Wiktor Korcznoj

Mecze z Karpowem

Korchnoi rozegrał trzy mecze z Anatolijem Karpowem, dwa ostatnie o Mistrzostwo Świata w szachach. W 1974 roku przegrał z Karpowem finał Kandydatów najmniejszą różnicą głosów: 11,5-12,5. Karpow został ogłoszony mistrzem świata w 1975 roku, gdy Bobby Fischer nie zdołał obronić tytułu. Następnie, po ucieczce ze Związku Radzieckiego w 1976 roku, Korchnoi wygrał dwa cykle Kandydatów, aby zakwalifikować się do meczów o Mistrzostwo Świata z Karpowem w 1978 i 1981 roku.

1978 mecz

W 1978 roku w Baguio na Filipinach odbył się mecz o mistrzostwo świata Karpow-Korczenow. Było to jedno z tych wydarzeń, w których walka toczyła się zarówno na planszy, jak i poza nią. Status Korchnoja jako defektowca i bezpaństwowca został w pełni wykorzystany przez delegację radziecką. Drużyna Karpowa liczyła kilkanaście osób, a tylko trzy z nich były szachistami. W ich skład wchodził dr Zukhar, osobisty psychiatra/psycholog Karpowa, który (jak twierdzono) próbował zahipnotyzować Korchnoia podczas gry.

Poza planszą toczyły się nieustanne kontrowersje, z prześwietlaniem krzeseł, protestami dotyczącymi flag używanych na planszy, skargami na hipnotyzm i lustrzanymi okularami używanymi przez Korczniaka. Kiedy drużyna Karpowa wysłała mu jagodowy jogurt podczas gry, bez żadnej prośby ze strony Karpowa, drużyna Korchnoja zaprotestowała, twierdząc, że może to być jakiś rodzaj kodu. Później powiedzieli, że miała to być parodia wcześniejszych protestów, ale w tamtym czasie potraktowano to poważnie. Historia tych zmagań poza planszą została szczegółowo opisana z punktu widzenia Korchnoia.

Jako rywalizacja sportowa, miała ekscytującą kulminację. Mecz wygrywał ten, kto pierwszy wygra sześć partii, remisy nie były liczone. Po 17 partiach Karpow miał imponującą przewagę 4-1. Korchnoi wygrał partię 21, ale Karpow wygrał partię 27, co dało mu prowadzenie 5-2. Korchnoi powrócił do gry, odnosząc trzy zwycięstwa i jeden remis w kolejnych czterech partiach, aby wyrównać stan meczu na 5-5 po 31 partiach. Jednak Karpow wygrał następną partię, a tym samym mecz, 6-5 przy 21 remisach. Po raz drugi Karpow wygrał najmniejszym możliwym marginesem.

1981 mecz

Korchnoi wygrał następny cykl turniejów kandydujących, aby ponownie uzyskać prawo do zmierzenia się z Karpowem w 1981 roku. Mecz, który odbył się w Merano, we Włoszech, przebiegał w atmosferze politycznego napięcia. Żona i syn Korcznoja nadal przebywali w Związku Radzieckim. Jego synowi obiecano, że będzie mógł dołączyć do ojca, jeśli zrezygnuje z paszportu. Kiedy to zrobił, został natychmiast wcielony do armii radzieckiej. Mimo protestów, syn Korczniaka został aresztowany za uchylanie się od służby wojskowej, skazany na dwa i pół roku obozu pracy i odsiedział cały wyrok. Po zwolnieniu ponownie odmówiono mu zgody na wyjazd z ZSRR. W 1982 roku, sześć lat po ucieczce Korcznoja, jego synowi udało się w końcu opuścić kraj.

W tym, co zostało nazwane "Masakrą w Merano", Karpow pokonał Korchnoia przekonująco 6 zwycięstwami do 2, przy dziesięciu remisach.

Późniejsza kariera

1984 mecz Korchnoi-Kasparow

Korchnoi miał zagrać z młodym radzieckim Garrym Kasparowem w następnym (1984) cyklu turniejów kandydujących. Zdawał się darzyć Garry'ego Kasparowa wielką sympatią - być może dlatego, że zdawał sobie sprawę z sytuacji, w jakiej znajdował się Kasparow - wybitny talent blokowany przez radziecką biurokrację.

Mecz miał się odbyć w Pasadenie w Kalifornii, ale radziecka federacja szachowa zaprotestowała. Prawdopodobnie dlatego, że Korchnoi był dezerterem i mecz odbywał się na podwórku zimnowojennego wroga, a także z powodu mającej się wkrótce ukazać decyzji Związku Radzieckiego o bojkocie Igrzysk Olimpijskich w Los Angeles w 1984 roku.) W każdym razie Kasparow nie mógł tam przylecieć, aby rozegrać mecz. To spowodowało, że mecz wygrał Korchnoi.

Jednak po niezwykłej serii wydarzeń, zainicjowanych przez brytyjskiego arcymistrza Raymonda Keene'a, Korchnoi zgodził się rozegrać mecz w Londynie. Był to łaskawy gest ze strony Korcznoja, ponieważ technicznie rzecz biorąc, wygrał on już w trybie domyślnym. Po dobrym początku, Korchnoi został pokonany przez atakującą grę Kasparowa i jego niezwykłą dojrzałość.

Późniejsze życie

Viktor kontynuował grę w Europie, mieszkając w swoim przybranym kraju - Szwajcarii. Reprezentował ich drużynę olimpijską na górnej desce. Korchnoi po raz pierwszy zagrał dla Szwajcarii na Olimpiadzie w 1978 roku, która odbyła się w Buenos Aires, gdzie zdobył złoty medal za najlepszy występ na pierwszej desce.

Na liście rankingowej FIDE w styczniu 2007 roku Korchnoi w wieku 75 lat był sklasyfikowany na 85 pozycji na świecie, co jest zdecydowanie najstarszym zawodnikiem, który kiedykolwiek został sklasyfikowany w pierwszej setce FIDE. Drugim najstarszym zawodnikiem na liście w styczniu 2007 roku był Aleksander Bielajewski, młodszy od Korcznoja o 22 lata.

We wrześniu 2006 roku Korchnoi wygrał 16. Mistrzostwa Świata Seniorów w Szachach, które odbyły się we Włoszech, z wynikiem 9-2. Korchnoi uzyskał 7,5-0,5 w swoich pierwszych ośmiu partiach, a następnie zremisował trzy ostatnie partie. Jest to pierwszy tytuł mistrza świata, który zdobył Korchnoi. Viktor osiągnął kolejny sukces, wygrywając w 2009 roku mistrzostwa Szwajcarii w Grächen. W turnieju otwartym uzyskał wynik 7/9.

Styl gry Viktora polegał na całkowitym zaangażowaniu. Prawie zawsze grał na wygraną, jeśli tylko było to możliwe, i rzadko brał krótkie remisy. Często można go było zobaczyć w skomplikowanych, oburęcznych pozycjach, gdzie trudno jest dostrzec, co się dzieje.

Śmierć

Korchnoi zmarł w wieku 85 lat w Wohlen w Szwajcarii na skutek powikłań po udarze mózgu 6 czerwca 2016 roku.