Odma opłucnowa
Odma opłucnowa (czasami nazywana "zapadniętym płucem") to problem zdrowotny, w którym powietrze lub gaz znajduje się w przestrzeni opłucnej (przestrzeń pomiędzy płucem a opłucną). Opłucna jest cienką błoną, która pokrywa płuca. Obie części opłucnej zazwyczaj się stykają. Na powierzchni płuca może powstać otwór. Powietrze przedostaje się wówczas pomiędzy opłucną a płucem. Płuco zapada się. Jeśli do przestrzeni opłucnej dostanie się wystarczająca ilość powietrza, może ono również napierać na inne narządy lub części klatki piersiowej, takie jak serce lub aorta. Odma opłucnowa to nagły przypadek medyczny.
Istnieją dwa główne rodzaje odmy opłucnowej. Są to: zamknięta odma opłucnowa i otwarta odma opłucnowa. Są one również znane jako prosta odma opłucnowa i złożona odma opłucnowa.
Ilustracja odmy opłucnowej ("zapadniętego płuca")
Symptomy
Najczęstszymi objawami odmy opłucnowej są bóle w klatce piersiowej. Ból w klatce piersiowej może być ostry, tępy lub kłujący. Inne objawy odmy opłucnowej to duszność, przyspieszony oddech i kaszel.
Przyczyny
Odma opłucnowa może wystąpić bez wyraźnej przyczyny (spontanicznie). Zwykle odma samoistna występuje u mężczyzn wysokiego wzrostu (lub z długim tułowiem), w wieku od 20 do 40 lat.
Na górnej powierzchni płuc mogą powstawać małe pęcherzyki powietrza (blebs). Pęcherze te czasami pękają - umożliwiając przeciek powietrza do przestrzeni opłucnowej otaczającej płuca, co powoduje zapadnięcie się płuca.
W innych przypadkach może być spowodowany tępymi lub penetrującymi urazami lub chorobami płuc, które powodują przeciekanie powietrza do jamy opłucnej.
Spożywanie marihuany poprzez palenie jest również związane z ofiarami odmy opłucnowej.
Leczenie
Prosta odma opłucnowa zagoi się sama. Złożona odma opłucnowa będzie wymagała pomocy medycznej. Problemy z oddychaniem należy leczyć natychmiast po ich wystąpieniu.
Zamknięta odma opłucnowa
Zamknięta odma opłucnowa to sytuacja, w której powietrze lub gaz dostaje się do przestrzeni opłucnej bez żadnej zewnętrznej rany. Zdarza się to czasami, gdy płuco jest już w jakiś sposób uszkodzone, np. w wyniku chorób takich jak rak lub mukowiscydoza. Mukowiscydoza jest chorobą płuc. Gruczoły w organizmie wytwarzają duże ilości gęstego śluzu. Śluz blokuje kanały i drogi oddechowe.
Najczęstszą przyczyną zamkniętej odmy opłucnowej jest tzw. odma samoistna. Przyczyna samoistnej odmy opłucnowej nie jest znana.
Otwarta odma opłucnowa
Otwarta odma opłucnowa to sytuacja, w której powietrze dostaje się do przestrzeni opłucnowej w wyniku urazu klatki piersiowej. Może się to zdarzyć w przypadku ran kłutych, np. zadanych nożem. Może się to również zdarzyć po postrzale z broni palnej. Uraz jest najbardziej niebezpieczny, jeśli rana wpuszcza powietrze podczas oddychania rannej osoby (lub zwierzęcia), ale nie wypuszcza go z powrotem. Czasami jest to nazywane "ssącą raną klatki piersiowej".
