Blair Witch Project

Historia

W październiku 1994 roku studenci Heather Donahue, Michael C. Williams i Joshua Leonard wyruszyli na film dokumentalny o słynnej Blair Witch. Podróżują do Burkittsville, Maryland, które kiedyś nazywało się Blair. Przeprowadzają wywiady z ludźmi mieszkającymi w okolicy na temat legendy o Blair Witch. Tutejsi mieszkańcy opowiadają im o Rustinie Parrze, pustelniku, który w latach 40. ubiegłego wieku porwał siedmioro dzieci i przywiózł je do swojego domu w lesie, gdzie je torturował i zabijał. Parr przyprowadził dzieci parami do piwnicy swojego domu, zmuszając pierwsze dziecko do stawienia czoła narożnikowi i wysłuchania krzyków towarzysza, gdy mordował drugie dziecko. Wtedy Parr zamordowałby pierwsze dziecko. Ostatecznie, oddając się w ręce policji, Parr przyznał się później do szaleństwa, mówiąc, że duch Elly Kedward, czarownicy powieszonej w XVIII wieku, terroryzował go od pewnego czasu i obiecał zostawić go w spokoju, jeśli zamorduje dzieci. Trzej uczniowie przeprowadzają również wywiad z Mary Brown, miejscową ekscentryczką, która mówi im, że spotkała Blair Witch jako dziecko.

Drugiego dnia uczniowie rozpoczynają zwiedzanie lasu w północnym Burkittsville w poszukiwaniu dowodów na istnienie Blair Witch. Po drodze, rybak ostrzega ich, że lasy są nawiedzone i przypomina sobie czas, kiedy widział dziwną mgiełkę unoszącą się z wody. Studenci udają się na wycieczkę do Coffin Rock, gdzie pięciu mężczyzn zostało znalezionych rytualnie zamordowanych w XIX wieku, a następnie rozbijają obóz na noc. Następnego dnia przenoszą się w głąb lasu, mimo że nie mają pewności co do ich dokładnego położenia na mapie. Ostatecznie lokalizują to, co wydaje się być starym cmentarzem z siedmioma małymi cairns. W pobliżu rozbijają obóz, a po zmroku wracają na cmentarz. Później słyszą trzaski w ciemności, które wydają się dochodzić ze wszystkich stron i zakładają, że odgłosy pochodzą od podążających za nimi zwierząt lub mieszkańców.

Tego samego dnia następnego dnia próbują wrócić do swojego samochodu, ale nie mogą znaleźć drogi; próbują aż do nocy, kiedy są zmuszeni rozbić obóz. Tej nocy znów słyszą trzaski, ale nie mogą nic zobaczyć. Następnego dnia rano dowiadują się, że w nocy wokół ich namiotu zostały zbudowane trzy klosze. Gdy nadal próbują znaleźć wyjście z lasu, Heather zdaje sobie sprawę, że jej mapy brakuje, a Mike później ujawnia, że kopnął ją w potoku z frustracji poprzedniego dnia. Josh i Heather wściekają się na Mike'a. Wtedy zdają sobie sprawę, że są teraz beznadziejnie zagubieni i postanawiają po prostu "ruszyć na południe". Wkrótce odkrywają mnóstwo humanoidalnych figurek kija zawieszonych na drzewach. Tej nocy słyszą bardziej dziwne odgłosy, w tym odgłosy dzieci i dziwaczne "morfing". Kiedy nieznana siła potrząsa namiotem, uciekają w panice i chowają się w lesie aż do rana. Po powrocie do namiotu dowiadują się, że ich dobytek został przekopany, a sprzęt Josha pokryty jest szlamem, co powoduje, że zastanawiają się, dlaczego tylko jego rzeczy zostały dotknięte. W miarę upływu dnia mijali kłodę nad strumieniem, który był identyczny z tym, który mijali wcześniej, mimo że przez cały dzień podróżowali bezpośrednio na południe, i ponownie rozbijali obóz, całkowicie zdemoralizowani, marnując cały dzień, zdawałoby się, chodząc w kółko, z Joshem na warcie na zewnątrz.

Josh znika następnego ranka. Po pewnym czasie od znalezienia go, Mike i Heather w końcu rozbijają obóz i powoli ruszają dalej. Tej nocy, słyszą Josha krzyczącego w ciemności, ale nie są w stanie go znaleźć. Następnego ranka, Heather odnajduje pęczek patyków i tkaniny poza ich namiotem. Późniejsza kontrola ujawnia, że zawiera przesiąknięte krwią resztki koszuli Josha, a także zęby i włosy, ale ona nie wspomina o tym Mike'owi.

