Old Synagogue (Erfurt)
Stara Synagoga (niem.: Alte Synagoge) w Erfurcie, w środkowych Niemczech, jest jedną z najlepiej zachowanych średniowiecznych synagog w Europie. Najstarsze części zostały zbudowane pod koniec 11 wieku. Większość części budynku pochodzi z około 1250 do 1320 roku. W 2015 roku została zaproponowana jako obiekt światowego dziedzictwa.
Od 2009 roku jest to muzeum lokalnej historii Żydów. Przechowywany jest tu Skarb z Erfurtu. Jest to kolekcja średniowiecznych monet, biżuterii i metaloplastyki znaleziona w 1998 roku. W muzeum znajdują się również kopie Erfurckich Rękopisów Hebrajskich. Jest to zbiór rzadkich manuskryptów religijnych, które w średniowieczu należały do gminy żydowskiej w Erfurcie.
Historia i konserwacja
Najstarsze części budynku pochodzą z 1094 roku. Około 1270 roku wybudowano większą synagogę, w skład której weszły części starszego budynku. Z tego czasu pochodzi zachodnia ściana budynku. Posiada ona sześć oryginalnych okien. Kolejne piętro dobudowano na początku 1300 roku.
W 1349 r. wielu ludzi zmarło na chorobę Czarnej Śmierci. Ludzie mówili, że to wina Żydów. Żydzi zostali wymordowani i zmuszeni do opuszczenia miasta. Pogrom ten znany jest jako masakra w Erfurcie. Synagoga została uszkodzona, a Rada Miasta Erfurt przejęła kontrolę nad budynkiem. Później sprzedali go miejscowemu przedsiębiorcy. Ten wykorzystał go jako magazyn i dokonał zmian we wnętrzu, m.in. dobudował piwnicę. Przez następne 500 lat służyła ona do przechowywania towarów.
Od XIX wieku w budynku mieściła się sala balowa, restauracja, a nawet kręgielnia. Zmiany te sprawiły, że o Starej Synagodze w większości zapomniano. Nie doceniano jej historii, co przyczyniło się do jej ochrony w okresie nazizmu.
Pod koniec lat 80-tych XX wieku ponownie zainteresowano się starym budynkiem. W 1992 roku historyk architektury Elmar Altwasser rozpoczął jego badania. W 1998 roku Rada Miejska Erfurtu kupiła nieruchomość, zbadała ją i poddała konserwacji. Zachowane zostały wszystkie etapy historii budynku, nie tylko jego użytkowanie jako synagogi.
W 2007 r. niedaleko Starej Synagogi archeolodzy odkryli rzadką i dobrze zachowaną żydowską łaźnię rytualną - Mikveh. Została ona zbudowana około 1250 roku.
W 2015 roku Stara Synagoga i Mikveh, a także kamienny dom w średniowiecznym centrum Erfurtu, również zbudowany około 1250 roku, który należał do Żydów, zostały zaproponowane jako obiekt Światowego Dziedzictwa. Zostało to wstępnie wpisane na listę, ale nie podjęto ostatecznej decyzji.
Muzeum
Stara Synagoga została otwarta jako muzeum 27 października 2009 roku.
W muzeum można obejrzeć Skarb z Erfurtu. Jest to zbiór monet, biżuterii i wyrobów metalowych, które prawdopodobnie należały do Żydów, którzy ukryli je w czasie masakry w Erfurcie w 1349 roku. Znaleziono go w 1998 roku w ścianie domu w średniowiecznej dzielnicy żydowskiej w Erfurcie.
W muzeum znajdują się również kopie Erfurckich Rękopisów Hebrajskich. Jest to zbiór średniowiecznych manuskryptów powstałych od XII do XIV wieku. Weszły one w posiadanie Rady Miasta Erfurtu po masakrze w Erfurcie w 1349 roku. Od połowy XVII wieku były przechowywane w bibliotece przy klasztorze św. Augustyna w Erfurcie. W 1880 roku zostały sprzedane do Biblioteki Królewskiej w Berlinie, która obecnie jest Berlińską Biblioteką Państwową. Tam przechowywane są oryginalne manuskrypty.
Erfurt Tosefta
Jednym z rękopisów Erfurtu jest Tosefta, pochodząca z XII wieku. Tosefta jest zbiorem starożytnych żydowskich praw ustnych zebranych przez uczonych w ciągu pierwszych 200 lat naszej ery. Kopie Tosefta nie były sporządzane zbyt często. Tosefta z Erfurtu jest najstarszym z trzech znanych manuskryptów Tosefty. Został napisany w XII wieku. Pozostałe dwa manuskrypty Tosefty to Tosefta wiedeńska, sporządzona pod koniec XIII wieku, znajdująca się w Austriackiej Bibliotece Narodowej oraz Tosefta londyńska, sporządzona w XV wieku, znajdująca się w British Library.
Moses Samuel Zuckermandel był pierwszą osobą, która zwróciła uwagę na znaczenie Tosefty z Erfurtu. W 1876 r. opublikował ważne studium na jej temat.
