Prawo do mieszkania
Prawo do mieszkania to idea, że każdy powinien mieć możliwość zamieszkania w jakimś miejscu, do mieszkania i schronienia wolnego od bezdomności. Uznaje je wiele krajów. Znajduje się ono również w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz w Międzynarodowym Pakcie Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych. Oznacza to, że jest to część prawa międzynarodowego.
Definicja
Podstawę prawa do mieszkania w prawie międzynarodowym można znaleźć w artykule 25 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Deklaracja uznaje to prawo jako część prawa do odpowiedniego standardu życia. Stwierdza ona, że:
| “ | Każdy człowiek ma prawo do poziomu życia zapewniającego zdrowie i dobrobyt jemu samemu i jego rodzinie, włączając w to wyżywienie, odzież, mieszkanie, opiekę medyczną i niezbędne usługi socjalne, a także prawo do zabezpieczenia na wypadek bezrobocia, choroby, kalectwa (...) lub innego braku środków do życia w okolicznościach od niego niezależnych. | ” |
Artykuł 11 ust. 1 Międzynarodowego paktu praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych (ICESCR) również gwarantuje prawo do mieszkania jako część prawa do odpowiedniego standardu życia wśród praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych.
W międzynarodowym prawie praw człowieka prawo do mieszkania jest traktowane jako prawo niezależne. Zostało to wyjaśnione w komentarzu ogólnym nr 4 z 1991 roku w sprawie odpowiednich warunków mieszkaniowych przez Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ. Komentarz ogólny zawiera autorytatywną interpretację prawa do mieszkania w sensie prawnym na gruncie prawa międzynarodowego.
Prawo do mieszkania jest również wymienione w art. 28 Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, art. 16 Europejskiej Karty Społecznej (art. 31 Zrewidowanej Europejskiej Karty Społecznej) oraz w Afrykańskiej Karcie Praw Człowiekai Ludów. Według Komitetu Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ, aspekty prawa do mieszkania w ramach ICESCR obejmują: prawne bezpieczeństwo własności; dostępność usług, materiałów, urządzeń i infrastruktury; przystępność cenową; możliwość zamieszkania; dostępność; lokalizację i adekwatność kulturową. Jako cel polityczny, prawo do mieszkania zostało zadeklarowane w przemówieniu F. D. Roosevelta z 1944 roku na temat Drugiej Ustawy Praw.
