Komórki NK
Komórki NK (ang. natural killer cells) są typem limfocytów krytycznym dla wrodzonego układu odpornościowego. Komórki NK zapewniają szybką odpowiedź na komórki zainfekowane przez wirusy lub komórki bakteryjne. Odpowiedź ta następuje około 3 dni po zakażeniu. Komórki NK reagują również na powstawanie guzów nowotworowych.
Komórki NK są unikalne: mają zdolność rozpoznawania zestresowanych komórek przy braku przeciwciał i głównego kompleksu zgodności tkankowej (MHC). Pozwala to na znacznie szybszą reakcję immunologiczną.
We wczesnych eksperymentach na pacjentach z rakiem i zwierzętach, badacze odkryli coś, co nazwano "naturalną" reaktywnością. To znaczy, pewna populacja komórek wydawała się być zdolna do zabijania komórek nowotworowych bez wcześniejszego uwrażliwienia na nie. Początkowo wielu uważało, że obserwacje te są artefaktami. Jednak do 1973 roku aktywność "naturalnego zabijania" została stwierdzona u wielu różnych gatunków i zasugerowano istnienie odrębnej linii komórek o tej zdolności.
Funkcja
Aby kontrolować swoją aktywność cytotoksyczną, komórki NK posiadają dwa rodzaje receptorów powierzchniowych: receptory aktywujące i receptory hamujące. Kiedy komórka NK jest aktywowana, niszczy komórki, które ją włączyły.
Małe granulki w ich cytoplazmie zawierają białka i enzymy zwane granzymami. Są one uwalniane w pobliżu komórki, która wywołała ich działanie. Białko perforina tworzy pory w błonie komórkowej komórki docelowej, tworząc kanał, przez który mogą wniknąć enzymy i inne cząsteczki. W ten sposób komórka docelowa zostaje zabita. Szczegóły różnią się w zależności od tego, czy celem jest wirus, bakteria czy komórka nowotworowa.
Hipoteza
MHC klasy I może służyć jako ligand hamujący dla komórek NK (natural killer cells). Zmniejszenie normalnego poziomu powierzchniowego MHC klasy I, mechanizm stosowany przez niektóre wirusy i niektóre nowotwory w celu uniknięcia odpowiedzi CTL, aktywuje zabijanie przez komórki NK.Te receptory hamujące rozpoznają cząsteczki MHC klasy I, co mogłoby wyjaśnić, dlaczego komórki NK zabijają komórki z niskim poziomem cząsteczek MHC klasy I. Hamowanie to jest kluczowe dla roli odgrywanej przez komórki NK. Cz±steczki MHC klasy I s± głównym sposobem, w jaki komórki prezentuj± antygeny wirusowe lub nowotworowe cytotoksycznym limfocytom T. Wspólną adaptacją ewolucyjną zarówno w przypadku mikrobów wewnątrzkomórkowych, jak i nowotworów jest długotrwałe obniżenie regulacji tych cząsteczek MHC I. To sprawia, że komórki nie są odporne na działanie T. To sprawia, że komórki stają się odporne na działanie komórek T. Komórki NK mogły wyewoluować jako odpowiedź ewolucyjna: utrata MHC pozbawiłaby te komórki hamującego efektu MHC i uczyniła je podatnymi na atak komórek NK.
Funkcja komórek NK w odpowiedzi adaptacyjnej
Adaptacyjnaodpowiedź immunologiczna wytwarza komórki pamięci po pierwotnej infekcji. Wtedy następuje szybka odpowiedź na późniejsze infekcje tym samym antygenem. Wcześniej sądzono, że komórki NK nie odgrywają żadnej roli w adaptacyjnej odpowiedzi immunologicznej, ale teraz okazuje się, że odgrywają.
Pytania i odpowiedzi
P: Czym są komórki NK?
O: Komórki NK to rodzaj limfocytów o kluczowym znaczeniu dla wrodzonego układu odpornościowego.
P: Jaką funkcję pełnią komórki NK?
O: Komórki NK zapewniają szybką odpowiedź na komórki zainfekowane wirusami lub komórkami bakteryjnymi. Komórki NK reagują również na powstawanie nowotworów.
P: Kiedy następuje reakcja komórek NK po infekcji?
Odpowiedź: Odpowiedź komórek NK następuje około 3 dni po zakażeniu.
P: Co sprawia, że komórki NK są wyjątkowe?
O: Komórki naturalnych zabójców są wyjątkowe, ponieważ mają zdolność rozpoznawania zestresowanych komórek przy braku przeciwciał i głównego kompleksu zgodności tkankowej (MHC).
P: W jaki sposób wyjątkowa zdolność komórek NK pozwala na szybszą reakcję immunologiczną?
O: Unikalna zdolność komórek NK do rozpoznawania zestresowanych komórek przy braku przeciwciał i głównego kompleksu zgodności tkankowej (MHC) pozwala na znacznie szybszą reakcję immunologiczną.
P: Co zaobserwowano we wczesnych eksperymentach na pacjentach z rakiem i zwierzętach?
O: We wczesnych eksperymentach na pacjentach z rakiem i zwierzętach badacze odkryli coś, co nazwano "naturalną" reaktywnością, co oznacza, że pewna populacja komórek wydawała się być w stanie zabijać komórki nowotworowe bez uczulenia na nie.
P: Kiedy zasugerowano istnienie odrębnej linii komórek o naturalnej zdolności zabijania?
O: Do 1973 r. aktywność "naturalnego zabijania" została stwierdzona u wielu różnych gatunków i zasugerowano istnienie odrębnej linii komórek z tą zdolnością.
