Hadrian
Hadrian (Publius Aelius Hadrianus, 24 stycznia 76 - 10 lipca 138) był cesarzem rzymskim od 117 do 138 roku.
Najbardziej znany jest z budowy Muru Hadriana, który wyznaczył północną granicę terytorium Rzymu w Wielkiej Brytanii. W Rzymie zbudował Panteon oraz Świątynię Wenus i Romów.
Hadrian był nie tylko cesarzem, ale także humanistą i miłośnikiem kultury greckiej we wszystkich jej przejawach. Hadrian był trzecim z tak zwanych Pięciu Dobrych Cesarzy.
Hadrian urodził się w hiszpańsko-rzymskiej rodzinie, prawdopodobnie w Italice (niedaleko Sevilli). Jego poprzednik Trajan był matczynym kuzynem ojca Hadriana. Trajan nigdy oficjalnie nie wyznaczył spadkobiercy, ale według jego żony Pompeia Plotina, Trajan nazwał Hadriana cesarzem tuż przed śmiercią. Żona Trajana i jego przyjaciel Licinius Sura byli dobrze nastawieni do Hadriana i być może zawdzięczał im swoją sukcesję.
Podczas swoich rządów Hadrian podróżował do prawie każdej prowincji imperium. Hadrian starał się uczynić Ateny kulturalną stolicą imperium: zlecił budowę wielu świątyń w mieście.
Hadrian spędzał dużo czasu z wojskiem. Zwykle nosił strój wojskowy, jadał i spał wśród żołnierzy. Rozkazywał bardziej rygorystyczne szkolenie wojskowe i wiercenia, a nawet wykorzystywał fałszywe doniesienia o atakach, aby utrzymać armię w gotowości. Pomimo jego zamiłowania do armii, w czasach panowania Hadriana, w całym imperium było niewiele aktywności wojskowej. Po tym jak został cesarzem, Hadrian wycofał się z podbojów Trajana w Mezopotamii i Armenii, a nawet rozważał porzucenie Dacji. Pod koniec swych rządów powstrzymał rewoltę Bar Kokhba w Judei, zmieniając nazwę prowincji Syria Palaestina.
W 136 roku chory Hadrian zaadoptował Lucjusza Aeliusa jako swojego następcę, ale zmarł nagle dwa lata później. W 138 roku Hadrian obiecał zaadoptować AntoninusaPiusa, jeśli z kolei zaadoptuje Marka Aureliusza i syna Aeliusa, Lucjusza Verusa, jako swoich ewentualnych następców. Antoninus zgodził się, a wkrótce potem Hadrian zmarł w swojej willi pod Tyburem.
Pytania i odpowiedzi
P: Kim był Hadrian?
O: Hadrian był cesarzem rzymskim od 117 do 138 roku. Jest znany z budowy Muru Hadriana, który wyznaczył północną granicę rzymskiego terytorium w Brytanii. W Rzymie zbudował Panteon, Castel Sant'Angelo (pierwotnie grobowiec Hadriana) oraz świątynię Wenus i Romy. Był również humanistą i miłośnikiem kultury greckiej we wszystkich swoich upodobaniach i jednym z tak zwanych Pięciu Dobrych Cesarzy.
P: Gdzie urodził się Hadrian?
O: Hadrian urodził się w Hispano-rzymskiej rodzinie, prawdopodobnie w Italice (niedaleko Sewilli).
P: Jak Trajan mianował go cesarzem?
O: Według jego żony Pompei Plotyny, Trajan mianował Hadriana cesarzem tuż przed swoją śmiercią.
P: Co robił podczas swoich rządów?
O: Podczas swojego panowania Hadrian podróżował do prawie wszystkich prowincji imperium. Starał się, aby Ateny stały się kulturalną stolicą imperium, nakazując budowę wielu świątyń. Spędzał również dużo czasu z wojskowymi i zarządził bardziej rygorystyczne szkolenie i musztrę wojskową. Mimo tej sympatii do wojska, w czasie jego panowania aktywność wojskowa w całym imperium była niewielka.
P: Kim był Antinous?
O: Antinous był pospolitym młodzieńcem, którego Hadrian spotkał podczas swoich podróży i który stał się jego ulubionym i prawdopodobnym kochankiem. W 130 roku, podczas podróży przez Egipt po Nilu, Antinous utonął; w akcie żalu po tej stracie Hadrian założył miasto o nazwie Antinoöpolis i poprosił, aby Grecy ubóstwili Antinousa.
P: Jak wybrał następcę?
O: Pod koniec swojego panowania, gdy zachorował, Hadrian przyjął na następcę Lucjusza Aeliusza, który jednak zmarł nagle dwa lata później; po tym wydarzeniu obiecał Antoninusowi Piusowi, że jeśli Pius przyjmie na następcę Marka Aureliusza i syna Aeliusza Lucjusza Werusa, to również Pius zostanie przez niego przyjęty na następcę - jednak nigdy do tego nie doszło z powodu jego śmierci wkrótce potem w willi w pobliżu Tybru.
P: Z jakich innych osiągnięć jest znany?
O: Poza budową takich obiektów jak Panteon czy Castel Sant'Angelo (pierwotnie znany jako "Grób Hadriana"), do innych jego osiągnięć należy wycofanie się z podbojów Trajana w Mezopotamii i Armenii oraz rozważenie porzucenia Dacji; a także powstrzymanie powstania Bar Kokhby w Judei i przemianowanie jej na Syrię Palestyńską.
