Szczepienia

Szczepienie a uodpornienie

Innym słowem używanym w odniesieniu do szczepionek jest immunizacja. Słowa te oznaczają nieco inne rzeczy. Szczepienie jest wtedy, gdy osoba otrzymuje coś, co sprawia, że układ odpornościowy uczy się walczyć z chorobą zakaźną.

Immunizacja to sytuacja, w której układ odpornościowy danej osoby uczy się walczyć z infekcją. Uodpornienie może nastąpić w wyniku szczepienia. Ale uodpornienie może również nastąpić w wyniku zarażenia się infekcją. Na przykład, osoba może uodpornić się na wirusowe zapalenie wątroby typu B, jeśli zachoruje na wirusowe zapalenie wątroby typu F. Po zachorowaniu na wirusowe zapalenie wątroby typu B, a następnie wyzdrowieniu, jest ona uodporniona na ponowne zachorowanie. Można również uodpornić się na wirusowe zapalenie wątroby typu B poprzez przyjęcie szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

Tak więc szczepienie i uodpornienie mają nieco inne znaczenie. Ale kiedy ludzie wypowiadają te słowa, zazwyczaj oznaczają to samo. Ludzie mówią immunizacja, aby oznaczać to samo, co szczepienie.

Odporność stada

Odporność stadna jest ważnym elementem działania szczepionek. Stado to grupa zwierząt. Odporność stada występuje wtedy, gdy większość zwierząt w grupie jest odporna na infekcję. Jeśli większość zwierząt jest uodporniona, nie mogą one zarazić się chorobą. Jeśli nie zachorują, nie mogą przekazać choroby innym zwierzętom. Tak więc nawet jedno zwierzę, które nie jest uodpornione, jest bezpieczniejsze. Jeśli żadne z pozostałych zwierząt w stadzie nie zachoruje, nie może zarazić się od tego, które nie jest odporne.

Jest to ważne również w przypadku ludzi. Jeżeli 95% ludzi w danym miejscu jest odpornych na daną chorobę, pozostałe 5% jest bezpieczniejsze. Nie są w pobliżu zarażonych ludzi, więc nie zarażą się.

Ludzie, którzy znaleźli się w grupie 5%, znaleźli się tam z wielu powodów. Niektórzy otrzymali szczepionkę, ale nie zareagowali na nią. Ich układ odpornościowy nie nauczył się dobrze z nią walczyć. Niektórzy z nich są zbyt chorzy, aby otrzymać szczepionkę. Mogą to być dzieci, które są zbyt chore na inne choroby, aby otrzymać szczepionkę. Może to być kobieta w ciąży, która nie może otrzymać szczepionki, ponieważ mogłoby to zaszkodzić jej dziecku. Może to być osoba chora na raka, która nie ma silnego układu odpornościowego. Może to być osoba starsza, która ma słaby układ odpornościowy.

Jeśli więc wszyscy w danym miejscu się zaszczepią, chroni to również tych ludzi. Jeśli nie są oni chronieni przez odporność stadną, mogą bardziej zachorować z powodu infekcji. Łatwiej zapadają na infekcję i chorują na nią bardziej. Dlatego ważne jest, aby ludzie zdrowi poddawali się szczepieniom. To chroni zdrowych ludzi. Ale ważne jest również, aby chronić innych ludzi, którzy są starzy, słabi lub chorzy.

Rodzaje szczepionek

Istnieją różne rodzaje szczepionek:

1. Szczepionki inaktywowane zawierają cząsteczki (zazwyczaj wirusy). Zostały one wyhodowane do tego celu. Zostały one zabite przy użyciu formaldehydu lub w inny sposób. Wirus wygląda jednak nadal jak nienaruszony; układ odpornościowy może wytworzyć przeciw niemu przeciwciała.
2. Szczepionki atenuowane zawierają żywe wirusy, które zostały osłabione. Będą się one rozmnażać, ale bardzo powoli, co czyni je "łatwym zwycięstwem" dla układu odpornościowego. Szczepionki takie nie mogą być stosowane u pacjentów z poważnie osłabionym układem odpornościowym, takich jak chorzy na AIDS, ponieważ nie są oni w stanie pokonać nawet tego bardzo słabego wirusa.
3. Szczepionki podjednostkowe prezentują antygeny układowi odpornościowemu, bez wprowadzania materiału wirusowego.

