Sui generis
Sui generis (wymawiane [ˈs(j)uːaɪ ˈdʒɛnərɪs] lub [ˈsuːɪ ˈdʒɛnərɪs]) to termin pochodzący z łaciny. Można go przetłumaczyć na Of (his/her/its) own kind. Zasadniczo oznacza, że coś ma bardzo szczególne cechy. Są one tak wyjątkowe, że dana rzecz nie może być naprawdę porównana do niczego innego. Używa się go w różnych kontekstach. Termin ten został wymyślony przez filozofów. Pierwotnie chcieli oni powiedzieć, że idea jest tak specyficzna i unikalna, że nie może być częścią szerszej koncepcji.
Prawo
Kiedy prawnicy mówią, że coś jest sui generis, mają na myśli, że coś jest unikalne. Nie można tego porównać. W przypadku własności intelektualnej, wzór może być sui generis.
Nauki polityczne
Unia Europejska jest czymś, co powstało w ciągu ostatnich kilku lat. Pod pewnymi względami jest ona jak państwo, pod innymi jak konfederacja państw lub organizacja międzynarodowa. W większości przypadków jest ona klasyfikowana jako sui generis.
Socjologia
W socjologii Emile'a Durkheima pojęcie sui generis jest używane do ilustrowania jego teorii na temat istnienia społeczeństwa. Twierdzi on, że społeczeństwo, jako że istniało zanim narodziła się jakakolwiek żywa jednostka, jest niezależne od wszystkich jednostek. Jego sui generis (jego najbliższe angielskie znaczenie w tym sensie to "niezależny") społeczeństwo będzie ponadto kontynuować swoje istnienie po tym, jak jednostka przestanie wchodzić z nim w interakcję.
Przykłady w mediach
Meryl Streep została pochwalona w recenzji "The Devil Wears Prada" w Wall Street Journal: "(jej) doskonały portret Mirandy jest sui generis, z własną dramatyczną egzystencją, tak unikalną i pamiętną jak, powiedzmy, postać Bette Davis".
Martin Kettle w The Guardian powiedział o parlamentach wiszących: "Każdy z nich jest sui generis, zależny od konkretnej arytmetyki parlamentarnej, impetu międzypartyjnego i otaczających okoliczności politycznych".
Slate użył tego terminu kilkakrotnie; w jednym z artykułów omówiono unikalne odmiany francuskiego różowego szampana: "Szampany produkowane przez plantatorów to wina wytwarzane przez drobnych rolników z regionu Szampanii, którzy, łamiąc konwencję, decydują się na produkcję własnych win, zamiast sprzedawać swoje winogrona największym domom szampańskim. Typowe dla farmerskich fizzy, różowe wina plantatorów są całkowicie sui generis - w kilku przypadkach wręcz dziwaczne."
W jednym z postów CNN The Marquee o Jamesie Brownie napisano: "Nie potrafię nawet zacząć mówić o jego znaczeniu. On był sui generis."
Komentator polityczny Dick Morris określił intensywne zainteresowanie opinii publicznej wyścigiem prezydenckim w USA w 2008 roku jako "wyraźnie sui generis, i wszystko może się zdarzyć".