Tej nocy Heather nagrywa siebie, przepraszając współproducentów swojego projektu i rodzinę, i zaczyna płakać, w końcu przyznając się do swojego losu. Później znów słyszą wołanie Josha o pomoc, ale tym razem podążają za nimi i odkrywają opuszczony dom w lesie. Na froncie domu wisi ta sama ludzka postać kija, którą widzieli w lesie. Mike biegnie na górę, podążając za głosem, podczas gdy Heather próbuje podążać za nimi. Mike twierdzi wtedy, że słyszy Josha w piwnicy. Podąża za dźwiękiem i po tym, co wydaje się być zmaganiem, milczy i spada na podłogę. Heather biegnie w dół do piwnicy, krzycząc na Mike'a, ale ona nie słyszy Mike'a. Następnie wchodzi do piwnicy, szukając obu mężczyzn, a jej kamera łapie spojrzenie Mike'a w stronę ściany. Heather następnie krzyczy, jak ona i jej kamera spadają na podłogę. Jest tylko cisza, jak kończy się materiał filmowy.

Produkcja

Blair Witch Project został opracowany przez filmowców. Scenariusz został napisany w 1988 roku. Zaczęło się od 68-stronicowego zarysu, w którym dialogi miały być improwizowane. Zdaniem reżyserów filmu, reklamowali się oni w magazynie Back Stage dla aktorów o dużych zdolnościach improwizacyjnych. Odbył się bardzo nieformalny proces przesłuchań improwizacyjnych, który miał na celu zawężenie całkowitej liczby 2.000 aktorów. W rozmowach z inwestorami filmu zaprezentowali ośmiominutowy dokument wraz z gazetami i materiałami informacyjnymi. Dokument ten, pierwotnie zatytułowany The Blair Witch Project: The Story of Black Hills Disappearances został wyprodukowany przez Haxan Films. W filmie Blair Witch jest, według legendy, duchem Elly Kedward, kobiety wygnanej z Blair Township (późniejsze Burkittsville) za czary w 1785 roku. Reżyserzy włączyli tę część legendy, wraz z aluzjami do Salem Witch Trials i The Crucible, aby zagrać na temat niesprawiedliwości wyrządzonej tym, którzy zostali nazwani czarownicami. Wpływ na nich miały Lśnienie, Obcy i Omen. Wpływ miały również Szczęki, prawdopodobnie dlatego, że czarownica była ukryta przed widzem przez cały czas trwania filmu, wymuszając napięcie od nieznanego.

Film kręcony był tylko przez osiem dni w październiku 1998 roku. Większość filmu kręcono w maleńkim parku stanowym Seneca Creek w hrabstwie Montgomery w Maryland, choć kilka scen kręcono w prawdziwym mieście Burkittsville. Niektórzy z mieszkańców miasteczka, z którymi przeprowadzono rozmowy w filmie, nie byli aktorami, a niektórzy z nich byli zasadzonymi aktorami, nieznanymi głównej obsadzie. Donahue nigdy wcześniej nie operował kamerą i spędził dwa dni w "crash course". Donahue powiedziała, że wzorowała się na reżyserze, z którym kiedyś pracowała, powołując się na pewność siebie bohaterki, kiedy wszystko szło zgodnie z planem, oraz na zamieszaniu podczas kryzysu. Trzech aktorów sfilmowało cały film tylko dwoma kamerami. Nagrywali za pomocą kamery Heather i kamery 16 mm, która może nagrywać wideo w czerni i bieli. Widoczne użycie kamery ręcznej oraz gruboziarnisty obraz wyraźnie podkreślają dokumentalny charakter filmu. Dziwna metoda nagrywania opiera się również na aktorach, którzy nie znali szczegółowo historii filmu. Trzech aktorów zostało wciągniętych do lasu i niemalże torturowanych przez zimno, brak jedzenia i upiorne dźwięki.

Podczas filmowania aktorzy otrzymywali wskazówki co do następnej lokalizacji za pomocą komunikatów podawanych w skrzynkach z mlekiem znalezionych za pomocą systemów Global Positioning Satellite. Otrzymywali oni indywidualne instrukcje, których mogliby użyć, aby pomóc im zaimprowizować działanie dnia. Zęby zostały pozyskane od dentysty z Maryland do wykorzystania w filmie jako ludzkie szczątki. Pod wpływem wspomnień producenta Gregg Hale'a o jego szkoleniu wojskowym, w którym "żołnierze wroga" polowali przez trzy dni na stażystę w dzikim terenie, reżyserzy przenieśli bohaterów daleko w ciągu dnia, nękając ich nocą i pozbawiając jedzenia.

