Mons Meg
Mons Meg to średniowieczna bombarda wykonana w 1449 roku. Obecnie znajduje się na zamku w Edynburgu, w Szkocji. W przeciwieństwie do współczesnych pocisków, które są wybuchowe, te starsze armaty wystrzeliwały stałe kule. Mons Meg wystrzeliwała kule z żelaza.
Z relacji Filipa Dobrego, księcia Burgundii, wynika, że została wykonana na jego zamówienie około 1449 roku i wysłana jako prezent osiem lat później do króla Szkocji Jakuba II, wraz z innymi zapasami artyleryjskimi. Mons Meg waży 15,366 funtów (6,970 kg), ma 15 stóp (4,6 m) długości i kaliber 20 cali (510 mm). Ostateczny koszt działa wyniósł 1.536 funtów. 2s.
Sideview
Rozerwany żelazny pierścień, który wyłączył armatę z użytku
Historia
Produkcja
Bombardę wykonano z długich sztab żelaza, obwiedzionych pierścieniami i połączonych w jedną masę. Skonstruował ją książęcy artylerzysta, a w czerwcu 1449 r. została przetestowana pod Mons w Walonii. Książę odebrał ją dopiero w 1453 roku. Książę postanowił pomóc Szkotom w walce z Anglikami i wysłał ją Jakubowi II. Jakub w czasie swego panowania sprowadził wiele artylerii z Europy kontynentalnej. Używał jej przeciwko swoim wrogom w Szkocji, takim jak Earl of Douglas. Jakub zginął w wyniku eksplozji armaty użytej podczas oblężenia zamku Roxburgh w 1460 roku.
Inna historia sugeruje, że Mons Meg została wykonana, aby pomóc Jakubowi II w oblężeniu zamku Threave w Kirkcudbright w 1452 roku, kiedy to klan MacLellan użył jej do oblężenia zamku. Ta wersja ma niewielkie poparcie.
W działaniu
Działo kalibru 510 mm (20 cali) przyjmowało kule ważące około 180 kg (400 funtów). Mogła być wystrzeliwana tylko 8-10 razy dziennie z powodu ogromnego ciepła wytwarzanego przez ogromny ładunek prochu. We wczesnych latach działo, podobnie jak inne królewskie armaty, było malowane czerwonym ołowiem, aby zapobiec rdzewieniu. Kosztowało to 30 szylingów w czerwcu 1539 roku.
Od lat 40-tych XV wieku Meg został wycofany z aktywnej służby i był wystrzeliwany tylko przy uroczystych okazjach z zamku w Edynburgu, skąd śrut można było znaleźć w odległości do dwóch mil. Kiedy 3 lipca 1558 roku wystrzelono Mons, robotnikom zapłacono za znalezienie i odzyskanie strzały z Wardie Mure, niedaleko rzeki Forth. Salwa uświetniła ślub Marii, królowej Szkotów z francuskim delfinem.
Działo zostało wystrzelone w 1680 roku, aby uczcić przybycie Jakuba, księcia Albany i Yorku, późniejszego króla Anglii Jakuba II i Szkocji VII. Lufa pękła. Angielski kanonier załadował ładunek i wielu Szkotów wierzyło, że uszkodzenie zostało dokonane celowo, ponieważ Anglicy nie mieli tak dużej armaty jak ta. Incydent ten był również postrzegany jako zły omen dla przyszłego króla.
Działo zostało pozostawione przed Foog's Gate na Zamku w Edynburgu. Następnie została zabrana, wraz z innymi nieużywanymi elementami uzbrojenia, do Tower ofLondon w 1754 roku, ale wróciła do Zamku w 1829 roku, po kampanii autora Sir Waltera Scotta. Został odrestaurowany i obecnie znajduje się przed kaplicą św. Małgorzaty.
