Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec
Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (niem. Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, skrócona: SED) była partią rządzącą NRD od 1949 roku, kiedy to powstała, aż do wyborów w 1990 roku.
SED powstała w kwietniu 1946 roku w berlińskim Admirale Admiralspalast, kiedy Związek Radziecki zmusił członków Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i Komunistycznej Partii Niemiec (KPD), którzy mieszkali w okupowanych przez Związek Radziecki częściach Niemiec i Berlina. Po 1990 roku partia zreformowała się jako Partia Socjalistyczno-Demokratyczna (później, w 2005 roku, Partia Lewicy PDS). Nadal cieszy się ona pewną popularnością w niektórych częściach dawnych Niemiec Wschodnich, często zdobywając mandaty w wyborach państwowych i samorządowych. W wyborach do Bundestagu we wrześniu 2005 roku PDS była w koalicji z WASG (Alternatywą Wyborczą dla Pracy i Sprawiedliwości Społecznej), którą utworzył Oskar Lafontaine, odchodzący z SPD. PDS i WASG połączyły się w 2007 roku.
Słynny plakat SED czytany: Uczyć się od Stalina oznacza uczyć się jak wygrywać. Później słowo Stalin zostało zastąpione przez ZSRR. Kiedy Gorbaczow był prezydentem ZSRR, słynne hasło zostało porzucone, ponieważ SED nie wierzył, że można się czegoś nauczyć z jego pomysłów na pierestrojkę.
Początkowo SED miała oddział w Berlinie Zachodnim, ale w 1962 roku oddział w Berlinie Zachodnim został oddzielony od właściwego SED i stał się "odrębną" partią zwaną Socjalistyczną Partią Jedności Berlina Zachodniego (Sozialistische Einheitspartei Westberlins - SEW), ale z tymi samymi ideami co partia macierzysta.
Ostatnie dni
W okresie od upadku muru berlińskiego w listopadzie 1989 r. do wyborów w marcu 1990 r. stara Partia Socjaldemokratyczna została przywrócona jako odrębna partia, podczas gdy reszta SED straciła wielu członków i na specjalnym posiedzeniu partii w grudniu 1989 r. zmieniła nazwę na Partię Socjalistów Demokratycznych (PDS). Stając się PDS, partia przetrwała zjednoczenie Niemiec Wschodnich i Zachodnich, a w końcu zaczęła ponownie się rozrastać i zdołała doprowadzić do wyboru przedstawicieli do Bundestagu.
W dniu 1 grudnia 1989 r. SED została zmuszona do rezygnacji ze swojego 40-letniego monopolu władzy, gdy Rada Państwowa (Volksammer) uchyliła klauzulę w konstytucji NRD, która gwarantowała SED bycie jedyną stroną prawną w Niemczech Wschodnich. Jej przywódca i całe politbiuro podało się do dymisji trzy dni później, a partia została ostatecznie rozwiązana 16 grudnia 1989 roku.
Sekretarze generalni Komitetu Centralnego SED
(znany jako "pierwszy sekretarz" w latach 1953 - 1976)
- Walter Ulbricht (lipiec 1950 - 3 maja 1971)
- Erich Honecker (3 maja 1971 - 18 października 1989)
- Egon Krenz (18 października 1989 - 3 grudnia 1989)
Ci trzej przywódcy partyjni byli również odpowiednikiem premiera lub prezydenta w innych krajach; naprawdę kierowali rządem, jak również główną, prawnie silną partią, co nie często miało miejsce w innych krajach komunistycznych.
Pytania i odpowiedzi
P: Jak nazywała się partia rządząca w Niemczech Wschodnich?
O: Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec (SED).
P: Kiedy powstała?
A: Powstała w kwietniu 1946 roku, rok po zakończeniu II wojny światowej.
P: Jak doszło do jej powstania?
O: Powstała, gdy Związek Radziecki zmusił członków Socjaldemokratycznej Partii Niemiec (SPD) i Komunistycznej Partii Niemiec (KPD), mieszkających w okupowanych przez Sowietów częściach Niemiec i w Berlinie, do zjednoczenia się.
P: Co się stało z SED po 1990 roku?
O: Po 1990 roku partia zreformowała się jako Partia Socjalizmu Demokratycznego (później w 2005 roku jako Partia Lewicy.PDS).
P: Gdzie dziś jest jeszcze popularna?
O: W części byłego terytorium Niemiec Wschodnich jest nadal dość popularna, często zdobywając mandaty w wyborach państwowych i lokalnych.
P: Co głosił jeden ze słynnych plakatów SED?
O: Na jednym ze słynnych plakatów SED można było przeczytać: "Uczyć się od Stalina, to znaczy uczyć się, jak wygrywać". Później słowo Stalin zostało zastąpione słowem ZSRR.
P: Co się stało, gdy Gorbaczow został prezydentem ZSRR? O: Kiedy Gorbaczow został prezydentem ZSRR, słynny slogan został zarzucony, ponieważ SED nie wierzyła, że można się czegoś nauczyć z jego pomysłów dotyczących pierestrojki.
