Erich Honecker

Pochodzenie i wczesna kariera polityczna

Honecker urodził się w Neunkirchen, w dzisiejszym Kraju Saary. Miał dwóch braci i trzy siostry.

W 1926 r. wstąpił do Młodej Komunistycznej Ligi Niemiec (KJVD), młodzieżowej sekcji Komunistycznej Partii Niemiec (KPD), a w 1929 r. do samej KPD. W latach 1928-1930 pracował jako dekarz, ale nie ukończył nauki zawodu. Następnie został wysłany do Moskwy na studia w Międzynarodowej Szkole Lenina i do końca życia pozostał etatowym politykiem.

W 1931 r. wrócił do Niemiec, a w 1935 r. został aresztowany po dojściu nazistów do władzy (Machtübernahme). W 1937 r. został skazany na dziesięć lat za działalność komunistyczną i pozostał w niewoli do końca II wojny światowej. Po zakończeniu wojny Honecker ponownie rozpoczął pracę w partii komunistycznej pod kierownictwem Waltera Ulbrichta. W 1946 roku został jednym z pierwszych członków nowej Socjalistycznej Partii Jedności Niemiec (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, SED), złożonej z dawnej KPD i socjaldemokratów z Niemiec Wschodnich.

Po wyborach w październiku 1946 r. był posłem do parlamentu w radzieckiej strefie okupacyjnej. Niemiecka Republika Demokratyczna została utworzona 7 października 1949 roku. Jej konstytucja ustanawiała system rządów na wzór Związku Radzieckiego. Honecker został kandydatem na członka sekretariatu Komitetu Centralnego w 1950 roku i członkiem rzeczywistym w 1958 roku.

Przywództwo Niemiec Wschodnich

W 1961 r. Honecker kierował budową muru berlińskiego. W 1971 roku rozpoczął polityczną walkę o władzę. Poparli go Sowieci, więc Honecker został nowym przywódcą, czyli sekretarzem generalnym Socjalistycznej Partii Jedności, zastępując Waltera Ulbrichta. W 1976 roku został również przewodniczącym Rady Państwa (Staatsratsvorsitzender).

Pod rządami Honeckera nastąpiła znaczna poprawa poziomu życia, mimo że NRD miała najwyższy poziom życia w krajach bloku wschodniego. Udostępniono więcej dóbr konsumpcyjnych i przyspieszono budowę nowych domów.

Chociaż Honecker był bardziej troskliwy wobec ludzi w kwestii dóbr i mieszkań, nie pozwalał na krytykę rządu. Najbardziej oczywistym sposobem, w jaki to pokazano, był mur berliński. Około 125 obywateli Niemiec Wschodnich zostało zabitych w tym okresie podczas próby przekroczenia granicy z Berlinem Zachodnim.

W stosunkach zagranicznych Honecker nigdy nie dopuściłby do powstania zjednoczonych Niemiec. Był bardzo lojalny wobec ZSRR, ale akceptował détente (czyli zaprzyjaźnienie się z krajami zachodnimi). Pod jego rządami Niemcy Wschodnie stały się nawet bardziej przyjazne dla Niemiec Zachodnich. We wrześniu 1987 r. został pierwszą wschodnioniemiecką głową państwa, która odwiedziła Niemcy Zachodnie.

W późnych latach 80-tych radziecki przywódca Michaił Gorbaczow wprowadził głasnost i pierestrojkę, reformy mające na celu liberalizację komunizmu. Honecker i rząd wschodnioniemiecki odmówili jednak wprowadzenia podobnych reform w DDR. W miarę jak ruch reformatorski rozprzestrzeniał się w Europie Środkowej i Wschodniej, dochodziło do demonstracji przeciwko rządowi wschodnioniemieckiemu. Największą z nich były poniedziałkowe demonstracje w Lipsku w 1989 roku. Pozostali przywódcy DDR postanowili pozbyć się Honeckera i zmusili go do rezygnacji 18 października 1989 roku. Egon Krenz przejął władzę w jego miejsce.

Po 1989 r.

Po zjednoczeniu Niemiec Honecker przebywał w radzieckim szpitalu wojskowym w pobliżu Berlina. Następnie wraz z żoną uciekł do Moskwy, aby uniknąć oskarżenia o zbrodnie zimnej wojny. Rząd niemiecki twierdził, że powinien być ścigany, ponieważ 192 Niemców Wschodnich zginęło próbując opuścić Niemcy Wschodnie. Po rozpadzie Związku Radzieckiego w grudniu 1991 roku, Honecker udał się do ambasady Chile w Moskwie, ale został odesłany z powrotem przez rząd Borysa Jelcyna w 1992 roku. Proces rozpoczął się na początku 1993 roku, ale Honecker został zwolniony z powodu złego stanu zdrowia i 13 stycznia tego samego roku przeniósł się do Chile, gdzie zamieszkał z córką Sonją, jej chilijskim mężem Leo Yáñezem i ich synem Roberto. Zmarł na raka wątroby w Santiago w Chile 29 maja 1994 roku.

Osobisty

Honecker poślubił Edith Baumann w 1950 roku i rozwiódł się z nią w 1953 roku. Mieli córkę Erikę (ur. 1950). W 1953 r. ożenił się z Margot Feist i pozostali małżeństwem aż do jego śmierci. Mieli córkę Sonję, urodzoną w 1952 roku. Margot Honecker była ministrem edukacji narodowej w Niemczech Wschodnich.

Słynne cytaty

• "Mur będzie stał za 50, a nawet za 100 lat, jeśli nie zostaną usunięte przyczyny jego powstania". (Berlin, 19 stycznia 1989 r.)

(niemiecki: Mur będzie istniał za 50, a także za 100 lat, jeśli powody jego istnienia nie zostaną jeszcze usunięte)

• "Ani wół, ani osioł nie jest w stanie zatrzymać postępu socjalizmu". Berlin, 7 października 1989 r.

(niemiecki: Den Sozialismus in seinem Lauf, halten weder Ochs' noch Esel auf)