Rozejm w Tanggu

Tło

Po incydencie w Mukden 18 września 1931 r. japońska Armia Kwantungu najechała Mandżurię i do lutego 1932 r. opanowała cały region. Ostatni cesarz dynastii Qing, Puyi, który żył na wygnaniu w Tianjin, został zaproszony przez Japończyków do przyjęcia tronu nowego imperium Mandżukuo, które było kontrolowane przez japońską armię. W styczniu 1933 r., aby strzec południowych granic Mandżukuo, połączone siły japońskie i mandżurskie zaatakowały Rehe, a po zdobyciu tej prowincji do marca, wyparły pozostałe chińskie armie na północnym wschodzie poza Wielkim Murem do prowincji Hebei.

Mocarstwa zachodnie obwiniały Japonię za swoje działania, ale niewiele robiły. Kiedy Liga Narodów zażądała od Japonii zaprzestania walki, ta wycofała się z Ligi 27 marca 1933 roku.

Ponieważ armia japońska miała wyraźne rozkazy od cesarza Hirohito (który chciał szybkiego zakończenia walki z Chinami), aby nie wchodzić na Wielki Mur, Japończycy wstrzymali swój atak w maju 1933 roku.

Rozmowy

22 maja 1933 r. przedstawiciele Chin i Japonii spotkali się, by rozmawiać o zakończeniu walk. Żądania japońskie były poważne: miała zostać utworzona strefa zdemilitaryzowana obejmująca sto kilometrów na południe od Wielkiego Muru, od Pekinu do Tianjin, z samym Wielkim Murem pod kontrolą japońską. Żadne regularne jednostki wojskowe Kuomintangu nie miały być wpuszczone do strefy, choć Japończycy mogli używać samolotów zwiadowczych lub patroli naziemnych, aby sprawdzić, czy porozumienie jest przestrzegane. Porządek publiczny w strefie miał być utrzymywany przez jednostkę policji Demilitarized Zone Peace Preservation Corps. Ponadto zmusili oni Chiny do uznania Mandżukuo za legalny rząd.

Dwie tajne klauzule wykluczały z Korpusu Ochrony Pokoju ochotnicze armie antyjapońskie i przewidywały, że wszelkie problemy, których Korpus Ochrony Pokoju nie mógł rozwiązać, będą rozwiązywane w drodze porozumienia między rządami Japonii i Chin. Po przegraniu wszystkich większych bitew i utracie znacznego terytorium, a także po tym, jak rząd chiński pod przywództwem Chiang Kai-sheka był bardziej zainteresowany walką z Komunistyczną Partią Chin niż z Japończykami, rząd chiński zgodził się na wszystkie żądania. Co więcej, nowa strefa zdemilitaryzowana znajdowała się w większości na pozostałym terytorium mandżurskiego watażki Zhang Xuelianga.

Wynik

Rozejm w Tanggu doprowadził do faktycznego uznania Mandżukuo przez rząd Kuomingtang i zaakceptowania utraty Rehe. Przyniósł on krótki koniec walk między Chinami a Japonią i na krótki okres czasu stosunki między dwoma krajami uległy poprawie. 17 maja 1935 r. legacja japońska w Chinach została podniesiona do rangi ambasady, a 10 czerwca 1935 r. zawarto porozumienie He-Umezu. Rozejm w Tanggu dał Chiang kai Shekowi czas na połączenie sił i skoncentrowanie wysiłków przeciwko Komunistycznej Partii Chin, choć kosztem północnych Chin. Jednak chińska opinia publiczna była przeciwna rozejmowi tak korzystnemu dla Japonii i tak haniebnemu dla Chin. Mimo że rozejm ustanowił zdemilitaryzowaną strefę buforową, japońskie pragnienia terytorialne wobec Chin pozostały, a rozejm okazał się tylko krótką przerwą do czasu, gdy walki wybuchły ponownie wraz z rozpoczęciem drugiej wojny chińsko-japońskiej w 1937 roku.