wieku. Waldensi przetrwali dzięki przeniesieniu się w Alpy i ukrywaniu się tam. Wieki po jego śmierci, denominacja waldensów dołączyła do genewskiej lub reformowanej gałęzi reformacji protestanckiej.