617 Patroclus
617 Patroklus (pə-troe'-kləs, wymowa angielska: /pəˈtroʊkləs/) jest binarną planetą mniejszą składającą się z dwóch podobnych rozmiarów obiektów krążących wokół wspólnego środka ciężkości. Jest trojanem, dzielącym orbitę z Jowiszem. Została odkryta w 1907 roku przez Augusta Kopffa i była drugą planetoidą trojańską, która została odnaleziona. Najnowsze dowody sugerują, że obiekty te są lodowymi kometami, a nie skalistymi asteroidami.
Orbita
Patroclus krąży w spowalniającym punkcie Lagrangianu Jowisza, L5, na orbicie zwanej "węzłem trojańskim" od jednej ze stron w legendarnej wojnie trojańskiej (drugi węzeł nazywany jest "węzłem greckim"). Patroclus jest jedynym obiektem w obozie trojańskim, który został nazwany imieniem greckiej postaci; zasady nadawania nazw asteroidom trojańskim zostały ustalone dopiero po nazwaniu Patroclusa (podobnie, asteroida Hektor jest jedyną trojańską postacią, która pojawia się w obozie greckim).
Binary
W 2001 roku odkryto, że Patroclus jest obiektem binarnym, składającym się z dwóch planetoid, które mają prawie takie same rozmiary. W lutym 2006 roku zespół astronomów pod kierownictwem Francka Marchisa dokonał dokładnych pomiarów orbity tego układu za pomocą systemu optyki adaptacyjnej Keck Laser guide star. Uznali oni[1], że obie planetoidy krążą wokół swojego środka masy w czasie 4,283±0,004 d w odległości 680±20 km, opisując orbitę zbliżoną do kołowej. Zestawiając swoje obserwacje z pomiarami termicznymi wykonanymi w listopadzie 2000 r., zespół zastanowił się, jakie mogą być rozmiary planetoid tego układu. Nieco większa asteroida, mierząca 122 km średnicy, nadal nosi nazwę Patroclus. Mniejsza asteroida, mierząca 112 km, nosi teraz nazwę Menoetius (pełna nazwa (617) Patroclus I Menoetius), po legendarnym ojcu Patroklosa. Jej tymczasowe oznaczenie to S/2001 (617) 1.
Z czego są wykonane
Ponieważ gęstość planetoid (0,8 g/cm³) jest mniejsza niż wody i około jednej trzeciej gęstości skał, zespół badaczy pod kierownictwem F. Marchisa sugeruje, że system Patroclus, wcześniej uważany za parę skalistych planetoid, jest bardziej podobny do komety. Uważa się, że wiele asteroid trojańskich to w rzeczywistości małe planetesimale przechwycone w punkcie Lagrange'a układu Jowisz-Słońce podczas dalszej wędrówki planet olbrzymów, 3,9 miliarda lat temu. Scenariusz ten został zasugerowany przez A. Morbidelli i współpracowników w serii artykułów opublikowanych w maju 2005 roku w czasopiśmie Nature.