Ludwig Wittgenstein

Życie

Ludwig Wittgenstein urodził się 26 kwietnia 1889 roku w Wiedniu, jako syn Karla i Leopoldyny Wittgensteinów. Był najmłodszym z ośmiorga dzieci i przyszedł na świat w jednej z najbardziej znanych i zamożnych rodzin w Cesarstwie Austro-Węgierskim. Rodzice jego ojca, Hermann Christian i Fanny Wittgenstein, urodzili się w rodzinie żydowskiej, ale później przeszli na protestantyzm i po przeprowadzce z Saksonii do Wiednia w latach 50. XIX w. zasymilowali się z wiedeńskimi protestanckimi klasami zawodowymi. Ojciec Ludwiga, Karl Wittgenstein, został przemysłowcem i dorobił się fortuny na produkcji żelaza i stali. Matka Ludwiga, Leopoldina, z domu Kalmus, była ciotką laureata Nagrody Nobla Friedricha von Hayeka. Mimo protestantyzmu Karla i faktu, że ojciec Leopoldyny był Żydem, dzieci Wittgensteina zostały ochrzczone jako rzymscy katolicy - w wierze ich babki macierzystej - a Ludwigowi po śmierci urządzono rzymskokatolicki pochówek. Wittgenstein był homoseksualistą.

Wittgenstein zaczął studiować budowę maszyn. W czasie studiów zainteresował się podstawami matematyki, szczególnie po przeczytaniu Zasad matematyki Bertranda Russella i Grundgesetze Gottloba Fregego. W 1911 roku Wittgenstein odwiedził Fregego i Russella i dyskutował z nimi bardzo długo o filozofii. Wywarł wielkie wrażenie na Russellu i rozpoczął pracę nad podstawami logiki i logiki matematycznej. Russell widział w Wittgensteinie następcę, który będzie kontynuował jego dzieło.

Tractatus

Podczas I wojny światowej Wittgenstein służył w wojsku i rozwijał swoją logikę. Uwzględniał w niej aspekty etyczne. Latem 1918 roku dowiedział się, że jego przyjaciel David Pinsent zginął w wypadku lotniczym. Wittgenstein popadł w depresję i myślał o samobójstwie. Zamieszkał u swojego wuja Paula, gdzie udało mu się dokończyć Tractatus. Żaden wydawca go nie zaakceptował, ale Russell zdał sobie sprawę, że jest to ważne filozoficznie dzieło i napisał wstęp. Wittgensteinowi nie podobał się on, ponieważ uważał, że Russell nie zrozumiał książki. W końcu czasopismo Wilhelma Ostwalda Annalen der Naturphilosophie wydrukowało niemieckie wydanie w 1921 roku, a Routledge's Kegan Paul w 1922 roku dwujęzyczne wydanie ze wstępem Russella.

Lata po "Traktacie

Ponieważ Wittgenstein uważał, że "Traktaty" rozwiązały wszystkie problemy filozofii, porzucił filozofię i wrócił do Austrii, gdzie kształcił się na nauczyciela szkół podstawowych. Wittgenstein miał nierealistyczne oczekiwania wobec dzieci wiejskich, które uczył, i miał mało cierpliwości do tych dzieci, które nie miały talentu do matematyki. Miał jednak dobre wyniki z dziećmi, które się tym interesowały, zwłaszcza z chłopcami. Jego surowe metody dyscyplinarne doprowadziły do niezgody z niektórymi rodzicami uczniów, w końcu zrezygnował z posady i wrócił do Wiednia, czując, że zawiódł jako nauczyciel.

Po porzuceniu pracy nauczyciela szkolnego Wittgenstein pracował jako pomocnik ogrodnika w klasztorze pod Wiedniem, a następnie współpracował z architektem Paulem Engelmannem. Ta praca intelektualna bardzo podniosła Wittgensteina na duchu.

W latach 1925-1928 przyjechał do swojej siostry Małgorzaty do Wiednia, gdzie budowała ona dom. Wittgenstein i architekt Paul Engelmann zbudowali go wspólnie, i choć nigdy w nim nie zamieszkali, "Haus Wittgenstein" stoi do dziś w Wiedniu.

Pod koniec tej pracy z Wittgensteinem skontaktował się Moritz Schlick, jedna z czołowych postaci nowo powstałego Koła Wiedeńskiego. Kontakt ten pobudził Wittgensteina intelektualnie i ożywił jego zainteresowanie filozofią.

Powrót do Cambridge

W 1929 roku postanowił wrócić do Cambridge. Na dworcu kolejowym spotkał go tłum największych angielskich intelektualistów. Ku swojemu przerażeniu dowiedział się, że jest jednym z najsłynniejszych filozofów na świecie. W 1939 roku Wittgenstein został powołany na katedrę filozofii w Cambridge.

Podczas II wojny światowej opuścił Cambridge i zgłosił się na ochotnika jako portier szpitalny w Guy's Hospital w Londynie oraz jako asystent laboratoryjny w Newcastle upon Tyne's Royal Victoria Infirmary.

Ostatnie lata

Wittgenstein zrezygnował ze stanowiska w Cambridge w 1947 roku, aby skoncentrować się na pisaniu. Kiedy w 1949 roku dowiedział się, że ma raka prostaty, miał już napisaną większość materiału, który po jego śmierci zostanie opublikowany jako Philosophische Untersuchungen (Dociekania filozoficzne), co może być jego najważniejszym dziełem. Zmarł na raka prostaty w Cambridge.

Hochreit 1920. Wittgenstein siedzi pomiędzy swoją siostrą Helene Salzer i swoim przyjacielem Arvidem Sjögrenem.


"Dziś na grobie Ludwiga Wittgensteina na cmentarzu parafii Wniebowstąpienia Pańskiego w Cambridge leżało 18 monet 1p. Pierwotnie - kilka dni temu - były tam cztery, rozrzucone wokół; a następnie pięć w małym stosie po jednej stronie. Dziś rano było ich 15, starannie podkreślających jego imię. Teraz są jeszcze trzy, wciąż starannie ułożone. Przez lata na grobie umieszczono wiele małych przedmiotów, w tym cytrynę, placek wieprzowy, babeczkę pana Kiplinga i buddyjskie koło modlitewne. Wszystko to jest bardzo intrygujące".