Konflikt seksualny
Konflikt płciowy to termin z dziedziny biologii ewolucyjnej. Pojawia się on u gatunków, gdy to, co przynosi korzyści samicom, różni się od tego, co przynosi korzyści samcom.
Słowo "korzyść" oznacza tu "to, co korzystnie wpływa na reprodukcję genów samicy (lub mężczyzny)". Wyraża się to jako różnica w sprawności biologicznej.
Konflikt ten może prowadzić do ewolucyjnego wyścigu zbrojeń między samcami i samicami. Konflikt ten był badany głównie u zwierząt, choć w zasadzie może dotyczyć każdego organizmu rozmnażającego się płciowo, np. roślin i grzybów.
Drosophila melanogaster (pokazana na zdjęciu) jest ważnym organizmem modelowym w badaniach nad konfliktami seksualnymi.
Fundamentalna różnica interesów
W rozmnażaniu płciowym istnieje, z punktu widzenia ewolucji, zasadnicza różnica interesów między samcami i samicami. Ta różnica interesów rozgrywa się różnie u różnych gatunków.
Mężczyźni
Ich interesem jest kojarzenie się z dużą liczbą całkowicie wiernych samic, dzięki czemu ich geny szeroko rozprzestrzeniają się w populacji.
Kobiety
Ich interesem jest łączenie się w pary z dużą liczbą sprawnych samców, dzięki czemu powstaje duża liczba sprawnego i zróżnicowanego potomstwa.
Przykłady
- Dobrze udokumentowanym przykładem jest płyn nasienny Drosophilamelanogaster, który zwiększa tempo składania jaj przez samice i zmniejsza jej chęć do ponownego kojarzenia się z innym samcem (co służy interesom samca), ale także skraca życie samicy, zmniejszając jej kondycję.
"Hormon zwany 'peptydem płciowym'... powoduje, że samica nie jest zainteresowana kojarzeniem się... również samce mają w swojej spermie składniki, które zabijają stare plemniki poprzednich samców". 92 - Ten sam zestaw alleli u samców i samic może mieć różne optima: są one inaczej wyrażane u obu płci. Klasycznym przykładem jest ludzka miednica, gdzie samice potrzebują większych bioder do porodu. Węższe biodra są lepsze dla lokomocji.
Geny wpływające na rozmiar bioder muszą osiągnąć kompromis, który nie jest ani męskim, ani żeńskim optimum. W niektórych przypadkach zaangażowane loci ulegają różnej ekspresji u samców i samic. Dowody wskazują, że konflikt intralocus jest ważny w ewolucji wielu cech. - Konflikt płciowy może prowadzić do antagonistycznej koewolucji, w której jedna płeć (zwykle samce) wykształca korzystną cechę, której przeciwdziała cecha u drugiej płci.
Na przykład, samce wołka zbożowego (Callosobruchus maculatus) mają kolczaste genitalia. Umożliwiają im one dłuższą kopulację bez rozpraszania się, a więc przenoszenie większej ilości plemników.
Jednakże, uszkadza to samicę i zmniejsza jej kondycję. Samice wykształciły kontradaptację polegającą na kopaniu samców podczas godów, co skraca czas kopulacji.
Niektórzy uważają konflikt seksualny za podtyp doboru płciowego (który tradycyjnie uważany był za mutualistyczny), inni zaś sugerują, że jest on odrębnym zjawiskiem ewolucyjnym.
Powiązane strony