Bezpieczeństwo szczepień

Obecnie w nowoczesnych krajach prawie wszyscy ludzie są szczepieni, co spowodowało, że wiele poważnych chorób stało się rzadkością. Jednak niektórzy ludzie sprzeciwiają się szczepieniom, ponieważ obawiają się możliwych skutków ubocznych szczepień.

Szczepienia mają pewne skutki uboczne. Obejmują one obrzęk i zaczerwienienie wokół miejsca wstrzyknięcia, ból ramienia lub gorączkę. Efekty te wynikają z walki układu odpornościowego z wirusami lub bakteriami, które zostały wstrzyknięte. Bardzo rzadko układ odpornościowy reaguje tak silnie na wirusa, że uszkadza inne obszary ciała.

Oprócz tych rzeczywistych skutków ubocznych szczepień, niektórzy ludzie wierzą, że szczepionki powodują inne poważne problemy, takie jak autyzm, uszkodzenie mózgu lub cukrzycę. Nie ma na to żadnych dowodów. Prawie wszyscy lekarze i naukowcy uważają, że szczepienia nie powodują żadnej z tych rzeczy.

Ogólnie rzecz biorąc, zdecydowana większość specjalistów medycznych i naukowców uważa, że szczepienia są dobre i że korzyści wynikające z uniknięcia chorób są znacznie większe niż bardzo małe ryzyko wystąpienia skutków ubocznych. Wszystkie organizacje medyczne na całym świecie, w tym Światowa Organizacja Zdrowia (WHO), Amerykańskie Towarzystwo Medyczne, Amerykańska Akademia Pediatrii i amerykańskie Centrum Kontroli Chorób popierają szczepienia.

Pochodzenie

Słowo "szczepionka" zostało stworzone przez Edwarda Jennera. Słowo to pochodzi od łacińskiego słowa vacca, oznaczającego krowę. Wirus, który atakuje głównie krowy (ospa wietrzna), został wykorzystany do pierwszego naukowego dowodu, że podanie człowiekowi jednego wirusa może ochronić przed innym, bardziej niebezpiecznym.

Historia szczepień

Pierwszą szczepionką w historii była szczepionka na ospę prawdziwą. W 1796 roku angielski lekarz, Edward Jenner, zauważył pewną rzecz. Zauważył, że ludzie, którzy chorowali na ospę krowią, nie chorowali na ospę. Podał młodemu chłopcu wirus ospy krowiej, aby uchronić go przed ospą. Dokonano tego poprzez wydrapanie płynu z owrzodzeń po ospie krowiej na skórze chłopca. Ta sama metoda z użyciem płynu z owrzodzeń była również używana do podawania ludziom ospy. Ludzie robili to po to, aby mogli dostać ospę w jednym miejscu na swoim ciele. Wtedy mogliby wybrać, która część ciała ma blizny po ospie. Ale czasami ludzie, którzy to robili, bardzo chorowali na ospę. Niektórzy nawet umierali. To była niebezpieczna rzecz do zrobienia. Ale ludzie robili to, ponieważ było to mniej niebezpieczne niż zarażenie się ospą.

Edward Jenner podał chłopcu ospę wietrzną w taki sam sposób, w jaki ludzie próbowali podawać ospę. Sześć tygodni później wydrapał ospę na skórze chłopca. Chłopiec nie zachorował na ospę. Chłopiec ten był pierwszą osobą, która kiedykolwiek otrzymała szczepionkę.

Nie minęło prawie 100 lat od szczepienia przeciwko ospie prawdziwej, a medycyna znalazła następną szczepionkę na cholerę w 1879 roku. Po tym czasie wynaleziono szczepionki na 28 różnych rodzajów chorób.

Plakat dotyczący szczepień przeciwko ospie wietrznej.