Bryg
Bryg to żaglowiec z dwoma kwadratowymi masztami. W epoce żagli brygi były postrzegane jako szybkie i zwrotne. Używano ich zarówno jako okrętów wojennych, jak i statków handlowych. Nawet po zakończeniu ery żagli używano ich jako okrętów szkolnych. Bryg był jednym z mniejszych dwumasztowych żaglowców. Były popularne w XVIII i na początku XIX wieku. Bryg wyszedł z użycia wraz z pojawieniem się statku parowego, ponieważ wymagał stosunkowo dużej załogi jak na swoje niewielkie rozmiary. Były również trudne do żeglowania z wiatrem. Nie należy ich mylić z brygantynami, które mają inne olinowanie (brygantyna ma gaflowy grot, podczas gdy bryg ma kwadratowy grot z dodatkowym gaflowym szpanerem za grotem). Bryg różni się od statku trójmasztowego tym, że ma tylko dwa maszty.
Brig Herald zbudowany przez Ezra Weston and Son, Duxbury, Massachusetts
Rigging
W żeglarstwie, bryg pełnomorski to statek z dwoma masztami o kwadratowym olinowaniu (zwanymi dziobowym i głównym). Głównym masztem brygu jest maszt rufowy (tylny). Aby poprawić manewrowość, na maszcie głównym znajduje się mały (gaflowy) żagiel dziobowy i rufowy.Żagle brygowe noszą nazwy od masztów, do których są przymocowane. Te przymocowane do głównego masztu nazywane są grotem, powyżej - topslem głównym, a powyżej - topgalantem głównym. Czasami nad nimi znajduje się bardzo mały żagiel, zwany royal. Za grotem znajduje się mały żagiel przedni i tylny zwany grotem szpanerskim lub bomowym (jest on podobny do żagla głównego szkunera). Na przedmaszcie znajduje się podobny żagiel, zwany trysilem. Do poszczególnych rei statków o kwadratowym ożaglowaniu przymocowane są mniejsze drzewca. Mogą być one przedłużane, co wydłuża reję. Dzięki temu może ona otrzymać dodatkowe skrzydło żaglowe na każdej burcie. Są to tzw. żagle stadne. Używa się ich tylko przy słabym i sprawiedliwym wietrze. Skrzydła noszą nazwy od żagli, do których są mocowane. Na przykład: główne żagle sztagowe, główne żagle sztagowe górne, główne żagle sztagowe górne, itd.
Przedni maszt brygu jest mniejszy od głównego masztu. Na dziobowym maszcie znajduje się fok, topsel dziobowy, galion dziobowy i royal dziobowy. Pomiędzy dziobowym masztem a bukszprytem znajduje się sztaksel dziobowy, fok i foka. Wszystkie te elementy są manipulowane przez skomplikowany układ linek zwany olinowaniem ruchomym. Jest to przeciwieństwo olinowania stałego, które jest stałe i utrzymuje maszt i inne obiekty w sztywnej pozycji. Tradycyjnie olinowanie ruchome było łatwo rozpoznawalne. Wynikało to z faktu, że ze względu na elastyczność nie było ono pokryte smołą i dlatego miało jaśniejszy kolor. Olinowanie stałe było smołowane dla ochrony przed warunkami atmosferycznymi i dlatego miało ciemniejszy lub nawet czarny kolor.
Plan żagli brygu
Kadłub
Bryg jest "zazwyczaj budowany na większą skalę niż szkuner. Mógł zbliżać się do rozmiarów pełnowymiarowego, trójmasztowego statku". Długość brygów wahała się od 75 do 165 stóp (23-50 m), a ich tonaż dochodził do 480 ton. Historycznie, większość brygów była wykonana z drewna. Jednak niektóre późniejsze brygantyny miały kadłuby i maszty stalowe lub żelazne. W XIX wieku budowano brygi z kadłubami sosnowymi. Były one zaprojektowane na około dwadzieścia lat, choć wiele z nich przetrwało dłużej.
Użycie historyczne
Brygów używano jako małych okrętów wojennych, przenoszących około 10 do 18 dział. Ze względu na swoją szybkość i zwrotność były popularne wśród piratów (choć rzadko spotykane wśród piratów amerykańskich i karaibskich). Ich użycie sięga aż do XVII wieku. Jednak jednym z najsłynniejszych okresów dla brygów był wiek XIX, kiedy to brały udział w słynnych bitwach morskich, takich jak bitwa o jezioro Erie. Na początku XIX wieku bryg był standardowym statkiem towarowym. Był postrzegany jako "szybki i dobrze pływający", ale wymagał licznej załogi do obsługi takielunku. Chociaż brygi nie mogły płynąć z wiatrem tak łatwo jak statki z takielunkiem dziobowym i rufowym, takie jak szkunery, wykwalifikowany kapitan brygu mógł "manewrować nim z łatwością i elegancją; bryg mógł na przykład zawrócić niemal w miejscu". Bryg o kwadratowym ożaglowaniu miał również przewagę nad statkiem o ożaglowaniu dziobowym i rufowym podczas podróży po otwartym oceanie. Statki o takielunku dziobowo-rufowym żeglowały z wiatrem na dłuższych dystansach, gdzie "niebezpieczeństwo nagłego przechyłu było koszmarem kapitanów dużych szkunerów". Ta cecha doprowadziła później do ewolucji barquentine. Konieczność posiadania dużych załóg w stosunku do ich mniejszych rozmiarów doprowadziła do upadku produkcji brygów. Zostały one zastąpione w ruchu handlowym przez szkunery gaflowe (które potrzebowały mniejszych załóg) i statki parowe (które nie miały problemów z nawietrznością, jak statki o takielunku kwadratowym).Telos, zbudowany w Bangor, Maine w 1883 roku, był podobno ostatnim brygiem, który dołączył do amerykańskiej marynarki handlowej. Był "uważany za najwspanialszy statek w swojej klasie, jaki kiedykolwiek zbudowano w Maine". Został rozbity na wyspie Aves, u wybrzeży Bonaire na Karaibach, w 1900 roku.
Pytania i odpowiedzi
P: Co to jest bryga?
O: Bryga to żaglowiec z dwoma masztami o kwadratowym profilu.
P: Do czego służyły brygi w epoce żagli?
A: Brygów używano zarówno jako okrętów wojennych, jak i statków handlowych.
P: Dlaczego brygi były popularne w XVIII i na początku XIX wieku?
O: Brygi były postrzegane jako szybkie i zwrotne oraz jedne z mniejszych dwumasztowców.
P: Dlaczego brygi wyszły z użycia?
O: Brygi wyszły z użycia wraz z pojawieniem się statku parowego, ponieważ wymagały stosunkowo dużej załogi jak na swoje niewielkie rozmiary, a ponadto trudno było nimi pływać pod wiatr.
P: Jaka jest różnica między brygiem a brygantyną?
O: Bryg ma kwadratowy grot z dodatkowym gaflami za grotem, podczas gdy brygantyna ma gaflowy grot.
P: Ile masztów ma bryg?
A: Bryg ma dwa maszty.
P: Czy brygi były kiedyś używane jako statki szkoleniowe?
O: Tak, po zakończeniu epoki żeglarskiej brygi były używane jako statki szkoleniowe.