Prawie 19 godzin użytecznych nagrań musiało zostać zmontowanych do 90 minut. Edycja trwała ponad osiem miesięcy. Pierwotnie liczono na to, że film trafi do telewizji kablowej, a twórcy nie spodziewali się szerokiej premiery. Początkowa inwestycja trzech filmowców z University of Central Florida wynosiła około 35 000 USD. Artisan nabył film za 1,1 mln dolarów, ale wydał 25 mln dolarów na jego sprzedaż. Aktorzy podpisali "małą" umowę na otrzymanie części zysków z premiery filmu.

Na przestrzeni lat krążyła lista danych dotyczących budżetu produkcji, która ukazała się już w wysokości 20 000 dolarów. Sánchez ujawnił w jednym z wywiadów, że kiedy główne zdjęcia zostały po raz pierwszy zapakowane, wydano od około 20 000 do 25 000 dolarów. Inne dane podają ostateczny budżet w przedziale od 500 000 do 750 000 dolarów.

Recepcja

Projekt Blair Witch Project kosztował 248 639 099 dolarów brutto na całym świecie, w porównaniu do jego ostatecznego budżetu, który wynosił od 20 000 do 750 000 dolarów. Film otrzymał krytycznie pozytywne recenzje. Rotten Tomatoes mówi, że spośród 133 recenzji filmu 85% było pozytywnych.

Roger Ebert z Chicago Sun Times dał filmowi cztery z czterech gwiazd. Nazwał go "niezwykle skutecznym horrorem". Został on wymieniony na Filmcritic.com jako 50. najlepszy film kończący cały czas. Krytycy chwalili przeprosiny Donahue przed kamerą pod koniec filmu, mówiąc, że spowoduje to "koszmary na długie lata"; Roger Ebert pokazał, jak bardzo ta sekwencja różni się od ostatnich wpisów w dzienniku Roberta Scotta, gdy zamarzł na śmierć na Antarktydzie. Donahue powiedziała, że był duży bunt przeciwko niej, ponieważ to ona grała w tym filmie. Jej twierdzenia sprawiły, że miała groźne spotkania i trudności z uzyskaniem zatrudnienia.

Blair Witch Project jest uważany za pierwszy szeroko rozpowszechniony film sprzedawany głównie w internecie. Na oficjalnej stronie internetowej filmu pojawiły się fałszywe raporty policyjne oraz wywiady w stylu kroniki filmowej. W związku z tym widzowie i krytycy początkowo myśleli, że jest to prawdziwy dokument o "zaginionych" nastolatkach. To wzmocniło przekonywujący styl found footage filmu, wywołując gorące dyskusje w Internecie na temat tego, czy film jest prawdziwym dokumentem, czy też dziełem fikcyjnym.

Blair Witch Project otrzymał nagrodę Globalnej Krytyki Filmowej za najlepszy scenariusz i zdobył nagrodę Independent Spirit John Cassavetes. W 2008 roku, Entertainment Weekly uznał Blair Witch Project za jeden z "100 najlepszych filmów od 1983 do 2008 roku", klasyfikując go na #99. W 2006 roku Chicago Film Critics Association umieściło go na liście "100 najstraszniejszych filmów", umieszczając go na 12 miejscu.

Mimo pozytywnych recenzji, film był nominowany do nagrody Razzie Award za najgorszy obraz w 1999 roku. Heather Donahue zdobyła nagrodę Razzie Award za Najgorszą Aktorkę. Film stał się również kontrowersyjny ze względu na chwiejny materiał filmowy, a zwłaszcza ostatnią sekwencję, w której operator zjeżdża z kamerą po schodach. Niektórzy widzowie zapadli na chorobę lokomocyjną, a nawet zwymiotowali w jej wyniku.

Sekwencje

Kontynuacja, Księga Cieni: Blair Witch 2, został wydany jesienią 2000 roku, ale został słabo przyjęty przez większość krytyków. Trzecia część została ogłoszona w tym samym roku, ale nie doszło do jej realizacji. 2 września 2009 roku ogłoszono, że współreżyserzy Eduardo Sanchez i Daniel Myrick przygotowują trzeci film.

Media domowe

Projekt Blair Witch Project został wydany na płycie DVD 26 października 1999 roku, w tym samym czasie ukazały się wersje VHS i laserowe. W przeciwieństwie do panoramicznego wydania teatralnego, ta płyta DVD jest przedstawiona w proporcjach 1,33:1. Płyta DVD ma wiele specjalnych funkcji, w tym "The Curse of the Blair Witch" i "The Blair Witch Legacy", nowo odkryte materiały filmowe, komentarze reżysera i producenta, notatki produkcyjne, biogramy obsady i załogi oraz zwiastuny. Płyta Blu-ray z Lionsgate ukazała się 5 października 2010 roku, również w formacie 1.33:1.