Katastrofa lotu Japan Airlines 123

Samolot zaangażowany

Samolot, który się rozbił to Boeing 747-146SR (SR oznacza krótki zasięg), o numerze ogonowym JA8119. Samolot był używany do lotów na krótkich, krajowych trasach w Japonii. Po raz pierwszy samolot poleciał 28 stycznia 1974 roku. Posiadał 4 silniki Pratt & Whitney JT9D-7A. Zanim się rozbił, wylatał 25030 godzin, startował i lądował 18835 razy.

W dniu 2 czerwca 1978 r. JA8119 uczestniczył w wypadku uderzenia ogonem w międzynarodowym porcie lotniczym w Osace. Podczas lądowania ogon samolotu uderzył w pas startowy. W wyniku wypadku uszkodzona została gródź ciśnieniowa rufowa, a także tył samolotu. Później, w dniach 17 czerwca i 11 lipca, mechanicy Boeinga naprawili samolot, wymieniając dolną część tylnej części oraz część grodzi. Samolot wrócił później do służby.

Podczas badania wypadku śledczy zdali sobie sprawę, że naprawa wykonana 7 lat przed wypadkiem przez Boeinga była nieprawidłowa. Podczas gdy do zamontowania płytki łączącej w grodzi wymagane były dwa rzędy nitów, mechanik naprawczy użył tylko jednego rzędu. Zwiększyło to prawdopodobieństwo zmęczenia metalu o 70%, a także spowodowało późniejszy wypadek.

Trasa lotu 123 japońskich linii lotniczych

Pasażerowie i załoga

Tego dnia samolotem leciała trzyosobowa załoga. 49-letni kapitan, Masami Takahama, był bardzo doświadczonym pilotem. Odbył 12423 godziny lotów, z czego 4842 godziny na samolotach 747. 39-letni drugi pilot, Yutaka Sasaki, był w trakcie szkolenia na kapitana. Podczas tego lotu siedział na lewym siedzeniu (które zwykle jest przeznaczone dla kapitanów). Odbył 3963 godziny lotów, z czego 2665 godzin na 747. Ostatni z załogi, 46-letni inżynier pokładowy, Hiroshi Fukuda, wylatał 9831 godzin, w tym 3846 godzin na 747. W samolocie było również 12 członków personelu pokładowego. Poniżej wymieniono kraje, z których pochodzili pasażerowie i załoga.

Ostateczne zestawienie narodowości pasażerów
Narodowość	Pasażerowie	Załoga	Ogółem
Japonia	483	15	498
Chiny	1	0	1
Niemcy Zachodnie	2	0	2
Hongkong	4	0	4
Indie	3	0	3
Włochy	2	0	2
Korea Południowa	3	0	3
Zjednoczone Królestwo	1	0	1
Francja	1	0	1
Kanada	1	0	1
Hiszpania	1	0	1
Peru	1	0	1
Stany Zjednoczone	6	0	6
Ogółem	509	15	524

Wypadek

Po południu w dniu wypadku JA8119 wykonał już dwa loty w obie strony, JL503/504 do i z Sapporo oraz JL363/366 do i z Fukuoki. O godz. 17.17 samolot właśnie zakończył lot JL366 i był zaparkowany na stanowisku 18 na międzynarodowym lotnisku w Tokio, przygotowując się do lotu do Osaki, JL123.

O godz. 18.04 samolot rozpoczął kołowanie w kierunku pasa startowego. Start nastąpił o godz. 18.12, a samolot wzniósł się na wysokość przelotową 24000 stóp (ok. 7300 metrów). Do tego momentu wszystko było w porządku.

O godz. 18.24 nagle rozległ się głośny hałas, który w rzeczywistości był spowodowany uszkodzeniem grodzi ciśnieniowej. Spowodowało to wybuchową dekompresję. Powietrze wydostało się z samolotu i oderwało ogon samolotu. Ponieważ wszystkie cztery przewody hydrauliczne, które sterują samolotem, znajdują się w ogonie, samolot stał się niesterowalny. 46 sekund później piloci wydali sygnał 7700 (oznaczający, że są w sytuacji awaryjnej) i zażądali powrotu na międzynarodowe lotnisko w Tokio. Jednak mimo, że kontroler ruchu lotniczego zezwolił samolotowi na zwrot w kierunku Tokio, samolot dziwnym trafem zaczął kierować się w stronę północno-zachodnią. O godz. 18.28 tokijski kontroler ruchu lotniczego poprosił pilotów o skręt w lewo, ale otrzymał od nich wiadomość: "teraz niekontrolowany". Do tego czasu samolot poruszał się w sposób zwany ruchem phugoid, wznosząc się do momentu utraty prędkości i przeciągnięcia, następnie nos opada w dół i nabiera prędkości, aż samolot jest w stanie ponownie się wznieść. Ruch ten powtarzał się do końca lotu.

O godz. 18.31 kontroler ruchu lotniczego zapytał samolot, czy może wylądować na lotnisku w Nagoi, które znajdowało się 72 mile (ok. 133 km) od samolotu. Piloci chcieli jednak wrócić do Tokio. Pomiędzy godziną 18.35 a 18.56 piloci próbowali sterować samolotem bez ogona. Nie udało się to, gdyż samolot leciał niekontrolowanie w kierunku gór.

O godz. 18.56 prawe skrzydło samolotu uderzyło w grzbiet. Samolot leciał dalej, zderzył się z drugim grzbietem i eksplodował. 520 osób zginęło, a 4 przeżyły.

Czas potrzebny do rozbicia się samolotu po awarii grodzi to 32 minuty. Wypadek ten był najgorszym w historii lotnictwa, w którym doszło do dekompresji wybuchowej.