Jean-Baptiste Lully

Życie

Lully urodził się we Florencji, we Włoszech. Lully nie miał wielkiego wykształcenia. Sam nauczył się wielu rzeczy, które potrafił robić. Nauczył się grać na gitarze i skrzypcach, a także tańczyć.

W 1646 roku został przewieziony do Francji, gdzie otrzymał posadę nauczyciela języka włoskiego u pewnej księżnej. Miał okazję usłyszeć wiele dobrej muzyki, a w wieku 20 lat był już doskonałym kompozytorem, skrzypkiem i tancerzem.

W 1652 roku zaczął pracować dla Ludwika XIV. Skomponował muzykę do Ballet de la Nuit (Balet nocny). Królowi bardzo się ona spodobała. Został kompozytorem muzyki instrumentalnej dla króla. Jego orkiestra (zwana Grande Bande, czyli duża kapela) miała 24 skrzypce. Nie były one zbyt dobre, więc uzyskał zgodę króla na założenie innej grupy, którą nazwał Petits Violons (Małe Skrzypce). Było ich 16 (później 21), a Lully odpowiednio je wyszkolił. Nie pozwalał im wprowadzać do muzyki zbyt wielu ornamentów.

W 1661 roku został Francuzem. W następnym roku został mistrzem muzycznym rodziny królewskiej, a także ożenił się. Dokument ślubny podpisali król i królowa, więc Lully był oczywiście ważnym człowiekiem.

Lully skomponował wiele baletów dla króla w latach 50-tych i 60-tych XVI wieku. On sam był jednym z tancerzy w tych baletach. Król również tańczył. Współpracował z wielkim dramaturgiem Molierem, komponując muzykę do jego komedii. Są to między innymi Le Mariage forcé (1664), L'Amour médecin (1665), Le Bourgeois gentilhomme (1670). Wraz z Molierem stworzył Comédie-Ballet, która stała się wielką tradycją francuską.

Kiedy król się zestarzał, nie mógł już tańczyć, więc balet przestał go interesować. Lully zainteresował się więc bardziej komponowaniem oper. Zarabiał na tym mnóstwo pieniędzy, ponieważ istniało porozumienie z królem, że Lully będzie miał całkowitą kontrolę nad każdą muzyką, która zostanie opublikowana we Francji. Lully stał się bardzo wpływowym człowiekiem i wielu innym muzykom to się nie podobało. Dochodziło do wielu sporów, zwłaszcza gdy Lully nie zezwalał na muzykę w przedstawieniach kukiełkowych.

Lully odniósł w swoim życiu wiele sukcesów. Miał też wiele romansów, z kobietami i mężczyznami. Było kilka skandali, ale król zawsze mu wybaczał, bo był wielkim przyjacielem. - ·  · .

Śmierć

Pod koniec 1686 roku król był chory, ale wyzdrowiał, więc poprosił Lully'ego o zorganizowanie koncertu, aby uczcić fakt, że znów jest zdrowy. Koncert odbył się 8 stycznia 1687 roku. Orkiestra zagrała Te Deum. Lully dyrygował orkiestrą. W tamtych czasach dyrygenci nie używali jeszcze batut (pałeczek). Zamiast tego Lully walił wielkim kijem w podłogę, aby utrzymać orkiestrę razem. Nagle uderzył się kijem w palec u nogi. W ranę w palcu wdało się zakażenie. Infekcja przekształciła się później w gangrenę. Nie chciał, aby lekarze odcięli mu palec u nogi. Infekcja rozprzestrzeniła się na resztę ciała i 22 marca zmarł z powodu gangreny.

Lully był bogaty, gdy umarł. Zostawił 800.000 liwrów. Miał pięć domów w Paryżu i dwa domy na wsi.

Muzyka

Lully żył w połowie epoki baroku. Lubił muzykę szybką, żywą, zwłaszcza taką, do której można było tańczyć. Zmienił gusta ludzi w zakresie stylu muzycznego. Używał wielu instrumentów, które wcześniej nie były używane w orkiestrach. Jego przyjaźń z Molierem zaowocowała powstaniem nowej formy muzycznej - comédie-ballet, która łączyła teatr, komedię i balet.

Lully stworzył również styl opery francuskiej zwany tragédie en musique lub tragédie lyrique. Zamiast dzielić muzykę operową na recytatywy i arie, często łączył je ze sobą, aby wydarzenia w opowieści toczyły się szybko.