Apex (diakrytyczny)
W pisanej łacinie, apex (liczba mnoga: "apices") jest znakiem diakrytycznym. Jest on zbliżony do kształtu akcentu ostrego ( ´ ). Apex jest używany do pokazania, że samogłoska jest długa, a nie krótka. Oznacza to, że samogłoska jest wymawiana dłużej.
Kształt i długość wierzchołka mogą być różne. Czasami może być nawet różny w obrębie tego samego pisma. Podczas gdy prawie wszystkie apendyksy składają się z linii nachylonej w prawo, linia ta może być mniej lub bardziej zakrzywiona i ma różną długość, od mniej niż połowy wysokości litery do więcej niż wysokości litery. Czasami jest ona umieszczona u góry z haczykiem, skierowanym w lewo. Zamiast być wyśrodkowany nad samogłoską, którą zmienia, wierzchołek jest często rysowany w prawo.
Później rozwinął się on w akcent ostry, który jest nadal używany w niektórych językach do oznaczania długości samogłosek. W szczególności w czeskim i słowackim, węgierskim, irlandzkim i (dawno temu) islandzkim.
Szczegóły
Chociaż nie jest on zbyt dobrze znany niektórym współczesnym łacinnikom, znak ten był w rzeczywistości często używany w czasach klasycznych i postklasycznych. Powodem, dla którego nie jest on zwykle zauważany, jest prawdopodobnie jego niewielki rozmiar i fakt, że jest on zwykle dość cienki. Osoby, które uważnie się przyjrzą, szybko zaczną zauważać apisy w eksponatach każdego muzeum, nie tylko w wielu bardziej formalnych pismach epigraficznych, ale także w odręcznych rzeczach paleograficznych.
Zapominając o apexie, współczesna pisownia łacińska zaczęła od niedawna oznaczać długie samogłoski za pomocą makronu. Makron jest znakiem, który zawsze był używany, i nadal jest, do oznaczania metrycznie długich sylab (ostatnio nazywanych ciężkimi sylabami). Spowodowało to pomieszanie długości sylab i samogłosek w łacinie, a większość zachodnich słowników nadal nie potrafi z tego powodu poprawnie opisać natury łacińskich samogłosek. Aby wprowadzić jeszcze więcej zamieszania, akcent ostry jest czasami używany w łacinie do oznaczania sylab akcentowanych, tak jak w języku hiszpańskim, kiedy makron nie jest używany.
Niektóre listy z apsydami
Identyfikacja z sicilicusem
Apex jest często uważany za przeciwieństwo innego starożytnego łacińskiego znaku diakrytycznego, sicilicus, który podobno był używany nad spółgłoskami, aby pokazać, że powinny być wymawiane jako dublety. Jednakże, w swoim artykule Apex and Sicilicus, Revilo P. Oliver twierdzi, że są one tym samym znakiem, a geminationis nota. Był on używany nad każdą literą, aby pokazać, że litera powinna być czytana podwójnie.
Jeśli Revilo P. Oliver ma rację, wierzchołek jako znak wskazujący na długość samogłoski powstałby w czasach, gdy długie samogłoski były pisane podwójnie. Wtedy, gdy długie samogłoski nie były regularnie pisane podwójnie.
Jednak pogląd Olivera, że te dwa znaki towarowe są takie same, został niedawno zakwestionowany.
Powiązane strony
Pytania i odpowiedzi
P: Co to jest wierzchołek w piśmie łacińskim?
O: Czubek w piśmie łacińskim to znak diakrytyczny.
P: Jak wygląda wierzchołek w łacinie pisanej?
O: Wierzchołek jest zbliżony do kształtu akcentu ostrego ( ´ ).
P: Do czego służy apex w łacinie pisanej?
O: Wierzchołek służy do pokazania, że samogłoska jest długa, a nie krótka, co oznacza, że wymawia się ją przez dłuższy czas.
P: Czy kształt i długość apexu mogą się zmieniać?
O: Tak, kształt i długość wierzchołka może się różnić, a czasami może być różny w obrębie tego samego pisma.
P: Jak zazwyczaj rysowany jest wierzchołek?
O: Chociaż prawie wszystkie apsydy składają się z linii nachylonej w prawo, linia ta może być mniej lub bardziej zakrzywiona i ma różną długość, od mniej niż połowy wysokości litery do więcej niż wysokości litery. Czasami jest ona umieszczona u góry z haczykiem, skierowanym w lewo. Zamiast być wyśrodkowanym nad zmienianą samogłoską, wierzchołek jest często rysowany w prawo.
P: W co przekształcił się wierzchołek w niektórych językach?
O: Wierzchołek przekształcił się w akcent ostry, który nadal jest używany w niektórych językach do oznaczania długości samogłoski, szczególnie w czeskim i słowackim, węgierskim, irlandzkim i (dawno temu) islandzkim.
P: Jak pisze się liczbę mnogą "apex"?
O: Liczba mnoga od "apex" to "apices".
